Thực Trạng Và Yếu Tố Liên Quan Đến Tỷ Lệ Tiêm Chủng Đầy Đủ Ở Trẻ Dưới 1 Tuổi Tại Huyện Châu Thành, Tỉnh Tây Ninh

• Người hướng dẫn: TS. Vũ Đình Thiểm
• Trường học: Trường Đại Học Y Tế Công Cộng
• Chuyên ngành: Y Tế Công Cộng
• Đề tài: Thực Trạng Và Một Số Yếu Tố Liên Quan Đến Tỷ Lệ Tiêm Chủng Đầy Đủ Ở Trẻ Dưới 1 Tuổi Tại Huyện Châu Thành, Tỉnh Tây Ninh
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Tổng quan về tiêm chủng
• 1.2. Thực trạng tiêm chủng đầy đủ và các yếu tố liên quan
• 1.3. Kiến thức về TCMR của người mẹ và các yếu tố liên quan đến TCĐĐ ở trẻ dưới 1 tuổi
• 1.4. Một số nghiên cứu khác về tiêm chủng đầy đủ ở trẻ dưới 1 tuổi
• 1.5. Khung lý thuyết nghiên cứu
• 1.6. Giới thiệu địa điểm nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.3. Thiết kế nghiên cứu
• 2.4. Phương pháp chọn mẫu
• 2.5. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.6. Các biến nghiên cứu
• 2.7. Các khái niệm, thước đo, tiêu chuẩn đánh giá
• 2.8. Phương pháp quản lý và phân tích số liệu
• 2.9. Vấn đề đạo đức nghiên cứu
• 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Thông tin chung
• 3.2. Thực trạng tiêm chủng đầy đủ của trẻ dưới 1 tuổi tại huyện Châu Thành
• 3.3. Kiến thức của bà mẹ về TCMR và một số yếu tố liên quan đến tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ ở trẻ dưới 1 tuổi
• 3.4. Thực hành tiêm chủng đầy đủ của trẻ em dưới 1 tuổi
• 3.5. Một số yếu tố liên quan đến tỷ lệ TCĐĐ của trẻ dưới 1 tuổi
• 3.6. Hạn chế của nghiên cứu
• 3.7. Thực hành về TCĐĐ trẻ dưới 1 tuổi
• 3.8. Kiến thức của người chăm sóc trẻ về TCMR và yếu tố liên quan đến thực hành TCĐĐ cho trẻ dưới 1 tuổi
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 1: BIẾN SỐ NGHIÊN CỨU
• PHỤ LỤC 2: DANH SÁCH CỤM ĐƯỢC CHỌN THEO XÃ
• PHỤ LỤC 3: BỘ CÂU HỎI PHỎNG VẤN
• PHỤ LỤC 4: PHIẾU ĐIỀU TRA CÁC MŨI TIÊM CHỦNG CỦA TRẺ DƯỚI 1 TUỔI
• PHỤ LỤC 5: CÁCH TÍNH ĐIỂM KIẾN THỨC BÀ MẸ

I. Tổng Quan Về Tiêm Chủng Đầy Đủ Cho Trẻ Dưới 1 Tuổi

Vắc xin là công cụ hữu hiệu phòng chống bệnh truyền nhiễm ở trẻ em. Tiêm chủng tạo miễn dịch chủ động. Trung tâm Kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ xếp tiêm chủng mở rộng thứ 4 trong 10 thành tựu y tế công cộng thế kỷ 20. Chương trình Tiêm chủng Mở rộng (TCMR) ở Việt Nam từ 1981, với sự hỗ trợ của WHO và UNICEF. Ban đầu, TCMR cung cấp dịch vụ tiêm chủng miễn phí cho trẻ dưới 1 tuổi, bảo vệ khỏi 6 bệnh: lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, sởi, bại liệt. Đến năm 1997, 4 loại vắc xin mới được đưa vào CTTCMR: viêm gan B, viêm não Nhật Bản, thương hàn, tả. Năm 2010, vắc xin Hib phòng bệnh viêm màng não và viêm phổi do Hib. Năm 2015, vắc xin rubella được đưa vào. Tỷ lệ TCĐĐ cao giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh. Việt Nam thanh toán bại liệt năm 2000 và loại trừ uốn ván sơ sinh năm 2005 (WHO công nhận). Hiện nay, CTTCMR quốc gia đang thực hiện mục tiêu loại trừ bệnh sởi và giảm tỷ lệ nhiễm vi rút viêm gan B ở trẻ dưới 5 tuổi xuống 1% trước năm 2020.

