I. Tóm Tắt Nghiên Cứu Tác Động COVID 19 Đến TQM Sản Xuất
Nghiên cứu này tập trung vào sự ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 đến việc thực hiện Quản lý Chất lượng Toàn diện (TQM) trong các doanh nghiệp sản xuất. Đại dịch đã gây ra những xáo trộn lớn trong chuỗi cung ứng, hoạt động sản xuất và quản lý chất lượng. Mục tiêu chính là kiểm định mức độ tác động của đại dịch đến việc triển khai TQM, từ đó đề xuất các kiến nghị giúp doanh nghiệp thích ứng. Nghiên cứu sử dụng cả phương pháp định lượng và định tính, bao gồm khảo sát và phỏng vấn chuyên gia. Dữ liệu được thu thập và phân tích để xác định các yếu tố bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi đại dịch, từ đó đưa ra các giải pháp cụ thể. Theo Minh Sơn (2020), kinh tế thế giới phụ thuộc vào diễn biến dịch bệnh và chính sách hỗ trợ. Việt Nam đặt mục tiêu kép: chống dịch và phục hồi kinh tế.
1.1. Phân Tích Bối Cảnh Khó Khăn Cho Doanh Nghiệp Sản Xuất
Các doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam phải đối mặt với nhiều khó khăn do đại dịch. Việc sản xuất, quản lý và bán hàng đều bị ảnh hưởng. Đặc biệt, việc duy trì và cải tiến hệ thống TQM trở nên khó khăn hơn. Sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng, thiếu hụt lao động và thay đổi nhu cầu thị trường là những thách thức lớn. Nghiên cứu này đi sâu vào phân tích những khó khăn cụ thể mà các doanh nghiệp gặp phải trong việc thực hiện các nguyên tắc TQM. Số lượng nghiên cứu chuyên sâu về tác động của COVID-19 đến TQM trong sản xuất còn hạn chế, điều này thúc đẩy nhóm tác giả thực hiện đề tài.
1.2. Mục Tiêu Rõ Ràng Của Nghiên Cứu TQM Trong Bối Cảnh COVID
Nghiên cứu này có hai mục tiêu chính. Thứ nhất, kiểm định sự ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 đến việc thực hiện TQM trong các doanh nghiệp sản xuất. Thứ hai, đề xuất các kiến nghị giúp doanh nghiệp thích ứng với đại dịch. Đối tượng nghiên cứu là các doanh nghiệp sản xuất đang thực hiện TQM. Đối tượng khảo sát là các nhà quản lý, chuyên gia có kinh nghiệm và kiến thức về quản lý chất lượng toàn diện. Phạm vi nghiên cứu giới hạn trong khu vực TP.HCM. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ 12/2021 đến 12/2022.
II. Đại Dịch COVID 19 Tổng Quan Và Tác Động Toàn Diện
Đại dịch COVID-19 là một đại dịch bệnh truyền nhiễm do vi rút SARS-CoV-2 gây ra. Nó bắt đầu vào cuối năm 2019 tại Vũ Hán, Trung Quốc và nhanh chóng lan rộng ra toàn cầu. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố COVID-19 là đại dịch toàn cầu vào ngày 11 tháng 3 năm 2020. Đại dịch đã gây ra những tác động to lớn đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội. Các biện pháp phong tỏa, giãn cách xã hội đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng, giảm sút hoạt động sản xuất và thương mại, gây ra suy thoái kinh tế toàn cầu. Tính đến ngày 25 tháng 2 năm 2022 đã có 430.564 trường hợp được xác nhận nhiễm Covid - 19 trên toàn cầu, trong đó 5.047 trường hợp tử vong (Tổ chức Y tế Thế giới, 2022)
2.1. Nguồn Gốc Và Quá Trình Lây Lan Của COVID 19
Vi rút SARS-CoV-2 được cho là có nguồn gốc từ động vật và lây sang người. Vi rút lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp với các giọt bắn đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi, hoặc nói chuyện. Các triệu chứng của bệnh bao gồm sốt, ho, mệt mỏi, mất vị giác hoặc khứu giác. Bệnh có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, suy hô hấp, thậm chí tử vong. Các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm bao gồm đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên, giữ khoảng cách an toàn và tiêm vaccine. Chính phủ Trung Quốc đã phong tỏa cả Vũ Hán vào ngày 23 tháng 1 năm 2020 làm cho toàn bộ giao thông và các hoạt động xuất nhập khẩu đều bị tạm ngưng.
