Phân Tích Danh Mục Thuốc Sử Dụng Tại Bệnh Viện Phục Hồi Chức Năng Tỉnh Bình Dương Năm 2022

• Tác giả: Lê Hồng Phượng
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Thị Song Hà
• Trường học: Trường Đại Học Dược Hà Nội
• Chuyên ngành: Dược Sĩ Chuyên Khoa II
• Đề tài: Phân Tích Danh Mục Thuốc Tại Bệnh Viện Phục Hồi Chức Năng Tỉnh Bình Dương Năm 2022
• Loại tài liệu: luận văn
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. ĐẶT VẤN ĐỀ
• 2. DANH MỤC THUỐC VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH SỬ DỤNG THUỐC
• 2.1. Danh mục thuốc
• 2.2. Các phương pháp phân tích cơ cấu danh mục thuốc sử dụng
• 2.2.1. Phân tích nhóm điều trị
• 2.2.2. Phân tích ABC
• 2.2.3. Phân tích VEN
• 2.2.4. Phương pháp phân tích ma trận ABC/VEN
• 3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng nghiên cứu
• 3.2. Thời gian, địa điểm nghiên cứu
• 3.3. Phương pháp nghiên cứu
• 3.3.1. Thiết kế nghiên cứu
• 3.3.2. Mẫu nghiên cứu
• 3.3.3. Phương pháp thu thập số liệu
• 3.3.4. Biến số nghiên cứu
• 3.3.5. Xử lý và phân tích số liệu
• 3.3.6. Đạo đức nghiên cứu
• 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Mô tả cơ cấu danh mục thuốc đã sử dụng tại bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương năm 2022
• 4.1.1. Cơ cấu danh mục thuốc được sử dụng theo nhóm hóa dược, thuốc dược liệu, thuốc từ dược liệu
• 4.1.2. Cơ cấu danh mục thuốc theo nhóm tác dụng dược lý
• 4.1.3. Cơ cấu danh mục thuốc theo nguồn gốc, xuất xứ
• 4.1.4. Cơ cấu danh mục thuốc được sử dụng theo tên biệt dược gốc, generic nhóm thuốc hóa dược
• 4.1.5. Cơ cấu danh mục thuốc theo thuốc đơn thành phần, đa thành phần theo nhóm thuốc hóa dược
• 4.1.6. Cơ cấu danh mục thuốc theo đường dùng
• 4.1.7. Cơ cấu thuốc sử dụng theo phân tích A, B, C
• 4.1.8. Cơ cấu thuốc sử dụng theo phân tích V, E, N
• 4.1.9. Cơ cấu danh mục thuốc sử dụng theo ma trận ABC/VEN
• 4.2. Phân tích việc thực hiện mua thuốc theo kết quả trúng thầu năm 2022
• 4.2.1. Xác định tồn tại và nguyên nhân trong danh mục thuốc đã sử dụng tại Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương năm 2022
• 4.2.1.1. Tồn tại và nguyên nhân trong sử dụng thuốc nhập khẩu mà thuốc sản xuất trong nước có khả năng thay thế
• 4.2.1.2. Tồn tại và nguyên nhân trong việc trúng thầu nhưng không mua
• 4.2.1.3. Tồn tại và nguyên nhân trong việc trúng thầu nhưng mua < 80%
• 4.2.1.4. Tồn tại và nguyên nhân trong việc trúng thầu nhưng mua > 120%
• 4.2.1.5. Tồn tại và nguyên nhân trong sử dụng thuốc nhóm AN, BN
• 5. BÀN LUẬN
• 5.1. Cơ cấu danh mục thuốc đã sử dụng tại bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương năm 2022
• 5.1.1. Cơ cấu danh mục thuốc sử dụng
• 5.1.2. Cơ cấu theo nhóm tác dụng dược lý
• 5.1.3. Cơ cấu theo nguồn gốc, xuất xứ
• 5.1.4. Cơ cấu theo tên biệt dược gốc, generic nhóm thuốc hóa dược
• 5.1.5. Cơ cấu theo thành phần đối với nhóm thuốc hóa dược
• 5.1.6. Cơ cấu theo đường dùng
• 5.1.7. Cơ cấu theo phân tích A, B, C
• 5.1.8. Cơ cấu theo phân tích V, E, N
• 5.1.9. Cơ cấu theo ma trận ABC/VEN
• 5.2. Xác định tồn tại và nguyên nhân trong danh mục thuốc sử dụng tại Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương năm 2022
• 5.2.1. Tồn tại và nguyên nhân trong DMT sử dụng so với DMT trúng thầu
• 5.2.2. Tồn tại và nguyên nhân trong sử dụng thuốc nhập khẩu mà thuốc sản xuất trong nước có thể thay thế được
• 5.2.3. Tồn tại và nguyên nhân trong sử dụng thuốc nhóm AN, BN
• 5.3. Một số hạn chế của đề tài
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• I. Biểu mẫu thu thập dữ liệu cơ cấu sử dụng thuốc
• II. Biểu mẫu thu thập số liệu thực hiện kết quả trúng thầu
• III. Biểu mẫu thu thập xác định tồn tại trong sử dụng thuốc nhập khẩu có thể thay thế bằng thuốc sản xuất trong nước
• IV. Biểu mẫu thu thập tồn tại trong danh mục thuốc sử dụng so với danh mục thuốc trúng thầu
• V. Biểu mẫu thu thập xác định tồn tại trong sử dụng thuốc nhóm AN, BN
• VI. Chi tiết thuốc trúng thầu nhưng không mua
• VII. Chi tiết thuốc trúng thầu mua < 80% kết quả trúng thầu
• VIII. Chi tiết thuốc trúng thầu mua > 120% kết quả trúng thầu
• IX. Câu hỏi phỏng vấn
• X. Mã hóa trong phỏng vấn
• XI. Thuốc sản xuất trong nước có thể thay thế thuốc nhập khẩu

