Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu hóa, quản trị chuỗi cung ứng (Supply Chain Management - SCM) ngày càng trở thành yếu tố then chốt quyết định sự thành công và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Công ty TNHH Cao Hùng, hoạt động trong lĩnh vực phân phối máy móc nông nghiệp với hơn 1.500 đại lý trên toàn quốc, đã trải qua gần 10 năm phát triển nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn trong quản trị chuỗi cung ứng. Tình trạng quản trị rời rạc, thiếu sự phối hợp đồng bộ giữa các bộ phận, cùng với việc nhầm lẫn giữa hệ thống phân phối và chuỗi cung ứng đã ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả kinh doanh. Doanh thu của công ty tăng trưởng lần lượt 27,61% năm 2014 và 9,62% năm 2015, tuy nhiên lượng hàng tồn kho tăng gần gấp đôi năm 2015 so với năm 2014, gây áp lực tài chính và làm giảm lợi nhuận.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích thực trạng quản trị chuỗi cung ứng của Công ty TNHH Cao Hùng, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động, giảm chi phí tồn kho, tăng tốc độ lưu chuyển hàng hóa, nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng và mở rộng thị trường. Phạm vi nghiên cứu tập trung từ Đà Nẵng đến Tiền Giang, với dữ liệu sơ cấp thu thập từ khảo sát khách hàng trong giai đoạn tháng 5 đến tháng 8 năm 2016 và dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo tài chính giai đoạn 2013-2015. Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chuỗi cung ứng, tăng cường năng lực cạnh tranh trong ngành phân phối máy móc nông nghiệp.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị chuỗi cung ứng tiêu biểu, trong đó có mô hình SCOR (Supply Chain Operations Reference) của Hội đồng Chuỗi cung ứng (Supply Chain Council) với 5 hoạt động chính: lập kế hoạch, mua hàng và tồn kho, tổ chức bán hàng, phân phối và thu hồi. Các khái niệm chính bao gồm:

  • Chuỗi cung ứng: tập hợp các tổ chức, con người và hoạt động liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến việc cung cấp sản phẩm đến khách hàng cuối cùng.
  • Quản trị chuỗi cung ứng: phối hợp và quản lý các hoạt động từ tìm nguồn cung ứng, thu mua, sản xuất, phân phối đến dịch vụ hậu mãi nhằm tối ưu hóa chi phí và nâng cao giá trị cho khách hàng.
  • Tiêu chuẩn đo lường hiệu quả chuỗi cung ứng: bao gồm các chỉ số về giao hàng đúng hạn, chất lượng sản phẩm, thời gian lưu chuyển và chi phí vận hành.
  • Ảnh hưởng của môi trường, công nghệ thông tin và mối quan hệ trong chuỗi cung ứng: các yếu tố này tác động trực tiếp đến hiệu quả quản trị chuỗi cung ứng.

Ngoài ra, luận văn tham khảo các nghiên cứu của các học giả như Douglas M. Lambert, Sunil Chopra, Bowersox và Ganeshan để xây dựng khung phân tích toàn diện về quản trị chuỗi cung ứng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo tài chính và các tài liệu nội bộ của Công ty TNHH Cao Hùng giai đoạn 2013-2015. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát khách hàng đại lý từ tháng 5 đến tháng 8 năm 2016 với cỡ mẫu khoảng 150 đại lý, sử dụng phương pháp lấy mẫu thuận tiện.

Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phần mềm SPSS 20.0, bao gồm kiểm định độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha và phân tích nhân tố khám phá (EFA) để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quản trị chuỗi cung ứng. Nghiên cứu định tính được thực hiện thông qua thảo luận nhóm với cán bộ công nhân viên và đại diện nhà phân phối nhằm làm rõ các hạn chế và đề xuất giải pháp phù hợp. Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 1 đến tháng 10 năm 2016, bao gồm thu thập dữ liệu, phân tích và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng lập kế hoạch còn yếu kém: Việc lập kế hoạch dựa chủ yếu vào dữ liệu bán hàng cùng kỳ năm trước và dự báo 3 tháng một lần do nhân viên kinh doanh kiêm nhiệm nhiều công việc. Điều này dẫn đến dự báo không chính xác, gây tồn kho lớn hoặc thiếu hàng trong mùa cao điểm. Tỷ lệ tồn kho tăng gần gấp đôi năm 2015 so với 2014, ảnh hưởng đến dòng tiền và chi phí lưu kho.