1.1. Định Nghĩa và Tầm Quan Trọng của Tiêm Chủng Đầy Đủ

Tiêm chủng đầy đủ (TCĐĐ) được định nghĩa là việc trẻ dưới 1 tuổi nhận đủ 8 liều vắc xin: 1 mũi BCG; 3 mũi DPT-VGB-Hib; 3 lần uống OPV và 1 mũi Sởi. TCĐĐ giúp trẻ có miễn dịch phòng bệnh tốt nhất, đặc biệt quan trọng trong năm đầu đời khi hệ miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện. Việc tiêm chủng đúng lịch cũng rất quan trọng, cần tuân thủ theo quy định của nhà sản xuất và Bộ Y tế. Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ TCĐĐ của trẻ dưới 1 tuổi đã tăng đáng kể, tuy nhiên, vẫn còn những thách thức, đặc biệt là ở các vùng sâu vùng xa.

1.2. Lịch Tiêm Chủng Chi Tiết Cho Trẻ Dưới 1 Tuổi Theo TCMR

Theo Quyết định số 845/2010/QĐ-BYT, lịch tiêm chủng thường xuyên trong Chương trình Tiêm chủng Mở rộng áp dụng cho trẻ dưới 1 tuổi bao gồm các mốc quan trọng: BCG (1 mũi trước 1 tháng tuổi), Viêm gan B (3 mũi trước 6 tháng tuổi), DPT (3 mũi trước 6 tháng tuổi), OPV (3 mũi trước 6 tháng tuổi), Hib (3 mũi trước 6 tháng tuổi), Sởi (1 mũi từ 9-11 tháng tuổi). Việc tuân thủ đúng lịch tiêm chủng giúp đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối ưu của vắc xin. Khoảng cách giữa các liều vắc xin là tối thiểu và không nên tiêm trước lịch quy định.

II. Thách Thức Trong Đảm Bảo Tỷ Lệ Tiêm Chủng Tại Tây Ninh

Trong những năm gần đây, một số bệnh truyền nhiễm có nguy cơ bùng phát trở lại. Năm 2014, dịch sởi đã trở lại ở 62 tỉnh thành trong cả nước với hơn 4.000 trường hợp mắc bệnh. Năm 2017, có 62 trường hợp viêm não Nhật Bản, 3 trường hợp mắc bệnh bạch hầu. Thêm vào đó trong 6 tháng đầu năm 2017 trên cả nước đã xảy ra 1.740 trường hợp phản ứng nặng sau tiêm chủng và 21 trường hợp biến cố nặng sau tiêm chủng vắc xin Quinvaxem, BCG, OPV, viêm gan B, viêm não Nhật Bản ở 13 tỉnh, thành phố. Những vấn đề này đã làm tỷ lệ TCĐĐ ở trẻ dưới 1 tuổi giảm dần trên toàn quốc. Tại Tây Ninh, công tác tiêm chủng cũng đạt được kết quả cao. Tuy nhiên bên cạnh đó cũng còn nhiều khó khăn trong công tác tiêm chủng như những lo lắng, hoang mang của gia đình trẻ khi đưa trẻ đi tiêm chủng bởi những thông tin về phản ứng nặng sau tiêm chủng vừa qua… hậu quả làm tình hình bệnh truyền nhiễm ở trẻ diễn biến phức tạp và có nguy cơ bùng phát thành dịch trên địa bàn.

2.1. Thực Trạng Bệnh Truyền Nhiễm và Ảnh Hưởng Đến Tiêm Chủng

Sự bùng phát của các bệnh truyền nhiễm như sởi, viêm não Nhật Bản, và bạch hầu cho thấy tầm quan trọng của việc duy trì tỷ lệ tiêm chủng cao. Lo lắng về các phản ứng sau tiêm chủng và thông tin sai lệch có thể dẫn đến sự do dự và từ chối tiêm chủng, làm suy yếu khả năng phòng ngừa dịch bệnh trong cộng đồng. Nghiên cứu cho thấy, việc tăng cường truyền thông về lợi ích và an toàn của vắc xin là rất cần thiết.