I. Tổng Quan Về Phân Tích Danh Mục Thuốc Năm 2022 Tại Bình Dương

Sử dụng thuốc kém hiệu quả và bất hợp lý là một vấn đề toàn cầu, làm tăng chi phí điều trị, kháng thuốc và giảm chất lượng chăm sóc sức khỏe. Xây dựng danh mục thuốc hiệu quả là yếu tố then chốt để tiết kiệm chi phí, sử dụng hợp lý nguồn tài chính và nâng cao chất lượng y tế. Hội đồng thuốc và điều trị cần nghiên cứu kỹ lưỡng và đánh giá chính xác để lựa chọn danh mục thuốc tối ưu. Việc lựa chọn một danh mục thuốc vừa đáp ứng yêu cầu chuyên môn, vừa hiệu quả về chi phí là một thách thức. Các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh phải đảm bảo danh mục thuốc đáp ứng đủ chủng loại, số lượng, tính sẵn có trong bối cảnh nhiều biến động về mô hình bệnh tật, khả năng cung ứng và nguồn kinh phí. Phân tích các vấn đề liên quan đến danh mục thuốc giúp tìm ra nguyên nhân và tồn tại để rút ra kinh nghiệm cho việc xây dựng danh mục thuốc cho những năm tiếp theo. Việc cung cấp danh mục thuốc đầy đủ, khoa học và phù hợp là rất cần thiết, mang lại lợi ích lớn trong công tác khám bệnh, chữa bệnh, giúp cho việc mua sắm, cấp phát dễ dàng, lưu trữ thuận tiện, đảm bảo cung ứng thuốc đạt chất lượng, góp phần thành công và nâng cao chất lượng điều trị.

1.1. Khái niệm và vai trò của Danh mục thuốc sử dụng

Danh mục thuốc đã sử dụng trong bệnh viện là kết quả của hoạt động cung ứng thuốc: lựa chọn thuốc, mua sắm, tồn trữ cấp phát và sử dụng thuốc. Việc phân tích danh mục thuốc sử dụng có ý nghĩa quan trọng nhằm tìm ra những bất cập, xác định nguyên nhân để có những điều chỉnh hợp lý và là tiền đề cho việc lựa chọn thuốc của những năm tiếp theo. Một danh mục thuốc sử dụng hợp lý có thể góp phần giúp bệnh viện tiết kiệm kinh phí hàng năm, sử dụng hợp lý hơn nguồn tài chính trong quá trình cung ứng thuốc, đặc biệt là khi xây dựng kế hoạch dự trù cho năm tiếp theo.

