Bảo hiểm y tế cho người cao tuổi tại Việt Nam: Nghiên cứu và giải pháp

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC HÌNH

MỞ ĐẦU

1. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

1.1. Bảo hiểm y tế với tiếp cận dịch vụ y tế

1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới

1.1.2. Các nghiên cứu về Việt Nam

1.2. Bảo hiểm y tế với gánh nặng tài chính y tế

1.2.1. Các nghiên cứu trên thế giới

1.2.2. Các nghiên cứu về Việt Nam

1.3. Bảo hiểm y tế với chất lượng dịch vụ y tế

1.4. Kết luận và khoảng trống nghiên cứu

2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ BẢO HIỂM Y TẾ CHO NGƯỜI CAO TUỔI

2.1. Cơ sở lý luận về bảo hiểm y tế cho người cao tuổi

2.1.1. Các khái niệm và thước đo liên quan

2.1.2. Bảo hiểm y tế

2.1.3. Khái niệm và đặc điểm của người cao tuổi

2.1.4. Tiếp cận dịch vụ y tế và gánh nặng tài chính y tế

2.2. Lợi ích của bảo hiểm y tế đối với người cao tuổi và các yếu tố tác động

2.2.1. Lợi ích của bảo hiểm y tế đối với người cao tuổi

2.2.2. Các yếu tố tác động đến lợi ích của bảo hiểm y tế đối với người cao tuổi

2.3. Vai trò của nhà nước trong hoạt động bảo hiểm y tế xã hội cho người cao tuổi

2.3.1. Lý do can thiệp của nhà nước vào thị trường bảo hiểm y tế

2.3.2. Các hoạt động can thiệp của nhà nước

2.4. Kinh nghiệm quốc tế về bảo hiểm y tế cho người cao tuổi

2.4.1. Kinh nghiệm từ Hàn Quốc

2.4.1.1. Chương trình bảo hiểm y tế chăm sóc dài hạn cho người cao tuổi

2.4.2. Kinh nghiệm từ Trung Quốc

2.4.2.1. Chương trình hợp tác xã y tế mới

2.4.3. Kinh nghiệm từ Ghana

2.4.3.1. Chương trình bảo hiểm y tế quốc gia

2.4.4. Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam

3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG VỀ BẢO HIỂM Y TẾ CHO NGƯỜI CAO TUỔI Ở VIỆT NAM

3.1. Thực trạng về người cao tuổi ở Việt Nam

3.1.1. Thực trạng già hóa dân số ở Việt Nam

3.1.2. Sức khỏe và gánh nặng bệnh tật của người cao tuổi ở Việt Nam

3.1.3. Thực trạng đời sống kinh tế của người cao tuổi ở Việt Nam

3.2. Vai trò của nhà nước trong hoạt động bảo hiểm y tế và sự tham gia bảo hiểm y tế của người cao tuổi ở Việt Nam

3.2.1. Vai trò của nhà nước trong hoạt động bảo hiểm y tế cho người cao tuổi ở Việt Nam

3.2.2. Tham gia bảo hiểm y tế của người cao tuổi ở Việt Nam

3.3. Thực trạng lợi ích của bảo hiểm y tế đối với người cao tuổi ở Việt Nam

3.3.1. Sử dụng bảo hiểm y tế trong khám chữa bệnh của người cao tuổi

3.3.2. Bảo hiểm y tế với tiếp cận dịch vụ y tế của người cao tuổi

3.3.3. Bảo hiểm y tế và gánh nặng tài chính của người cao tuổi

3.3.4. Đánh giá lợi ích và phân phối lợi ích của bảo hiểm y tế đối với người cao tuổi

3.3.5. Nguyên nhân cản trở người cao tuổi tiếp cận dịch vụ y tế bằng bảo hiểm y tế

4. CHƯƠNG 4: QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP VỀ BẢO HIỂM Y TẾ CHO NGƯỜI CAO TUỔI Ở VIỆT NAM

4.1. Quan điểm và định hướng về bảo hiểm y tế cho người cao tuổi ở Việt Nam

4.1.1. Quan điểm về bảo hiểm y tế cho người cao tuổi ở Việt Nam

4.1.2. Định hướng về bảo hiểm y tế cho người cao tuổi ở Việt Nam

4.2. Các giải pháp nhằm nâng cao lợi ích của bảo hiểm y tế đối với người cao tuổi ở Việt Nam

4.2.1. Giải pháp nhằm mở rộng độ bao phủ bảo hiểm y tế dân số cao tuổi và thí điểm triển khai bảo hiểm y tế chăm sóc sức khỏe dài hạn cho người cao tuổi

