Luận Văn Thạc Sĩ Về Dạy Học Các Hình Khối Ở Lớp 9 Theo Hướng Giải Quyết Vấn Đề Thực Tiễn

• Tác giả: Trần Minh Ngọc
• Người hướng dẫn: GS. Bùi Văn Nghị
• Trường học: Trường Đại Học Giáo Dục - Đại Học Quốc Gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Sư Phạm Toán Học
• Đề tài: Dạy Học Các Hình Khối Ở Lớp 9 Theo Hướng Giải Quyết Vấn Đề Thực Tiễn
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC BIỂU
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Lý do chọn đề tài
• 0.2. Mục đích nghiên cứu
• 0.3. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 0.4. Đối tượng, khách thể nghiên cứu
• 0.5. Giả thuyết khoa học
• 0.6. Phạm vi nghiên cứu
• 0.7. Phương pháp nghiên cứu
• 0.8. Cấu trúc luận văn
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
• 1.1. Mối quan hệ giữa toán học và thực tiễn
• 1.2. Nhu cầu thực tiễn là cơ sở của sự phát triển của toán học
• 1.3. Vai trò của toán học trong các vấn đề cuộc sống
• 1.4. Dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề trong thực tế
• 1.5. Những khái niệm cơ bản
• 1.6. Những hình thức và cấp độ dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề
• 1.7. Thực hiện dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề
• 1.8. Toán học hóa bài toán thực tế
• 1.9. Một số thực trạng dạy và học các hình khối
• 1.10. Thống kê các bài toán về các hình khối trong thực tế trong sách giáo khoa
• 1.11. Khảo sát thực tế
• 1.12. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: NHỮNG BIỆN PHÁP DẠY HỌC CÁC HÌNH KHỐI Ở LỚP 9
• 2.1. Định hướng đề xuất các biện pháp giải quyết vấn đề trong thực tế
• 2.1.1. Định hướng 1: Đảm bảo tính kế thừa
• 2.1.2. Định hướng 2: Đảm bảo tính đồng bộ
• 2.1.3. Định hướng 3: Đảm bảo tính thực tiễn
• 2.1.4. Định hướng 4: Đảm bảo tính khả thi
• 2.2. Biện pháp dạy học các hình khối ở lớp 9
• 2.3. Thiết kế những tình huống thực tế đan xen vào trong giờ học tạo hứng thú, hấp dẫn của bài học với học sinh
• 2.4. Tăng cường những bài toán thực tế về các hình khối trong không gian trong các giờ luyện tập
• 2.5. Tăng cường vận dụng kiến thức về các hình khối để giải quyết các vấn đề thực tiễn liên quan đến Hình nón - Hình trụ - Hình cầu
• 2.6. Mối quan hệ giữa các biện pháp
• 2.7. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích, tổ chức thực nghiệm sư phạm
• 3.1.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm
• 3.1.2. Tổ chức thực nghiệm sư phạm
• 3.2. Giáo án thực nghiệm sư phạm
• 3.3. Đánh giá kết quả sư phạm
• 3.3.1. Phân tích định tính
• 3.3.2. Phân tích định lượng
• 3.4. Tiểu kết chương 3
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 1

I. Tổng quan về dạy học hình khối lớp 9 theo hướng giải quyết vấn đề thực tiễn

Dạy học hình khối ở lớp 9 là một phần quan trọng trong chương trình toán học. Việc áp dụng phương pháp dạy học theo hướng giải quyết vấn đề thực tiễn không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức mà còn phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề. Hình khối như hình cầu, hình trụ, và hình nón thường xuất hiện trong cuộc sống hàng ngày, từ đó tạo cơ hội cho học sinh áp dụng kiến thức vào thực tiễn.

1.1. Khái niệm và vai trò của hình khối trong toán học

Hình khối là các đối tượng hình học ba chiều, bao gồm hình cầu, hình trụ, và hình nón. Chúng có vai trò quan trọng trong việc phát triển tư duy không gian và khả năng hình dung của học sinh. Việc hiểu rõ về hình khối giúp học sinh áp dụng kiến thức vào các bài toán thực tiễn.

