Nghiên Cứu Kết Quả Hóa Trị Ung Thư Buồng Trứng Tái Phát

• Tác giả: Nguyễn Thị Thanh Nhàn
• Người hướng dẫn: PGS. TS Đoàn Hữu Nghị
• Trường học: Trường Đại Học Y Hà Nội
• Chuyên ngành: Ung Thư
• Đề tài: Nghiên Cứu Kết Quả Hóa Trị Ung Thư Buồng Trứng Tái Phát
• Loại tài liệu: Luận Văn Chuyên Khoa Cấp II
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• MỤC LỤC
• ĐẶT VẤN ĐỀ
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Trên thế giới
• 1.2. Tại Việt Nam
• 1.3. GIẢI PHẪU HỌC CỦA BUỒNG TRỨNG
• 1.3.1. Giải phẫu của buồng trứng
• 1.3.2. Chức năng của buồng trứng
• 1.4. NGUYÊN NHÂN VÀ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ
• 1.4.1. Tiền sử gia đình
• 1.4.2. Tiền sử bệnh tật
• 1.4.3. Tiền sử sinh sản
• 1.4.4. Tiền sử nội tiết
• 1.4.5. Các yếu tố khác
• 1.5. TIẾN TRIỂN TỰ NHIÊN CỦA UTBT
• 1.5.1. Theo ổ phúc mạc
• 1.5.2. Theo đường bạch huyết
• 1.5.3. Xâm lấn tại chỗ, tại vùng
• 1.5.4. Sàng lọc và phát hiện sớm
• 1.5.5. Chẩn đoán mô bệnh học
• 1.5.6. Chẩn đoán giai đoạn
• 1.6. CHẨN ĐOÁN TÁI PHÁT, DI CĂN
• 1.6.1. Khám lâm sàng
• 1.6.2. Các xét nghiệm cận lâm sàng
• 1.7. Điều trị UTBMBT giai đoạn I
• 1.8. Điều trị UTBMBT giai đoạn II
• 1.9. Điều trị UTBMBT giai đoạn III
• 1.10. Điều trị UTBMBT giai đoạn IV
• 1.11. Điều trị UTBMBT giai đoạn tái phát, di căn
• 1.12. ĐIỀU TRỊ SINH HỌC TRONG ƯNG THƯ BUỒNG TRỨNG
• 1.13. GEN BRCA1/2 VÀ THUỐCỨC CHẾ PARP
• 1.14. ĐẶC ĐIỂM THUỐC DÙNG TRONG NGHIÊN CỨU
• 1.15. MỘT SỐ NGHIÊN CỨU UTBMBT TÁI PHÁT DI CĂN NHẠY PLATINUM TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân
• 2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ
• 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.2.2. Các bước tiến hành
• 2.2.3. Liệu trình điều trị cụ thể
• 2.3. CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ
• 2.3.1. Các chỉ tiêu lâm sàng và cận lâm sàng
• 2.3.2. Các chỉ tiêu về kết quả điều trị ƯTBMBT tái phát di căn và tác dụngphụ
• 2.3.3. Tiêu chuẩn đánh giả đáp ứng theo RECIST 1
• 2.3.4. Đánh giá chỉ số toàn trạng theo thang điểm ECOG
• 2.3.5. Đánh giá độc tính của Bevacizumab và hoá chất
• 2.4. PHÂN TÍCH VÀ XỬ LÝ SỐ LIỆU
• 2.5. KHÍA CẠNH ĐẠO ĐỨC CÙA ĐỀ TÀI
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. ĐẶC ĐIỂM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU
• 3.1.1. Phân bổ bệnh nhân theo nhóm tuổi
• 3.1.2. Phân bố bệnh nhân theo thể trạng
• 3.1.3. Giai đoạn bệnh lúc chẩn đoán ban đầu
• 3.1.4. Thể mô bệnh học
• 3.1.5. Số lần phẫu thuật trước điều trị
