Nghiên cứu thành phần hóa học và độc tính tế bào ung thư của cây đại bi Blumea balsamifera và cây ngải cứu Artemisia vulgaris

• Tác giả: Lê Thị Thúy Hằng
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Văn Thanh
• Trường học: Học viện Khoa học và Công nghệ
• Chuyên ngành: Hóa hữu cơ
• Đề tài: Nghiên Cứu Thành Phần Hóa Học Và Độc Tính Tế Bào Ung Thư Của Cây Đại Bi Blumea Balsamifera Và Cây Ngải Cứu Artemisia Vulgaris
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ hóa học
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 1.1. Sơ lược về các đối tượng nghiên cứu
• 1.2. Tổng quan về cây đại bi - Blumea balsamifera (L.
• 1.3. Đặc điểm thực vật của cây đại bi – B.
• 1.4. Nghiên cứu về thành phần hóa học cây đại bi - B.
• 1.5. Nghiên cứu về hoạt tính sinh học của cây đại bi – B.
• 1.6. Tổng quan về cây ngải cứu - Artemisia vulgaris
• 1.7. Đặc điểm thực vật của cây ngải cứu A.
• 1.8. Nghiên cứu về thành phần hóa học trong cây ngải cứu - A.
• 1.9. Nghiên cứu về hoạt tính sinh học của cây ngải cứu - A.
• 2. CHƯƠNG II: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Mẫu thực vật
• 2.2. Các phương pháp nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp phân lập các hợp chất
• 2.4. Các phương pháp xác định cấu trúc
• 2.5. Phương pháp thử nghiệm hoạt tính gây độc tế bào
• 2.6. Phân lập các hợp chất
• 2.6.1. Phân lập các hợp chất từ cây đại bi – B.
• 2.6.2. Phân lập các hợp chất từ cây ngải cứu A.
• 2.7. Thông số vật lý và dữ kiện phổ của các hợp chất phân lập được
• 2.7.1. Thông số vật lý và dữ kiện phổ của các hợp chất phân lập từ cây đại bi – B.
• 2.7.2. Thông số vật lý và dữ kiện phổ của các hợp chất phân lập từ cây ngải cứu A.
• 2.8. Kết quả thử hoạt tính gây độc tế bào của các hợp chất phân lập được
• 2.8.1. Kết quả thử hoạt tính gây độc tế bào ung thư của các hợp chất phân lập từ cây đại bi – B.
• 3. CHƯƠNG III: THẢO LUẬN KẾT QUẢ
• 3.1. Xác định cấu trúc các hợp chất phân lập từ cây đại bi - B.
• 3.1.1. Hợp chất BB1: Balsamiferoside A (Hợp chất mới)
• 3.1.2. Hợp chất BB2: Balsamiferoside B (Hợp chất mới)
• 3.1.3. Hợp chất BB3: Balsamiferine K (Hợp chất mới)
• 3.1.4. Hợp chất BB4: Isohemiphloin
• 3.1.5. Hợp chất BB5: ()-Angelicoidenol 2-O-β-D-glucopyranoside
• 3.1.6. Hợp chất BB6: (1S,2R,4S)-borneol β-D-glucopyranoside
• 3.1.7. Hợp chất BB7: 1β,4β,7α-trihydroxyeudesmane
• 3.1.8. Hợp chất BB8: 6,15α-epoxy-1β,4β-dihydroxyeudesmane
• 3.1.9. Hợp chất BB9: Blumeanen J
• 3.2. Tổng hợp kết quả xác định cấu trúc các hợp chất từ cây Đại bi – B.
• 3.3. Xác định cấu trúc các hợp chất phân lập từ cây ngải cứu A.
• 3.3.1. Hợp chất AV1: Vulgarolide A (Hợp chất mới)
• 3.3.2. Hợp chất AV2: Vulgarolide B (Hợp chất mới)
• 3.3.3. Hợp chất AV3: Dihydrosyringin
• 3.3.4. Hợp chất AV4: Coniferin
• 3.3.5. Hợp chất AV5: Turpenionoside A
• 3.3.6. Hợp chất AV6: (6S,9R)-roseoside
• 3.3.7. Hợp chất AV7: Corchoionoside C
• 3.3.8. Hợp chất AV8: Pinoresinol glucoside
• 3.3.9. Hợp chất AV9: eucommin A
• 3.3.10. Hợp chất AV10: Syringaresinol glucoside
• 3.4. Tổng hợp kết quả xác định cấu trúc các hợp chất từ cây ngải cứu – A.
• 3.5. Hoạt tính gây độc tế bào của các hợp chất phân lập được
• 3.5.1. Hoạt tính gây độc tế bào ung thư của các hợp chất phân lập từ cây đại bi – B.
• 3.5.2. Hoạt tính gây độc tế bào ung thư của các hợp chất phân lập từ cây ngải cứu – A.
• TÍNH MỚI CỦA LUẬN ÁN
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ
• LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về đối tượng nghiên cứu

