I. Tổng Quan Cải Cách Thủ Tục Hành Chính Đất Đai Phúc Thọ
Cải cách thủ tục hành chính nhà nước là nhiệm vụ cấp bách và lâu dài, hướng tới xây dựng nền hành chính trong sạch, vững mạnh, phục vụ công cuộc đổi mới và phát triển đất nước. Thủ tục hành chính là công cụ quản lý xã hội và phục vụ cá nhân, tổ chức. Tại huyện Phúc Thọ, công tác cải cách hành chính trong lĩnh vực đất đai đã có nhiều tiến bộ, tạo chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn những hạn chế khiến người dân và chính quyền chưa thực sự hài lòng. Đặc biệt, các thủ tục liên quan đến giấy chứng nhận quyền sử dụng đất còn gây nhiều phiền hà. Do đó, việc cải thiện chất lượng dịch vụ công trong quản lý đất đai là vô cùng quan trọng. Cần chú trọng hơn nữa chức năng phục vụ của nhà nước, cung cấp dịch vụ cần thiết để người dân thực hiện tốt quyền lợi và nghĩa vụ. Luận văn này tập trung nghiên cứu các giải pháp cải thiện những hạn chế trong lĩnh vực đất đai tại huyện Phúc Thọ, nhằm nâng cao sự hài lòng của người dân và củng cố niềm tin vào cơ quan quản lý nhà nước.
1.1. Khái Niệm và Phân Loại Thủ Tục Hành Chính Đất Đai
Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức thực hiện quản lý hành chính nhà nước của các cơ quan nhà nước, đặc biệt là cơ quan hành chính. Thủ tục hành chính có thể được phân loại theo đối tượng quản lý, công việc của cơ quan nhà nước, chức năng chuyên môn hoặc quan hệ công tác. Theo tài liệu nghiên cứu, thủ tục hành chính là thủ tục thực hiện các hoạt động quản lý nhà nước hay thủ tục hành chính được thực hiện bởi các chủ thể quản lý hành chính nhà nước.
1.2. Vai Trò và Ý Nghĩa Của Thủ Tục Hành Chính Đất Đai
Thủ tục hành chính đảm bảo cho các quy phạm vật chất luật hành chính và quy phạm vật chất của một số ngành luật khác được thực hiện trong thực tiễn. Thủ tục hành chính có tính mềm dẻo, linh hoạt. Thủ tục hành chính do quy phạm pháp luật hành chính quy định. Thủ tục hành chính do nhiều chủ thể tiến hành, muốn tạo ra được sự thống nhất trong hoạt động quản lý tất yếu phải được thể hiện dưới dạng các quy phạm pháp luật có giá trị bắt buộc thi hành.
II. Thực Trạng Cải Cách Thủ Tục Hành Chính Đất Đai Phúc Thọ
Huyện Phúc Thọ nằm ở vùng đồng bằng sông Hồng, cách Hà Nội khoảng 40km. Cải cách thủ tục hành chính là một phần quan trọng trong cải cách thể chế hành chính. UBND huyện Phúc Thọ đã cơ bản hoàn thành việc cải cách thủ tục hành chính theo hướng công khai, đơn giản, thuận tiện, giảm bớt phiền hà. Nhiệm vụ này được thực hiện trên nhiều lĩnh vực, trong đó lĩnh vực đất đai được đặc biệt chú trọng. Tinh thần cải cách thủ tục hành chính tại UBND huyện có nhiều chuyển biến tích cực. Các thủ tục như cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất, hòa giải tranh chấp đất đai đều được cải tiến.
2.1. Kết Quả Cải Cách Thủ Tục Cấp Giấy Chứng Nhận QSDĐ
Đối với thủ tục đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cùng với các quy định của Luật Đất đai năm 2013, các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật đất đai có những bước cải tiến quan trọng về thẩm quyền và thủ tục cấp giấy chứng nhận, do vậy tiến độ cấp giấy chứng nhận được đẩy nhanh hơn trong những năm qua. Các quy định mới đã giúp đẩy nhanh tiến độ cấp sổ đỏ cho người dân.