1.2. Lợi ích của việc dạy học hình khối theo hướng thực tiễn

Dạy học hình khối theo hướng thực tiễn giúp học sinh phát triển năng lực giải quyết vấn đề. Học sinh có thể liên hệ kiến thức với thực tế, từ đó nâng cao khả năng tư duy và sáng tạo. Việc này cũng giúp học sinh thấy được giá trị của toán học trong cuộc sống hàng ngày.

II. Những thách thức trong dạy học hình khối lớp 9 hiện nay

Mặc dù việc dạy học hình khối theo hướng giải quyết vấn đề thực tiễn mang lại nhiều lợi ích, nhưng vẫn tồn tại một số thách thức. Giáo viên cần phải đối mặt với việc thiết kế bài học sao cho hấp dẫn và phù hợp với nhu cầu của học sinh.

2.1. Thiếu tài liệu và nguồn học liệu thực tiễn

Một trong những thách thức lớn nhất là thiếu tài liệu và nguồn học liệu thực tiễn để giảng dạy. Giáo viên cần tìm kiếm và phát triển các bài toán thực tiễn liên quan đến hình khối để giúp học sinh dễ dàng tiếp cận.

2.2. Khó khăn trong việc áp dụng phương pháp dạy học mới

Nhiều giáo viên vẫn còn quen với phương pháp dạy học truyền thống. Việc chuyển đổi sang phương pháp dạy học theo hướng giải quyết vấn đề thực tiễn đòi hỏi thời gian và nỗ lực lớn từ cả giáo viên và học sinh.

III. Phương pháp dạy học hình khối hiệu quả cho lớp 9

Để dạy học hình khối hiệu quả, giáo viên cần áp dụng các phương pháp dạy học tích cực. Những phương pháp này không chỉ giúp học sinh hiểu bài mà còn kích thích sự sáng tạo và tư duy phản biện.

3.1. Thiết kế bài học dựa trên tình huống thực tiễn

Giáo viên có thể thiết kế các bài học dựa trên tình huống thực tiễn, giúp học sinh thấy được ứng dụng của hình khối trong cuộc sống. Ví dụ, tính thể tích của một chiếc cốc nước hoặc một quả bóng.

3.2. Sử dụng công nghệ trong dạy học hình khối

Việc sử dụng công nghệ như phần mềm mô phỏng hình học có thể giúp học sinh hình dung rõ hơn về các hình khối. Công nghệ cũng tạo ra môi trường học tập tương tác, giúp học sinh hứng thú hơn với môn học.

IV. Ứng dụng thực tiễn của hình khối trong cuộc sống

Hình khối không chỉ là lý thuyết trong sách giáo khoa mà còn có nhiều ứng dụng thực tiễn trong cuộc sống hàng ngày. Việc hiểu rõ về hình khối giúp học sinh có thể áp dụng kiến thức vào các tình huống thực tế.

4.1. Hình khối trong kiến trúc và xây dựng

Hình khối được sử dụng rộng rãi trong kiến trúc và xây dựng. Việc tính toán thể tích và diện tích của các hình khối là rất quan trọng trong thiết kế và xây dựng công trình.

4.2. Hình khối trong sản xuất và công nghiệp

Trong sản xuất, hình khối cũng đóng vai trò quan trọng. Các sản phẩm như thùng chứa, máy móc đều có hình dạng là các hình khối, và việc tính toán chính xác là cần thiết để đảm bảo hiệu quả sản xuất.

V. Kết luận và hướng phát triển tương lai trong dạy học hình khối

Việc dạy học hình khối theo hướng giải quyết vấn đề thực tiễn là một xu hướng cần thiết trong giáo dục hiện đại. Cần tiếp tục nghiên cứu và phát triển các phương pháp dạy học mới để nâng cao chất lượng giáo dục.

5.1. Tăng cường đào tạo giáo viên

Để nâng cao chất lượng dạy học, cần tăng cường đào tạo giáo viên về các phương pháp dạy học hiện đại. Giáo viên cần được trang bị kiến thức và kỹ năng để áp dụng hiệu quả các phương pháp này.

5.2. Phát triển tài liệu dạy học phong phú

Cần phát triển tài liệu dạy học phong phú, bao gồm các bài toán thực tiễn và các tình huống thực tế để giáo viên có thể dễ dàng áp dụng trong giảng dạy.