Đánh Giá Công Tác Chăm Sóc Người Bệnh Của Điều Dưỡng Tại Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Bồng Sơn, Tỉnh Bình Định

Từ thời kỳ Pháp thuộc đến kháng chiến chống Mỹ, các lớp điều dưỡng sơ học được mở để đáp ứng nhu cầu kháng chiến. Năm 1975, đất nước thống nhất, Bộ Y tế chỉ đạo công tác chăm sóc và điều trị bệnh nhân ở cả hai miền. Chương trình đào tạo điều dưỡng được thống nhất. Năm 1982, Bộ Y tế ban hành chức danh y tá trưởng bệnh viện và y tá trưởng khoa. Năm 1985, Bộ Y tế thành lập tổ nghiên cứu y tá. Ngày 14 tháng 7 năm 1990, Bộ Y tế ban hành quyết định thành lập phòng Y tá điều dưỡng trong các bệnh viện lớn. Năm 1986, khóa đào tạo đại học điều dưỡng đầu tiên được tổ chức tại Đại học Y khoa Hà Nội và Đại học Y Dược TP.HCM. Ngày 26 tháng 10 năm 1990, Hội Y tá – điều dưỡng Việt Nam được thành lập. Những thành tựu của ngành điều dưỡng Việt Nam hiện nay là sự kết tinh truyền thống và kinh nghiệm của những người đi trước.

Theo Florent Nightingale, điều dưỡng là một nghệ thuật sử dụng môi trường của người bệnh để hỗ trợ sự phục hồi. Virginia Handerson định nghĩa chức năng của người điều dưỡng là hỗ trợ các hoạt động nâng cao hoặc phục hồi sức khỏe của người bệnh. Theo Handerson chức năng nghề nghiệp của người điều dưỡng là chăm sóc và hỗ trợ người bệnh thực hiện các hoạt động hàng ngày. Hội điều dưỡng Mỹ định nghĩa điều dưỡng là một nghề hỗ trợ cung cấp các dịch vụ chăm sóc đóng góp vào việc hồi phục và nâng cao sức khỏe. Tại Việt Nam, theo từ điển tiếng Việt, y tá là người có trình độ trung cấp trở xuống và chăm sóc người bệnh theo y lệnh bác sĩ. Tóm lại, điều dưỡng là một nghề trong hệ thống y tế nhằm chăm sóc, bảo vệ, nâng cao sức khỏe, đáp ứng nhu cầu sức khỏe con người. Hiện nay, theo Thông tư số 26/2015/TTLT-BYT-BNV, Bộ Y tế và Bộ Nội vụ đã quy định mã số,tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp điều dưỡng, hộ sinh, kỹ thuật y.

Bệnh viện ĐKKV Bồng Sơn tỉnh Bình Định là Bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh hạng 2 có nhiệm vụ khám chữa bệnh cho nhân dân phía bắc tỉnh. Năm 2015 bệnh viện đã thực hiện 545,5/300 giường kế hoạch đạt 181,8%. Số lượt khám chữa bệnh là 124544 lượt, số lượt người bệnh điều trị nội trú là 21278. Hàng ngày bệnh nhân khám 800 -1000 lượt, điều trị nội trú 450-630 bệnh nhân. Bệnh viện có 5 phòng chức năng, 11 khoa lâm sàng, 06 khoa cận lâm sàng. Tại bệnh viện, việc triển khai công tác CSNB được thực hiện theo: “Quy chế chăm sóc người bệnh toàn diện năm 1997” và hiện nay là: “Thông tư 07/2011/TT- BYT ngày 26/01/2011 của Bộ Y tế về Hướng dẫn công tác chăm sóc người bệnh trong bệnh viện”. Qua 18 năm hoạt động và phát triển, cho đến nay tại bệnh viện chưa có nghiên cứu nào về công tác CSNB và những yếu tố ảnh hưởng đến công tác CSNB của điều dưỡng.

