I. Tác động của cấu trúc sở hữu đến hiệu quả hoạt động ngân hàng thương mại
Cấu trúc sở hữu đóng vai trò quan trọng trong việc xác định hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam. Nghiên cứu chỉ ra rằng cấu trúc sở hữu không chỉ ảnh hưởng đến khả năng sinh lời mà còn tác động đến sự ổn định và phát triển bền vững của ngân hàng. Các ngân hàng có cấu trúc sở hữu đa dạng thường có khả năng cạnh tranh tốt hơn, nhờ vào việc thu hút vốn đầu tư từ nhiều nguồn khác nhau. Điều này giúp cải thiện hiệu suất ngân hàng và giảm thiểu rủi ro tài chính. Theo nghiên cứu của Claessens và cộng sự (2001), tác động kinh tế của cấu trúc sở hữu có thể dẫn đến những thay đổi tích cực trong quản lý ngân hàng và chiến lược đầu tư.
1.1. Cấu trúc sở hữu và hiệu quả hoạt động ngân hàng
Nghiên cứu cho thấy rằng cấu trúc sở hữu có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả hoạt động của ngân hàng, đặc biệt là khi sở hữu nhà nước chiếm tỷ lệ lớn. Sự hiện diện của nhà nước trong các ngân hàng có thể dẫn đến việc ra quyết định không hiệu quả, do thiếu tính minh bạch và trách nhiệm. Ngược lại, sở hữu nước ngoài thường mang lại những lợi ích về quản lý và công nghệ, giúp nâng cao hiệu suất ngân hàng. Các ngân hàng có cấu trúc sở hữu hỗn hợp thường có khả năng tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro hơn so với các ngân hàng có cấu trúc sở hữu tập trung.
1.2. Tác động của sở hữu tập trung đến hiệu quả hoạt động
Sở hữu tập trung có thể dẫn đến những rủi ro nhất định cho hiệu quả hoạt động của ngân hàng. Nghiên cứu cho thấy rằng tỷ lệ sở hữu của 5 cổ đông lớn nhất có mối quan hệ tiêu cực với ROAA và ROAE. Điều này cho thấy rằng khi cấu trúc sở hữu quá tập trung, các quyết định có thể bị chi phối bởi lợi ích của một nhóm nhỏ cổ đông, dẫn đến việc bỏ qua lợi ích chung của ngân hàng. Hơn nữa, sự tập trung này có thể làm giảm tính minh bạch và tăng cường rủi ro tài chính, ảnh hưởng đến hiệu suất ngân hàng trong dài hạn.
1.3. Tác động của sở hữu nước ngoài đến hiệu quả hoạt động
Sở hữu nước ngoài có tác động tích cực đến hiệu quả hoạt động của ngân hàng. Các ngân hàng có tỷ lệ sở hữu nước ngoài cao thường có khả năng tiếp cận công nghệ tiên tiến và quản lý hiệu quả hơn. Nghiên cứu cho thấy rằng sở hữu nước ngoài có mối quan hệ tích cực với ROAA, cho thấy rằng sự tham gia của các nhà đầu tư nước ngoài có thể cải thiện hiệu suất ngân hàng. Điều này cũng phản ánh sự cần thiết phải mở cửa thị trường ngân hàng để thu hút vốn đầu tư nước ngoài, từ đó nâng cao tính cạnh tranh và hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam.
