Luận Án Tiến Sĩ Về Biến Đổi Kinh Tế Xã Hội Của Cư Dân Vạn Đò Sông Hương Tại Các Khu Tái Định Cư Thành Phố Huế

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DÙNG TRONG LUẬN ÁN
• DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
• MỤC LỤC
• MỞ ĐẦU
• 1. Lý do chọn đề tài
• 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
• 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 4. Nguồn tư liệu nghiên cứu
• 5. Đóng góp của luận án
• 6. Bố cục của luận án
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN, PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU
• 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
• 1.1.1. Nghiên cứu biến đổi kinh tế, xã hội cư dân sông nước trên thế giới và ở Việt Nam
• 1.1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới và khu vực Đông Nam Á
• 1.1.1.2. Nghiên cứu vạn đò/làng chài ở Việt Nam
• 1.1.1.3. Nghiên cứu biến đổi kinh tế, xã hội cư dân vạn đò sông Hương tại thành phố Huế
• 1.1.1.3.1. Các công trình, nghiên cứu của các tác giả nước ngoài và tác giả Việt Nam xuất bản bằng tiếng Anh và tiếng Pháp
• 1.1.1.3.2. Các công trình, nghiên cứu của các tác giả Việt Nam
• 1.1.1.3.3. Những kết quả luận án kế thừa và các vấn đề đặt ra cần được giải quyết
• 1.2. Cở sở lý luận
• 1.2.1. Một số khái niệm
• 1.2.2. Lý thuyết sinh thái văn hoá
• 1.2.3. Lý thuyết biến đổi và biến đổi văn hoá
• 1.2.4. Lý thuyết phát triển, phát triển bền vững
• 1.2.5. Khung phân tích
• 1.3. Các phương pháp nghiên cứu
• 1.3.1. Phương pháp điền dã dân tộc học
• 1.3.2. Phương pháp thu thập tư liệu thành văn
• 1.3.3. Phương pháp định tính và định lượng
• 1.3.4. Phương pháp phân tích và tổng hợp
• 1.3.5. Phương pháp nghiên cứu liên ngành
• 1.4. Địa bàn nghiên cứu
• 1.4.1. Đặc điểm các khu TĐC
• 1.4.1.1. Khu TĐC Phước Vĩnh
• 1.4.1.2. Khu TĐC Kim Long
• 1.4.1.3. Khu TĐC Bãi Dâu - Phú Hậu
• 1.5. Tiểu kết Chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: CHÍNH SÁCH VÀ QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN TÁI ĐỊNH CƯ CƯ DÂN VẠN ĐÒ SÔNG HƯƠNG
• 2.1. Cư dân vạn đò sông Hương
• 2.1.1. Lịch sử hình thành cư dân vạn đò sông Hương
• 2.1.2. Vị trí các vạn đò sông Hương
• 2.1.3. Số lượng cư dân vạn đò sông Hương
• 2.2. Chính sách tái định cư cư dân vạn đò sông Hương
• 2.2.1. Chính sách của Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
• 2.2.2. Chính sách của Uỷ ban Nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế
• 2.2.3. Chính sách của Uỷ ban Nhân dân thành phố Huế
• 2.3. Quá trình thực hiện TĐC cư dân vạn đò sông Hương
• 2.4. Tiểu kết Chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: BIẾN ĐỔI KINH TẾ CỦA CƯ DÂN VẠN ĐÒ SÔNG HƯƠNG TẠI CÁC KHU TÁI ĐỊNH CƯ
• 3.1. Kinh tế của cư dân vạn đò sông Hương trước tái định cư
• 3.1.1. Cơ sở hạ tầng và điều kiện cư trú
• 3.1.1.1. Cơ sở hạ tầng
• 3.1.1.2. Điều kiện cư trú
• 3.1.2. Các loại hình kinh tế
• 3.1.2.1. Hoạt động ngư nghiệp
• 3.1.2.2. Khai thác cát, sỏi, vận chuyển tre nứa và thuyền du lịch
• 3.1.2.3. Hoạt động chăn nuôi
• 3.1.2.4. Các hoạt động kinh tế khác
• 3.1.3. Thu nhập và tiếp cận tài chính
• 3.1.3.1. Tiếp cận tài chính
• 3.2. Biến đổi kinh tế của cư dân vạn đò sông Hương tại các khu tái định cư
• 3.2.1. Cơ sở hạ tầng và điều kiện cư trú
• 3.2.1.1. Hệ thống đường giao thông, điện, nước sinh hoạt, rác thải và vệ sinh
• 3.2.1.2. Điều kiện cư trú
• 3.2.2. Biến đổi kinh tế
