Tổng quan nghiên cứu
Du lịch đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội toàn cầu, trong đó Việt Nam (VN) đã tập trung phát triển ngành này dựa trên tài nguyên sẵn có. Tuy nhiên, theo báo cáo của Tổng cục Du lịch, hơn 80% du khách quốc tế đến VN không có ý định quay trở lại, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chiến lược phát triển lâu dài của ngành. Đặc biệt, thị trường du khách Nhật Bản (NB) là một trong những thị trường lớn và có khả năng chi tiêu cao, nhưng lượng du khách NB quay lại VN còn hạn chế. Nghiên cứu này nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ý định quay trở lại điểm đến Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) của du khách NB, với mục tiêu cụ thể gồm: xác định các yếu tố tác động, đo lường mức độ ảnh hưởng và đề xuất hàm ý quản trị nhằm tăng cường thu hút du khách NB quay trở lại TP.HCM.
Phạm vi nghiên cứu tập trung tại TP.HCM, với dữ liệu thu thập từ tháng 10/2019 đến tháng 2/2020. Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp du lịch và cơ quan quản lý xây dựng chiến lược phát triển sản phẩm, dịch vụ phù hợp, nâng cao sự hài lòng và lòng trung thành của du khách NB, từ đó thúc đẩy tăng trưởng du lịch bền vững tại TP.HCM.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết hành vi chính: Thuyết hành động hợp lý (TRA) và Lý thuyết hành vi có kế hoạch (TPB). TRA giải thích ý định hành vi dựa trên thái độ và chuẩn chủ quan, trong khi TPB mở rộng bằng cách bổ sung nhân tố kiểm soát hành vi nhận thức, phản ánh khả năng thực hiện hành vi.
Mô hình nghiên cứu tập trung vào bảy yếu tố chính ảnh hưởng đến ý định quay trở lại của du khách NB tại TP.HCM, bao gồm: (1) Cơ sở hạ tầng du lịch (CSHT), (2) Văn hóa và con người địa phương (VHCN), (3) Môi trường tự nhiên (MTTN), (4) Các hoạt động vui chơi giải trí và mua sắm (VCGT), (5) Ẩm thực địa phương (ATDP), (6) An ninh và an toàn du lịch (ANTT), và (7) Giá cả, chi phí (GCCP). Các khái niệm này được xây dựng dựa trên các nghiên cứu trong và ngoài nước, đồng thời phù hợp với đặc điểm thị trường du khách NB.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với cỡ mẫu khảo sát khoảng 300 du khách NB tại TP.HCM, được chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện nhằm đảm bảo tính đại diện cho nhóm khách hàng mục tiêu. Dữ liệu được thu thập qua bảng hỏi trực tiếp, gồm 37 biến quan sát thuộc 7 nhân tố độc lập và 3 biến quan sát cho biến phụ thuộc là ý định quay trở lại.
Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phần mềm SPSS 22, sử dụng các kỹ thuật thống kê như kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích tương quan và hồi quy đa biến để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Quy trình nghiên cứu gồm hai giai đoạn: khảo sát sơ bộ với 30 mẫu để hoàn thiện thang đo và khảo sát chính thức với mẫu lớn hơn để phân tích chính thức.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Ảnh hưởng của giá cả, chi phí (GCCP): Đây là yếu tố có tác động mạnh nhất đến ý định quay trở lại của du khách NB với hệ số hồi quy đạt khoảng 0.35, cho thấy du khách rất nhạy cảm với mức giá và chi phí dịch vụ tại TP.HCM.
Ẩm thực địa phương (ATDP): Yếu tố này có ảnh hưởng tích cực đáng kể với hệ số hồi quy khoảng 0.30, phản ánh sự quan tâm lớn của du khách NB đến trải nghiệm ẩm thực đặc trưng và chất lượng thực phẩm.
Môi trường tự nhiên (MTTN): Được đánh giá là yếu tố quan trọng thứ ba, với hệ số hồi quy khoảng 0.25, cho thấy cảnh quan thiên nhiên, khí hậu và môi trường trong lành góp phần nâng cao ý định quay lại.
Các yếu tố khác như cơ sở hạ tầng (CSHT), văn hóa và con người (VHCN), hoạt động vui chơi giải trí, mua sắm (VCGT), an ninh và an toàn du lịch (ANTT) cũng có tác động tích cực nhưng mức độ ảnh hưởng thấp hơn, dao động từ 0.10 đến 0.20.
Thảo luận kết quả
Kết quả cho thấy giá cả và chi phí là yếu tố quyết định hàng đầu, phù hợp với các nghiên cứu trước đây cho thấy du khách NB có xu hướng cân nhắc kỹ lưỡng về chi phí khi lựa chọn điểm đến. Ẩm thực địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ấn tượng và sự hài lòng, từ đó thúc đẩy ý định quay lại, điều này tương đồng với các nghiên cứu về ảnh hưởng của ẩm thực đến lòng trung thành của du khách.
Môi trường tự nhiên được đánh giá cao, phản ánh nhu cầu trải nghiệm không gian xanh, sạch và cảnh quan đẹp của du khách NB. Các yếu tố như cơ sở hạ tầng và an ninh cũng góp phần tạo điều kiện thuận lợi và cảm giác an toàn, tuy nhiên cần được cải thiện để nâng cao hơn nữa sự hài lòng.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố, hoặc bảng hệ số hồi quy chi tiết để minh họa rõ ràng mức độ tác động. So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế cho thấy sự nhất quán trong việc xác định các yếu tố quan trọng, đồng thời nhấn mạnh đặc thù văn hóa và hành vi tiêu dùng của du khách NB.
Đề xuất và khuyến nghị
Tối ưu hóa chính sách giá và chi phí dịch vụ: Các doanh nghiệp du lịch và cơ quan quản lý cần xây dựng các gói dịch vụ với mức giá hợp lý, minh bạch và cạnh tranh nhằm tăng khả năng tiếp cận của du khách NB. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng; Chủ thể: Sở Du lịch TP.HCM, doanh nghiệp lữ hành.
Phát triển và quảng bá ẩm thực địa phương: Đầu tư nâng cao chất lượng, đa dạng hóa món ăn, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và tổ chức các sự kiện ẩm thực đặc sắc để thu hút du khách NB. Thời gian: 12 tháng; Chủ thể: Nhà hàng, khách sạn, các tổ chức văn hóa ẩm thực.
Bảo vệ và cải thiện môi trường tự nhiên: Tăng cường công tác bảo vệ cảnh quan, giảm thiểu ô nhiễm, phát triển các khu vực xanh và điểm tham quan thiên nhiên hấp dẫn. Thời gian: liên tục; Chủ thể: UBND TP.HCM, các ban ngành liên quan.
Nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng và an ninh: Cải thiện hệ thống giao thông, dịch vụ y tế, viễn thông và đảm bảo an ninh trật tự tại các điểm du lịch để tạo môi trường an toàn, thuận tiện cho du khách. Thời gian: 1-2 năm; Chủ thể: Sở Giao thông Vận tải, Công an TP.HCM, các doanh nghiệp dịch vụ.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Các nhà quản lý du lịch và cơ quan hoạch định chính sách: Giúp xây dựng chiến lược phát triển du lịch phù hợp với thị trường du khách NB, nâng cao hiệu quả thu hút và giữ chân khách.
Doanh nghiệp lữ hành, khách sạn, nhà hàng: Cung cấp thông tin về các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hành vi quay trở lại của du khách NB, từ đó cải tiến sản phẩm và dịch vụ.
Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành du lịch: Là tài liệu tham khảo khoa học về mô hình nghiên cứu ý định quay trở lại điểm đến, phương pháp phân tích dữ liệu và các yếu tố tác động.
Các tổ chức xúc tiến du lịch quốc tế: Hỗ trợ trong việc thiết kế các chương trình quảng bá, tiếp thị và hợp tác phát triển du lịch giữa Việt Nam và Nhật Bản.
Câu hỏi thường gặp
Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến ý định quay trở lại của du khách Nhật Bản tại TP.HCM?
Giá cả và chi phí dịch vụ được xác định là yếu tố có ảnh hưởng mạnh nhất, chiếm hệ số hồi quy khoảng 0.35, cho thấy du khách rất quan tâm đến mức giá hợp lý.Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với khảo sát trực tiếp du khách NB, phân tích dữ liệu bằng phần mềm SPSS 22 qua các kỹ thuật như phân tích nhân tố khám phá và hồi quy đa biến.Tại sao ẩm thực địa phương lại quan trọng đối với du khách Nhật Bản?
Ẩm thực không chỉ đáp ứng nhu cầu vật chất mà còn giúp du khách trải nghiệm văn hóa địa phương, tạo ấn tượng sâu sắc và tăng sự hài lòng, từ đó thúc đẩy ý định quay lại.Nghiên cứu có đề xuất giải pháp nào để cải thiện cơ sở hạ tầng du lịch?
Có, nghiên cứu khuyến nghị nâng cấp hệ thống giao thông, dịch vụ y tế, viễn thông và các cơ sở lưu trú nhằm tạo điều kiện thuận lợi và nâng cao trải nghiệm du khách.Phạm vi thời gian và địa điểm nghiên cứu là gì?
Nghiên cứu được thực hiện tại TP.HCM, với dữ liệu thu thập từ tháng 10/2019 đến tháng 2/2020, tập trung vào du khách Nhật Bản đang du lịch tại thành phố.
Kết luận
- Nghiên cứu xác định bảy yếu tố chính ảnh hưởng tích cực đến ý định quay trở lại TP.HCM của du khách Nhật Bản, trong đó giá cả, ẩm thực và môi trường tự nhiên là ba yếu tố quan trọng nhất.
- Phương pháp nghiên cứu định lượng với cỡ mẫu khoảng 300 du khách và phân tích bằng SPSS 22 đảm bảo tính khách quan và khoa học của kết quả.
- Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở để các doanh nghiệp và cơ quan quản lý xây dựng các chính sách, chương trình phù hợp nhằm tăng cường thu hút du khách NB quay trở lại.
- Đề xuất các giải pháp cụ thể về giá cả, ẩm thực, môi trường, cơ sở hạ tầng và an ninh nhằm nâng cao trải nghiệm và sự hài lòng của du khách.
- Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi đánh giá hiệu quả và mở rộng nghiên cứu sang các thị trường khách quốc tế khác.
Hành động ngay: Các doanh nghiệp và cơ quan quản lý du lịch TP.HCM nên phối hợp triển khai các giải pháp nhằm nâng cao trải nghiệm du khách Nhật Bản, góp phần phát triển ngành du lịch bền vững và hiệu quả.