Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh Việt Nam hội nhập sâu rộng với nền kinh tế thế giới, ngành du lịch và khách sạn đang đối mặt với nhiều cơ hội và thách thức, đặc biệt là sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và sự cạnh tranh ngày càng gay gắt. Văn hóa doanh nghiệp (VHDN) được xem là một lợi thế cạnh tranh bền vững, ảnh hưởng trực tiếp đến hành vi, nhận thức và hiệu quả làm việc của nhân viên trong tổ chức. Theo một khảo sát của Deloitte (2012), có tới 94% lãnh đạo cấp cao và 88% nhân viên cho rằng văn hóa doanh nghiệp khác biệt là yếu tố quan trọng quyết định thành công doanh nghiệp. Đối với tập đoàn Accor và các khách sạn Novotel tại Hà Nội, văn hóa doanh nghiệp là nền tảng cho mọi hoạt động, từ việc tăng cường sự linh hoạt, minh bạch đến khuyến khích sáng tạo và trách nhiệm của nhân viên.

Luận văn tập trung nghiên cứu những yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp của các khách sạn Novotel tại Hà Nội, với phạm vi khảo sát từ tháng 09/2021 đến tháng 04/2022, dựa trên dữ liệu thu thập từ hai khách sạn Novotel Hà Nội Thái Hà và Novotel Suite Hà Nội. Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định các yếu tố tác động và mức độ ảnh hưởng của chúng đến văn hóa doanh nghiệp, từ đó đề xuất các giải pháp phát triển phù hợp. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ các khách sạn xây dựng văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ và sức cạnh tranh trên thị trường.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn kế thừa và phát triển từ các lý thuyết kinh điển về văn hóa doanh nghiệp như mô hình ba cấp độ của Edgar Schein (2004) gồm: giá trị hữu hình, giá trị được thừa nhận và giá trị ngầm định; mô hình bốn yếu tố của Denison và Misha (1995) về sự tham gia, nhất quán, khả năng thích ứng và sứ mệnh; cùng các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp theo O’Reilly và cộng sự (1991) với 7 yếu tố như tôn trọng con người, định hướng đội nhóm, đổi mới sáng tạo, định hướng kết quả, v.v. Ngoài ra, luận văn còn tham khảo các nghiên cứu trong nước về văn hóa doanh nghiệp khách sạn, đặc biệt là các yếu tố ảnh hưởng như văn hóa dân tộc, người lãnh đạo, lịch sử truyền thống, quy mô và đối tượng khách hàng.

Khung nghiên cứu dự kiến bao gồm 7 yếu tố độc lập: các giá trị hữu hình, các giá trị tuyên bố, đào tạo và phát triển, làm việc nhóm, văn hóa giao tiếp, văn hóa vùng miền - dân tộc và đối tượng khách hàng; biến phụ thuộc là văn hóa doanh nghiệp khách sạn Novotel tại Hà Nội. Mỗi yếu tố được đo lường qua các tiêu chí cụ thể, được hiệu chỉnh dựa trên ý kiến chuyên gia và các nghiên cứu trước đó.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu bao gồm dữ liệu thứ cấp từ tài liệu, báo cáo, luật pháp liên quan và dữ liệu sơ cấp thu thập qua khảo sát ý kiến chuyên gia và nhân viên hai khách sạn Novotel tại Hà Nội. Cỡ mẫu khảo sát là 220 phiếu, thu về 205 phiếu hợp lệ, đảm bảo độ tin cậy và đại diện cho nhân viên các bộ phận khác nhau.

Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm IBM SPSS 23.0 với các phương pháp: thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích tương quan Pearson, hồi quy đa biến và kiểm định sự khác biệt giữa các nhóm nhân khẩu học. Quy trình nghiên cứu gồm khảo sát ý kiến chuyên gia để xây dựng khung nghiên cứu, khảo sát nhân viên để thu thập dữ liệu định lượng, xử lý và phân tích dữ liệu để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến văn hóa doanh nghiệp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp: Qua phân tích EFA và hồi quy đa biến, 6 yếu tố có ảnh hưởng tích cực và đồng thuận đến văn hóa doanh nghiệp gồm: văn hóa giao tiếp (hệ số Beta chuẩn hóa = 0.453), làm việc nhóm (0.396), đào tạo và phát triển (0.384), đối tượng khách hàng (0.305), các giá trị tuyên bố (0.213) và các giá trị hữu hình (0.204). Mô hình giải thích được 53.7% biến thiên của văn hóa doanh nghiệp.

