Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, tiếng Anh ngày càng trở thành ngôn ngữ phổ biến và là chìa khóa mở ra nhiều cơ hội học tập, làm việc và giao lưu quốc tế. Tại Việt Nam, việc học tiếng Anh được chú trọng từ bậc tiểu học đến đại học, tuy nhiên, kỹ năng nói tiếng Anh của học sinh vẫn còn nhiều hạn chế do thiếu môi trường thực hành và phương pháp giảng dạy chưa hiệu quả. Tại Trường THCS Độc Lập, tỉnh Thái Nguyên, học sinh lớp 6 gặp khó khăn trong việc phát triển kỹ năng nói tiếng Anh, thể hiện qua kết quả kiểm tra đầu vào với chỉ khoảng 40% học sinh đạt điểm phát triển (trên 6.0). Nghiên cứu nhằm mục tiêu cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh lớp 6 thông qua các hoạt động ngoại khóa tiếng Anh, được triển khai trong học kỳ I năm học 2020-2021 với 90 học sinh tham gia. Ý nghĩa của nghiên cứu không chỉ giúp nâng cao kỹ năng giao tiếp tiếng Anh mà còn góp phần tăng cường sự hứng thú và tương tác trong học tập, từ đó cải thiện chất lượng giảng dạy và học tập tiếng Anh tại trường và các cơ sở giáo dục tương tự.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về kỹ năng nói tiếng Anh, bao gồm định nghĩa kỹ năng nói là quá trình tương tác tạo và tiếp nhận ý nghĩa thông qua ngôn ngữ nói (Brown, 1994; Burns & Joyce, 1997). Kỹ năng nói được xem là một kỹ năng phức tạp, bao gồm phát âm, ngữ điệu, từ vựng, ngữ pháp và khả năng xử lý thông tin “tại chỗ”. Mô hình nghiên cứu áp dụng phương pháp nghiên cứu hành động (action research) của Kemmis và McTaggart (1988), với chu trình gồm các bước: xác định vấn đề, điều tra sơ bộ, lập kế hoạch, can thiệp và phản hồi. Các khái niệm chính bao gồm: kỹ năng nói tương tác, hoạt động ngoại khóa tiếng Anh, và thái độ học sinh đối với hoạt động ngoại khóa.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp thu thập dữ liệu định lượng và định tính. Cỡ mẫu gồm 90 học sinh lớp 6 tại Trường THCS Độc Lập, được chọn ngẫu nhiên. Dữ liệu định lượng thu thập qua bài kiểm tra nói trước và sau can thiệp (pretest và posttest), với thang điểm tối đa 10. Dữ liệu định tính thu thập qua bảng hỏi và phỏng vấn bán cấu trúc với 6 học sinh đại diện các trình độ khác nhau. Phân tích dữ liệu định lượng sử dụng kiểm định t-test để so sánh điểm trung bình pretest và posttest, trong khi dữ liệu định tính được phân loại và tổng hợp để làm rõ quan điểm và thái độ của học sinh. Thời gian nghiên cứu kéo dài 19 tuần trong học kỳ I năm học 2020-2021.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Cải thiện kỹ năng nói: Điểm trung bình kỹ năng nói của học sinh tăng từ 6.23 (pretest) lên 7.0 (posttest), với 78/90 học sinh đạt mức phát triển trở lên trong posttest, so với chỉ 30 học sinh trong pretest. Sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê rõ rệt (p < 0.05).

  2. Tỷ lệ học sinh đạt điểm qua tăng: Tỷ lệ học sinh đạt điểm trên 6.0 tăng từ 40% trong pretest lên khoảng 87% trong posttest, cho thấy sự tiến bộ rõ rệt sau khi áp dụng hoạt động ngoại khóa.

  3. Thái độ tích cực của học sinh: 73% học sinh thích học qua hoạt động ngoại khóa, 100% cảm thấy hoạt động giúp cải thiện kỹ năng nói, 67% cho biết tăng khả năng ghi nhớ từ vựng và hứng thú học tiếng Anh.

  4. Phân loại kỹ năng nói: Học sinh cải thiện khả năng nhận biết từ khóa, phát triển kỹ năng giao tiếp tự nhiên và tăng sự tự tin khi nói tiếng Anh.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy hoạt động ngoại khóa tiếng Anh là phương pháp hiệu quả trong việc nâng cao kỹ năng nói cho học sinh lớp 6, phù hợp với các nghiên cứu trước đây về tác động tích cực của hoạt động ngoại khóa đối với học tập ngôn ngữ. Việc tổ chức các hoạt động như câu lạc bộ nói tiếng Anh, thi thuyết trình, và trò chơi ngôn ngữ đã tạo môi trường thực hành thoải mái, giảm áp lực tâm lý và tăng sự tương tác giữa học sinh với giáo viên và bạn bè. Biểu đồ phân phối điểm pretest và posttest minh họa sự dịch chuyển rõ rệt về phía điểm cao hơn, chứng minh hiệu quả của can thiệp. So với phương pháp giảng dạy truyền thống, hoạt động ngoại khóa giúp học sinh phát triển kỹ năng giao tiếp một cách tự nhiên và bền vững hơn. Tuy nhiên, vẫn còn một số học sinh chưa hoàn toàn thích nghi, cần có sự hỗ trợ thêm về từ vựng và kỹ năng nghe để nâng cao hiệu quả.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường tổ chức hoạt động ngoại khóa tiếng Anh: Nhà trường cần xây dựng kế hoạch tổ chức thường xuyên các câu lạc bộ, cuộc thi nói tiếng Anh nhằm tạo môi trường thực hành cho học sinh, đặt mục tiêu tăng tỷ lệ học sinh tham gia lên ít nhất 80% trong vòng 1 năm.