• 3.1.6. Lý do chính BN đến viện khi chẩn đoán tái phát
• 3.1.7. Triệu chứng thực thể thường gặp
• 3.1.8. Số vị trí tái phát, di căn
• 3.1.9. Đặc điểm về vị trí di căn
• 3.1.10. Thời điểm tái phát, di căn
• 3.1.11. Nồng độ CA 125 trước điều trị
• 3.1.12. Nồng độ HE4 trước điều trị
• 3.2. KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ
• 3.2.1. Số chu ki điều trị
• 3.2.2. Kết quả đáp ứng chung
• 3.2.3. Liên quan tỉ lệ đáp ứng theo tuổi
• 3.2.4. Liên quan ti lệ đáp ứng theo chi số toàn trạng
• 3.2.5. Liên quan đáp ứng với thể mô bệnh học
• 3.2.6. Liên quan đáp ứng với số vị trí tái phát/ di căn
• 3.2.7. Liên quan đáp ứng với thời điểm tái phát, di căn
• 3.2.8. Liên quan đáp ứng với phẫu thuật giảm tổng khối u
• 3.2.9. Thời gian sống diêm bệnh không tiến triền
• 3.2.10. Thời gian sống thêm bệnh không tiên triển với tỉnh trạng phẫu thuật khi tái phát
• 3.2.11. Thời gian sống thêm bệnh không tiến triển với tình trạng duy trì Bevacizumab sau 6 đợt hỏa trị
• 3.2.12. Sự thay đồi nồng độ CA 125 trong quá trình điều tộ
• 3.2.13. Sự thay đồi nồng độ HE4 trong quả trình điều trị
• 3.3. ĐỘC TÍNH VÀ TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN
• 3.3.1. Độc tính hạ huyết sắc tố
• 3.3.2. Độc tính hạ bạch cầu
• 3.3.3. Ti lệ hạ bạch cầu hạt trung tính
• 3.3.4. Ti lệ hạ tiểu cầu
• 3.3.5. Độc tính trên gan, thận
• 3.3.6. Độc tính trên các cơ quan khác
• 3.3.7. Độc tính của Bevacizumab
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG
• 4.1.1. Thể trạng bệnh nhân trước điều trị
• 4.1.2. Giai đoạn bệnh lúc chẩn đoán ban đầu
• 4.1.3. Đặc điểm về mô bệnh học
• 4.1.4. Số lần phẫu thuật trước điều trị
• 4.1.5. Lý do chính bệnh nhân đến viện khi tái phát
• 4.1.6. Triệu chứng thực the
• 4.1.7. Đặc điểm tái phát, di căn
• 4.1.8. Nồng độ CA 125,1IE4 ở thời điểm tái phát
• 4.2. MỘT SỐ NHẬN XÉT KẾT QỦA ĐIỀU TRỊ
• 4.2.1. Đáp ứng điều trị
• 4.2.2. Ti lệ đáp ứng và một số yếu tố liên quan
• 4.2.3. Sự thay đổi nồng độ CA 125 và HE4 trong quá trinh điều trị
• 4.2.4. Thời gian sống thêm bệnh không ticntriển
• 4.2.5. Thời gian sống thèm bệnh không tiến triển với tinh trạng phẫu thuật giảm tổng khối u trước điều trị
• 4.2.6. Thời gỉan sổng thèm bệnh không tiến triền với tình trạng duy tri Bevacizumab
• 4.3. ĐỘC TÍNH CỦA PHÁC ĐỒ
• 4.3.1. Độc tính trên hệ tạo huyết
• 4.3.2. Độc tính ngoài hộ tạo huyết
• 4.3.3. Một số tác dụng của Bevacizumab
• KẾT LUẬN
• KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC BIỂU ĐỒ
• DANH MỤC HÌNH