• 3.2.2.1. Biến đổi kinh tế truyền thống
• 3.2.2.2. Các ngành nghề mới
• 3.2.3. Thu nhập và khả năng tiếp cận tài chính
• 3.2.3.1. Khả năng tiếp cận tài chính
• 3.3. Tiểu kết chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: BIẾN ĐỔI XÃ HỘI CỦA CƯ DÂN VẠN ĐÒ SÔNG HƯƠNG TẠI CÁC KHU TÁI ĐỊNH CƯ
• 4.1. Thiết chế xã hội cư dân vạn đò sông Hương trước tái định cư
• 4.1.1. Tổ chức xã hội truyền thống và quản lý cộng đồng
• 4.1.1.1. Tổ chức xã hội truyền thống
• 4.1.1.2. Quản lý hành chính và sở hữu mặt nước đối với cư dân vạn đò sông Hương
• 4.1.2. An ninh trật tự, an toàn xã hội
• 4.1.3. Tôn giáo và tín ngưỡng cư dân
• 4.2. Biến đổi xã hội tại các khu tái định cư
• 4.2.1. Biến đổi về tổ chức xã hội và quản lý nhà nước
• 4.2.1.1. Biến đổi cơ cấu tổ chức và bộ máy quản lý
• 4.2.2. Dòng họ, hôn nhân và gia đình
• 4.2.3. Y tế, dân số, sức khỏe và vệ sinh môi trường
• 4.2.4. Tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội
• 4.2.5. Tôn giáo tín ngưỡng cư dân
• 4.3. Tiểu kết Chương 4
• 5. CHƯƠNG 5: MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA TRONG BIẾN ĐỔI KINH TẾ, XÃ HỘI TẠI CÁC KHU TÁI ĐỊNH CƯ CỦA CƯ DÂN VẠN ĐÒ SÔNG HƯƠNG
• 5.1. Nguyên nhân biến đổi kinh tế, xã hội cư dân vạn đò sông Hương tại các khu TĐC
• 5.2. Thành tựu và hạn chế trong biến đổi kinh tế, xã hội cư dân vạn đò sông Hương tại các khu tái định cư
• 5.2.1. Cơ sở hạ tầng, điều kiện cư trú, môi trường sống
• 5.2.2. Các ngành nghề mới, đời sống vật chất được nâng cao gắn liền xoá đói giảm nghèo
• 5.2.3. Giáo dục và y tế
• 5.2.4. Hình thành các mối quan hệ xã hội, nếp sống cư dân đô thị và nâng cao đời sống văn hoá trong quá trình hội nhập
• 5.2.5. Những hạn chế
• 5.2.5.1. Công tác quy hoạch, xây dựng cơ sở hạ tầng tại các khu tái định cư
• 5.2.5.2. Khó thay đổi nghề nghiệp, chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu phát triển
• 5.2.5.3. Tình hình an ninh trật tự, môi trường sống
• 5.3. Tác động của tái định cư cư dân vạn đò sông Hương đối với phát triển kinh tế, xã hội của thành phố Huế và tỉnh Thừa Thiên Huế
• 5.3.1. Tác động tích cực
• 5.3.2. Những tác động tiêu cực
• 5.4. Một số giải pháp phát triển bền vững kinh tế, xã hội của cư dân vạn đò sông Hương tại các khu tái định cư
• 5.4.1. Cơ sở pháp lý và quan điểm phát triển kinh tế, xã hội cư dân vạn đò sông Hương
• 5.4.2. Quan điểm phát triển bền vững kinh tế, xã hội cư dân vạn đò sông Hương
• 5.4.3. Các nhóm giải pháp bảo đảm đời sống kinh tế, xã hội cư dân TĐC
• 5.4.3.1. Giải pháp quy hoạch, xây dựng các khu TĐC và quản lý cộng đồng cư dân
• 5.4.3.2. Giải pháp việc làm, đào tạo nghề, ổn định thu nhập, tiếp cận tài chính
• 5.4.3.3. Giải pháp về giáo dục và y tế
• 5.4.3.4. Các giải pháp bảo đảm đời sống văn hoá, duy trì các quan hệ/kết nối cộng đồng
• 5.4.3.5. Các giải pháp đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường
• 5.5. Tiểu kết Chương 5
• KẾT LUẬN
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng quan về Biến Đổi Kinh Tế Xã Hội Cư Dân Vạn Đò Sông Hương

Biến đổi kinh tế xã hội của cư dân vạn đò sông Hương tại Huế là một chủ đề quan trọng, phản ánh sự thay đổi trong đời sống của cộng đồng này sau khi tái định cư. Sông Hương không chỉ là một dòng sông mà còn là nơi sinh sống của nhiều hộ gia đình, nơi họ đã gắn bó từ lâu. Việc chuyển đổi từ cuộc sống trên sông sang đất liền đã tạo ra nhiều thách thức và cơ hội cho cư dân.

