Quản lý xây dựng thư viện tiên tiến xuất sắc ở các trường trung học cơ sở huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương

Thư viện tiên tiến THCS không chỉ cung cấp nguồn tài liệu phong phú mà còn tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích học sinh tự học, tự nghiên cứu. Thư viện hiện đại cần trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, tài liệu đa dạng, đội ngũ cán bộ thư viện chuyên nghiệp, đồng thời ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý và hoạt động. Thư viện là phương tiện giao tiếp cơ bản nhất, hữu hiệu nhất của loài người. Chúng ta, ai cũng có thể sử dụng phương tiện 'không mất tiền mua' này để trao đổi thông tin cho nhau một cách nhanh nhất, nhiều nhất đầy đủ nhất.

Để xây dựng thư viện xuất sắc THCS, cần tuân thủ các tiêu chuẩn về cơ sở vật chất, nguồn tài liệu, đội ngũ cán bộ, hoạt động thư viện và hiệu quả sử dụng. Các tiêu chuẩn này giúp định hướng phát triển thư viện, đảm bảo đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của học sinh và giáo viên. Xây dựng thư viện thân thiện cần có những yêu cầu cần đạt về ngôn ngữ của độ tuổi, dựa trên đặc trưng ngôn ngữ của tác phẩm và chương trình làm quen tác phẩm văn học dành cho trẻ theo chủ đề.

Cơ sở vật chất của nhiều thư viện trường THCS còn thiếu thốn, xuống cấp, không đáp ứng được yêu cầu hoạt động. Bàn ghế, giá sách, ánh sáng, không gian đọc chưa đảm bảo tiêu chuẩn. Việc đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất là yếu tố quan trọng để xây dựng thư viện hiện đại THCS, tạo môi trường học tập tốt cho học sinh. Hoạt động làm quen văn học không tồn tại một cách độc lập, riêng lẻ mà được liên kết với các hoạt động cùng hướng tới một chủ đề, chủ điểm được xác định.

Nguồn tài liệu của các thư viện còn nghèo nàn, thiếu tính cập nhật. Sách giáo khoa, sách tham khảo, báo chí, tạp chí còn hạn chế về số lượng và chủng loại. Cần đa dạng hóa nguồn tài liệu, bổ sung sách điện tử, tài liệu nghe nhìn, tạo điều kiện cho học sinh tiếp cận với nhiều nguồn thông tin khác nhau. Đây là hoạt động cụ thể góp phần hữu hiệu trong việc giúp trẻ phát triển ngôn ngữ nếu giáo viên biết vận dụng những biện pháp phù hợp.

Đội ngũ cán bộ thư viện còn thiếu về số lượng, nhiều người chưa được đào tạo bài bản về nghiệp vụ thư viện. Cần tăng cường bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ thư viện, nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng quản lý, khai thác và cung cấp thông tin. Ngôn ngữ là sự sáng tạo kỳ diệu của con người. Sự tuyệt vời của ngôn ngữ là do ngôn ngữ ngay từ khi hình thành đã trở thành phương tiện giao tiếp cơ bản nhất, hữu hiệu nhất của cả loài người.

Xây dựng mô hình thư viện tiên tiến phù hợp với điều kiện thực tế của từng trường. Thư viện cần được thiết kế theo hướng mở, thân thiện, tạo không gian đọc thoải mái và hấp dẫn. Trang bị đầy đủ các thiết bị hiện đại, kết nối internet tốc độ cao, tạo điều kiện cho học sinh truy cập thông tin dễ dàng. Trong thời gian qua, ở các trường mầm non trên địa bàn thành phố Hạ Long,việc giáo dục ngôn ngữ cho trẻ thông qua các tác phẩm văn học chưa được xem trọng, hoạt động này đôi khi chỉ mang tính hình thức, không chú trọng về giáo dục ngôn ngữ cho trẻ.

Ứng dụng phần mềm quản lý thư viện trường học giúp tự động hóa các quy trình nghiệp vụ, nâng cao hiệu quả quản lý và khai thác thông tin. Phần mềm cần có các chức năng như quản lý sách, quản lý bạn đọc, quản lý mượn trả, thống kê báo cáo, tìm kiếm thông tin. Việc ứng dụng công nghệ thông tin là xu hướng tất yếu trong quản lý thư viện hiện đại. Mặc dù ngành giáo dục mầm non đã có những cải tiến về nội dung, chương trình chăm sóc, giáo dục trẻ, tuy nhiên, việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học trên thực tế mới chỉ dừng lại ở việc giúp trẻ thuộc và hiểu nội dung bài thơ, câu chuyện.