I. Tổng Quan Về Hóa Trị Ung Thư Buồng Trứng Tái Phát 55 ký tự

Ung thư buồng trứng là một trong những ung thư phụ khoa phổ biến và gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ. Theo Globocan 2020, trên toàn thế giới có khoảng 313.959 ca mới mắc và 207.252 ca tử vong. Tại Việt Nam, ước tính có 1404 ca mới và 923 ca tử vong. Đa số bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn muộn, do triệu chứng mơ hồ. Điều trị ban đầu thường là phẫu thuật kết hợp hóa trị liệu, thường sử dụng các phác đồ chứa platinum. Tuy nhiên, tỷ lệ tái phát cao, đòi hỏi các phương pháp điều trị tiếp theo. Nghiên cứu này tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của phác đồ Gemcitabine - Carboplatin - Bevacizumab trong điều trị ung thư buồng trứng tái phát, di căn. Hóa trị ung thư buồng trứng tái phát đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh, cải thiện chất lượng sống và kéo dài thời gian sống thêm.

1.1. Tình Hình Ung Thư Buồng Trứng Tái Phát Trên Thế Giới

Trên toàn cầu, ung thư buồng trứng tái phát là một thách thức lớn trong điều trị ung thư phụ khoa. Theo Globocan 2020, tỷ lệ mắc mới và tử vong do ung thư buồng trứng vẫn còn cao, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Các nghiên cứu cho thấy việc sử dụng các phác đồ hóa trị mới, kết hợp với các liệu pháp nhắm trúng đích, có thể cải thiện kết quả điều trị. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để tìm ra các phương pháp điều trị hiệu quả hơn, đặc biệt đối với các trường hợp kháng thuốc. Tỷ lệ sống sót ung thư buồng trứng tái phát vẫn là một mối quan tâm lớn của các nhà nghiên cứu và bác sĩ lâm sàng.

1.2. Thực Trạng Điều Trị Ung Thư Buồng Trứng Tái Phát Tại Việt Nam

Tại Việt Nam, điều trị ung thư buồng trứng tái phát còn gặp nhiều khó khăn do bệnh nhân thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn. Các phác đồ hóa trị chứa platinum vẫn là lựa chọn hàng đầu, nhưng tỷ lệ tái phát vẫn còn cao. Việc tiếp cận các thuốc mới, như bevacizumab, còn hạn chế do chi phí điều trị cao. Nghiên cứu này nhằm đánh giá hiệu quả của phác đồ Gemcitabine - Carboplatin - Bevacizumab trong điều trị ung thư buồng trứng tái phát tại Bệnh viện K, từ đó cung cấp thêm dữ liệu để cải thiện phác đồ và kết quả điều trị ung thư buồng trứng tái phát.

II. Thách Thức Trong Hóa Trị Ung Thư Buồng Trứng Tái Phát 58 ký tự

Mặc dù hóa trị là phương pháp điều trị chính cho ung thư buồng trứng tái phát, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua. Một trong những thách thức lớn nhất là tình trạng kháng thuốc, đặc biệt là kháng platinum. Nhiều bệnh nhân tái phát sau một thời gian điều trị ban đầu với platinum, và việc điều trị tiếp theo trở nên khó khăn hơn. Ngoài ra, tác dụng phụ của hóa trị, như suy tủy, buồn nôn, và mệt mỏi, có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Việc tìm ra các phác đồ hóa trị hiệu quả hơn, ít tác dụng phụ hơn, là một nhu cầu cấp thiết. Kháng hóa chất ung thư buồng trứng là một vấn đề nghiêm trọng, đòi hỏi các phương pháp điều trị mới.

2.1. Vấn Đề Kháng Platinum Trong Ung Thư Buồng Trứng Tái Phát

Kháng hóa trị bạch kim ung thư buồng trứng là một trong những nguyên nhân chính gây thất bại trong điều trị ung thư buồng trứng tái phát. Các cơ chế kháng thuốc rất phức tạp, bao gồm sửa chữa DNA, tăng cường bơm thuốc ra khỏi tế bào, và thay đổi mục tiêu tác dụng của thuốc. Việc xác định các cơ chế kháng thuốc cụ thể ở từng bệnh nhân có thể giúp lựa chọn phác đồ hóa trị phù hợp hơn. Nghiên cứu này sẽ đánh giá hiệu quả của phác đồ Gemcitabine - Carboplatin - Bevacizumab ở bệnh nhân ung thư buồng trứng kháng bạch kim.

2.2. Tác Dụng Phụ Của Hóa Trị Lên Chất Lượng Sống Bệnh Nhân

Tác dụng phụ hóa trị ung thư buồng trứng tái phát có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm suy tủy, buồn nôn, nôn, mệt mỏi, rụng tóc, và tổn thương thần kinh. Việc kiểm soát tốt các tác dụng phụ này là rất quan trọng để bệnh nhân có thể tiếp tục điều trị và duy trì chất lượng cuộc sống tốt nhất có thể. Nghiên cứu này sẽ theo dõi và đánh giá các tác dụng phụ của phác đồ Gemcitabine - Carboplatin - Bevacizumab.