2.2. Rào Cản Tiếp Cận Dịch Vụ Tiêm Chủng Ở Vùng Sâu Vùng Xa Tây Ninh

Ở những vùng sâu vùng xa của Tây Ninh, việc tiếp cận dịch vụ tiêm chủng có thể gặp nhiều khó khăn do địa hình hiểm trở, giao thông khó khăn, và thiếu nhân lực y tế. Điều này ảnh hưởng đến tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ ở trẻ em. Các giải pháp như tiêm chủng lưu động và tăng cường phối hợp với các ban ngành địa phương cần được triển khai để cải thiện tình hình.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Tỷ Lệ Tiêm Chủng Tại Huyện Châu Thành

Để đánh giá thực trạng tiêm chủng đầy đủ ở trẻ em dưới 1 tuổi tại huyện Châu Thành, Tây Ninh, một nghiên cứu đã được thực hiện từ tháng 11/2017 đến tháng 09/2018. Nghiên cứu áp dụng phương pháp điều tra mô tả cắt ngang có phân tích. Đối tượng nghiên cứu là 330 các bà mẹ có con trong độ tuổi từ 12 đến 23 tháng tuổi. Tiến hành phỏng vấn bà mẹ thông qua bộ câu hỏi và kiểm tra mũi tiêm từ sổ tiêm chủng lưu tại Trạm Y tế xã. Số liệu được nhập liệu bằng phần mềm thống kê Epidata 3.0, và sử dụng phần mềm SPSS 16.

3.1. Thiết Kế Nghiên Cứu và Đối Tượng Tham Gia Khảo Sát

Nghiên cứu sử dụng thiết kế mô tả cắt ngang, một phương pháp phù hợp để đánh giá thực trạng và các yếu tố liên quan đến tỷ lệ tiêm chủng. Đối tượng nghiên cứu là các bà mẹ có con trong độ tuổi từ 12 đến 23 tháng tuổi tại huyện Châu Thành. Việc lựa chọn đối tượng này giúp đảm bảo rằng trẻ đã qua thời gian tiêm chủng cơ bản và có thể đánh giá được tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ.

3.2. Công Cụ Thu Thập Dữ Liệu Và Phân Tích Kết Quả Tiêm Chủng

Dữ liệu được thu thập thông qua phỏng vấn bà mẹ và kiểm tra sổ tiêm chủng. Bộ câu hỏi phỏng vấn được thiết kế để thu thập thông tin về kiến thức, thái độ và hành vi liên quan đến tiêm chủng. Số liệu được nhập liệu bằng phần mềm thống kê Epidata 3.0 và phân tích bằng SPSS 16 để xác định các yếu tố liên quan đến tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ.

IV. Kết Quả Nghiên Cứu Tiêm Chủng Đầy Đủ Tại Huyện Châu Thành

Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ của trẻ dưới 1 tuổi đạt 93,6% và tỷ lệ trẻ tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch đạt 5,8%. Lý do trẻ không tiêm chủng đúng lịch là do trẻ bệnh. Kết quả phân tích đơn biến cho thấy nhóm các mẹ dưới 30 tuổi có trẻ TCĐĐ cao hơn so với nhóm các bà mẹ từ 30 tuổi trở lên là 3,0 lần (p<0,05).

4.1. Tỷ Lệ Tiêm Chủng Đầy Đủ và Đúng Lịch Của Trẻ Dưới 1 Tuổi

Nghiên cứu ghi nhận tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ là 93.6%, tuy nhiên, tỷ lệ tiêm chủng đúng lịch còn khá thấp (5.8%). Điều này cho thấy cần có những nỗ lực hơn nữa để cải thiện việc tuân thủ lịch tiêm chủng, đảm bảo trẻ được bảo vệ tối ưu. Bệnh là lý do chính khiến trẻ không được tiêm chủng đúng lịch.