1.2. Tầm quan trọng của việc Phân tích Danh mục Thuốc tại Bệnh viện

Trong quá trình mua sắm thuốc, việc hạn chế mua nhiều loại thuốc không cần thiết có thể giúp bệnh viện mua thuốc với số lượng hợp lý, giá cả cạnh tranh, đạt hiệu quả kinh tế khi xét tới các khía cạnh như đảm bảo chất lượng, số lần mua, bảo quản và phân phối thuốc. Qua đó có được thuốc phục vụ điều trị với giá cả phù hợp và đem lại lợi ích cho người bệnh. Căn cứ cơ cấu sử dụng thuốc của bệnh viện năm trước, việc tiến hành xây dựng danh mục thuốc bệnh viện để đấu thầu là điểm đầu tiên của chu trình cung ứng thuốc và là cơ sở để đảm bảo cung ứng thuốc chủ động, có kế hoạch và hợp lý.

II. Tại Sao Cần Phân Tích Danh Mục Thuốc Năm 2022 Tại Bình Dương

Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương là một đơn vị tự chủ về tài chính. Việc quản lý tốt ngân sách cho các hoạt động của bệnh viện để đảm bảo sự tồn tại và phát triển là vô cùng quan trọng. Quản lý để đảm bảo sử dụng thuốc hợp lý có ý nghĩa quan trọng nhất, vì thuốc thường chiếm một lượng lớn kinh phí hoạt động của bệnh viện. Để đảm bảo cung ứng thuốc đầy đủ, chất lượng, kịp thời cho công tác khám và điều trị cần xây dựng được một danh mục thuốc hợp lý và sử dụng thuốc hiệu quả. Điều này chỉ có thể làm được khi hoạt động rà soát, đánh giá danh mục thuốc được thực hiện thường xuyên. Việc phân tích danh mục thuốc sử dụng và trúng thầu để từ đó đánh giá những bất cập trong sử dụng thuốc sẽ giúp bệnh viện có những điều chỉnh kịp thời. Đến hiện tại chưa có nghiên cứu nào phân tích danh mục thuốc sử dụng tại bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương.

2.1. Mục tiêu của Nghiên cứu Phân tích Danh mục thuốc sử dụng

Chính vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “Phân tích danh mục thuốc sử dụng tại bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương năm 2022” với hai mục tiêu: 1. Mô tả cơ cấu danh mục thuốc sử dụng tại bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương năm 2022. 2. Xác định một số vấn đề tồn tại và nguyên nhân trong danh mục thuốc sử dụng tại bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương năm 2022.

2.2. Đánh giá và đề xuất giải pháp cho Danh mục thuốc năm 2022

Trên cơ sở đó đánh giá khái quát tính phù hợp của Danh mục thuốc đã sử dụng năm 2022 và đề xuất một số khuyến nghị giúp cho hoạt động xây dựng danh mục thuốc tại bệnh viện trong những năm tới ngày càng hiệu quả hơn.

III. Cách Phân Tích Cơ Cấu Danh Mục Thuốc Sử Dụng Hiệu Quả

Sử dụng thuốc không hợp lý là một vấn đề được quan tâm trên toàn cầu vì những hậu quả nghiêm trọng mà nó mang lại như làm tăng chi phí cho hoạt động chăm sóc sức khỏe, giảm chất lượng điều trị, tăng nguy cơ xảy ra các phản ứng có hại của thuốc. Trong các bệnh viện, sự có mặt của HĐT&ĐT với nhiệm vụ tư vấn cho Giám đốc bệnh viện về việc sử dụng thuốc nhằm mục đích đảm bảo thuốc được sử dụng một cách hiệu quả, an toàn, hợp lý và kinh tế. Để quản lý được việc sử dụng thuốc một cách hiệu quả cần có các phương pháp phân tích dữ liệu và tổng hợp thông tin về thuốc. Từ những kết quả thu được, HĐT&ĐT sẽ có những biện pháp thích hợp nhằm quản lý và phát hiện ra các vấn đề về sử dụng thuốc.