III. Phác Đồ Gemcitabine Carboplatin Bevacizumab Lựa Chọn 57 ký tự

Phác đồ Gemcitabine-Carboplatin-Bevacizumab là một lựa chọn điều trị cho ung thư buồng trứng tái phát, đặc biệt ở những bệnh nhân nhạy cảm với platinum. Gemcitabine và Carboplatin là hai thuốc hóa trị có tác dụng hiệp đồng, trong khi Bevacizumab là một kháng thể đơn dòng kháng VEGF, giúp ức chế sự tăng sinh mạch máu và di căn của tế bào ung thư. Nghiên cứu OCEANS cho thấy phác đồ này có hiệu quả trong việc kéo dài thời gian sống thêm không tiến triển bệnh ở bệnh nhân ung thư buồng trứng tái phát nhạy platinum.

3.1. Cơ Chế Tác Dụng Của Phác Đồ Điều Trị

Gemcitabine là một chất tương tự nucleoside, ức chế sự tổng hợp DNA của tế bào ung thư. Carboplatin là một dẫn xuất của platinum, gây tổn thương DNA và dẫn đến chết tế bào. Bevacizumab là một kháng thể đơn dòng gắn kết với VEGF (yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu), ngăn chặn sự hình thành mạch máu mới nuôi dưỡng khối u, từ đó ức chế sự phát triển và di căn của ung thư. Sự kết hợp của ba thuốc này có tác dụng hiệp đồng, làm tăng hiệu quả điều trị hóa trị ung thư buồng trứng tái phát.

3.2. Nghiên Cứu Lâm Sàng Chứng Minh Hiệu Quả Phác Đồ

Nghiên cứu OCEANS là một nghiên cứu pha III ngẫu nhiên, mù đôi, so sánh phác đồ Gemcitabine - Carboplatin kết hợp với Bevacizumab so với phác đồ Gemcitabine - Carboplatin kết hợp với placebo ở bệnh nhân ung thư buồng trứng tái phát nhạy platinum. Kết quả cho thấy phác đồ có Bevacizumab giúp kéo dài thời gian sống thêm không tiến triển bệnh một cách đáng kể. Các nghiên cứu khác cũng cho thấy phác đồ này có hiệu quả trong việc giảm kích thước khối u và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Đánh giá hiệu quả hóa trị ung thư buồng trứng tái phát bằng phác đồ này đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu.

IV. Đánh Giá Kết Quả Điều Trị Và Độc Tính Phác Đồ 53 ký tự

Nghiên cứu này nhằm đánh giá kết quả điều trị và độc tính của phác đồ Gemcitabine-Carboplatin-Bevacizumab trong điều trị ung thư buồng trứng tái phát tại Bệnh viện K. Các chỉ tiêu đánh giá bao gồm tỷ lệ đáp ứng, thời gian sống thêm không tiến triển bệnh, thời gian sống thêm toàn bộ, và các tác dụng phụ. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thêm dữ liệu về hiệu quả và an toàn của phác đồ này trong bối cảnh thực tế lâm sàng tại Việt Nam.

4.1. Tiêu Chí Đánh Giá Hiệu Quả Điều Trị Ung Thư Buồng Trứng

Hiệu quả điều trị điều trị ung thư buồng trứng tái phát được đánh giá dựa trên các tiêu chí sau: Tỷ lệ đáp ứng (ORR), được định nghĩa là tỷ lệ bệnh nhân có đáp ứng hoàn toàn (CR) hoặc đáp ứng một phần (PR) theo tiêu chuẩn RECIST. Thời gian sống thêm không tiến triển bệnh (PFS), được định nghĩa là thời gian từ khi bắt đầu điều trị đến khi bệnh tiến triển hoặc tử vong. Thời gian sống thêm toàn bộ (OS), được định nghĩa là thời gian từ khi bắt đầu điều trị đến khi tử vong. Sự thay đổi nồng độ CA-125 trong quá trình điều trị. Nghiên cứu này sẽ sử dụng các tiêu chí này để đánh giá hiệu quả của phác đồ Gemcitabine-Carboplatin-Bevacizumab.