1.1. Lịch sử hình thành cư dân vạn đò sông Hương

Cư dân vạn đò sông Hương đã hình thành từ hàng trăm năm trước, với những đặc điểm văn hóa và kinh tế riêng biệt. Họ sống chủ yếu bằng nghề đánh bắt thủy sản và các hoạt động kinh tế liên quan đến sông nước.

1.2. Đặc điểm văn hóa của cư dân vạn đò

Văn hóa của cư dân vạn đò sông Hương rất phong phú, bao gồm các phong tục tập quán, tín ngưỡng và các hoạt động văn hóa nghệ thuật đặc sắc. Những yếu tố này đã tạo nên bản sắc riêng cho cộng đồng cư dân nơi đây.

II. Vấn đề và Thách thức trong Biến Đổi Kinh Tế Xã Hội

Biến đổi kinh tế xã hội của cư dân vạn đò sông Hương không chỉ mang lại cơ hội mà còn đặt ra nhiều thách thức. Việc tái định cư đã làm thay đổi cấu trúc xã hội, ảnh hưởng đến mối quan hệ cộng đồng và đời sống hàng ngày của cư dân.

2.1. Khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm

Sau khi tái định cư, nhiều cư dân gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm ổn định. Nhiều người vẫn phụ thuộc vào nghề truyền thống nhưng không còn điều kiện thuận lợi như trước.

2.2. Vấn đề giáo dục và y tế

Cư dân vạn đò sông Hương cũng phải đối mặt với những thách thức trong việc tiếp cận giáo dục và dịch vụ y tế. Điều này ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của cộng đồng.

III. Phương pháp và Giải pháp Chính cho Biến Đổi Kinh Tế

Để giải quyết các vấn đề nảy sinh từ biến đổi kinh tế xã hội, cần có những phương pháp và giải pháp hiệu quả. Các chính sách phát triển bền vững cần được áp dụng để hỗ trợ cư dân vạn đò sông Hương.

3.1. Chính sách hỗ trợ việc làm

Cần có các chương trình đào tạo nghề và hỗ trợ việc làm cho cư dân vạn đò, giúp họ chuyển đổi nghề nghiệp và nâng cao thu nhập.

3.2. Cải thiện cơ sở hạ tầng

Cải thiện cơ sở hạ tầng tại các khu tái định cư là cần thiết để đảm bảo điều kiện sống tốt hơn cho cư dân, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống.

IV. Ứng dụng Thực Tiễn và Kết Quả Nghiên Cứu

Nghiên cứu về biến đổi kinh tế xã hội của cư dân vạn đò sông Hương đã chỉ ra nhiều kết quả tích cực và tiêu cực. Những ứng dụng thực tiễn từ nghiên cứu này có thể giúp cải thiện đời sống của cư dân.

4.1. Kết quả từ các chương trình phát triển

Các chương trình phát triển đã giúp nhiều hộ gia đình cải thiện thu nhập và điều kiện sống. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hộ gặp khó khăn trong việc thích ứng.

4.2. Đánh giá tác động môi trường

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc tái định cư đã có những tác động nhất định đến môi trường sống của cư dân, cần có các biện pháp bảo vệ môi trường.

V. Kết luận và Tương Lai của Biến Đổi Kinh Tế Xã Hội

Kết luận từ nghiên cứu cho thấy rằng biến đổi kinh tế xã hội của cư dân vạn đò sông Hương là một quá trình phức tạp. Tương lai của cộng đồng này phụ thuộc vào các chính sách phát triển bền vững và sự hỗ trợ từ chính quyền.

5.1. Định hướng phát triển bền vững

Cần có các định hướng phát triển bền vững để đảm bảo đời sống của cư dân vạn đò sông Hương trong tương lai.

5.2. Vai trò của cộng đồng trong phát triển

Cộng đồng cư dân cần được khuyến khích tham gia vào các quyết định phát triển, từ đó tạo ra sự đồng thuận và phát triển bền vững.