Tổ chức các hoạt động thư viện đa dạng, phong phú, thu hút học sinh và giáo viên tham gia. Tổ chức các câu lạc bộ đọc sách, các buổi giới thiệu sách, các cuộc thi kể chuyện, các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Tạo môi trường đọc sách thân thiện, khuyến khích học sinh đọc sách thường xuyên. Một số giáo viên chưa tích cực học hỏi, nâng cao trình độ, sự hiểu biết về các tác phẩm văn học, chưa cảm nhận tác phẩm một cách sâu sắc qua việc vận dụng để phát triển ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ tạo thói quen nói đúng ngữ pháp, tập nói theo mô hình câu tiếng Việt trong quá trình trao đổi với trẻ về nội dung tác phẩm.

Thực hiện đánh giá thư viện trường học định kỳ để nắm bắt tình hình hoạt động, xác định điểm mạnh, điểm yếu và đề xuất giải pháp cải thiện. Đánh giá cần được thực hiện một cách khách quan, toàn diện, dựa trên các tiêu chí cụ thể. Cần quan sát, phân tích và đánh giá tác động của thư viện đến việc học tập và giảng dạy. Sử dụng ngôn ngữ làm chất liệu xây dựng hình tượng, văn học có những tác động đặc biệt đối với sự phát triển ngôn ngữ của trẻ. Đó chính là sự tích hợp văn học và tiếng Việt trong tổ chức hoạt động.

Chia sẻ kinh nghiệm xây dựng thư viện thông minh từ các trường học tiên tiến. Thư viện thông minh cần có hệ thống quản lý tự động, hệ thống tìm kiếm thông tin hiện đại, hệ thống mượn trả sách tự động, hệ thống truy cập internet không dây. Xây dựng thư viện thông minh giúp nâng cao hiệu quả hoạt động và thu hút học sinh. Khi tổ chức hoạt động này, người giáo viên không những phải thực hiện nhiệm vụ giúp trẻ tiếp nhận và cảm thụ tác phẩm mà còn khai thác những lợi thế của tác phẩm văn học để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ.

Thư viện số trường THCS là một giải pháp hiệu quả để cung cấp nguồn tài liệu phong phú, đa dạng cho học sinh và giáo viên. Thư viện số cho phép người dùng truy cập thông tin mọi lúc, mọi nơi, chỉ cần có thiết bị kết nối internet. Cần xây dựng thư viện số với nguồn tài liệu số hóa chất lượng cao, phần mềm quản lý thư viện số hiện đại, đội ngũ cán bộ thư viện số chuyên nghiệp. Chúng ta, ai cũng có thể sử dụng phương tiện 'không mất tiền mua' này để trao đổi thông tin cho nhau một cách nhanh nhất, nhiều nhất đầy đủ nhất.

Hướng dẫn các bước thực hiện ứng dụng công nghệ trong thư viện, từ việc lựa chọn phần mềm quản lý thư viện, trang bị thiết bị hiện đại, số hóa tài liệu, đào tạo cán bộ đến việc triển khai các dịch vụ trực tuyến. Cần có kế hoạch cụ thể, lộ trình rõ ràng, sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận liên quan. Từ đó, có thể dễ dàng hiểu nhau, thông cảm chia sẻ liên kết hay hợp tác với nhau. Nhờ ngôn ngữ mà con người từ khắp năm châu bốn bể, con người ở các thời đại khác nhau, các thế hệ khác nhau có thể tìm hiểu nhau hoặc giao lưu với nhau.

Xây dựng thư viện thân thiện với học sinh, tạo không gian đọc thoải mái, hấp dẫn. Trang trí thư viện sinh động, bố trí sách khoa học, tạo góc đọc sách riêng tư, cung cấp các dịch vụ tiện ích. Thư viện cần trở thành điểm đến yêu thích của học sinh. Chúng ta, ai cũng có thể sử dụng phương tiện 'không mất tiền mua' này để trao đổi thông tin cho nhau một cách nhanh nhất, nhiều nhất đầy đủ nhất.

Tổ chức các hoạt động thư viện trường học đa dạng, phong phú, thu hút học sinh tham gia. Tổ chức các câu lạc bộ đọc sách, các buổi giới thiệu sách, các cuộc thi kể chuyện, các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Các hoạt động cần được thiết kế phù hợp với lứa tuổi và sở thích của học sinh. Từ đó, có thể dễ dàng hiểu nhau, thông cảm chia sẻ liên kết hay hợp tác với nhau. Nhờ ngôn ngữ mà con người từ khắp năm châu bốn bể, con người ở các thời đại khác nhau, các thế hệ khác nhau có thể tìm hiểu nhau hoặc giao lưu với nhau.