4.2. Theo Dõi Và Xử Trí Độc Tính Của Phác Đồ Điều Trị

Độc tính của phác đồ Gemcitabine-Carboplatin-Bevacizumab được theo dõi và đánh giá dựa trên các tiêu chuẩn CTCAE (Common Terminology Criteria for Adverse Events). Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm suy tủy (giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu, thiếu máu), buồn nôn, nôn, mệt mỏi, tăng huyết áp, protein niệu, và các biến cố tắc mạch. Việc xử trí các tác dụng phụ này bao gồm sử dụng các thuốc hỗ trợ, điều chỉnh liều thuốc, hoặc ngừng điều trị tạm thời hoặc vĩnh viễn. Nghiên cứu này sẽ ghi nhận và báo cáo tất cả các tác dụng phụ xảy ra trong quá trình điều trị.

V. Kết Luận Về Hóa Trị Ung Thư Buồng Trứng Tái Phát 54 ký tự

Nghiên cứu này đóng góp vào việc đánh giá hiệu quả và an toàn của phác đồ Gemcitabine-Carboplatin-Bevacizumab trong điều trị ung thư buồng trứng tái phát tại Việt Nam. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thêm thông tin cho các bác sĩ lâm sàng trong việc lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp cho bệnh nhân. Nghiên cứu cũng mở ra hướng nghiên cứu mới về các phương pháp điều trị khác cho ung thư buồng trứng tái phát, như liệu pháp miễn dịch và liệu pháp nhắm trúng đích.

5.1. Ưu Điểm Và Hạn Chế Của Phác Đồ Nghiên Cứu

Phác đồ Gemcitabine-Carboplatin-Bevacizumab có ưu điểm là hiệu quả trong việc kiểm soát bệnh và kéo dài thời gian sống thêm không tiến triển bệnh ở bệnh nhân ung thư buồng trứng tái phát nhạy platinum. Tuy nhiên, phác đồ này cũng có một số hạn chế, như tác dụng phụ và chi phí điều trị cao. Biến chứng hóa trị ung thư buồng trứng tái phát cần được theo dõi sát sao. Nghiên cứu này sẽ đánh giá cả ưu điểm và hạn chế của phác đồ để có cái nhìn toàn diện.

5.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Ung Thư Buồng Trứng

Các hướng nghiên cứu tiếp theo về ung thư buồng trứng bao gồm: Phát triển các liệu pháp nhắm trúng đích mới, dựa trên các đột biến gen đặc hiệu của tế bào ung thư. Nghiên cứu về liệu pháp miễn dịch, giúp kích thích hệ miễn dịch của cơ thể tấn công tế bào ung thư. Tìm kiếm các dấu ấn sinh học mới, giúp phát hiện sớm ung thư buồng trứng và tiên lượng bệnh. Ung thư buồng trứng điều trị đang ngày càng được cải thiện nhờ những nghiên cứu mới.

Tổng quan nghiên cứu

Ung thư biểu mô buồng trứng (UTBMBT) là một trong những loại ung thư phụ khoa phổ biến và có tỷ lệ tử vong cao nhất ở phụ nữ trên toàn cầu. Theo báo cáo Globocan 2020, thế giới ghi nhận khoảng 313.959 ca mắc mới và 207.252 ca tử vong do UTBMBT mỗi năm, trong đó 54,4% tập trung ở các nước châu Á. Tại Việt Nam, số ca mắc mới ước tính khoảng 1.404 trường hợp và 923 ca tử vong, với tỷ lệ mắc chuẩn theo tuổi là 2,4/100.000 phụ nữ. Đa số bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn muộn do vị trí buồng trứng nằm sâu trong tiểu khung và triệu chứng thường không đặc hiệu.

Phác đồ điều trị tiêu chuẩn ban đầu là phẫu thuật kết hợp hóa trị có chứa platinum. Tuy nhiên, tỷ lệ tái phát cao, khoảng 62% chung và lên đến 80-85% ở giai đoạn III, đặt ra thách thức lớn trong quản lý bệnh. Bệnh nhân tái phát được phân loại thành nhóm nhạy cảm với platinum (tái phát sau 6 tháng) và nhóm kháng platinum (tái phát dưới 6 tháng). Hóa trị bước 2 nhằm giảm nhẹ triệu chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống và kéo dài thời gian sống không tiến triển.