3.1. Các phương pháp phân tích được áp dụng cho danh mục thuốc

Để phân tích hoạt động sử dụng thuốc trong bệnh viện Hội đồng thuốc cần áp dụng các phương pháp như: Phân tích ABC, phân tích nhóm điều trị, phân tích VEN, phân tích theo liều xác định trong ngày- DDD (Defined Daily Dose) và giám sát các chỉ số dùng thuốc. Phân tích nhóm điều trị được sắp xếp theo danh mục thuốc thiết yếu của Tổ chức Y tế thế giới hoặc theo các tài liệu tham khảo khác như hệ thống phân loại dược lý- điều trị của hiệp hội Dược thư bệnh viện của Mỹ (AHFS) hoặc hệ thống phân loại Giải phẫu- Điều trị- Hoá học (ATC) của WHO.

3.2. Phân tích ABC Nhận diện các nhóm thuốc chủ lực trong DMT

Phân tích ABC là phương pháp phân tích tương quan giữa lượng thuốc tiêu thụ hàng năm và chi phí nhằm phân định ra những thuốc nào chiếm tỷ lệ lớn trong ngân sách cho thuốc của bệnh viện. Phân tích ABC có thể sử dụng số liệu về thuốc cho chu kỳ trong 1 năm hoặc ngắn hơn. Sau khi phân tích, các thuốc (nhất là thuốc thuộc nhóm A) cần được đánh giá lại và xem xét việc sử dụng những thuốc không có trong danh mục và thuốc đắt tiền, trên cơ sở đó lựa chọn những phác đồ điều trị có hiệu lực tương đương nhưng có chi phí thấp hơn.

IV. Bí Quyết Phân Tích VEN Để Ưu Tiên Mua Sắm Thuốc Cấp Thiết

Phân tích VEN là phương pháp giúp xác định ưu tiên cho hoạt động mua sắm và tồn trữ thuốc trong bệnh viện khi nguồn kinh phí không đủ để mua toàn bộ các loại thuốc như mong muốn. Bên cạnh đó, phân tích VEN còn cho phép so sánh những thuốc có hiệu lực điều trị và khả năng sử dụng khác nhau. Trong phân tích VEN, các thuốc được chia thành 3 hạng mục như sau: Thuốc V (Vital drugs) là những thuốc dùng trong các trường hợp cấp cứu hoặc các thuốc quan trọng, nhất thiết phải có để phục vụ công tác khám, chữa bệnh của bệnh viện. Thuốc E (Essential drugs) là những thuốc dùng trong các trường hợp bệnh ít nghiêm trọng hơn nhưng vẫn là các bệnh lý quan trọng trong mô hình bệnh tật của bệnh viện.

4.1. Phân loại chi tiết các nhóm thuốc theo VEN

Để giúp cơ sở có thể tiến hành phân loại các thuốc theo V, E, N tổ chức MSH đã đưa ra hướng dẫn về phân loại VEN. Tuy nhiên, để có thể có đầy đủ các thông tin theo bảng này vẫn là một thách thức đối với cơ sở khám chữa bệnh. Đặc tính của thuốc và điều kiện mục tiêu gồm: Tần suất bệnh lý, số BN được điều trị trung bình ngày tại cơ sở KCB, mức độ nặng của bệnh (Đe dọa tính mạng, tàn tật), hiệu quả điều trị của thuốc (Phòng ngừa bệnh nặng, điều trị bệnh nặng, điều trị bệnh nhẹ), hiệu quả điều trị không rõ ràng, tác dụng xuyên suốt không gian thời gian

4.2. Ma trận ABC VEN Công cụ đánh giá toàn diện sử dụng thuốc

Nhiều nghiên cứu về sử dụng thuốc trong bệnh viện cũng kết hợp giữa các phương pháp phân tích, nhất là ma trận ABC/VEN để phân tích cụ thể hơn nữa thực trạng sử dụng thuốc trong bệnh viện, qua đó góp phần giúp bệnh viện kiểm soát tốt hơn hoạt động sử dụng thuốc cũng như công tác cung ứng thuốc trong bệnh viện. Phân tích ABC kết hợp với phân tích VEN để xác định mối quan hệ giữa thuốc có chi phí cao nhưng có độ ưu tiên thấp, từ đó đưa ra các biện pháp can thiệp phù hợp.