2.2. Ảnh Hưởng Kinh Tế Xã Hội Do Đại Dịch COVID 19
Đại dịch COVID-19 đã gây ra những tổn thất và gián đoạn lớn trong phát triển kinh tế - xã hội và phúc lợi. Nhiều doanh nghiệp phải tạm ngừng hoạt động hoặc đóng cửa. Tỷ lệ thất nghiệp tăng cao. Ngành du lịch và hàng không chịu thiệt hại nặng nề. Theo Bensirri Public Relations (2020), 45% chủ doanh nghiệp Kuwait cho biết họ đã tạm ngừng hoặc đóng cửa hoạt động kinh doanh. Chính phủ các nước đã triển khai các gói hỗ trợ kinh tế để giảm thiểu tác động của đại dịch. Tuy nhiên, quá trình phục hồi kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức.
III. TQM Trong Sản Xuất Cơ Sở Lý Thuyết Và Lợi Ích Thiết Thực
Quản lý Chất lượng Toàn diện (TQM) là một phương pháp quản lý tập trung vào việc cải tiến liên tục chất lượng sản phẩm, dịch vụ và quy trình. Mục tiêu của TQM là đáp ứng và vượt quá mong đợi của khách hàng. TQM bao gồm nhiều yếu tố, bao gồm sự tham gia của toàn bộ nhân viên, lãnh đạo cam kết, tập trung vào khách hàng, cải tiến liên tục, và quản lý dựa trên dữ liệu. TQM mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp sản xuất, bao gồm tăng năng suất, giảm chi phí, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, và tăng sự hài lòng của khách hàng. TQM là nỗ lực tổng hợp nhằm đạt được và duy trì chất lượng cao dựa trên việc cải tiến liên tục quy trình và ngăn ngừa lỗi ở mọi cấp độ.
3.1. Các Yếu Tố Cốt Lõi Của Hệ Thống Quản Lý TQM Hiệu Quả
Theo Reed, Lemark và Mero (2000), các yếu tố quan trọng nhất của TQM bao gồm sự hài lòng của khách hàng, lãnh đạo và sự cam kết của nhà quản lý cấp cao, giảm chi phí, làm việc theo nhóm, đào tạo và giáo dục và văn hóa của tổ chức. Sự tham gia của nhân viên là yếu tố then chốt để đảm bảo rằng mọi người đều đóng góp vào việc cải tiến chất lượng. Lãnh đạo cần tạo ra một môi trường hỗ trợ và khuyến khích cải tiến liên tục. Tập trung vào khách hàng giúp doanh nghiệp hiểu rõ nhu cầu và mong đợi của khách hàng. Quản lý dựa trên dữ liệu giúp doanh nghiệp đưa ra các quyết định sáng suốt và theo dõi tiến độ cải tiến.
3.2. TQM Nâng Cao Năng Lực Cạnh Tranh Cho Doanh Nghiệp
TQM giúp doanh nghiệp sản xuất nâng cao năng lực cạnh tranh bằng cách cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ, giảm chi phí và tăng sự hài lòng của khách hàng. Trong môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt, các doanh nghiệp cần tập trung vào việc cung cấp các sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao với giá cả cạnh tranh. TQM cung cấp một khuôn khổ để đạt được mục tiêu này. Theo Anh Chi Phan và cộng sự (2019) việc áp dụng TQM sẽ giảm thiểu và loại bỏ các sai sót trong quá trình sản xuất sản phẩm và dịch vụ.
IV. Phương Pháp Nghiên Cứu Ảnh Hưởng COVID 19 Đến TQM
Nghiên cứu này sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp cả phương pháp định lượng và định tính. Phương pháp định lượng được sử dụng để thu thập dữ liệu khảo sát từ các doanh nghiệp sản xuất. Phương pháp định tính được sử dụng để thu thập thông tin chi tiết từ các chuyên gia thông qua phỏng vấn. Các phương pháp thống kê được sử dụng để phân tích dữ liệu khảo sát và xác định các yếu tố TQM bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi đại dịch COVID-19. Đồng thời kết hợp với các kỹ thuật như thống kê mô tả; phương pháp phỏng vấn chuyên gia (Delphi method) kết hợp phương pháp AHP.
4.1. Phương Pháp Delphi Và AHP Công Cụ Đánh Giá Chuyên Gia
Phương pháp Delphi là một kỹ thuật phỏng vấn chuyên gia được sử dụng để thu thập ý kiến và đạt được sự đồng thuận về một chủ đề cụ thể. Phương pháp AHP (Analytic Hierarchy Process) là một phương pháp ra quyết định đa tiêu chí được sử dụng để đánh giá và so sánh các lựa chọn khác nhau. Kết hợp hai phương pháp này giúp nghiên cứu thu thập thông tin đáng tin cậy từ các chuyên gia và đưa ra các kết luận chính xác. Phương pháp Delphi Method kết hợp phương pháp AHP. Quy trình nghiên cứu.1 Xây dựng bảng câu hỏi ban đầu.2 Vòng Delphi đầu tiên.3 Vòng Delphi thứ hai .4 Vòng Delphi thứ ba (Phân tích AHP).