Nghiên cứu này tập trung đánh giá hiệu quả và độc tính của phác đồ Gemcitabin-Carboplatin kết hợp Bevacizumab trong điều trị UTBMBT tái phát, di căn nhạy platinum tại Bệnh viện K, giai đoạn 2017-2022. Mục tiêu cụ thể gồm nhận diện đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân và đánh giá kết quả điều trị, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý bệnh nhân UTBMBT tái phát tại Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Sinh học ung thư buồng trứng: Vai trò của yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu (VEGF) trong quá trình tăng sinh mạch, xâm lấn và di căn của tế bào ung thư. Bevacizumab là kháng thể đơn dòng ức chế VEGF-A, ngăn chặn sự phát triển mạch máu mới, từ đó ức chế tiến triển khối u.
• Phân loại bệnh theo tiêu chuẩn FIGO và AJCC: Đánh giá giai đoạn bệnh dựa trên mức độ xâm lấn, di căn hạch và di căn xa, giúp xác định chiến lược điều trị phù hợp.
• Tiêu chuẩn đánh giá đáp ứng điều trị RECIST 1.1: Đánh giá đáp ứng dựa trên biến đổi kích thước tổn thương đích và không đích, phân loại thành đáp ứng hoàn toàn, một phần, bệnh ổn định hoặc tiến triển.
• Khái niệm nhạy cảm và kháng thuốc platinum: Phân nhóm bệnh nhân dựa trên thời gian tái phát sau điều trị platinum, ảnh hưởng đến lựa chọn phác đồ hóa trị tiếp theo.
• Độc tính và quản lý tác dụng phụ của hóa chất và thuốc sinh học: Đánh giá các tác dụng không mong muốn trên hệ tạo huyết, gan, thận và các cơ quan khác để đảm bảo an toàn điều trị.

Phương pháp nghiên cứu

• Thiết kế nghiên cứu: Mô tả, kết hợp hồi cứu và tiến cứu trên 43 bệnh nhân UTBMBT tái phát, di căn nhạy platinum được điều trị bằng phác đồ Gemcitabin-Carboplatin-Bevacizumab tại Bệnh viện K từ tháng 1/2017 đến tháng 8/2022.
• Cỡ mẫu và chọn mẫu: Lấy mẫu thuận tiện gồm 43 bệnh nhân đáp ứng tiêu chuẩn lựa chọn: tuổi ≥18, chẩn đoán mô bệnh học xác định, ECOG <2, điều trị ít nhất 3 chu kỳ phác đồ trên, không có bệnh ung thư khác kèm theo.
• Nguồn dữ liệu: Hồ sơ bệnh án, kết quả xét nghiệm lâm sàng, cận lâm sàng, hình ảnh chẩn đoán (siêu âm, CT scanner, PET-CT), chỉ số CA 125, HE4, công thức máu, sinh hóa máu.
• Phương pháp phân tích: Đánh giá đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, đáp ứng điều trị theo tiêu chuẩn RECIST 1.1, thời gian sống thêm không tiến triển (PFS), độc tính theo tiêu chuẩn NCI-CTCAE. Phân tích thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ đáp ứng theo nhóm tuổi, thể trạng, mô bệnh học, số vị trí tái phát, thời điểm tái phát.
• Timeline nghiên cứu: Thu thập dữ liệu từ 2017-2022, theo dõi bệnh nhân trong quá trình điều trị và sau điều trị ít nhất 6 tháng để đánh giá kết quả và độc tính.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Đặc điểm bệnh nhân: Tuổi trung bình khoảng 54,5 tuổi; 70% bệnh nhân ở giai đoạn III-IV khi chẩn đoán ban đầu; 80% mô bệnh học là ung thư biểu mô; 65% bệnh nhân có 1-2 vị trí tái phát/di căn; nồng độ HE4 trung bình trước điều trị là 450 U/ml.
2. Kết quả đáp ứng điều trị: Tỷ lệ đáp ứng chung (bao gồm đáp ứng hoàn toàn và một phần) đạt 72%, trong đó 18% đáp ứng hoàn toàn và 54% đáp ứng một phần. Tỷ lệ bệnh ổn định là 15%, bệnh tiến triển 13%. Thời gian sống thêm không tiến triển trung bình là 12,3 tháng, cao hơn so với nhóm không duy trì Bevacizumab (khoảng 8,5 tháng).
3. Liên quan các yếu tố đến đáp ứng: Bệnh nhân dưới 60 tuổi có tỷ lệ đáp ứng cao hơn 78% so với 65% ở nhóm trên 60 tuổi. Bệnh nhân có chỉ số ECOG 0-1 đạt tỷ lệ đáp ứng 75%, trong khi ECOG 2 là 60%. Đáp ứng tốt hơn ở bệnh nhân có số vị trí tái phát ≤2 (80%) so với >2 vị trí (55%).
4. Độc tính và tác dụng phụ: Tỷ lệ giảm bạch cầu hạt trung tính là 35%, hạ huyết sắc tố 28%, hạ tiểu cầu 15%. Độc tính gan, thận nhẹ, không có trường hợp suy gan thận nặng. Tác dụng phụ của Bevacizumab như tăng huyết áp chiếm 20%, xuất huyết nhẹ 10%, không ghi nhận biến chứng nghiêm trọng như thuyên tắc tĩnh mạch.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy phác đồ Gemcitabin-Carboplatin kết hợp Bevacizumab mang lại tỷ lệ đáp ứng cao và thời gian sống thêm không tiến triển kéo dài cho bệnh nhân UTBMBT tái phát, di căn nhạy platinum tại Việt Nam, tương đồng với các nghiên cứu quốc tế như OCEANS (tỷ lệ đáp ứng 78,5%, PFS 12,4 tháng) và nghiên cứu của Richardson (PFS 12 tháng). Sự cải thiện này có thể giải thích do tác dụng ức chế VEGF của Bevacizumab giúp ngăn chặn quá trình tạo mạch và di căn, đồng thời Gemcitabin-Carboplatin là phác đồ hóa chất hiệu quả với độc tính chấp nhận được.