4.2. Yếu Tố Liên Quan Đến Tiêm Chủng Đầy Đủ Độ Tuổi Của Mẹ

Kết quả phân tích cho thấy độ tuổi của mẹ có liên quan đến tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ. Các bà mẹ trẻ (dưới 30 tuổi) có khả năng đưa con đi tiêm chủng đầy đủ cao hơn so với các bà mẹ lớn tuổi hơn. Điều này có thể liên quan đến kiến thức, thái độ và sự tiếp cận thông tin về tiêm chủng khác nhau giữa các nhóm tuổi.

V. Giải Pháp Nâng Cao Tỷ Lệ Tiêm Chủng Đầy Đủ Tại Tây Ninh

Từ các kết quả nghiên cứu trên, chúng tôi đề xuất một số khuyến nghị: Tăng cường kiến thức về TCMR cho các bà mẹ, đặc biệt là kiến thức về chăm sóc trẻ sau tiêm chủng và tăng cường vận động các bà mẹ đưa trẻ đi tiêm chủng đúng lịch.

5.1. Tăng Cường Truyền Thông Về Lợi Ích và An Toàn Tiêm Chủng

Cần tăng cường truyền thông về lợi ích của tiêm chủng thông qua các kênh truyền thông đa dạng, đặc biệt chú trọng đến các bà mẹ và người chăm sóc trẻ. Cần cung cấp thông tin chính xác, khoa học về các phản ứng sau tiêm chủng và cách xử trí, giúp giảm bớt lo lắng và tăng cường sự tin tưởng vào chương trình tiêm chủng.

5.2. Hỗ Trợ và Tư Vấn Tiêm Chủng Cho Các Bà Mẹ Trẻ

Các chương trình hỗ trợ và tư vấn tiêm chủng nên tập trung vào các bà mẹ trẻ, cung cấp thông tin và kiến thức cần thiết để họ hiểu rõ tầm quan trọng của tiêm chủng và tuân thủ đúng lịch. Các hình thức tư vấn trực tiếp, nhóm hỗ trợ và các ứng dụng di động có thể được sử dụng để tiếp cận đối tượng này.

VI. Kết Luận Về Tình Hình Tiêm Chủng và Hướng Nghiên Cứu Tương Lai

Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ tại huyện Châu Thành còn thấp so với mục tiêu đề ra. Cần có những nỗ lực hơn nữa để nâng cao tỷ lệ tiêm chủng, đặc biệt là ở những vùng khó khăn. Các nghiên cứu tương lai nên tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các giải pháp can thiệp và xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định tiêm chủng của các bà mẹ.

6.1. Tóm Tắt Các Phát Hiện Chính và Ý Nghĩa Của Nghiên Cứu

Nghiên cứu đã làm sáng tỏ thực trạng tiêm chủng tại huyện Châu Thành, xác định các yếu tố liên quan và đề xuất các giải pháp can thiệp. Kết quả này có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng kế hoạch và triển khai các hoạt động nâng cao tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ cho trẻ em trên địa bàn.

6.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Tiêm Chủng và Sức Khỏe Cộng Đồng

Các nghiên cứu tiếp theo nên tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các chương trình can thiệp, xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định tiêm chủng, và nghiên cứu các phương pháp tiếp cận mới để cải thiện tỷ lệ tiêm chủng và sức khỏe cộng đồng. Việc sử dụng các phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng kết hợp có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề này.

Tổng quan nghiên cứu

Tiêm chủng là biện pháp phòng bệnh truyền nhiễm hiệu quả nhất, đặc biệt quan trọng đối với trẻ dưới 1 tuổi – nhóm đối tượng có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện. Tại Việt Nam, Chương trình Tiêm chủng mở rộng (CTTCMR) đã được triển khai từ năm 1981 với mục tiêu bảo vệ trẻ khỏi 6 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Đến năm 2017, tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ ở trẻ dưới 1 tuổi trên toàn quốc duy trì trên 90%, tuy nhiên tỷ lệ tiêm chủng đúng lịch còn thấp, gây nguy cơ bùng phát dịch bệnh như sởi, bạch hầu và viêm não Nhật Bản. Tại huyện Châu Thành, tỉnh Tây Ninh, chưa có nghiên cứu cụ thể về tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ và các yếu tố liên quan ở trẻ dưới 1 tuổi.

Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 11/2017 đến tháng 9/2018 tại 15 xã, thị trấn huyện Châu Thành nhằm mô tả thực trạng tiêm chủng đầy đủ 8 loại vắc xin (BCG, DPT-VGB-Hib, OPV, Sởi) và xác định các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ này. Qua khảo sát 330 bà mẹ có con từ 12 đến 23 tháng tuổi, nghiên cứu cung cấp số liệu quan trọng phục vụ cải thiện chương trình tiêm chủng, góp phần nâng cao sức khỏe cộng đồng và giảm thiểu nguy cơ dịch bệnh truyền nhiễm tại địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình về tiêm chủng mở rộng, bao gồm:

• Khái niệm tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch: Trẻ dưới 1 tuổi được coi là tiêm chủng đầy đủ khi nhận đủ 8 loại vắc xin theo quy định, và tiêm đúng lịch khi tuân thủ khoảng cách giữa các mũi tiêm theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
• Yếu tố ảnh hưởng đến tiêm chủng: Bao gồm yếu tố cá nhân (tuổi mẹ, trình độ học vấn, nghề nghiệp), yếu tố gia đình (sự ủng hộ, người cha đưa trẻ đi tiêm), yếu tố cộng đồng xã hội (thông tin về lịch tiêm chủng, lợi ích tiêm chủng), yếu tố dịch vụ y tế (sẵn có vắc xin, tư vấn của cán bộ y tế) và yếu tố bản thân trẻ (sức khỏe, cân nặng).
• Phản ứng sau tiêm chủng: Phân loại phản ứng theo mức độ và nguyên nhân, ảnh hưởng đến quyết định tiêm chủng của gia đình.

Phương pháp nghiên cứu

• Thiết kế nghiên cứu: Điều tra mô tả cắt ngang có phân tích.
• Đối tượng nghiên cứu: 330 bà mẹ có con từ 12 đến 23 tháng tuổi, sống tại huyện Châu Thành, Tây Ninh.
• Chọn mẫu: Phương pháp chọn mẫu cụm theo hướng dẫn của WHO, gồm 30 cụm xã, thị trấn, mỗi cụm chọn 11 trẻ.
• Thu thập số liệu: Phỏng vấn trực tiếp bà mẹ bằng bộ câu hỏi chuẩn, kiểm tra sổ tiêm chủng tại Trạm Y tế xã, thị trấn.
• Phân tích số liệu: Sử dụng phần mềm Epidata 3.0 để nhập liệu và SPSS 16.0 để phân tích thống kê mô tả, kiểm định chi bình phương và hồi quy logistic nhằm xác định các yếu tố liên quan đến tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ.
• Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 11/2017 đến tháng 9/2018.
• Đạo đức nghiên cứu: Được Hội đồng đạo đức Trường Đại học Y tế Công cộng phê duyệt, đảm bảo bảo mật thông tin và sự đồng thuận của người tham gia.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch: Tỷ lệ trẻ dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ 8 loại vắc xin đạt 93,6%, tuy nhiên tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch chỉ đạt 5,8%. Tỷ lệ tiêm đúng lịch cao nhất là vắc xin BCG (88,8%) và sởi (54,8%), các loại vắc xin khác như OPV và Quinvaxem có tỷ lệ tiêm đúng lịch dưới 10%.

2. Lý do tiêm chủng không đúng lịch: 95,81% trẻ không được tiêm đúng lịch do bị bệnh trong ngày tiêm chủng, các lý do khác như gia đình bận việc hoặc không nhớ lịch chiếm tỷ lệ rất thấp.

3. Kiến thức của bà mẹ về tiêm chủng: Chỉ 28,8% bà mẹ có kiến thức đạt về tiêm chủng. Mặc dù 98,5% bà mẹ biết mục đích tiêm chủng, nhưng tỷ lệ biết đầy đủ các bệnh phòng được nhờ tiêm chủng chỉ là 22,12%. Tỷ lệ bà mẹ biết lịch tiêm chủng từng loại vắc xin rất thấp, dưới 15%.

4. Yếu tố liên quan đến tiêm chủng đầy đủ: Bà mẹ dưới 30 tuổi có con được tiêm chủng đầy đủ cao gấp 3 lần so với bà mẹ từ 30 tuổi trở lên (p<0,05). Các yếu tố như trình độ học vấn, nghề nghiệp, số con, giới tính trẻ không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê.

