I. Giờ học hạnh phúc và phát triển tư duy
Bài viết tập trung vào việc tạo ra giờ học hạnh phúc và phát triển tư duy của học sinh thông qua hoạt động học tập về amoniac và muối. Giáo dục định hướng phát triển năng lực, lấy học sinh làm trung tâm, được nhấn mạnh. Phương pháp dạy học dự án (DHDA) được đề xuất như một giải pháp hiệu quả để đạt được mục tiêu này. Tài liệu đề cập đến việc thiết kế bài học, lựa chọn chủ đề, xây dựng mục tiêu, và kế hoạch tiến trình dự án. Khả năng vận dụng các kiến thức vào thực tiễn, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp và bảo vệ môi trường, được coi trọng. Việc rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng hợp tác nhóm, và kỹ năng trình bày cũng được xem là yếu tố quan trọng trong quá trình học tập.
1.1. Phương pháp dạy học dự án DHDA
DHDA được lựa chọn vì tính thực tiễn cao, gắn liền với đời sống xã hội. Các dự án học tập khuyến khích học sinh tự tìm tòi, khám phá, và tạo ra sản phẩm của chính mình. Đặc điểm của DHDA bao gồm: định hướng thực tiễn, ý nghĩa xã hội, định hướng hứng thú, tính phức hợp, định hướng hành động, tính tự lực cao, cộng tác, và định hướng sản phẩm. Các giai đoạn của DHDA được trình bày chi tiết, từ việc chọn đề tài đến đánh giá dự án. Tài liệu nhấn mạnh ưu điểm của DHDA trong việc phát triển năng lực người học, nhưng cũng chỉ ra nhược điểm như tốn thời gian và đòi hỏi nguồn lực. Khả năng ứng dụng DHDA trong môn Hóa học được đánh giá cao, nhờ tính thực nghiệm của môn học và sự hứng thú của học sinh THPT.
1.2. Ứng dụng trong bài học Amoniac và muối amoni
Bài học về amoniac và muối amoni được chọn làm ví dụ cụ thể. Nội dung bài học bao gồm cấu tạo phân tử, tính chất vật lý và hóa học, ứng dụng và điều chế của amoniac, cũng như tính chất của muối amoni. Việc lựa chọn chủ đề này dựa trên tính thực tiễn cao, gắn liền với đời sống, nông nghiệp, và bảo vệ môi trường. Mục tiêu bài học được xác định rõ ràng, bao gồm kiến thức, kỹ năng, và thái độ. Tài liệu trình bày chi tiết về cách thiết kế bài học, xây dựng câu hỏi, và đánh giá học sinh. Việc kết hợp thí nghiệm và ứng dụng thực tiễn được đề cao, nhằm tạo sự hứng thú và hiểu biết sâu sắc cho học sinh. An toàn trong phòng thí nghiệm cũng được lưu ý.
II. Phát triển năng lực tư duy
Tài liệu nhấn mạnh việc phát triển năng lực tư duy của học sinh. Năng lực được định nghĩa là khả năng huy động tổng hợp kiến thức, kỹ năng để đạt kết quả mong muốn. Mô hình thành phần năng lực giáo dục theo UNESCO được đề cập, bao gồm năng lực chuyên môn, phương pháp, xã hội, và cá thể. Những loại năng lực cần rèn luyện cho học sinh trong môn Hóa học được liệt kê, bao gồm năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học, năng lực thực hành, năng lực tính toán, năng lực giải quyết vấn đề, và năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống. Kỹ năng chuyên biệt như quan sát, làm thí nghiệm, phân loại, xử lý số liệu, và đưa ra giả thuyết cũng được chú trọng. Kỹ năng làm việc nhóm và kỹ năng giải quyết vấn đề được nhấn mạnh, gắn liền với việc thực hiện dự án.
2.1. Đánh giá năng lực học sinh
Việc đánh giá năng lực học sinh được xem là phần quan trọng. Phương pháp đánh giá được đề cập, bao gồm đánh giá chung và đánh giá cụ thể từng học sinh và nhóm. Kết quả đánh giá được sử dụng để đánh giá hiệu quả của phương pháp DHDA. Kết quả đánh giá cụ thể về kiến thức, kỹ năng, và thái độ của học sinh được trình bày. Tài liệu cũng đề cập đến việc đánh giá bài tập về trách nhiệm bảo vệ môi trường, thể hiện sự liên kết giữa kiến thức học tập và thực tiễn cuộc sống. Phát triển năng lực không chỉ dừng lại ở kiến thức lý thuyết, mà còn hướng đến việc vận dụng kiến thức vào thực tiễn và giải quyết các vấn đề xã hội.
2.2. An toàn và môi trường
An toàn trong phòng thí nghiệm là một yếu tố quan trọng được đề cập. Việc sử dụng amoniac và các hóa chất khác cần được thực hiện một cách an toàn. Tác hại của amoniac và các muối được đề cập, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ sức khỏe và môi trường. Bài học không chỉ dừng lại ở kiến thức lý thuyết, mà còn hướng đến việc nâng cao ý thức về bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng. Amoniac và môi trường, muối và môi trường là những khía cạnh được xem xét. An toàn khi sử dụng amoniac và an toàn khi sử dụng muối cũng được đề cập để đảm bảo an toàn cho học sinh trong quá trình thực hành.