Phân tích theo nhóm tuổi và thể trạng cho thấy bệnh nhân trẻ và có chỉ số ECOG tốt có đáp ứng điều trị tốt hơn, phù hợp với các báo cáo trước đây. Số vị trí tái phát ít cũng là yếu tố tiên lượng tích cực. Độc tính chủ yếu là giảm bạch cầu và tăng huyết áp, đều được kiểm soát tốt, không ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình điều trị.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ đáp ứng theo nhóm tuổi, biểu đồ đường về thời gian sống thêm không tiến triển giữa nhóm duy trì và không duy trì Bevacizumab, bảng tổng hợp các tác dụng phụ theo mức độ. So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế cho thấy tính nhất quán và giá trị thực tiễn của phác đồ này trong điều kiện Việt Nam.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Áp dụng rộng rãi phác đồ Gemcitabin-Carboplatin-Bevacizumab cho bệnh nhân UTBMBT tái phát, di căn nhạy platinum nhằm nâng cao tỷ lệ đáp ứng và kéo dài thời gian sống không tiến triển. Thời gian thực hiện: ngay trong 1-2 năm tới. Chủ thể: các bệnh viện ung bướu và trung tâm điều trị ung thư.
2. Tăng cường đào tạo và hướng dẫn chuyên môn cho bác sĩ về quản lý độc tính và theo dõi tác dụng phụ của Bevacizumab để đảm bảo an toàn điều trị. Thời gian: 6-12 tháng. Chủ thể: Bộ Y tế, các trường đại học y khoa.
3. Xây dựng quy trình theo dõi và đánh giá kết quả điều trị chuẩn hóa, bao gồm đánh giá lâm sàng, cận lâm sàng, hình ảnh và chỉ số sinh học như CA 125, HE4. Thời gian: 1 năm. Chủ thể: bệnh viện, phòng khám chuyên khoa.
4. Khuyến khích nghiên cứu tiếp tục mở rộng quy mô và đa trung tâm để đánh giá hiệu quả lâu dài và các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả điều trị, đồng thời khảo sát chi phí-hiệu quả của phác đồ. Thời gian: 3-5 năm. Chủ thể: các viện nghiên cứu, trường đại học y.
5. Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho bệnh nhân về tầm quan trọng của tuân thủ điều trị và theo dõi định kỳ để phát hiện tái phát sớm. Thời gian: liên tục. Chủ thể: các tổ chức y tế cộng đồng, bệnh viện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Bác sĩ chuyên khoa ung bướu và phụ khoa: Nắm bắt các phương pháp điều trị mới, đánh giá hiệu quả phác đồ kết hợp Bevacizumab, từ đó áp dụng vào thực tế lâm sàng nhằm cải thiện kết quả điều trị cho bệnh nhân UTBMBT tái phát.
2. Nhà nghiên cứu y học và sinh học phân tử: Tham khảo cơ sở lý thuyết về vai trò VEGF, cơ chế tác dụng của Bevacizumab và các thuốc ức chế PARP, phục vụ cho các nghiên cứu tiếp theo về điều trị đích và thuốc mới.
3. Sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh ngành y học: Tài liệu tham khảo phong phú về ung thư buồng trứng, phương pháp nghiên cứu lâm sàng, phân tích dữ liệu và đánh giá kết quả điều trị, giúp nâng cao kiến thức chuyên môn.
4. Quản lý y tế và hoạch định chính sách: Cung cấp dữ liệu thực tiễn về hiệu quả và an toàn của phác đồ điều trị, hỗ trợ xây dựng chính sách, hướng dẫn điều trị và phân bổ nguồn lực hợp lý trong quản lý ung thư phụ khoa.

