## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, tiếng Anh trở thành ngôn ngữ giao tiếp quốc tế quan trọng, đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập của nguồn nhân lực Việt Nam. Theo Quyết định số 1400/QĐ của Chính phủ về Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008 – 2020”, tiếng Anh được đưa vào giảng dạy bắt buộc từ lớp 3 ở các trường phổ thông. Tuy nhiên, thực trạng cho thấy kỹ năng giao tiếp tiếng Anh của học sinh tiểu học, đặc biệt là lớp 3, còn nhiều hạn chế. Tại Trường Tiểu học Võ Văn Hát, Quận 9, TP.HCM, khảo sát thực tế cho thấy học sinh gặp khó khăn trong việc nhớ từ vựng, thời gian luyện tập kỹ năng nói hạn chế, thiết bị dạy học chưa được khai thác hiệu quả, phương pháp giảng dạy chưa sinh động và ít áp dụng các hình thức tương tác như chia nhóm, cặp đôi, đóng vai.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đề xuất các biện pháp rèn luyện kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh lớp 3 tại trường Tiểu học Võ Văn Hát, góp phần nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh. Nghiên cứu được thực hiện trong giai đoạn 2016-2017 tại trường tiểu học này, với phạm vi tập trung vào kỹ năng nói tiếng Anh của học sinh lớp 3. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc cải thiện năng lực giao tiếp tiếng Anh cho học sinh tiểu học, đồng thời hỗ trợ giáo viên và nhà trường nâng cao hiệu quả giảng dạy.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết học tập hiện đại, trong đó nổi bật là thuyết kiến tạo (constructivism) của Piaget, thuyết tạo dựng (constructionism) của Papert và tiếp cận kiến tạo - xã hội (socio-constructivist) của Vygotsky. Các lý thuyết này nhấn mạnh vai trò chủ động của người học trong việc xây dựng kiến thức thông qua tương tác với môi trường và người khác. Ngoài ra, lý thuyết học tập tích cực (active learning) và phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm (student-centered learning) cũng được áp dụng nhằm phát huy tính tích cực, sáng tạo của học sinh trong quá trình học tiếng Anh.

Các khái niệm chính bao gồm:  
- **Rèn luyện kỹ năng giao tiếp tiếng Anh**: Là quá trình luyện tập lặp đi lặp lại nhằm nâng cao khả năng sử dụng ngôn ngữ trong giao tiếp.  
- **Kỹ năng nói tiếng Anh**: Khả năng vận dụng ngôn ngữ để diễn đạt ý tưởng, cảm xúc một cách chính xác và tự nhiên.  
- **Phương pháp dạy học tích cực**: Phương pháp khuyến khích học sinh tham gia tích cực, chủ động trong các hoạt động học tập.  
- **Tương tác trong lớp học**: Sự giao tiếp giữa giáo viên và học sinh, cũng như giữa các học sinh với nhau, tạo môi trường học tập sinh động.  
- **Động cơ học tập**: Yếu tố thúc đẩy học sinh tích cực tham gia và duy trì sự hứng thú trong học tập.

### Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp định tính và định lượng.  
- **Nguồn dữ liệu**:  
  - Tài liệu lý thuyết từ sách, luận văn, bài báo trong và ngoài nước liên quan đến kỹ năng giao tiếp tiếng Anh và phương pháp dạy học tích cực.  
  - Dữ liệu khảo sát thực trạng tại Trường Tiểu học Võ Văn Hát qua quan sát sư phạm, phỏng vấn giáo viên và học sinh lớp 3.  
- **Cỡ mẫu**: Khoảng 50 học sinh lớp 3 và 5 giáo viên tiếng Anh được chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện nhằm đảm bảo tính đại diện cho thực trạng tại trường.  
- **Phương pháp phân tích**:  
  - Dữ liệu định lượng được xử lý bằng thống kê mô tả (tần số, phần trăm, trung bình) và kiểm định thống kê (chi bình phương, t-test) để đánh giá mức độ và sự khác biệt.  
  - Dữ liệu định tính được phân tích nội dung, tổng hợp các ý kiến, quan sát nhằm làm rõ nguyên nhân và đề xuất giải pháp.  
- **Timeline nghiên cứu**: Thu thập dữ liệu trong năm học 2016-2017, phân tích và đề xuất biện pháp trong quý cuối năm 2017.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Khả năng nhớ từ vựng của học sinh còn hạn chế**: Khoảng 65% học sinh không thể nhớ đủ từ vựng cơ bản phục vụ giao tiếp.  
2. **Thời gian luyện kỹ năng nói tiếng Anh rất ít**: Chỉ khoảng 20% thời gian học tiếng Anh được dành cho luyện nói, phần lớn tập trung vào ngữ pháp và từ vựng.  
3. **Thiết bị dạy học chưa được khai thác hiệu quả**: 70% giáo viên chưa sử dụng đầy đủ các thiết bị trực quan, âm thanh hỗ trợ giảng dạy.  
4. **Phương pháp giảng dạy chưa sinh động, ít áp dụng hình thức tương tác**: Chỉ 30% giáo viên thường xuyên sử dụng phương pháp chia nhóm, cặp đôi hoặc đóng vai trong giờ học.  
5. **Kết quả khảo nghiệm các biện pháp rèn luyện kỹ năng nói** cho thấy biện pháp tăng cường tương tác giữa giáo viên và học sinh, kết hợp phương pháp cặp đôi và trực quan sinh động đã nâng cao điểm trung bình kỹ năng nói của học sinh lên 15% so với trước khi áp dụng.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của hạn chế kỹ năng giao tiếp tiếng Anh là do phương pháp dạy học truyền thống, thiếu sự tương tác và luyện tập thực hành. So với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, kết quả này phù hợp với xu hướng chung khi nhiều học sinh tiểu học chưa được tạo điều kiện phát triển kỹ năng nói do giáo viên chưa được đào tạo bài bản về phương pháp dạy học tích cực. Việc thiếu thiết bị và tài liệu trực quan cũng làm giảm hiệu quả giảng dạy. Kết quả thực nghiệm cho thấy việc áp dụng các biện pháp tăng cường tương tác và sử dụng phương pháp học tập tích cực giúp học sinh tự tin hơn, phát âm chuẩn hơn và tăng khả năng giao tiếp. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh điểm kỹ năng nói trước và sau khi áp dụng biện pháp, cũng như bảng thống kê tần suất sử dụng các phương pháp giảng dạy.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Tăng cường sự tương tác giữa giáo viên và học sinh, giữa học sinh với nhau**: Áp dụng các hoạt động nhóm, cặp đôi, đóng vai trong mỗi tiết học để nâng cao kỹ năng giao tiếp. Mục tiêu tăng thời gian luyện nói lên ít nhất 40% trong năm học tiếp theo. Chủ thể thực hiện: giáo viên bộ môn, nhà trường.  
2. **Bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm cho giáo viên**: Tổ chức các khóa đào tạo nâng cao kỹ năng dạy học tích cực, sử dụng thiết bị dạy học hiện đại. Mục tiêu 100% giáo viên tiếng Anh đạt trình độ B2 trở lên trong 2 năm. Chủ thể thực hiện: Sở Giáo dục và Đào tạo, nhà trường.  
3. **Kết hợp các phương pháp cặp đôi và trực quan sinh động**: Sử dụng tranh ảnh, video, đồ dùng trực quan để kích thích hứng thú học tập và tăng khả năng ghi nhớ từ vựng. Mục tiêu nâng cao điểm trung bình kỹ năng nói của học sinh lên 20% trong năm học tới. Chủ thể thực hiện: giáo viên, nhà trường.  
4. **Tăng cường đầu tư và khai thác thiết bị dạy học**: Trang bị đầy đủ thiết bị hỗ trợ giảng dạy tiếng Anh và hướng dẫn giáo viên sử dụng hiệu quả. Mục tiêu 100% tiết học có sử dụng thiết bị trực quan trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: nhà trường, các đơn vị tài trợ.  
5. **Xây dựng môi trường học tập tiếng Anh thân thiện, khuyến khích giao tiếp**: Tổ chức các câu lạc bộ tiếng Anh, hoạt động ngoại khóa để học sinh có cơ hội thực hành giao tiếp thực tế. Mục tiêu tăng số lượng học sinh tham gia câu lạc bộ lên 50% trong năm học tới. Chủ thể thực hiện: nhà trường, giáo viên phụ trách ngoại khóa.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. **Giáo viên tiếng Anh tiểu học**: Nghiên cứu giúp giáo viên hiểu rõ thực trạng và áp dụng các biện pháp dạy học tích cực để nâng cao kỹ năng giao tiếp cho học sinh.  
2. **Nhà quản lý giáo dục**: Cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chính sách đào tạo giáo viên và đầu tư thiết bị dạy học phù hợp.  
3. **Sinh viên ngành sư phạm tiếng Anh**: Là tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp dạy học tích cực và thực trạng giảng dạy tiếng Anh tiểu học tại Việt Nam.  
4. **Phụ huynh học sinh**: Hiểu được tầm quan trọng của kỹ năng giao tiếp tiếng Anh và hỗ trợ con em trong quá trình học tập tại nhà và ngoài giờ học.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao kỹ năng giao tiếp tiếng Anh của học sinh tiểu học còn yếu?**  
Do phương pháp dạy học truyền thống tập trung nhiều vào ngữ pháp và từ vựng, thiếu thời gian luyện nói và tương tác thực tế.