  2. Đào tạo giáo viên về phương pháp giảng dạy tích hợp hoạt động ngoại khóa: Tổ chức các khóa tập huấn cho giáo viên về kỹ năng thiết kế và quản lý hoạt động ngoại khóa, nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và hỗ trợ học sinh phát triển kỹ năng nói.

  3. Phát triển tài liệu và công cụ hỗ trợ học tập: Soạn thảo và cung cấp các tài liệu, bài tập phù hợp với trình độ học sinh lớp 6, kết hợp công nghệ thông tin để tăng tính hấp dẫn và hiệu quả của hoạt động ngoại khóa.

  4. Khuyến khích sự tham gia của phụ huynh và cộng đồng: Tổ chức các buổi giao lưu, trình diễn kỹ năng nói tiếng Anh của học sinh để tạo sự quan tâm và hỗ trợ từ gia đình và xã hội, góp phần nâng cao động lực học tập.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Giáo viên tiếng Anh bậc THCS: Nghiên cứu cung cấp phương pháp và minh chứng thực tiễn giúp giáo viên áp dụng hoạt động ngoại khóa hiệu quả trong giảng dạy kỹ năng nói.

  2. Nhà quản lý giáo dục: Thông tin về lợi ích và cách tổ chức hoạt động ngoại khóa hỗ trợ ra quyết định xây dựng chính sách và kế hoạch phát triển chương trình ngoại khóa.

  3. Sinh viên, nghiên cứu sinh ngành Ngôn ngữ Anh và Sư phạm: Tài liệu tham khảo hữu ích cho các đề tài nghiên cứu về phương pháp giảng dạy tiếng Anh và phát triển kỹ năng giao tiếp.

  4. Phụ huynh học sinh: Hiểu rõ vai trò của hoạt động ngoại khóa trong việc nâng cao kỹ năng tiếng Anh của con em, từ đó phối hợp hỗ trợ học tập tại nhà.

Câu hỏi thường gặp

  1. Hoạt động ngoại khóa tiếng Anh có thực sự giúp cải thiện kỹ năng nói không?
    Có, nghiên cứu cho thấy điểm trung bình kỹ năng nói của học sinh tăng đáng kể sau khi tham gia hoạt động ngoại khóa, với 87% học sinh đạt mức phát triển trở lên.

  2. Loại hoạt động ngoại khóa nào phù hợp cho học sinh lớp 6?
    Các hoạt động như câu lạc bộ nói tiếng Anh, thi thuyết trình, trò chơi ngôn ngữ và các hoạt động nhóm nhỏ được đánh giá là hiệu quả và phù hợp với trình độ học sinh lớp 6.

  3. Làm thế nào để giáo viên tổ chức hoạt động ngoại khóa hiệu quả?
    Giáo viên cần được đào tạo về kỹ năng thiết kế hoạt động, lựa chọn nội dung phù hợp, tạo môi trường thân thiện và khuyến khích sự tham gia tích cực của học sinh.

  4. Hoạt động ngoại khóa có giúp tăng hứng thú học tiếng Anh không?
    Đa số học sinh (67%) cho biết hoạt động ngoại khóa làm tăng sự hứng thú và động lực học tiếng Anh, giúp các em chủ động hơn trong việc luyện tập kỹ năng nói.

  5. Có khó khăn gì khi áp dụng hoạt động ngoại khóa trong trường học?
    Một số khó khăn gồm hạn chế về thời gian, nguồn lực, và sự tham gia chưa đồng đều của học sinh. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, giáo viên và phụ huynh để khắc phục.

Kết luận

  • Hoạt động ngoại khóa tiếng Anh giúp cải thiện đáng kể kỹ năng nói của học sinh lớp 6 tại Trường THCS Độc Lập, với điểm trung bình tăng từ 6.23 lên 7.0 sau 16 tuần áp dụng.
  • Học sinh có thái độ tích cực, tăng hứng thú và khả năng ghi nhớ từ vựng khi tham gia các hoạt động này.
  • Phương pháp nghiên cứu hành động cho phép điều chỉnh linh hoạt, phù hợp với thực tế giảng dạy và học tập.
  • Nghiên cứu góp phần làm rõ vai trò của hoạt động ngoại khóa trong phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh ở bậc THCS.
  • Đề xuất triển khai rộng rãi hoạt động ngoại khóa, đào tạo giáo viên và tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường và phụ huynh để nâng cao hiệu quả giảng dạy tiếng Anh.

Hành động tiếp theo: Các nhà trường và giáo viên nên áp dụng và phát triển các hoạt động ngoại khóa tiếng Anh phù hợp, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng để nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh.