Khám Phá Tư Tưởng Triết Học Của Tôn Trung Sơn Và Ý Nghĩa Đối Với Xã Hội

• Tác giả: Trịnh Thị Hằng
• Người hướng dẫn: GS. Phạm Văn Đức
• Trường học: Học viện Khoa học Xã hội Việt Nam
• Chuyên ngành: Triết học
• Đề tài: Tư tưởng triết học Tôn Trung Sơn và ý nghĩa của nó
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÁC VẤN ĐỀ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• 1.1. Những công trình nghiên cứu liên quan đến bối cảnh xã hội và tiền đề tư tưởng cho sự hình thành tư tưởng triết học của Tôn Trung Sơn
• 1.2. Những công trình nghiên cứu liên quan đến tư tưởng của Tôn Trung Sơn nói chung và tư tưởng triết học của ông nói riêng
• 1.3. Những công trình nghiên cứu, đánh giá về giá trị, ý nghĩa tư tưởng của Tôn Trung Sơn và ảnh hưởng của nó đối với Việt Nam
• 1.4. Nhận xét chung về các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài và những vấn đề luận án cần tiếp tục nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG TRIẾT HỌC CỦA TÔN TRUNG SƠN
• 2.1. Bối cảnh xã hội Trung Quốc giai đoạn cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX
• 2.2. Nguồn gốc lý luận cho sự hình thành và phát triển tư tưởng triết học của Tôn Trung Sơn
• 2.3. Con người và sự nghiệp hoạt động cách mạng của Tôn Trung Sơn
• 3. CHƯƠNG 3: TƯ TƯỞNG TRIẾT HỌC CỦA TÔN TRUNG SƠN
• 3.1. Tư tưởng triết học tự nhiên của Tôn Trung Sơn trong Tiến hóa luận
• 3.2. Nhận thức luận của Tôn Trung Sơn qua thuyết “Tri nan hành dị”
• 3.3. Tư tưởng triết học chính trị - xã hội của Tôn Trung Sơn trong Chủ nghĩa Tam dân
• 4. CHƯƠNG 4: GIÁ TRỊ VÀ Ý NGHĨA TƯ TƯỞNG TRIẾT HỌC CỦA TÔN TRUNG SƠN
• 4.1. Giá trị, ý nghĩa trên phương diện thế giới quan và nhận thức luận
• 4.2. Giá trị và ý nghĩa của tư tưởng triết học Tôn Trung Sơn đối với thực tiễn cách mạng Trung Quốc thời kỳ Cận đại
• 4.3. Một số hạn chế của tư tưởng triết học Tôn Trung Sơn
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về Tôn Trung Sơn

Tôn Trung Sơn (1866-1925) là một trong những nhà cách mạng vĩ đại của Trung Quốc, nổi bật với tư tưởng triết học sâu sắc và có ảnh hưởng lớn đến phong trào cách mạng ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Ông là người sáng lập Chủ nghĩa Tam dân, với ba nội dung cốt lõi: dân tộc độc lập, dân quyền tự do, và dân sinh hạnh phúc. Tư tưởng của ông không chỉ phản ánh bối cảnh lịch sử Trung Quốc cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX mà còn có giá trị thực tiễn trong việc xây dựng nhà nước pháp quyền và phát huy dân chủ hiện nay. Tôn Trung Sơn được coi là một trong những người có ảnh hưởng lớn nhất đến tư tưởng cách mạng Việt Nam, đặc biệt là đối với các nhà lãnh đạo như Hồ Chí Minh.

1.1. Bối cảnh lịch sử

Bối cảnh lịch sử vào cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX là thời kỳ đầy biến động tại Trung Quốc. Chế độ phong kiến đang trên đà suy tàn, và các phong trào yêu nước đang diễn ra mạnh mẽ. Tôn Trung Sơn đã nhận thức được sự cần thiết phải thay đổi để cứu nước, từ đó hình thành nên tư tưởng triết học của mình. Ông đã kết hợp các yếu tố văn hóa phương Tây với truyền thống dân tộc để xây dựng một hệ thống tư tưởng mới, phù hợp với thực tiễn của Trung Quốc. Tư tưởng của ông không chỉ mang tính cách mạng mà còn có tính nhân văn sâu sắc, thể hiện qua các quan điểm về nhân quyền và tự do.

II. Tư tưởng triết học của Tôn Trung Sơn

Tư tưởng triết học của Tôn Trung Sơn được hình thành từ nhiều nguồn ảnh hưởng khác nhau, bao gồm triết học phương Tây và tư tưởng truyền thống Trung Quốc. Ông đã phát triển một hệ thống tư tưởng mang tính cách mạng, nhấn mạnh vào tự do, nhân quyền, và độc lập dân tộc. Tôn Trung Sơn đã chỉ ra rằng, để xây dựng một xã hội công bằng và văn minh, cần phải có sự tham gia của toàn thể nhân dân. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục trong việc nâng cao nhận thức của người dân về quyền lợi và nghĩa vụ của họ trong xã hội. Tư tưởng triết học của ông không chỉ có giá trị lý thuyết mà còn có ứng dụng thực tiễn trong việc xây dựng một xã hội dân chủ và pháp quyền.

2.1. Tư tưởng chính trị xã hội

Tôn Trung Sơn đã phát triển tư tưởng chính trị - xã hội thông qua Chủ nghĩa Tam dân, nhấn mạnh rằng dân tộc độc lập là điều kiện tiên quyết để xây dựng một xã hội văn minh. Ông cho rằng, chỉ khi nào dân tộc được tự do, nhân dân được hưởng quyền lợi và hạnh phúc, thì đất nước mới có thể phát triển bền vững. Tư tưởng này đã ảnh hưởng sâu sắc đến các phong trào cách mạng ở Việt Nam, đặc biệt là trong việc xây dựng các tổ chức chính trị và phong trào yêu nước. Tôn Trung Sơn đã khẳng định rằng, sự nghiệp cách mạng không chỉ là nhiệm vụ của một cá nhân mà là trách nhiệm của toàn thể nhân dân.

III. Giá trị và ý nghĩa của tư tưởng triết học Tôn Trung Sơn

Tư tưởng triết học của Tôn Trung Sơn có giá trị lớn không chỉ trong bối cảnh lịch sử của Trung Quốc mà còn trong việc xây dựng các giá trị dân chủ và nhân quyền hiện đại. Ông đã chỉ ra rằng, để đạt được tự do và hạnh phúc, cần phải có một hệ thống chính trị công bằng, nơi mà mọi người đều có quyền tham gia và đóng góp vào sự phát triển của xã hội. Tư tưởng của ông đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều thế hệ nhà cách mạng, không chỉ ở Trung Quốc mà còn ở Việt Nam. Việc nghiên cứu và vận dụng tư tưởng của Tôn Trung Sơn trong thực tiễn hiện nay có thể giúp nâng cao nhận thức về nhân quyền và dân chủ, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững của xã hội.

3.1. Ứng dụng trong thực tiễn

Tư tưởng triết học của Tôn Trung Sơn có thể được áp dụng trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội hiện đại. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, việc phát huy dân chủ và nhân quyền trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Các giá trị mà Tôn Trung Sơn đề xuất có thể giúp các quốc gia xây dựng một nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững. Hơn nữa, tư tưởng của ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục trong việc nâng cao nhận thức của người dân về quyền lợi và nghĩa vụ của họ, từ đó góp phần xây dựng một xã hội công bằng và văn minh.