Câu hỏi thường gặp

1. Phác đồ Gemcitabin-Carboplatin-Bevacizumab có ưu điểm gì so với phác đồ truyền thống?
   Phác đồ này kết hợp hóa chất hiệu quả với thuốc sinh học ức chế VEGF, giúp tăng tỷ lệ đáp ứng lên khoảng 72% và kéo dài thời gian sống thêm không tiến triển trung bình trên 12 tháng, đồng thời có độc tính được kiểm soát tốt.

2. Bệnh nhân nào phù hợp với phác đồ này?
   Phác đồ áp dụng cho bệnh nhân UTBMBT tái phát, di căn nhạy cảm với platinum, có chỉ số ECOG <2, không có bệnh lý nặng kèm theo và đủ điều kiện sức khỏe để chịu đựng hóa trị kết hợp thuốc sinh học.

3. Các tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng Bevacizumab là gì?
   Các tác dụng phụ phổ biến gồm tăng huyết áp (khoảng 20%), xuất huyết nhẹ (10%), protein niệu, và các phản ứng dị ứng nhẹ. Độc tính thường ở mức độ nhẹ đến trung bình và có thể kiểm soát bằng theo dõi chặt chẽ.

4. Làm thế nào để đánh giá đáp ứng điều trị theo tiêu chuẩn RECIST?
   Đáp ứng được đánh giá dựa trên biến đổi kích thước các tổn thương đích qua hình ảnh học, phân loại thành đáp ứng hoàn toàn, một phần, bệnh ổn định hoặc tiến triển, kết hợp với đánh giá triệu chứng lâm sàng.

5. Tại sao cần duy trì Bevacizumab sau 6 chu kỳ hóa trị?
   Duy trì Bevacizumab giúp kéo dài thời gian sống thêm không tiến triển, giảm nguy cơ tái phát sớm, đồng thời duy trì ức chế quá trình tạo mạch máu mới trong khối u, góp phần cải thiện kết quả điều trị lâu dài.

Kết luận

• Phác đồ Gemcitabin-Carboplatin kết hợp Bevacizumab mang lại tỷ lệ đáp ứng cao (72%) và thời gian sống thêm không tiến triển trung bình 12,3 tháng cho bệnh nhân UTBMBT tái phát, di căn nhạy platinum tại Việt Nam.
• Độc tính của phác đồ được kiểm soát tốt, chủ yếu là giảm bạch cầu, tăng huyết áp và xuất huyết nhẹ, không ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình điều trị.
• Các yếu tố như tuổi, thể trạng và số vị trí tái phát ảnh hưởng đến kết quả điều trị, cần được cân nhắc khi lựa chọn phác đồ.
• Nghiên cứu góp phần bổ sung dữ liệu thực tiễn về hiệu quả và an toàn của phác đồ tại Việt Nam, hỗ trợ cải thiện quản lý bệnh nhân UTBMBT tái phát.
• Khuyến nghị áp dụng phác đồ rộng rãi, tăng cường đào tạo, xây dựng quy trình theo dõi và nghiên cứu mở rộng để nâng cao chất lượng điều trị trong tương lai.

Hành động tiếp theo: Các cơ sở y tế và chuyên gia ung bướu nên triển khai áp dụng phác đồ này đồng thời tham gia nghiên cứu đa trung tâm để đánh giá hiệu quả lâu dài và tối ưu hóa điều trị cho bệnh nhân UTBMBT.