Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến áp dụng báo cáo tích hợp tại doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Báo cáo tích hợp (báo cáo tích hợp) đã trở thành một công cụ quan trọng trong việc cung cấp thông tin cho các bên liên quan. Sự phát triển của nền kinh tế toàn cầu và các vấn đề xã hội đã dẫn đến nhu cầu cao hơn về thông tin minh bạch và đáng tin cậy từ các doanh nghiệp niêm yết. Cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 đã chỉ ra rằng các báo cáo tài chính truyền thống không đủ để phản ánh tình hình thực tế của doanh nghiệp. Các nhà đầu tư đã mất niềm tin vào các báo cáo này, dẫn đến việc họ tìm kiếm thông tin có liên quan đến hiệu suất tài chính và phát triển bền vững. Do đó, việc tích hợp các báo cáo tài chính và phi tài chính trở nên cần thiết để cung cấp một cái nhìn toàn diện về hoạt động của doanh nghiệp. Theo IIRC (2013), báo cáo tích hợp không chỉ giúp doanh nghiệp thể hiện giá trị mà còn tạo ra sự kết nối giữa các thông tin tài chính và phi tài chính, từ đó nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến việc áp dụng báo cáo tích hợp tại các doanh nghiệp niêm yết. Các nhân tố này bao gồm: quy mô doanh nghiệp, sở hữu của các nhà quản lý, chất lượng kiểm toán, và áp lực từ các bên liên quan. Quy mô doanh nghiệp lớn thường có khả năng áp dụng báo cáo tích hợp tốt hơn do nguồn lực và khả năng tiếp cận thông tin. Sở hữu của các nhà quản lý cũng đóng vai trò quan trọng, vì họ có thể thúc đẩy hoặc cản trở việc áp dụng các phương pháp báo cáo mới. Chất lượng kiểm toán là một yếu tố then chốt, vì nó đảm bảo rằng thông tin được công bố là chính xác và đáng tin cậy. Cuối cùng, áp lực từ các bên liên quan, bao gồm nhà đầu tư và cơ quan quản lý, có thể thúc đẩy doanh nghiệp thực hiện báo cáo tích hợp để đáp ứng nhu cầu thông tin của họ.

Báo cáo tích hợp mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, bao gồm việc nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình. Khi doanh nghiệp công bố thông tin tài chính và phi tài chính trong cùng một báo cáo, họ có thể tạo ra một cái nhìn tổng thể về hoạt động của mình. Điều này không chỉ giúp các nhà đầu tư hiểu rõ hơn về giá trị của doanh nghiệp mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc ra quyết định đầu tư. Hơn nữa, việc áp dụng báo cáo tích hợp có thể cải thiện danh tiếng của doanh nghiệp, thu hút đầu tư nước ngoài và tăng cường sự tin tưởng từ các bên liên quan. Theo nghiên cứu của Eccles và Saltzman (2011), các doanh nghiệp áp dụng báo cáo tích hợp thường có hiệu suất tài chính tốt hơn và khả năng phát triển bền vững cao hơn.

Mặc dù báo cáo tích hợp mang lại nhiều lợi ích, nhưng việc áp dụng nó cũng gặp phải nhiều thách thức. Một trong những thách thức lớn nhất là sự thiếu hụt về kiến thức và kỹ năng trong việc lập báo cáo tích hợp. Nhiều doanh nghiệp vẫn còn quen với việc lập báo cáo tài chính truyền thống và không biết cách tích hợp thông tin phi tài chính vào báo cáo của mình. Hơn nữa, việc thiếu các quy định pháp lý rõ ràng về báo cáo tích hợp cũng khiến cho nhiều doanh nghiệp không mặn mà với việc áp dụng. Theo Gray (2012), chất lượng của báo cáo tích hợp cũng có thể bị ảnh hưởng bởi sự không đồng nhất trong cách thức thu thập và trình bày thông tin giữa các doanh nghiệp, dẫn đến khó khăn trong việc so sánh và đánh giá.

Để thúc đẩy việc áp dụng báo cáo tích hợp tại các doanh nghiệp niêm yết, cần có sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý nhà nước và các hiệp hội doanh nghiệp. Các cơ quan này nên xây dựng các quy định pháp lý rõ ràng và hướng dẫn cụ thể về việc lập báo cáo tích hợp. Đồng thời, cần tổ chức các khóa đào tạo và hội thảo để nâng cao nhận thức và kỹ năng cho các nhà quản lý và nhân viên trong doanh nghiệp. Hơn nữa, việc khuyến khích các doanh nghiệp chia sẻ kinh nghiệm và thực tiễn tốt nhất trong việc áp dụng báo cáo tích hợp cũng sẽ giúp tăng cường sự chấp nhận và thực hiện báo cáo này. Cuối cùng, các doanh nghiệp cần nhận thức rõ ràng về lợi ích của việc áp dụng báo cáo tích hợp để từ đó chủ động thực hiện.