  2. Mức độ đánh giá các yếu tố: Nhân viên đánh giá cao các giá trị hữu hình như đồng phục, khu vực làm việc, sự kiện kỷ niệm, khu vực nghỉ ngơi; các giá trị tuyên bố như tầm nhìn, sứ mệnh, trách nhiệm xã hội; chương trình đào tạo và phát triển; tinh thần làm việc nhóm và văn hóa giao tiếp. Tuy nhiên, một số khía cạnh như trao đổi thông tin giữa cấp trên và cấp dưới còn hạn chế.

  3. Ảnh hưởng của đặc điểm nhân khẩu học: Không có sự khác biệt đáng kể về đánh giá văn hóa doanh nghiệp theo giới tính và tuổi tác. Tuy nhiên, có sự khác biệt theo trình độ học vấn, trình độ chuyên môn và thâm niên công tác, với nhóm có trình độ và thâm niên cao hơn đánh giá văn hóa doanh nghiệp quan trọng hơn.

  4. Thực trạng kinh doanh và nguồn lực: Khách sạn Novotel Suite Hà Nội có công suất sử dụng phòng trung bình trên 80% trong giai đoạn 2017-2019, doanh thu ổn định khoảng 120 tỷ đồng/năm. Khách sạn Novotel Hà Nội Thái Hà mới khai trương năm 2021, chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19 với công suất phòng dưới 15% và doanh thu hạn chế.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy văn hóa giao tiếp là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp trong môi trường khách sạn, phù hợp với đặc thù ngành dịch vụ đòi hỏi sự tương tác liên tục và hiệu quả giữa nhân viên và khách hàng. Yếu tố làm việc nhóm cũng đóng vai trò then chốt trong việc tạo dựng môi trường làm việc đoàn kết, hỗ trợ lẫn nhau, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ.

Đào tạo và phát triển được đánh giá cao, phản ánh sự quan tâm của khách sạn trong việc nâng cao năng lực nhân viên, tuy nhiên cần tăng cường đào tạo kỹ năng chuyên môn để đáp ứng nhu cầu thực tế. Đối tượng khách hàng đa dạng, đặc biệt là khách quốc tế như Hàn Quốc, Nhật Bản, đòi hỏi khách sạn phải cá nhân hóa dịch vụ và chú trọng đào tạo ngôn ngữ, văn hóa phục vụ.

Các giá trị tuyên bố và giá trị hữu hình tuy có ảnh hưởng thấp hơn nhưng vẫn là nền tảng quan trọng để xây dựng bản sắc và sự khác biệt của khách sạn. So với các nghiên cứu trong lĩnh vực công nghệ hay ngân hàng, yếu tố văn hóa giao tiếp được đánh giá cao hơn trong ngành khách sạn, phản ánh đặc thù ngành dịch vụ.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ hệ số Beta chuẩn hóa của các yếu tố ảnh hưởng, bảng phân tích Cronbach’s Alpha và bảng phân tích ANOVA thể hiện sự khác biệt theo nhóm nhân khẩu học, giúp minh họa rõ ràng mức độ tác động và sự đa dạng trong nhận thức của nhân viên.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường văn hóa giao tiếp: Xây dựng các kênh truyền thông nội bộ hiệu quả, đảm bảo thông tin chính sách, kế hoạch được truyền tải đầy đủ và kịp thời đến nhân viên. Tổ chức các buổi trao đổi, họp nhóm thường xuyên để nâng cao sự tương tác giữa cấp trên và cấp dưới. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng; Chủ thể: Ban lãnh đạo và phòng Nhân sự.

  2. Phát triển tinh thần làm việc nhóm: Tổ chức các hoạt động team building, sự kiện giao lưu liên bộ phận nhằm tăng cường sự phối hợp và hỗ trợ lẫn nhau. Xây dựng hệ thống đánh giá và khen thưởng dựa trên hiệu quả làm việc nhóm. Thời gian thực hiện: 12 tháng; Chủ thể: Phòng Nhân sự và các trưởng bộ phận.

  3. Nâng cao chất lượng đào tạo: Đầu tư các khóa đào tạo kỹ năng chuyên môn và kỹ năng mềm, đặc biệt là đào tạo ngôn ngữ cho nhân viên phục vụ khách quốc tế. Áp dụng đào tạo chéo giữa các bộ phận để tăng cường hiểu biết và hỗ trợ công việc. Thời gian thực hiện: liên tục; Chủ thể: Phòng Đào tạo và Phát triển.

  4. Cá nhân hóa dịch vụ theo đối tượng khách hàng: Sử dụng công nghệ CRM để thu thập và phân tích dữ liệu khách hàng, từ đó thiết kế dịch vụ phù hợp với nhu cầu và sở thích cá nhân. Tăng cường đào tạo nhân viên về văn hóa và ngôn ngữ của khách hàng mục tiêu. Thời gian thực hiện: 6-18 tháng; Chủ thể: Phòng Kinh doanh và Marketing.