Cây đại bi (Blumea balsamifera) và cây ngải cứu (Artemisia vulgaris) thuộc họ Cúc (Asteraceae) đã được sử dụng trong y học cổ truyền từ lâu đời. Cả hai cây này không chỉ phổ biến trong đời sống hàng ngày mà còn có nhiều ứng dụng trong điều trị các bệnh thông thường và bệnh lý liên quan đến ung thư. Theo thống kê, cây đại bi có khả năng ức chế tế bào ung thư, trong khi cây ngải cứu đã được chứng minh có hoạt tính gây độc tế bào trên nhiều dòng tế bào ung thư như MCF-7, AGS và HeLa. Sự kết hợp giữa kiến thức truyền thống và nghiên cứu hiện đại sẽ giúp xác định rõ hơn về giá trị dược lý của hai loại cây này. Điều này mở ra hướng đi mới cho việc phát triển các sản phẩm thuốc từ thiên nhiên, phù hợp với nhu cầu điều trị hiện đại.

II. Thành phần hóa học của cây đại bi và cây ngải cứu

Nghiên cứu về thành phần hóa học của cây đại bi và cây ngải cứu cho thấy sự phong phú của các hợp chất sinh học. Cây đại bi chứa nhiều hợp chất flavonoid và terpene, trong khi cây ngải cứu cũng không kém phần đa dạng với các hợp chất như sesquiterpene và monoterpene. Các hợp chất này không chỉ có giá trị trong y học mà còn có thể được ứng dụng trong công nghiệp thực phẩm và mỹ phẩm. Việc phân lập và xác định cấu trúc của các hợp chất này sẽ giúp hiểu rõ hơn về cơ chế tác động của chúng đối với tế bào ung thư, từ đó tạo cơ sở cho các nghiên cứu ứng dụng tiếp theo. Các hợp chất mới được phát hiện từ hai cây này có thể trở thành nguồn dược liệu quý giá cho y học hiện đại.

III. Phương pháp nghiên cứu

Để nghiên cứu thành phần hóa học và hoạt tính gây độc tế bào của cây đại bi và cây ngải cứu, các phương pháp hiện đại như sắc ký lớp mỏng (TLC), sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC) và phổ cộng hưởng từ hạt nhân (NMR) đã được áp dụng. Những phương pháp này không chỉ giúp phân lập các hợp chất mà còn xác định cấu trúc hóa học của chúng một cách chính xác. Bên cạnh đó, phương pháp thử nghiệm hoạt tính gây độc tế bào cũng được thực hiện để đánh giá tác dụng của các hợp chất phân lập được. Điều này cho phép đánh giá khách quan về hiệu quả điều trị của các hợp chất từ cây thuốc, từ đó cung cấp thông tin quý báu cho các nghiên cứu lâm sàng trong tương lai.

IV. Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Kết quả nghiên cứu cho thấy nhiều hợp chất phân lập từ cây đại bi và cây ngải cứu có hoạt tính gây độc tế bào ung thư mạnh mẽ. Các hợp chất như Balsamiferoside A và Vulgarolide A đã được xác định có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư ở các dòng tế bào khác nhau. Những phát hiện này không chỉ khẳng định giá trị của hai cây thuốc trong điều trị ung thư mà còn mở ra hướng nghiên cứu mới cho việc phát triển thuốc từ thiên nhiên. Sự kết hợp giữa các hợp chất này có thể tạo ra hiệu quả điều trị cao hơn khi sử dụng phối hợp, góp phần nâng cao hiệu quả điều trị và giảm tác dụng phụ cho bệnh nhân.

V. Tính mới của luận án

Luận án này không chỉ cung cấp những hiểu biết mới về thành phần hóa học của cây đại bi và cây ngải cứu mà còn làm sáng tỏ hoạt tính gây độc tế bào ung thư của các hợp chất phân lập được. Những hợp chất mới được phát hiện có thể mở ra cơ hội cho việc phát triển các sản phẩm thuốc mới từ thiên nhiên, phù hợp với xu hướng sử dụng dược liệu trong điều trị bệnh hiện nay. Kết quả nghiên cứu cũng tạo cơ sở cho các nghiên cứu ứng dụng tiếp theo, giúp nâng cao giá trị kinh tế và xã hội của các cây thuốc quý ở Việt Nam.