Thảo luận kết quả

Tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ cao (93,6%) phản ánh hiệu quả của chương trình tiêm chủng mở rộng tại huyện Châu Thành, vượt mục tiêu trên 90% của UBND tỉnh Tây Ninh năm 2017. Tuy nhiên, tỷ lệ tiêm chủng đúng lịch rất thấp (5,8%) cho thấy việc duy trì lịch tiêm chủng còn nhiều khó khăn, chủ yếu do trẻ bị bệnh phải hoãn tiêm. Kết quả này tương tự các nghiên cứu tại Bình Định (24,7%) và Kon Tum (55%) nhưng thấp hơn nhiều so với các khu vực khác.

Kiến thức của bà mẹ về tiêm chủng còn hạn chế, đặc biệt về lịch tiêm và các bệnh phòng được, ảnh hưởng đến việc đưa trẻ đi tiêm đúng lịch. Mặc dù vậy, sự ủng hộ của gia đình và vai trò của cán bộ y tế trong cung cấp thông tin là rất tích cực, với 98,8% bà mẹ nhận thông tin từ cán bộ y tế và 100% gia đình ủng hộ tiêm chủng.

Việc trẻ bị bệnh trong ngày tiêm chủng là nguyên nhân chính khiến tỷ lệ tiêm đúng lịch thấp, phản ánh quy trình khám sàng lọc nghiêm ngặt của cán bộ y tế. Tuy nhiên, tỷ lệ trẻ có phản ứng thông thường sau tiêm chủng cao (93,9%) có thể gây lo lắng cho gia đình, cần tăng cường tuyên truyền để giảm bớt sự e ngại này.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch từng loại vắc xin, biểu đồ tròn về lý do tiêm chủng không đúng lịch, và bảng phân tích mối liên quan giữa các yếu tố nhân khẩu học với tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường truyền thông, giáo dục kiến thức tiêm chủng cho bà mẹ

   • Mục tiêu: Nâng tỷ lệ bà mẹ có kiến thức đạt về tiêm chủng từ 28,8% lên trên 60% trong vòng 12 tháng.
   • Chủ thể thực hiện: Trung tâm Y tế huyện phối hợp với Trạm Y tế xã, cán bộ y tế tiêm chủng.
   • Hành động: Tổ chức các buổi tập huấn, truyền thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng và tư vấn trực tiếp tại điểm tiêm.

2. Nâng cao công tác vận động, tư vấn đưa trẻ đi tiêm đúng lịch

   • Mục tiêu: Tăng tỷ lệ tiêm chủng đúng lịch từ 5,8% lên ít nhất 30% trong 2 năm tới.
   • Chủ thể thực hiện: Cán bộ y tế dự phòng, cộng tác viên y tế xã.
   • Hành động: Tăng cường nhắc lịch tiêm qua điện thoại, tin nhắn, và vận động gia đình đặc biệt là người cha tham gia đưa trẻ đi tiêm.

3. Cải thiện dịch vụ y tế tiêm chủng, đảm bảo cung ứng vắc xin đầy đủ

   • Mục tiêu: Giảm tỷ lệ thiếu vắc xin trong các buổi tiêm chủng xuống dưới 2% trong 1 năm.
   • Chủ thể thực hiện: Ban quản lý chương trình tiêm chủng huyện và tỉnh.
   • Hành động: Tăng cường quản lý kho vắc xin, dự báo nhu cầu chính xác, phối hợp vận chuyển kịp thời.

4. Tuyên truyền về phản ứng thông thường sau tiêm chủng và cách chăm sóc trẻ

   • Mục tiêu: Giảm lo lắng của bà mẹ về phản ứng sau tiêm chủng, tăng sự hài lòng dịch vụ lên trên 90%.
   • Chủ thể thực hiện: Cán bộ y tế tại điểm tiêm chủng.
   • Hành động: Cung cấp tài liệu hướng dẫn, tư vấn trực tiếp, tổ chức các buổi sinh hoạt cộng đồng.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ y tế dự phòng và nhân viên tiêm chủng

   • Lợi ích: Hiểu rõ thực trạng tiêm chủng, các yếu tố ảnh hưởng để cải thiện chất lượng dịch vụ và vận động cộng đồng.
   • Use case: Xây dựng kế hoạch truyền thông, tổ chức tiêm chủng phù hợp với đặc điểm địa phương.