4.2. Thu Thập Và Phân Tích Dữ Liệu Đảm Bảo Tính Khách Quan
Dữ liệu khảo sát được thu thập thông qua bảng câu hỏi trực tuyến và được phân tích bằng các phần mềm thống kê. Các kết quả phân tích được sử dụng để xác định các yếu tố TQM bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi đại dịch COVID-19. Thông tin thu thập từ phỏng vấn chuyên gia được sử dụng để giải thích và bổ sung cho các kết quả phân tích định lượng. Việc kết hợp cả hai loại dữ liệu giúp nghiên cứu đạt được tính toàn diện và khách quan.
V. Nghiên Cứu Kết Quả Tác Động Cụ Thể Của COVID 19 Lên TQM
Kết quả nghiên cứu cho thấy đại dịch COVID-19 đã có tác động đáng kể đến việc thực hiện TQM trong các doanh nghiệp sản xuất. Các yếu tố bị ảnh hưởng nhiều nhất bao gồm chuỗi cung ứng, quản lý nhân sự, và giao tiếp nội bộ. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các doanh nghiệp đã phải điều chỉnh các quy trình TQM để thích ứng với các điều kiện mới do đại dịch gây ra. Vòng khảo sát Delphi đầu tiên.1 Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu .2 Phân tích kết quả các yếu tố. Vòng khảo sát Delphi thứ hai .1 Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu .2 Phân tích kết quả các yếu tố. Vòng khảo sát Delphi thứ ba (Phân tích AHP).
5.1. Phân Tích Chi Tiết Các Yếu Tố Bị Ảnh Hưởng Nhiều Nhất
Việc gián đoạn chuỗi cung ứng đã gây ra những khó khăn trong việc đảm bảo nguồn cung nguyên vật liệu và linh kiện. Các biện pháp giãn cách xã hội đã ảnh hưởng đến việc quản lý nhân sự và giao tiếp nội bộ. Các doanh nghiệp đã phải áp dụng các biện pháp làm việc từ xa và sử dụng các công cụ giao tiếp trực tuyến. Tuy nhiên, việc này cũng gây ra những thách thức trong việc duy trì sự gắn kết của nhân viên và đảm bảo hiệu quả công việc. Các doanh nghiệp cũng phải đối mặt với những thay đổi trong nhu cầu thị trường và áp lực về giá.
5.2. So Sánh Kết Quả Nghiên Cứu Với Các Nghiên Cứu Khác
Kết quả nghiên cứu này phù hợp với các nghiên cứu khác về tác động của đại dịch COVID-19 đến các doanh nghiệp sản xuất. Các nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng đại dịch đã gây ra những khó khăn trong chuỗi cung ứng, quản lý nhân sự và giao tiếp nội bộ. Tuy nhiên, nghiên cứu này đi sâu hơn vào phân tích tác động của đại dịch đến việc thực hiện TQM và đề xuất các giải pháp cụ thể cho các doanh nghiệp.
VI. Kiến Nghị Và Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về TQM Hậu COVID
Dựa trên kết quả nghiên cứu, nhóm tác giả đưa ra một số kiến nghị cho các doanh nghiệp sản xuất để thích ứng với đại dịch COVID-19. Các kiến nghị này bao gồm việc tăng cường quản lý rủi ro chuỗi cung ứng, áp dụng các công nghệ kỹ thuật số để cải thiện quản lý nhân sự và giao tiếp nội bộ, và tập trung vào việc đáp ứng nhu cầu thay đổi của khách hàng. Nhóm tác giả cũng đề xuất một số hướng nghiên cứu tiếp theo để hiểu rõ hơn về tác động lâu dài của đại dịch COVID-19 đến TQM. Một số kiến nghị . Hạn chế đề tài . Hướng nghiên cứu tiếp theo .
6.1. Giải Pháp Cụ Thể Để Tăng Cường Khả Năng Chống Chịu
Các doanh nghiệp nên đa dạng hóa nguồn cung nguyên vật liệu và linh kiện để giảm thiểu rủi ro từ việc gián đoạn chuỗi cung ứng. Họ cũng nên đầu tư vào các công nghệ kỹ thuật số để cải thiện quản lý nhân sự và giao tiếp nội bộ. Việc áp dụng các giải pháp làm việc từ xa và sử dụng các công cụ giao tiếp trực tuyến giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động kinh doanh trong điều kiện giãn cách xã hội. Đồng thời, doanh nghiệp cần liên tục theo dõi và đáp ứng nhu cầu thay đổi của khách hàng.
6.2. Hướng Nghiên Cứu Mở Rộng Về TQM Trong Tương Lai
Các nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các giải pháp thích ứng với đại dịch COVID-19 trong TQM. Nghiên cứu cũng có thể mở rộng phạm vi để bao gồm các ngành công nghiệp khác ngoài sản xuất. Việc nghiên cứu tác động của đại dịch đến văn hóa chất lượng và sự tham gia của nhân viên cũng là một hướng đi tiềm năng.
