I. Tổng quan về đề tài nghiên cứu
Đề tài "Quản lý hoạt động dạy học môn Tự nhiên và Xã hội ở các trường Tiểu học huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa" xuất phát từ tầm quan trọng của giáo dục tiểu học trong việc hình thành phẩm chất, trí tuệ và đạo đức cho học sinh. Môn Tự nhiên và Xã hội được xem là nền tảng cho việc giáo dục khoa học tự nhiên và xã hội ở các cấp học tiếp theo, giúp học sinh tìm tòi, khám phá thế giới xung quanh. Tuy nhiên, việc dạy học môn này còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là ở huyện Hoằng Hóa, nơi chất lượng giáo dục tiểu học còn một số hạn chế. Chưa có nhiều nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học môn này ở địa phương, do đó, đề tài này được thực hiện nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học tại huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Đề tài tập trung vào việc đánh giá nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về môn học, thực trạng nội dung, phương pháp, hình thức dạy học, cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý.
1.1 Mục đích nghiên cứu: Đề tài nhằm nghiên cứu lý luận và thực tiễn về quản lý hoạt động dạy học môn Tự nhiên và Xã hội, từ đó đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học môn này tại các trường tiểu học huyện Hoằng Hóa.
1.2 Đối tượng và khách thể nghiên cứu: Khách thể nghiên cứu là hoạt động dạy học môn Tự nhiên và Xã hội ở trường tiểu học. Đối tượng nghiên cứu là quản lý hoạt động dạy học môn Tự nhiên và Xã hội ở các trường tiểu học huyện Hoằng Hóa.
1.3 Giả thuyết khoa học: Đề tài đặt ra giả thuyết rằng việc đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tự nhiên và Xã hội sẽ nâng cao chất lượng hoạt động dạy học ở các trường tiểu học huyện Hoằng Hóa. Việc quản lý hiện tại tuy đã đạt được kết quả nhưng vẫn còn bất cập, chưa thực sự khoa học.
II. Cơ sở lý luận và thực trạng
Đề tài dựa trên cơ sở lý luận về hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học từ các nhà giáo dục học nổi tiếng như J.Comenius, J.Dewey, J.Cousinet. Đặc biệt, đề tài nhấn mạnh quan điểm lấy người học làm trung tâm và tầm quan trọng của việc tạo điều kiện cho học sinh tự tìm hiểu, khám phá và vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Đề tài cũng phân tích các khái niệm cơ bản về hoạt động dạy học, quản lý hoạt động dạy học, môn Tự nhiên và Xã hội, cũng như vị trí, vai trò, đặc điểm, mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức dạy học môn này ở trường tiểu học.
2.1 Thực trạng ở huyện Hoằng Hóa: Nghiên cứu thực trạng được tiến hành tại 10 trường tiểu học trên địa bàn huyện. Đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu như quan sát, phỏng vấn, điều tra bằng phiếu hỏi, lấy ý kiến chuyên gia và thống kê toán học. Kết quả khảo sát cho thấy nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về tầm quan trọng của môn học còn hạn chế. Việc thực hiện các mục tiêu, nội dung, phương pháp và hình thức dạy học cũng chưa thực sự hiệu quả. Cơ sở vật chất phục vụ cho việc dạy học còn thiếu thốn. Các yếu tố khách quan như điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương cũng ảnh hưởng đến hoạt động dạy học.
2.2 Hạn chế và nguyên nhân: Đề tài chỉ ra một số hạn chế trong việc quản lý hoạt động dạy học môn Tự nhiên và Xã hội, chẳng hạn như thiếu kinh nghiệm của giáo viên, công tác quản lý còn bất cập. Nguyên nhân của những hạn chế này có thể do môn học còn mới, chưa được quan tâm đúng mức.
III. Biện pháp và khảo nghiệm
Dựa trên cơ sở lý luận và thực trạng nghiên cứu, đề tài đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học môn Tự nhiên và Xã hội ở các trường tiểu học huyện Hoằng Hóa. Các biện pháp này được xây dựng dựa trên nguyên tắc phù hợp với mục tiêu giáo dục, đảm bảo tính khoa học, đồng bộ, hệ thống và hiệu quả.
3.1 Các biện pháp cụ thể: Đề tài đề xuất 5 biện pháp chính, bao gồm: tổ chức bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho giáo viên về tầm quan trọng của môn học; bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên; quản lý giáo viên đổi mới phương pháp, hình thức dạy học phù hợp với chương trình 2018; quản lý việc phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường tham gia hoạt động dạy học; và quản lý tốt kinh phí, cơ sở vật chất phục vụ dạy học.
3.2 Khảo nghiệm và kết quả: Đề tài đã tiến hành khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất. Kết quả khảo nghiệm cho thấy các biện pháp được đánh giá là cần thiết và khả thi, có thể áp dụng để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học môn Tự nhiên và Xã hội tại các trường tiểu học huyện Hoằng Hóa. Việc khảo nghiệm này góp phần khẳng định giá trị thực tiễn của đề tài.
IV. Kết luận và khuyến nghị
Đề tài đã hoàn thành các nhiệm vụ nghiên cứu đề ra, bao gồm: nghiên cứu cơ sở lý luận, khảo sát thực trạng và đề xuất biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học môn Tự nhiên và Xã hội ở các trường tiểu học huyện Hoằng Hóa. Đề tài đã phân tích được thực trạng, chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân, đồng thời đề xuất các biện pháp khả thi để khắc phục những hạn chế đó. Kết quả nghiên cứu của đề tài có ý nghĩa khoa học và thực tiễn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học tại địa phương.
4.1 Khuyến nghị: Đề tài khuyến nghị các cấp quản lý giáo dục, nhà trường và giáo viên cần quan tâm hơn nữa đến việc dạy học môn Tự nhiên và Xã hội. Cần tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên, đổi mới phương pháp và hình thức dạy học để phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong việc giáo dục học sinh. Đề tài cũng khuyến nghị tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về vấn đề này để có những giải pháp toàn diện và hiệu quả hơn.