2. **Các biện pháp nào giúp cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh hiệu quả?**  
Tăng cường tương tác, sử dụng phương pháp học tập tích cực như học theo cặp đôi, nhóm, kết hợp trực quan sinh động.

3. **Vai trò của giáo viên trong việc rèn luyện kỹ năng giao tiếp tiếng Anh?**  
Giáo viên là người tổ chức, hướng dẫn, tạo môi trường học tập tích cực và sử dụng phương pháp phù hợp để phát huy năng lực học sinh.

4. **Làm thế nào để học sinh tự tin hơn khi giao tiếp tiếng Anh?**  
Tạo môi trường thân thiện, khuyến khích thực hành thường xuyên, sử dụng các hoạt động trò chơi, đóng vai để giảm áp lực.

5. **Nhà trường cần làm gì để hỗ trợ giáo viên và học sinh?**  
Đầu tư thiết bị dạy học, tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ cho giáo viên, xây dựng các câu lạc bộ tiếng Anh và hoạt động ngoại khóa.

## Kết luận

- Nghiên cứu đã chỉ ra thực trạng hạn chế kỹ năng giao tiếp tiếng Anh của học sinh lớp 3 tại Trường Tiểu học Võ Văn Hát, với các nguyên nhân chủ yếu liên quan đến phương pháp dạy học và điều kiện dạy học.  
- Áp dụng các biện pháp tăng cường tương tác, bồi dưỡng giáo viên và sử dụng phương pháp học tập tích cực đã nâng cao hiệu quả rèn luyện kỹ năng nói tiếng Anh.  
- Luận văn góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về rèn luyện kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh tiểu học.  
- Đề xuất các giải pháp cụ thể, khả thi nhằm nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh tại trường và có thể áp dụng rộng rãi trong các trường tiểu học khác.  
- Khuyến nghị nhà trường, giáo viên và các cơ quan quản lý giáo dục tiếp tục triển khai và phát triển các biện pháp này trong các năm học tiếp theo.

**Hành động tiếp theo:** Triển khai các khóa bồi dưỡng giáo viên, đầu tư thiết bị dạy học, tổ chức các hoạt động ngoại khóa tiếng Anh nhằm nâng cao kỹ năng giao tiếp cho học sinh.  
**Kêu gọi:** Các bên liên quan cần phối hợp chặt chẽ để tạo môi trường học tập tiếng Anh hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực ngoại ngữ cho thế hệ trẻ Việt Nam.