2.2. Cải Cách Thủ Tục Giao Đất Cho Thuê Đất Tại Phúc Thọ
Thủ tục hành chính về giao đất, cho thuê đất có nhiều điểm mới và đạt được những kết quả trên địa bàn huyện. Một trong những điểm mới đáng chú ý là thu hẹp các trường hợp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, giao đất không thu tiền sử dụng đất và cơ bản chuyển sang thuê đất nhằm sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả. Điều này giúp sử dụng đất đai hiệu quả hơn.
2.3. Giải Quyết Tranh Chấp Đất Đai Thực Trạng và Thẩm Quyền
Thủ tục về lĩnh vực giải quyết tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện. Kết quả đạt được cụ thể như sau: Năm 2016, UBND huyện đã tiếp nhận 58 đơn về tranh chấp đất đai. Đã chuyển UBND các xã, thị trấn, hòa giải và giải quyết 53 đơn thuộc thẩm quyền của các xã, thị trấn. Số đơn thuộc thẩm quyền giải quyết UBND huyện: 5 đơn.
III. Đánh Giá Ưu Điểm và Hạn Chế Cải Cách Đất Đai Phúc Thọ
Cải cách thủ tục hành chính đã đạt được một số kết quả nhất định. Thủ tục hành chính đã được quy định chặt chẽ hơn, cụ thể hơn trong các mối quan hệ giữa UBND huyện với các cá nhân, tổ chức. Các thủ tục hành chính đã được xây dựng mới, sửa đổi, hoàn thiện theo hướng cải cách trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế cần khắc phục. Bộ phận “một cửa” mới chỉ tiếp nhận và giải quyết hồ sơ trên một số lĩnh vực nhất định. Ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức còn chậm chuyển biến. Việc triển khai cơ chế “một cửa” còn thiếu đồng bộ. Công tác tuyên truyền về cải cách thủ tục hành chính chưa mạnh và thiếu chiều sâu.
3.1. Ưu Điểm Nổi Bật Trong Cải Cách Thủ Tục Hành Chính
Một là, thủ tục hành chính đã được quy định chặt chẽ hơn, cụ thể hơn trong các mối quan hệ giữa UBND huyện với các cá nhân, tổ chức là đối tượng quản lý. Hai là, xét về mối quan hệ giữa TTHC với các điều kiện thực tế, TTHC đã được xây dựng mới, sửa đổi, hoàn thiện theo hướng cải cách trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đáp ứng một số yêu cầu hợp tác và hội nhập quốc tế, yêu cầu đảm bảo quyền của công dân và tổ chức hơn.
3.2. Hạn Chế và Nguyên Nhân Của Cải Cách Thủ Tục Đất Đai
Bộ phận “một cửa” thuộc UBND huyện mới chỉ tiếp nhận và giải quyết các hồ sơ, yêu cầu của tổ chức, công dân trên lĩnh vực như: Tài nguyên – môi trường; Giải quyết khiếu nại, tố cáo. Ý thức trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ, công vụ, thái độ phục vụ nhân dân của đa số cán bộ, công chức tuy đã có chuyển biến nhưng còn chậm. Việc triển khai thực hiện cơ chế “một cửa” còn thiếu đồng bộ, quan hệ phối hợp trong giải quyết hồ sơ giữa các cấp, các ngành Công tác tuyên truyền về cải cách TTHC chưa mạnh và thiếu chiều sâu.
IV. Giải Pháp Đẩy Mạnh Cải Cách Thủ Tục Hành Chính Đất Đai
Để đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính về đất đai tại huyện Phúc Thọ, cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Cần chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đất đai để người dân nắm rõ quyền và nghĩa vụ của mình. Cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Cần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, đảm bảo có đủ năng lực và phẩm chất để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện thủ tục hành chính, kịp thời phát hiện và xử lý các sai phạm.
4.1. Tuyên Truyền Luật Đất Đai và Văn Bản Pháp Luật Liên Quan
Thực tế trước đây, do công tác tuyên truyền chưa được chú trọng đúng mức nên những nội dung về tiến trình, kết quả cải cách hành chính chưa đến với người dân, chậm lan tỏa trong đời sống xã hội. Trên trong lĩnh vực đất đai, dù đơn vị, địa phương có nhiều cải cách nhưng sự hài lòng vẫn thấp, điều này một phần là do người dân chưa có thông tin về những việc cơ quan chức năng đã thực hiện.