  2. Mua hàng và quản lý tồn kho chưa hiệu quả: Hơn 80% hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, với nhiều đơn hàng bị trễ từ 3 đến 6 tuần do nhà cung cấp không đáp ứng kịp tiến độ, đặc biệt trong dịp sau Tết Nguyên đán. Việc quản lý tồn kho bằng Excel thủ công gây sai sót, không cập nhật kịp thời tình trạng hàng hóa, dẫn đến mất niềm tin khách hàng. Hơn 1.000 mã hàng đa dạng khiến công tác kiểm soát tồn kho gặp nhiều khó khăn.

  3. Tổ chức bán hàng và phân phối chưa đồng bộ: Mỗi nhân viên kinh doanh quản lý trung bình 3 tỉnh, chịu trách nhiệm toàn diện từ tìm kiếm khách hàng đến thu hồi công nợ. Quy trình bán hàng còn thủ công, thiếu công cụ hỗ trợ quản lý đơn hàng và tồn kho theo thời gian thực, gây chậm trễ và sai sót trong giao dịch.

  4. Ảnh hưởng của công nghệ thông tin còn hạn chế: Công ty đã ứng dụng công nghệ thông tin trong truyền tải đơn hàng nhưng chưa đồng bộ và thiếu các tính năng quản lý hiện đại như ERP hay CRM. Việc này làm giảm hiệu quả phối hợp giữa các bộ phận và khả năng dự báo chính xác nhu cầu thị trường.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên xuất phát từ việc thiếu bộ phận chuyên trách lập kế hoạch và quản lý chuỗi cung ứng, cùng với sự phụ thuộc lớn vào nhà cung cấp nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc. So với các nghiên cứu về quản trị chuỗi cung ứng tại các doanh nghiệp lớn như Vinamilk và Toyota Việt Nam, Cao Hùng còn thiếu sự đầu tư vào công nghệ thông tin tích hợp và xây dựng mối quan hệ chiến lược với nhà cung cấp.

Biểu đồ thể hiện sự tăng trưởng doanh thu và tồn kho qua các năm cho thấy sự mất cân đối trong quản lý hàng tồn kho, ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính. Bảng phân tích đánh giá thang đo khách hàng cũng phản ánh mức độ hài lòng chưa cao về chất lượng dịch vụ và thời gian giao hàng.

Việc hoàn thiện quản trị chuỗi cung ứng sẽ giúp công ty giảm chi phí tồn kho, tăng tốc độ luân chuyển hàng hóa, nâng cao sự hài lòng khách hàng và mở rộng thị phần trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Xây dựng bộ phận chuyên trách lập kế hoạch chuỗi cung ứng: Thiết lập phòng quản lý chuỗi cung ứng với nhiệm vụ dự báo nhu cầu, lập kế hoạch nhập hàng và tồn kho theo chu kỳ hàng tháng và quý. Mục tiêu giảm tồn kho không cần thiết ít nhất 20% trong vòng 12 tháng.

  2. Ứng dụng hệ thống quản lý tích hợp ERP và CRM: Triển khai phần mềm ERP để quản lý đơn hàng, tồn kho và kế hoạch mua hàng theo thời gian thực, đồng thời sử dụng CRM để nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng. Dự kiến hoàn thành trong 18 tháng với sự hỗ trợ của nhà cung cấp công nghệ uy tín.

  3. Mở rộng và đa dạng hóa mạng lưới nhà cung cấp: Thiết lập quan hệ chiến lược với ít nhất 3 nhà cung cấp mới có uy tín trong và ngoài nước nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung từ Trung Quốc, đảm bảo tiến độ giao hàng và chất lượng sản phẩm. Thời gian thực hiện trong 6 tháng.

  4. Đào tạo nâng cao năng lực nhân sự và cải tiến quy trình bán hàng: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản trị chuỗi cung ứng, kỹ năng bán hàng và chăm sóc khách hàng cho nhân viên kinh doanh. Đồng thời, cải tiến quy trình bán hàng, áp dụng công nghệ hỗ trợ để tăng hiệu quả quản lý. Mục tiêu nâng cao năng suất lao động 15% trong 1 năm.

  5. Tăng cường kiểm soát chất lượng và thu hồi hàng hóa: Thiết lập quy trình kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt ngay từ khâu nhập hàng, đồng thời xây dựng hệ thống thu hồi hàng hóa lỗi nhanh chóng để bảo vệ uy tín công ty. Thực hiện ngay trong 3 tháng tới.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp phân phối và sản xuất: Giúp hiểu rõ tầm quan trọng của quản trị chuỗi cung ứng, từ đó xây dựng chiến lược phát triển phù hợp nhằm tối ưu hóa chi phí và nâng cao hiệu quả kinh doanh.

  2. Nhân viên quản lý chuỗi cung ứng và kho vận: Cung cấp kiến thức thực tiễn về các quy trình quản lý tồn kho, mua hàng, phân phối và thu hồi, giúp cải thiện kỹ năng vận hành và phối hợp nội bộ.

  3. Chuyên gia tư vấn và đào tạo quản trị kinh doanh: Là tài liệu tham khảo hữu ích để thiết kế các chương trình đào tạo, tư vấn giải pháp quản trị chuỗi cung ứng cho các doanh nghiệp trong ngành phân phối và sản xuất.

  4. Sinh viên và nghiên cứu sinh chuyên ngành Quản trị Kinh doanh, Logistics: Hỗ trợ nghiên cứu, học tập về lý thuyết và thực tiễn quản trị chuỗi cung ứng, đặc biệt trong lĩnh vực phân phối máy móc nông nghiệp tại Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản trị chuỗi cung ứng là gì và tại sao quan trọng?
    Quản trị chuỗi cung ứng là việc phối hợp các hoạt động từ cung ứng nguyên liệu đến giao hàng cho khách hàng cuối cùng nhằm tối ưu chi phí và nâng cao giá trị. Nó giúp doanh nghiệp tăng năng lực cạnh tranh và đáp ứng nhanh nhu cầu thị trường.

  2. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả quản trị chuỗi cung ứng?
    Bao gồm sự bất ổn về môi trường kinh doanh, công nghệ thông tin, mối quan hệ với nhà cung cấp và khách hàng, cũng như khả năng dự báo nhu cầu chính xác.

  3. Làm thế nào để giảm tồn kho mà không ảnh hưởng đến khả năng cung ứng?
    Bằng cách áp dụng hệ thống quản lý tồn kho hiện đại, dự báo nhu cầu chính xác và xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với nhà cung cấp để đảm bảo nguồn hàng ổn định.

  4. Công nghệ thông tin hỗ trợ quản trị chuỗi cung ứng như thế nào?
    Công nghệ như ERP, CRM giúp tự động hóa quy trình, quản lý dữ liệu thời gian thực, cải thiện giao tiếp giữa các bộ phận và nâng cao khả năng dự báo, từ đó tăng hiệu quả vận hành.

  5. Tại sao cần đa dạng hóa nhà cung cấp?
    Đa dạng hóa giúp giảm rủi ro phụ thuộc vào một nguồn cung cấp duy nhất, đảm bảo nguồn hàng ổn định, giảm thiểu tác động của các yếu tố bất ổn từ thị trường nước ngoài.

Kết luận

  • Quản trị chuỗi cung ứng là yếu tố then chốt giúp Công ty TNHH Cao Hùng nâng cao hiệu quả kinh doanh và tăng trưởng bền vững.
  • Thực trạng hiện tại cho thấy tồn kho lớn, dự báo nhu cầu chưa chính xác và công nghệ thông tin chưa được ứng dụng hiệu quả.
  • Đề xuất xây dựng bộ phận chuyên trách, ứng dụng ERP-CRM, đa dạng hóa nhà cung cấp và đào tạo nhân sự nhằm hoàn thiện quản trị chuỗi cung ứng.
  • Kế hoạch thực hiện các giải pháp trong vòng 6-18 tháng sẽ giúp giảm chi phí, tăng tốc độ lưu chuyển hàng hóa và nâng cao sự hài lòng khách hàng.
  • Khuyến khích ban lãnh đạo và các bộ phận liên quan hành động ngay để tận dụng cơ hội phát triển thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Hãy bắt đầu triển khai các giải pháp quản trị chuỗi cung ứng hiệu quả để đưa Công ty TNHH Cao Hùng phát triển vững mạnh trong tương lai!