Tổng quan nghiên cứu

Việc sử dụng thuốc không hợp lý là vấn đề toàn cầu, gây tăng chi phí điều trị, giảm chất lượng chăm sóc và làm gia tăng kháng thuốc. Tại Việt Nam, ngành dược phẩm phát triển nhanh với tổng giá trị thị trường đạt khoảng 3,6 tỷ USD năm 2018, chi tiêu thuốc bình quân đầu người tăng 12% mỗi năm giai đoạn 2015-2019. Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương, một đơn vị công lập tự chủ tài chính, năm 2022 đã chi hơn 19,7 tỷ đồng cho thuốc, chiếm 30,4% tổng thu viện phí. Việc xây dựng và quản lý danh mục thuốc (DMT) hợp lý là then chốt để đảm bảo cung ứng thuốc đầy đủ, tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả điều trị.

Nghiên cứu nhằm phân tích cơ cấu DMT sử dụng tại bệnh viện năm 2022, xác định các tồn tại và nguyên nhân, từ đó đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý thuốc. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương trong năm 2022, sử dụng dữ liệu hồi cứu từ phần mềm quản lý dược và các báo cáo liên quan. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ Hội đồng thuốc và điều trị (HĐT&ĐT) xây dựng DMT tối ưu, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và quản lý chi phí thuốc tại bệnh viện.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý dược trong bệnh viện, bao gồm:

• Phân tích ABC: Phân loại thuốc theo tỷ trọng chi phí sử dụng, nhóm A chiếm khoảng 10-20% số thuốc nhưng chiếm 70-80% chi phí, giúp xác định thuốc cần kiểm soát chặt chẽ.
• Phân tích VEN: Phân loại thuốc theo mức độ ưu tiên sử dụng gồm Vital (V) - thuốc cấp cứu, Essential (E) - thuốc thiết yếu, và Non-essential (N) - thuốc không thiết yếu, hỗ trợ ưu tiên mua sắm và tồn trữ.
• Ma trận ABC/VEN: Kết hợp hai phân tích trên để xác định nhóm thuốc cần giám sát cao nhất, từ đó tối ưu hóa quản lý và sử dụng thuốc.
• Khái niệm danh mục thuốc: Danh mục thuốc là tập hợp thuốc được lựa chọn, mua sắm, tồn trữ và sử dụng trong bệnh viện nhằm đảm bảo hiệu quả điều trị và tiết kiệm chi phí.
• Văn bản pháp luật liên quan: Các Thông tư của Bộ Y tế như 21/2013/TT-BYT, 22/2012/TT-BYT, 15/2020/TT-BYT quy định về quản lý, sử dụng thuốc và đấu thầu thuốc trong bệnh viện.

Phương pháp nghiên cứu

• Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt ngang kết hợp định lượng và định tính.
• Nguồn dữ liệu: Toàn bộ 338 mặt hàng thuốc sử dụng tại Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương năm 2022, danh mục thuốc trúng thầu 354 mặt hàng năm 2022-2023, báo cáo sử dụng thuốc, hóa đơn, sổ sách liên quan.
• Mẫu nghiên cứu: Toàn bộ thuốc sử dụng và thuốc trúng thầu tại bệnh viện trong năm 2022.
• Phương pháp thu thập số liệu: Hồi cứu dữ liệu từ phần mềm quản lý dược E-host, biểu mẫu thu thập chi tiết thông tin thuốc (tên, hoạt chất, nồng độ, số lượng, giá, nguồn gốc, phân loại VEN, ABC).
• Phân tích số liệu: Sử dụng phần mềm Excel để tính toán tỷ lệ phần trăm số khoản mục và giá trị sử dụng thuốc theo các phân loại ABC, VEN, ma trận ABC/VEN, phân tích cơ cấu thuốc theo nhóm tác dụng dược lý, nguồn gốc, biệt dược gốc/generic, đường dùng, đơn/đa thành phần.
• Phương pháp định tính: Phỏng vấn sâu bán cấu trúc với 5 cán bộ y tế có liên quan nhằm làm rõ nguyên nhân tồn tại trong sử dụng thuốc.
• Timeline nghiên cứu: Thu thập và phân tích dữ liệu trong năm 2023, báo cáo kết quả năm 2024.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Cơ cấu danh mục thuốc sử dụng: Trong 338 thuốc sử dụng năm 2022, thuốc hóa dược chiếm khoảng 90% số khoản mục và giá trị sử dụng, thuốc sản xuất trong nước chiếm 54% số khoản mục nhưng chỉ chiếm khoảng 40% giá trị, thuốc nhập khẩu chiếm 46% số khoản mục và 60% giá trị. Thuốc biệt dược gốc chiếm 90% giá trị sử dụng, trong khi thuốc generic chiếm 10%.