2. Nhà quản lý y tế cấp huyện và tỉnh

   • Lợi ích: Cơ sở dữ liệu để hoạch định chính sách, phân bổ nguồn lực và giám sát chương trình tiêm chủng.
   • Use case: Đánh giá hiệu quả chương trình, đề xuất giải pháp nâng cao tỷ lệ tiêm chủng đúng lịch.

3. Các nhà nghiên cứu và học viên ngành y tế công cộng

   • Lợi ích: Tham khảo phương pháp nghiên cứu, phân tích số liệu và kết quả thực tiễn về tiêm chủng.
   • Use case: Phát triển đề tài nghiên cứu tiếp theo hoặc áp dụng mô hình nghiên cứu tương tự.

4. Cộng đồng và các tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực y tế

   • Lợi ích: Hiểu được các rào cản và thuận lợi trong tiêm chủng để hỗ trợ vận động, truyền thông hiệu quả.
   • Use case: Thiết kế chương trình can thiệp, nâng cao nhận thức cộng đồng về tiêm chủng.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ cao nhưng tỷ lệ tiêm đúng lịch lại thấp?
   Tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ đạt 93,6% nhưng tiêm đúng lịch chỉ 5,8% do phần lớn trẻ bị bệnh trong ngày tiêm chủng phải hoãn tiêm, phản ánh quy trình khám sàng lọc nghiêm ngặt nhằm đảm bảo an toàn cho trẻ.

2. Kiến thức của bà mẹ về tiêm chủng ảnh hưởng thế nào đến tỷ lệ tiêm chủng?
   Bà mẹ có kiến thức đạt về tiêm chủng có xu hướng đưa trẻ đi tiêm đầy đủ hơn, tuy nhiên trong nghiên cứu này sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê, cho thấy cần tăng cường truyền thông để nâng cao nhận thức.

3. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ ở trẻ?
   Tuổi của bà mẹ là yếu tố có ý nghĩa thống kê, bà mẹ dưới 30 tuổi có con được tiêm chủng đầy đủ cao gấp 3 lần so với bà mẹ từ 30 tuổi trở lên, có thể do sự quan tâm chăm sóc trẻ tốt hơn.

4. Phản ứng sau tiêm chủng có làm giảm tỷ lệ tiêm chủng không?
   Mặc dù 93,9% trẻ có phản ứng thông thường sau tiêm chủng, nhưng hầu hết bà mẹ vẫn tiếp tục đưa trẻ đi tiêm, tuy nhiên cần tăng cường tư vấn để giảm lo lắng và nâng cao tỷ lệ tiêm chủng đúng lịch.

5. Làm thế nào để cải thiện tỷ lệ tiêm chủng đúng lịch tại địa phương?
   Cần tăng cường truyền thông, vận động gia đình, đặc biệt là người cha tham gia đưa trẻ đi tiêm, cải thiện dịch vụ y tế, đảm bảo cung ứng vắc xin đầy đủ và tư vấn kỹ lưỡng về lịch tiêm chủng.

Kết luận

• Tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ 8 loại vắc xin ở trẻ dưới 1 tuổi tại huyện Châu Thành đạt 93,6%, vượt mục tiêu đề ra.
• Tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch rất thấp (5,8%), chủ yếu do trẻ bị bệnh phải hoãn tiêm.
• Kiến thức của bà mẹ về tiêm chủng còn hạn chế, ảnh hưởng đến việc tiêm đúng lịch.
• Bà mẹ dưới 30 tuổi có con được tiêm chủng đầy đủ cao gấp 3 lần so với nhóm trên 30 tuổi.
• Cần triển khai các giải pháp truyền thông, vận động, cải thiện dịch vụ y tế để nâng cao tỷ lệ tiêm chủng đúng lịch, góp phần phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm hiệu quả.

Hành động tiếp theo: Tăng cường đào tạo cán bộ y tế, triển khai các chương trình truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng và giám sát chặt chẽ công tác tiêm chủng tại địa phương.