4.2. Ứng Dụng Công Nghệ Thông Tin Trong Thủ Tục Hành Chính
Công nghệ thông tin đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong hoạt động quản lý Nhà nước. Nhiều văn bản Luật, Chỉ thị, Nghị quyết, Nghị định . của Đảng và Nhà nước về ứng dụng công nghệ thông tin đã nhấn mạnh việc sử dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả trong hoạt động nội bộ và giữa các cơ quan nhà nước, trong giao dịch của cơ quan nhà nước với tổ chức và cá nhân; hỗ trợ đẩy mạnh cải cách hành chính và làm cho hoạt động của cơ quan nhà nước công khai, minh bạch hơn, phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn.
4.3. Liên Thông Thủ Tục Hành Chính Giải Pháp Hiệu Quả
Tiếp tục thực hiện cơ chế “một cửa” trong giải quyết thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Phúc Thọ. Được ban hành theo Quyết định số 93/2007/QĐ- TTg ngày 22/6/2007 của Thủ tướng Chính phủ. Liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính để tiế p nhâṇ và trả kế t quả được tổ chức thực hiê ̣n đơn giản khoa hoc̣ và hiệu quả.
V. Kiến Nghị và Đề Xuất Để Cải Cách Thủ Tục Đất Đai Phúc Thọ
Để cải cách thủ tục hành chính về đất đai hiệu quả hơn, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành. Cần tăng cường đầu tư nguồn lực cho công tác cải cách hành chính, đặc biệt là đầu tư cho công nghệ thông tin. Cần tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ, công chức. Cần có cơ chế khuyến khích, động viên cán bộ, công chức tích cực tham gia vào công tác cải cách hành chính. Cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện thủ tục hành chính.
5.1. Đào Tạo và Bồi Dưỡng Nghiệp Vụ Cải Cách Hành Chính
Thành phố tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng về nghiệp vụ CCHC gắn với tham quan mô hình Bộ phận “Tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả” hoạt động theo hướng hiện đại, hiệu quả để các quận, huyện học tập kinh nghiệm.
5.2. Tăng Cường Đầu Tư Nguồn Lực Cho Cải Cách Hành Chính
Tăng cường đầu tư nguồn kinh phí cho công tác CCHC nói chung và hoạt động của Bộ phận “Tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả” nói riêng để từng bước hiện đại hoá nền hành chính, tạo thuận lợi cho tổ chức, cá nhân khi đến giao dịch.
VI. Kết Luận Tầm Quan Trọng Của Cải Cách Thủ Tục Đất Đai
Thủ tục hành chính là quy định do cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền đặt ra để phục vụ mục tiêu của quản lý. Thủ tục hành chính rườm rà, bao gồm cả những thủ tục không cần thiết sẽ gây ra phiền hà, khó khăn và chi phí cho việc thực hiện. Tình trạng cửa quyền, gây khó dễ, bệnh giấy tờ trong thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân. Chính vì vậy, việc thực hiện cải cách hành chính nhà nước đã được quan tâm chú trọng.
6.1. Cải Cách Hành Chính Yếu Tố Quyết Định Sự Phát Triển
Cải cách hành chính cần có sự chỉ đạo đồng bộ của cả hệ thống chính trị, cấp ủy, chính quyền, đặc biệt là nhận thức và quyết tâm cao trong chỉ đạo, điều hành của người đứng đầu cơ quan, đơn vị.
6.2. Đầu Tư Cơ Sở Vật Chất và Ứng Dụng Công Nghệ Thông Tin
Đầu tư cơ sở vật chất, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, thiết lập các hệ thống thông tin phục vụ quản lý hành chính nhà nước và triển khai thực hiện các dịch vụ công trực tuyến cho tổ chức và công dân tại Bộ phận “Một cửa, Một cửa liên thông” trên địa bàn toàn huyện, đảm bảo tính hệ thống, thông suốt, chính xác, rõ ràng minh bạch trong thực hiện các mục tiêu quản lý, điều hành của bộ máy hành chính.