Thực trạng công tác CSNB của điều dưỡng tại các khoa lâm sàng Bệnh viện ĐKKV Bồng Sơn đạt ở mức độ nào? Những yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ CSNB của điều dưỡng như thế nào? Nghiên cứu về “Đánh giá công tác chăm sóc người bệnh của điều dưỡng và một số yếu tố ảnh hưởng tại Bệnh viện đa khoa khu vực Bồng Sơn tỉnh Bình Định năm 2016” nhằm có cơ sở đánh giá chất lượng CSNB, từ đó đề xuất các giải pháp cải thiện chất lượng công tác CSNB góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, đổi mới phong cách, thái độ phục vụ hướng đến sự hài lòng của người bệnh.

Nghiên cứu định lượng tập trung vào việc thu thập số liệu thông qua phiếu khảo sát người bệnh/người nhà bệnh nhân, phiếu quan sát điều dưỡng chăm sóc dùng thuốc viên cho bệnh nhân, phiếu quan sát điều dưỡng thực hiện tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch và truyền dịch cho người bệnh. Nghiên cứu định tính sử dụng phiếu phỏng vấn sâu lãnh đạo bệnh viện, trưởng phòng điều dưỡng, phiếu thảo luận nhóm bác sỹ trưởng khoa, điều dưỡng trưởng khoa và phiếu thảo luận nhóm điều dưỡng chăm sóc.

Các biến số nghiên cứu bao gồm thông tin chung về đối tượng nghiên cứu (người bệnh và điều dưỡng), đánh giá hoạt động CSNB của điều dưỡng (công tác tiếp đón, chăm sóc dinh dưỡng, vệ sinh cá nhân, tâm lý, theo dõi, thực hiện y lệnh dùng thuốc và cận lâm sàng, tư vấn GDSK) và các yếu tố ảnh hưởng đến công tác CSNB (nguồn nhân lực, điều kiện làm việc, sự quan tâm của lãnh đạo). Tiêu chuẩn đánh giá dựa trên các quy định và hướng dẫn của Bộ Y tế về công tác CSNB.

Công tác tư vấn, hướng dẫn GDSK cho người bệnh theo các tiêu chí, điều dưỡng thực hiện đạt chiếm tỷ lệ từ 50% trở lên. Quan sát trực tiếp điều dưỡng cho bệnh nhân uống thuốc viên đạt yêu cầu chiếm 72%, tiêm bắp đạt chiếm 84%, tiêm tĩnh mạch và truyền dịch chiếm tỷ lệ lần lượt là 82% và 78%. Nghiên cứu chưa tìm thấy mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa các yếu tố nhân khẩu học của điều dưỡng với thực hiện nhiệm vụ 3 quy trình kỹ thuật tiêm truyền và cho bệnh nhân uống thuốc viên.

Nhân lực điều dưỡng biến động, áp lực công việc, điều kiện làm việc, sự quan tâm của lãnh đạo đã ảnh hưởng đến công tác CSNB của điều dưỡng. Để cải thiện công tác CSNB của điều dưỡng, bệnh viện cần tăng cường kiểm tra, giám sát, tổ chức tập huấn đào tạo, đào tạo lại cho ĐDV, chú trọng công tác tư vấn GDSK cho người bệnh.

Bệnh viện cần thường xuyên tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng giao tiếp cho điều dưỡng. Cần chú trọng đào tạo về quy trình kỹ thuật tiêm truyền an toàn, chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật và các kiến thức về tư vấn GDSK.

Bệnh viện cần đảm bảo đủ số lượng điều dưỡng để đáp ứng nhu cầu chăm sóc người bệnh. Cần cải thiện điều kiện làm việc, trang bị đầy đủ cơ sở vật chất và trang thiết bị y tế. Cần xây dựng môi trường làm việc thân thiện, tạo điều kiện cho điều dưỡng phát huy năng lực và sáng tạo.

Sự hài lòng của người bệnh là một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng dịch vụ y tế. Bệnh viện cần luôn lắng nghe ý kiến phản hồi của người bệnh để cải thiện chất lượng dịch vụ và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người bệnh.

Cần tiếp tục nghiên cứu về các mô hình chăm sóc người bệnh tiên tiến trên thế giới để áp dụng vào thực tiễn tại Bệnh viện ĐKKV Bồng Sơn. Cần tăng cường hợp tác với các bệnh viện tuyến trên và các tổ chức quốc tế để nâng cao năng lực cho điều dưỡng và cải thiện chất lượng dịch vụ y tế Bồng Sơn.