Quản lý hoạt động giáo dục văn hóa ứng xử cho học sinh tiểu học ở Hà Nội trong bối cảnh hội nhập quốc tế

Đề tài "Quản lý hoạt động giáo dục văn hóa ứng xử cho học sinh ở Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm - Hà Nội trong bối cảnh hội nhập quốc tế" được lựa chọn xuất phát từ thực trạng đáng lo ngại về sự xuống cấp của văn hóa ứng xử học đường, đặc biệt là vấn nạn bạo lực học đường. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, việc giáo dục văn hóa ứng xử càng trở nên cấp thiết, giúp học sinh hình thành nhân cách tốt đẹp và thích ứng với môi trường đa văn hóa. Đề tài tập trung vào Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm - Hà Nội, một trường ngoài công lập với những đặc thù riêng, nhằm đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp để xây dựng văn hóa nhà trường lành mạnh và nâng cao chất lượng giáo dục. Tác giả nhấn mạnh sự cần thiết của việc nghiên cứu này do số lượng nghiên cứu về vấn đề này trong bối cảnh hội nhập quốc tế còn hạn chế. Đoạn trích "Văn hóa học đường có sự báo động đáng lo ngại về vấn đề bạo lực học đường, văn hóa ứng xử xuống cấp" cho thấy tính cấp bách của vấn đề. Việc tập trung vào trường Đoàn Thị Điểm cũng tạo nên giá trị thực tiễn cho nghiên cứu, giúp áp dụng và đánh giá hiệu quả các biện pháp một cách cụ thể.

Mục tiêu của nghiên cứu là đề xuất các biện pháp quản lý giáo dục văn hóa ứng xử cho học sinh, hướng tới xây dựng văn hóa nhà trường lành mạnh và nâng cao chất lượng giáo dục tại Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm. Khách thể nghiên cứu là hoạt động giáo dục văn hóa ứng xử cho học sinh tiểu học, còn đối tượng nghiên cứu là quản lý hoạt động này. Các câu hỏi nghiên cứu xoay quanh việc xác định tầm quan trọng của giáo dục văn hóa ứng xử trong bối cảnh hội nhập, cách thức kết hợp chức năng quản lý và xây dựng văn hóa nhà trường, và các nội dung quản lý cần thiết để hình thành văn hóa ứng xử chuẩn mực cho học sinh. Nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm hệ thống hóa lý luận, đánh giá thực trạng, và đề xuất biện pháp quản lý. Đề tài đặt ra giả thuyết rằng việc thực hiện tốt các chức năng quản lý, gắn giáo dục văn hoá ứng xử với xây dựng văn hoá nhà trường, hướng tới các chuẩn mực giá trị của bối cảnh hội nhập quốc tế sẽ mang lại kết quả giáo dục tốt. Phạm vi nghiên cứu giới hạn trong biện pháp quản lý của cán bộ quản lý trường, dữ liệu trong 5 năm gần đây, và khảo sát ý kiến của cán bộ, giáo viên, học sinh và phụ huynh.

Nghiên cứu trình bày tổng quan về văn hóa, văn hóa ứng xử, đặc trưng văn hóa nhà trường tiểu học và ảnh hưởng của hội nhập quốc tế. Văn hóa ứng xử được định nghĩa là cách thức giao tiếp, đối nhân xử thế, chịu ảnh hưởng bởi luật pháp, phong tục tập quán và văn hóa xã hội. Hội nhập quốc tế mang lại cả ảnh hưởng tích cực (kỹ năng mềm, tư duy phản biện) và tiêu cực (nguy cơ mai một bản sắc dân tộc). Hoạt động giáo dục văn hóa ứng xử bao gồm các nội dung ứng xử với bản thân, bạn bè, thầy cô, mọi người và môi trường. Các hình thức giáo dục bao gồm tự giáo dục, nêu gương, lồng ghép vào các môn học, hoạt động trải nghiệm, và phối hợp với gia đình và xã hội. "Văn hóa ứng xử được biểu hiện qua hai hình thái: văn hóa nói và văn hóa hành động" là một điểm nhấn quan trọng, nhắc nhở về sự cần thiết phải rèn luyện cả lời nói và hành vi. Việc đề cập đến các điều kiện thực hiện (con người, cơ sở vật chất, cơ chế) cũng cho thấy tính thực tiễn của nghiên cứu.

Chương này tập trung vào vai trò của quản lý văn hóa, đặc biệt là vai trò của hiệu trưởng trong việc định hướng và lãnh đạo các hoạt động. Nội dung quản lý bao gồm xây dựng tầm nhìn, giá trị cốt lõi, bộ quy tắc ứng xử, quản lý chương trình hoạt động, kiểm tra đánh giá, và quản lý các điều kiện tài chính, cơ sở vật chất. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết hợp giữ gìn bản sắc dân tộc và hội nhập với văn hóa nhân loại trong bối cảnh toàn cầu hóa. Việc bồi dưỡng nhận thức cho cán bộ, giáo viên về văn hóa nhà trường cũng được đề cập. "Văn hóa sẽ phát triển bền vững nếu có sự nhất quán giữa những biểu hiện bên trong và bên ngoài" là một luận điểm đáng chú ý, đề cao sự thống nhất giữa tư tưởng và hành động. Việc phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý (năng lực lãnh đạo, cơ sở vật chất) cũng làm tăng tính toàn diện cho nghiên cứu.