  5. Truyền thông và thực thi các giá trị cốt lõi: Tăng cường truyền thông nội bộ về tầm nhìn, sứ mệnh, triết lý kinh doanh và trách nhiệm xã hội của khách sạn. Tổ chức các cuộc thi, hội thảo để nâng cao nhận thức và sự gắn kết của nhân viên với các giá trị này. Thời gian thực hiện: 12 tháng; Chủ thể: Ban lãnh đạo và phòng Truyền thông.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Nhà quản lý khách sạn: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp, từ đó xây dựng chiến lược phát triển văn hóa phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và chất lượng dịch vụ.

  2. Chuyên gia nghiên cứu và giảng dạy ngành du lịch - khách sạn: Cung cấp cơ sở lý luận và dữ liệu thực tiễn để phục vụ giảng dạy, nghiên cứu sâu về văn hóa doanh nghiệp trong ngành khách sạn.

  3. Sinh viên chuyên ngành du lịch, khách sạn: Hỗ trợ học tập, nghiên cứu luận văn, đề tài tốt nghiệp với tài liệu tham khảo về mô hình và phương pháp nghiên cứu văn hóa doanh nghiệp.

  4. Nhà đầu tư và các tổ chức quản lý khách sạn: Tham khảo để đánh giá và cải thiện văn hóa doanh nghiệp, từ đó nâng cao sức cạnh tranh và phát triển bền vững trong ngành khách sạn.

Câu hỏi thường gặp

  1. Văn hóa doanh nghiệp là gì và tại sao nó quan trọng trong ngành khách sạn?
    Văn hóa doanh nghiệp là hệ thống các giá trị vật chất và tinh thần tạo nên bản sắc riêng của doanh nghiệp, ảnh hưởng đến nhận thức và hành vi của nhân viên. Trong ngành khách sạn, văn hóa doanh nghiệp giúp tạo môi trường làm việc đoàn kết, nâng cao chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của khách hàng.

  2. Những yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến văn hóa doanh nghiệp của khách sạn Novotel tại Hà Nội?
    Nghiên cứu cho thấy văn hóa giao tiếp, làm việc nhóm và đào tạo phát triển là ba yếu tố có ảnh hưởng mạnh nhất, tiếp theo là đối tượng khách hàng, các giá trị tuyên bố và các giá trị hữu hình.

  3. Làm thế nào để cải thiện văn hóa giao tiếp trong khách sạn?
    Khách sạn nên xây dựng các kênh truyền thông nội bộ hiệu quả, tổ chức các buổi họp trao đổi thường xuyên, khuyến khích nhân viên chia sẻ ý kiến và đảm bảo thông tin được truyền tải đầy đủ, minh bạch.

  4. Vai trò của đào tạo và phát triển trong xây dựng văn hóa doanh nghiệp là gì?
    Đào tạo giúp nâng cao kỹ năng, kiến thức và thái độ làm việc của nhân viên, từ đó tạo ra môi trường làm việc chuyên nghiệp, thúc đẩy sự phát triển cá nhân và gắn kết với doanh nghiệp.

  5. Tại sao đối tượng khách hàng lại ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp khách sạn?
    Khách hàng đa dạng với các nhu cầu và văn hóa khác nhau đòi hỏi khách sạn phải điều chỉnh phong cách phục vụ, ngôn ngữ và dịch vụ phù hợp, từ đó hình thành các giá trị văn hóa đặc trưng trong doanh nghiệp.

Kết luận

  • Luận văn đã xây dựng và kiểm định thành công mô hình nghiên cứu gồm 6 yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp của các khách sạn Novotel tại Hà Nội.
  • Văn hóa giao tiếp được xác định là yếu tố quan trọng nhất, tiếp theo là làm việc nhóm và đào tạo phát triển.
  • Các yếu tố bên ngoài như đối tượng khách hàng cũng có ảnh hưởng đáng kể đến văn hóa doanh nghiệp.
  • Nghiên cứu chỉ ra sự khác biệt trong nhận thức văn hóa doanh nghiệp theo trình độ học vấn, chuyên môn và thâm niên công tác.
  • Các khuyến nghị đề xuất nhằm củng cố và phát triển văn hóa doanh nghiệp, góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh và sức cạnh tranh của khách sạn.

Next steps: Triển khai các giải pháp đề xuất, mở rộng nghiên cứu sang các khách sạn khác và khảo sát ý kiến khách hàng để hoàn thiện mô hình.

Call to action: Các nhà quản lý và chuyên gia trong ngành khách sạn nên áp dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng văn hóa doanh nghiệp phù hợp, nâng cao chất lượng dịch vụ và phát triển bền vững.