4.2.2. Giải pháp mở rộng và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế

4.2.3. Giải pháp khác

NHỮNG CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về bảo hiểm y tế cho người cao tuổi tại Việt Nam

Bảo hiểm y tế (BHYT) cho người cao tuổi (NCT) tại Việt Nam đã trở thành một chủ đề quan trọng trong bối cảnh dân số đang già hóa nhanh chóng. Từ năm 2011, tỷ lệ NCT đã vượt qua 10% tổng dân số, đặt ra nhiều thách thức cho hệ thống an sinh xã hội. NCT thường phải đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe, đặc biệt là các bệnh mãn tính, dẫn đến chi phí điều trị cao. Chính vì vậy, việc nghiên cứu và cải thiện chính sách BHYT cho NCT là cần thiết để đảm bảo quyền lợi và nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhóm dân số này. Theo một nghiên cứu của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc, tốc độ già hóa dân số tại Việt Nam là nhanh nhất thế giới, điều này càng làm nổi bật tầm quan trọng của BHYT trong việc giảm gánh nặng tài chính cho NCT khi tiếp cận dịch vụ y tế (DVYT).

II. Thực trạng bảo hiểm y tế cho người cao tuổi ở Việt Nam

Thực trạng BHYT cho NCT ở Việt Nam cho thấy nhiều bất cập. Mặc dù số lượng người tham gia BHYT ngày càng tăng, nhưng vẫn còn nhiều NCT gặp khó khăn trong việc tiếp cận DVYT. Theo số liệu từ Bộ Y tế, tỷ lệ NCT tham gia BHYT còn thấp, đặc biệt ở khu vực nông thôn và miền núi. Nhiều NCT không thể sử dụng thẻ BHYT do thiếu thông tin hoặc không đủ điều kiện tài chính. Hơn nữa, chất lượng DVYT mà NCT nhận được vẫn chưa đồng đều, dẫn đến sự khác biệt trong trải nghiệm chăm sóc sức khỏe. Một nghiên cứu cho thấy, nhiều NCT vẫn phải chi trả tiền túi lớn cho DVYT, gây ra tình trạng nghèo hóa do chi tiêu y tế. Điều này cho thấy cần có những giải pháp cụ thể để cải thiện tình hình.

III. Lợi ích của bảo hiểm y tế đối với người cao tuổi

Lợi ích của BHYT đối với NCT không thể phủ nhận. BHYT giúp giảm gánh nặng tài chính khi NCT cần khám chữa bệnh (KCB). Theo một nghiên cứu, NCT có thẻ BHYT có khả năng tiếp cận DVYT tốt hơn và giảm thiểu chi phí điều trị. Hơn nữa, BHYT còn giúp nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho NCT thông qua việc cải thiện cơ sở vật chất và trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế. Tuy nhiên, để đạt được những lợi ích này, cần có sự can thiệp từ nhà nước nhằm mở rộng quyền lợi và nâng cao chất lượng DVYT cho NCT. Việc cải thiện thông tin về BHYT cũng là một yếu tố quan trọng để NCT có thể tận dụng quyền lợi của mình.

IV. Giải pháp nâng cao hiệu quả bảo hiểm y tế cho người cao tuổi

Để nâng cao hiệu quả của BHYT cho NCT, cần thực hiện một số giải pháp cụ thể. Đầu tiên, cần mở rộng độ bao phủ BHYT cho NCT, đặc biệt là ở các vùng nông thôn và miền núi. Thứ hai, cần cải thiện chất lượng DVYT mà NCT nhận được, đảm bảo rằng họ có thể tiếp cận các dịch vụ y tế cần thiết mà không gặp khó khăn. Thứ ba, cần tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục về quyền lợi của BHYT cho NCT, giúp họ hiểu rõ hơn về cách thức sử dụng thẻ BHYT. Cuối cùng, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước và tổ chức xã hội để đảm bảo rằng NCT được chăm sóc sức khỏe tốt nhất có thể.

Luận án tiến sĩ về bảo hiểm y tế cho người cao tuổi ở Việt Nam