2. Phân tích ABC: Thuốc nhóm A chiếm 17,5% số khoản mục nhưng chiếm gần 80% tổng giá trị sử dụng thuốc, nhóm B chiếm 18,8% khoản mục và 15,2% giá trị, nhóm C chiếm 63,7% khoản mục nhưng chỉ chiếm 5% giá trị. Tỷ lệ này phù hợp với quy định quản lý thuốc trong bệnh viện.

3. Phân tích VEN: Thuốc nhóm V chiếm 24% số khoản mục và 22,9% giá trị, nhóm E chiếm 35% khoản mục và 43,9% giá trị, nhóm N chiếm 41% khoản mục và 33,2% giá trị. Nhóm N gồm nhiều thuốc vitamin và thuốc hỗ trợ, có thể không cần thiết nhưng chiếm tỷ trọng lớn về số lượng.

4. Tồn tại trong mua sắm thuốc: Khoảng 8,6% đến 33,6% thuốc trúng thầu không được mua hoặc sử dụng, tỷ lệ mua dưới 80% kết quả trúng thầu chiếm 47,3% tại một số bệnh viện tương tự. Một số thuốc mua vượt quá 120% so với trúng thầu, gây lãng phí ngân sách.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy cơ cấu sử dụng thuốc tại Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương tương đồng với các bệnh viện khác trong nước và quốc tế, với thuốc hóa dược chiếm ưu thế về giá trị và số lượng. Việc thuốc biệt dược gốc chiếm tỷ trọng lớn về giá trị sử dụng phản ánh xu hướng sử dụng thuốc đắt tiền, chưa tối ưu chi phí điều trị. Phân tích ABC và VEN giúp xác định nhóm thuốc cần ưu tiên kiểm soát, đặc biệt nhóm A và nhóm V.

Tồn tại trong việc mua sắm thuốc không đạt tỷ lệ theo quy định cho thấy công tác quản lý đấu thầu và sử dụng thuốc còn nhiều hạn chế, có thể do thiếu thông tin phân tích dữ liệu, thói quen kê đơn, hoặc khó khăn trong cung ứng thuốc. Việc sử dụng thuốc nhóm N nhiều có thể gây lãng phí nguồn lực, cần xem xét loại bỏ hoặc thay thế bằng thuốc hiệu quả hơn.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tròn thể hiện tỷ lệ thuốc theo nhóm ABC và VEN, bảng so sánh tỷ lệ mua sắm thuốc so với kết quả trúng thầu, giúp minh họa rõ ràng các tồn tại và ưu tiên giải pháp.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường áp dụng phân tích ABC/VEN định kỳ để đánh giá và điều chỉnh danh mục thuốc, nhằm kiểm soát chi phí và nâng cao hiệu quả sử dụng thuốc. Thời gian thực hiện: hàng năm. Chủ thể: Khoa Dược phối hợp HĐT&ĐT.

2. Ưu tiên sử dụng thuốc generic thay thế thuốc biệt dược gốc có tương đương sinh học để giảm chi phí điều trị mà không ảnh hưởng đến hiệu quả. Thời gian: 6-12 tháng. Chủ thể: Bác sĩ kê đơn, Khoa Dược.

3. Nâng cao năng lực quản lý đấu thầu và mua sắm thuốc nhằm đảm bảo tỷ lệ mua sắm đạt tối thiểu 80% kết quả trúng thầu, tránh mua vượt hoặc không mua thuốc cần thiết. Thời gian: 12 tháng. Chủ thể: Ban giám đốc, phòng Tài chính, Khoa Dược.

4. Tăng cường đào tạo, tập huấn về sử dụng thuốc hợp lý cho cán bộ y tế nhằm thay đổi thói quen kê đơn, giảm sử dụng thuốc không thiết yếu nhóm N và nhóm AN, BN. Thời gian: liên tục. Chủ thể: Phòng Đào tạo, Khoa Dược.

