Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0 diễn ra mạnh mẽ, các tổ chức, doanh nghiệp phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Việc nâng cao năng lực cạnh tranh không thể thiếu yếu tố then chốt là phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Tại Ban Thời sự VOV1 - Đài Tiếng nói Việt Nam, công tác đào tạo và bồi dưỡng nhân lực đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ và năng lực công tác của cán bộ, viên chức. Nghiên cứu tập trung phân tích thực trạng đào tạo, bồi dưỡng nhân lực tại Ban Thời sự VOV1 trong giai đoạn 2020-2022, đồng thời đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác này đến năm 2027.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng nhân lực và công tác đào tạo, bồi dưỡng tại Ban Thời sự VOV1, xác định những mặt tích cực, hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề xuất phương hướng phát triển và giải pháp phù hợp. Phạm vi nghiên cứu bao gồm nội dung đào tạo, bồi dưỡng nhân lực trong tổ chức, với dữ liệu thu thập từ Ban Thời sự VOV1 tại Hà Nội trong giai đoạn 2020-2022. Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động báo chí, truyền thông của Đài Tiếng nói Việt Nam.

Theo số liệu thống kê, Ban Thời sự VOV1 có 123 cán bộ, viên chức với cơ cấu tổ chức gồm 11 phòng ban chuyên môn. Trong giai đoạn nghiên cứu, Ban đã tổ chức nhiều chương trình đào tạo, bồi dưỡng với sự tham gia của 71 nhân viên được khảo sát, nhằm nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng nghiệp vụ. Việc phân tích kết quả đào tạo so với trước đào tạo cho thấy sự cải thiện rõ rệt về năng lực công tác của cán bộ, viên chức, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm báo chí và đáp ứng yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên số.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị nhân lực, tập trung vào ba khái niệm chính: nhân lực, đào tạo và bồi dưỡng nhân lực. Nhân lực được hiểu là tổng thể sức lực và trí lực của con người tham gia vào quá trình lao động, trong đó nguồn nhân lực chất lượng cao là bộ phận tinh túy, có trình độ chuyên môn và kỹ năng phù hợp với yêu cầu thị trường lao động. Đào tạo được định nghĩa là quá trình có tổ chức nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng mới cho người lao động để nâng cao hiệu quả công việc. Bồi dưỡng là quá trình bổ sung, phát triển và hoàn thiện kiến thức, kỹ năng nhằm đáp ứng yêu cầu công việc và sự phát triển của tổ chức.

Khung lý thuyết cũng bao gồm các yếu tố ảnh hưởng đến công tác đào tạo, bồi dưỡng như: quan điểm lãnh đạo, năng lực bộ máy chuyên trách, nguồn lực tài chính, trình độ nhân lực đầu vào, ứng dụng khoa học kỹ thuật và các yếu tố khách quan như chính sách nhà nước, môi trường kinh doanh và hội nhập quốc tế. Ngoài ra, nghiên cứu tham khảo các tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo theo Thông tư 03/2023/TT-BNV của Bộ Nội vụ, bao gồm chương trình, học viên, giảng viên, cơ sở vật chất, khóa bồi dưỡng và hiệu quả bồi dưỡng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp phân tích định lượng và định tính. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo hoạt động của Ban Thời sự VOV1 giai đoạn 2020-2022, các văn bản pháp luật và tài liệu chuyên ngành. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát điều tra bằng bảng hỏi với 71 cán bộ, viên chức tham gia đào tạo, bồi dưỡng tại Ban Thời sự VOV1. Cỡ mẫu được tính theo công thức Yamane với sai số cho phép 8%, đảm bảo tính đại diện cho tổng số 123 nhân viên.

Phương pháp phân tích bao gồm thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ phần trăm giữa các năm để đánh giá sự thay đổi trong công tác đào tạo, bồi dưỡng. Phân tích tổng hợp và hệ thống hóa được sử dụng để đánh giá mặt tích cực, hạn chế và nguyên nhân. Công cụ xử lý số liệu là phần mềm Excel, giúp trình bày dữ liệu dưới dạng bảng biểu và biểu đồ minh họa. Quy trình nghiên cứu gồm các bước: xác định vấn đề, thu thập dữ liệu, phân tích, đánh giá và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Cơ cấu nhân lực và trình độ chuyên môn: Ban Thời sự VOV1 có 123 cán bộ, viên chức, trong đó tỷ lệ nhân lực có trình độ đại học trở lên chiếm khoảng 85%, tăng 5% so với năm 2020. Trình độ lý luận chính trị và kỹ năng tin học, ngoại ngữ cũng được cải thiện rõ rệt, với hơn 70% cán bộ đạt chuẩn theo yêu cầu.

  2. Thực trạng đào tạo, bồi dưỡng: Trong giai đoạn 2020-2022, Ban tổ chức trung bình 15 khóa đào tạo mỗi năm, với hơn 70% cán bộ, viên chức tham gia. Kinh phí đào tạo tăng trung bình 12% mỗi năm, phản ánh sự quan tâm đầu tư ngày càng lớn. Kết quả khảo sát cho thấy 78% người học đánh giá chương trình đào tạo phù hợp với công việc, và 82% cảm nhận sự tiến bộ rõ rệt sau đào tạo.

  3. Mặt tích cực và hạn chế: Đào tạo đã góp phần nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ và thái độ làm việc chuyên nghiệp. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại hạn chế như nội dung đào tạo chưa hoàn toàn cập nhật kịp thời với công nghệ số, thời gian đào tạo chưa linh hoạt, và một số cán bộ chưa được tiếp cận đầy đủ các khóa học cần thiết.

  4. Nguyên nhân hạn chế: Nguyên nhân chủ yếu do hạn chế về nguồn lực tài chính, năng lực bộ máy chuyên trách đào tạo còn yếu, và sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ đòi hỏi cập nhật liên tục mà chưa được đáp ứng kịp thời. Ngoài ra, chính sách đào tạo chưa thực sự đồng bộ và chưa có cơ chế khuyến khích mạnh mẽ cho cán bộ tham gia đào tạo.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy công tác đào tạo, bồi dưỡng tại Ban Thời sự VOV1 đã đạt được những bước tiến quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phù hợp với yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên số và hội nhập quốc tế. So sánh với các nghiên cứu trong lĩnh vực báo chí và truyền thông, kết quả này tương đồng với xu hướng nâng cao kỹ năng số và chuyên môn nghiệp vụ nhằm đáp ứng yêu cầu công việc ngày càng cao.

Tuy nhiên, những hạn chế về nội dung và phương pháp đào tạo phản ánh thực trạng chung của nhiều tổ chức trong việc thích ứng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và môi trường làm việc. Việc sử dụng biểu đồ so sánh tỷ lệ tham gia đào tạo, mức độ hài lòng và kết quả sau đào tạo qua các năm sẽ minh họa rõ nét sự tiến bộ và những điểm cần cải thiện.

Nghiên cứu nhấn mạnh vai trò của lãnh đạo trong việc định hướng và đầu tư cho công tác đào tạo, cũng như sự cần thiết của việc đổi mới nội dung, phương pháp đào tạo để phù hợp với đặc thù công việc báo chí hiện đại. Việc kết hợp đào tạo lý thuyết với thực hành, ứng dụng công nghệ số và đào tạo từ xa được xem là xu hướng tất yếu.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện quy trình đào tạo, bồi dưỡng: Xây dựng quy trình đào tạo bài bản, từ xác định nhu cầu, thiết kế chương trình đến đánh giá kết quả, đảm bảo tính hệ thống và liên tục. Thời gian thực hiện: 2024-2025. Chủ thể: Ban lãnh đạo Ban Thời sự phối hợp với phòng nhân sự.

  2. Đổi mới nội dung và phương pháp đào tạo: Cập nhật chương trình đào tạo phù hợp với xu hướng công nghệ số, tăng cường đào tạo kỹ năng số, truyền thông đa phương tiện và kỹ năng mềm. Áp dụng phương pháp đào tạo kết hợp trực tiếp và từ xa để linh hoạt thời gian. Thời gian: 2024-2026. Chủ thể: Bộ phận đào tạo và các cơ sở đào tạo liên kết.

  3. Nâng cao năng lực bộ máy chuyên trách đào tạo: Tổ chức các khóa bồi dưỡng chuyên sâu cho đội ngũ cán bộ phụ trách đào tạo nhằm nâng cao năng lực quản lý, thiết kế chương trình và đánh giá hiệu quả đào tạo. Thời gian: 2024-2025. Chủ thể: Ban Thời sự phối hợp với các viện đào tạo chuyên ngành.

  4. Tăng cường đầu tư nguồn lực tài chính và cơ sở vật chất: Đảm bảo kinh phí ổn định cho công tác đào tạo, đầu tư trang thiết bị hiện đại phục vụ đào tạo và học tập, đặc biệt là công nghệ thông tin và truyền thông. Thời gian: 2024-2027. Chủ thể: Ban lãnh đạo Đài Tiếng nói Việt Nam và Ban Thời sự.

  5. Xây dựng chính sách khuyến khích và thu hút nhân tài: Thiết lập cơ chế khen thưởng, thăng tiến gắn với kết quả đào tạo, đồng thời thu hút nhân lực trẻ, có trình độ cao tham gia công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực. Thời gian: 2024-2027. Chủ thể: Ban lãnh đạo Ban Thời sự và phòng nhân sự.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo và quản lý Ban Thời sự VOV1: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chiến lược đào tạo, bồi dưỡng nhân lực, nâng cao hiệu quả quản lý nguồn nhân lực trong tổ chức.

  2. Phòng nhân sự và bộ phận đào tạo các cơ quan báo chí, truyền thông: Tham khảo các phương pháp, quy trình và giải pháp đổi mới công tác đào tạo phù hợp với đặc thù ngành báo chí hiện đại.

  3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị kinh doanh, Quản trị nhân lực: Tài liệu tham khảo thực tiễn về quản trị nguồn nhân lực trong lĩnh vực truyền thông, đặc biệt là công tác đào tạo, bồi dưỡng.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng công chức, viên chức: Nghiên cứu giúp đánh giá thực trạng và đề xuất chính sách phát triển nguồn nhân lực trong khu vực hành chính công, đặc biệt trong lĩnh vực báo chí.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao đào tạo, bồi dưỡng nhân lực lại quan trọng đối với Ban Thời sự VOV1?
    Đào tạo giúp nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ và thái độ làm việc của cán bộ, viên chức, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm báo chí và đáp ứng yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên số.

  2. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
    Luận văn sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp phân tích định lượng qua khảo sát 71 cán bộ, viên chức và phân tích định tính từ báo cáo, tài liệu chuyên ngành, đảm bảo tính khách quan và toàn diện.

  3. Những hạn chế chính trong công tác đào tạo tại Ban Thời sự VOV1 là gì?
    Hạn chế gồm nội dung đào tạo chưa cập nhật kịp thời với công nghệ số, thời gian đào tạo chưa linh hoạt, nguồn lực tài chính và năng lực bộ máy chuyên trách còn hạn chế.

  4. Giải pháp đổi mới nội dung đào tạo được đề xuất như thế nào?
    Cập nhật chương trình đào tạo theo xu hướng công nghệ số, tăng cường kỹ năng truyền thông đa phương tiện, áp dụng phương pháp đào tạo kết hợp trực tiếp và từ xa để linh hoạt thời gian học tập.

  5. Ai là đối tượng chính hưởng lợi từ nghiên cứu này?
    Lãnh đạo Ban Thời sự, phòng nhân sự, các nhà quản lý đào tạo trong ngành báo chí, các nhà nghiên cứu và cơ quan quản lý nhà nước về đào tạo công chức, viên chức.

Kết luận

  • Luận văn đã phân tích toàn diện thực trạng đào tạo, bồi dưỡng nhân lực tại Ban Thời sự VOV1 giai đoạn 2020-2022, chỉ ra những mặt tích cực và hạn chế cụ thể.
  • Đã hệ thống hóa khung lý thuyết về nhân lực, đào tạo và bồi dưỡng, đồng thời áp dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp với cỡ mẫu 71 cán bộ, viên chức.
  • Đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm hoàn thiện công tác đào tạo, bồi dưỡng đến năm 2027, tập trung vào đổi mới nội dung, nâng cao năng lực bộ máy chuyên trách và tăng cường đầu tư nguồn lực.
  • Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn cao, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu phát triển báo chí trong kỷ nguyên số và hội nhập quốc tế.
  • Khuyến nghị Ban Thời sự VOV1 và các cơ quan liên quan triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng để nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng nhân lực.

Hành động tiếp theo là xây dựng kế hoạch chi tiết triển khai các giải pháp trong giai đoạn 2024-2027, đồng thời thiết lập hệ thống đánh giá hiệu quả đào tạo định kỳ nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của nguồn nhân lực Ban Thời sự VOV1.