5. Xây dựng hệ thống giám sát và báo cáo phản ứng có hại của thuốc (ADR) để phát hiện sớm các vấn đề trong sử dụng thuốc, nâng cao an toàn người bệnh. Thời gian: 6 tháng. Chủ thể: Khoa Dược, các khoa lâm sàng.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Hội đồng thuốc và điều trị các bệnh viện: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng và điều chỉnh danh mục thuốc phù hợp với mô hình bệnh tật và nguồn lực bệnh viện.

2. Quản lý dược và cán bộ khoa Dược: Áp dụng phương pháp phân tích ABC/VEN và các khuyến nghị để nâng cao hiệu quả quản lý thuốc, tối ưu hóa chi phí.

3. Bác sĩ và nhân viên y tế: Hiểu rõ về cơ cấu thuốc sử dụng, ưu tiên kê đơn thuốc hợp lý, giảm lạm dụng thuốc không cần thiết, nâng cao chất lượng điều trị.

4. Nhà hoạch định chính sách y tế và các cơ quan quản lý: Tham khảo để xây dựng chính sách, quy định về quản lý thuốc, đấu thầu thuốc và sử dụng thuốc hợp lý trong các cơ sở y tế.

Câu hỏi thường gặp

1. Phân tích ABC và VEN khác nhau như thế nào?
   Phân tích ABC phân loại thuốc theo chi phí sử dụng, giúp kiểm soát ngân sách; phân tích VEN phân loại theo mức độ ưu tiên điều trị, giúp ưu tiên mua sắm thuốc quan trọng. Kết hợp ABC/VEN giúp quản lý hiệu quả hơn.

2. Tại sao thuốc biệt dược gốc chiếm tỷ trọng lớn về giá trị?
   Thuốc biệt dược gốc thường có giá cao hơn thuốc generic do chi phí nghiên cứu và phát triển, dẫn đến chi phí điều trị tăng nếu không ưu tiên sử dụng thuốc generic tương đương.

3. Làm thế nào để giảm tỷ lệ thuốc không được mua sau khi trúng thầu?
   Cần nâng cao công tác lập kế hoạch mua sắm, giám sát thực hiện hợp đồng, phối hợp chặt chẽ giữa các phòng ban và nhà cung cấp để đảm bảo mua đủ thuốc theo kế hoạch.

4. Việc sử dụng thuốc nhóm N có ảnh hưởng gì?
   Nhóm thuốc N thường không thiết yếu, sử dụng nhiều có thể gây lãng phí nguồn lực, tăng chi phí mà không cải thiện hiệu quả điều trị, cần xem xét loại bỏ hoặc thay thế.

5. Phương pháp nghiên cứu này có thể áp dụng cho bệnh viện khác không?
   Có, phương pháp phân tích ABC/VEN và đánh giá cơ cấu thuốc sử dụng là công cụ phổ biến, có thể áp dụng cho các bệnh viện khác để nâng cao hiệu quả quản lý thuốc.

Kết luận

• Danh mục thuốc sử dụng tại Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Dương năm 2022 chủ yếu là thuốc hóa dược, thuốc biệt dược gốc chiếm tỷ trọng lớn về giá trị sử dụng.
• Phân tích ABC và VEN cho thấy nhóm thuốc A và nhóm V cần được ưu tiên kiểm soát để tối ưu chi phí và hiệu quả điều trị.
• Tồn tại trong việc mua sắm thuốc chưa đạt tỷ lệ theo quy định, cùng với việc sử dụng nhiều thuốc không thiết yếu, gây lãng phí nguồn lực.
• Đề xuất các giải pháp tăng cường phân tích, ưu tiên thuốc generic, nâng cao quản lý đấu thầu và đào tạo sử dụng thuốc hợp lý.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho HĐT&ĐT và Khoa Dược trong việc xây dựng và quản lý danh mục thuốc, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và hiệu quả sử dụng nguồn lực y tế.

Hành động tiếp theo: Áp dụng các khuyến nghị trong quản lý thuốc tại bệnh viện, tổ chức đào tạo định kỳ và thực hiện phân tích ABC/VEN hàng năm để cập nhật danh mục thuốc phù hợp.