Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh thị trường bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam ngày càng phát triển với khoảng 29 doanh nghiệp tham gia năm 2018, sự cạnh tranh giữa các công ty bảo hiểm trở nên gay gắt về sản phẩm, kênh phân phối, dịch vụ khách hàng và hoạt động đầu tư. Công ty Bảo hiểm Pjico Thái Nguyên, thành viên của Tổng Công ty cổ phần Bảo hiểm Petrolimex (Pjico), là một trong những doanh nghiệp hàng đầu tại tỉnh Thái Nguyên với kết quả kinh doanh tăng trưởng ổn định trong giai đoạn 2015-2017. Mục tiêu nghiên cứu nhằm làm rõ năng lực cạnh tranh của Pjico Thái Nguyên trong mối quan hệ với các doanh nghiệp bảo hiểm trên địa bàn tỉnh và Tổng Công ty Pjico, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh trong giai đoạn tiếp theo.

Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ của Pjico Thái Nguyên trong giai đoạn 2015-2017, với khuyến nghị giải pháp đến năm 2020. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cái nhìn tổng quan về vị thế công ty trên thị trường, đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh, đồng thời đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh và phát triển bền vững. Các chỉ số kinh tế như doanh thu, lợi nhuận sau thuế và năng suất lao động của công ty đều có xu hướng tăng trưởng tích cực, góp phần khẳng định vai trò quan trọng của năng lực cạnh tranh trong sự phát triển của doanh nghiệp bảo hiểm tại địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết cạnh tranh kinh tế thị trường, trong đó có lý thuyết cạnh tranh của Michael Porter, nhấn mạnh bản chất cạnh tranh là giành lấy thị phần và lợi nhuận cao hơn mức trung bình ngành. Ngoài ra, các quan điểm của Karl Marx về cạnh tranh tư bản chủ nghĩa cũng được tham khảo để làm rõ quy luật điều chỉnh tỷ suất lợi nhuận bình quân giữa các ngành. Các khái niệm chính bao gồm:

  • Năng lực cạnh tranh: Khả năng doanh nghiệp duy trì vị trí trên thị trường, tạo ra lợi thế so với đối thủ thông qua thực lực nội tại và khai thác các lợi thế bên ngoài.
  • Chỉ tiêu đánh giá năng lực cạnh tranh: Bao gồm chỉ tiêu định lượng như thị phần, tỷ suất lợi nhuận trên vốn và doanh thu; chỉ tiêu định tính như trình độ công nghệ, quản lý, uy tín thương hiệu.
  • Nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh: Phân thành nhân tố bên trong (chiến lược kinh doanh, năng lực tài chính, nguồn nhân lực, công nghệ) và bên ngoài (hội nhập kinh tế quốc tế, chính trị pháp luật, kinh tế vĩ mô, văn hóa xã hội, môi trường ngành).

Khung lý thuyết này giúp hệ thống hóa các yếu tố ảnh hưởng và tiêu chí đánh giá năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp bảo hiểm, làm cơ sở cho việc phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp, kết hợp thu thập dữ liệu sơ cấp và thứ cấp. Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua khảo sát, phỏng vấn cán bộ quản lý và nhân viên Công ty Bảo hiểm Pjico Thái Nguyên. Dữ liệu thứ cấp bao gồm báo cáo tài chính, báo cáo thường niên của công ty, các văn bản pháp luật liên quan và các tài liệu nghiên cứu trước đó.

Cỡ mẫu khảo sát được lựa chọn dựa trên phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các phòng ban và bộ phận kinh doanh chủ chốt. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp thống kê mô tả, so sánh các chỉ tiêu kinh tế qua các năm 2015-2017, đồng thời áp dụng phương pháp phân tích tổng hợp để đánh giá toàn diện năng lực cạnh tranh. Timeline nghiên cứu kéo dài trong khoảng thời gian từ năm 2017 đến 2018, tập trung phân tích dữ liệu kinh doanh giai đoạn 2015-2017 và đề xuất giải pháp đến năm 2020.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận ổn định: Doanh thu của Pjico Thái Nguyên tăng từ 64,753 triệu đồng năm 2015 lên 68,017 triệu đồng năm 2016, tương ứng tăng 5,04%, và tiếp tục tăng trong năm 2017. Lợi nhuận sau thuế cũng tăng từ 2,590 triệu đồng năm 2015 lên 3,061 triệu đồng năm 2016, tăng 18,19%, và tiếp tục tăng 20,45% năm 2017. Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu tăng từ 4% lên 5% trong giai đoạn này, cho thấy hiệu quả kinh doanh được cải thiện.

  2. Năng suất lao động tăng trưởng tích cực: Năng suất lao động bình quân tăng từ 1,600 triệu đồng năm 2015 lên 1,700 triệu đồng năm 2016 và 1,900 triệu đồng năm 2017, tương ứng tăng 6,25% và 11,76%. Điều này phản ánh sự nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn nhân lực trong công ty.

  3. Giảm số vụ và chi phí bồi thường bảo hiểm tài sản: Số vụ bồi thường bảo hiểm tài sản giảm từ 2,750 vụ năm 2015 xuống còn 2,541 vụ năm 2017, giảm 8%. Chi phí bồi thường cũng giảm tương ứng từ 23,795 triệu đồng xuống 19,295 triệu đồng, giảm 12,89%. Đây là tín hiệu tích cực giúp công ty tăng lợi nhuận.

  4. Tăng số vụ và chi phí bồi thường bảo hiểm con người: Ngược lại, số vụ bồi thường bảo hiểm con người tăng từ 10,657 vụ năm 2015 lên 11,403 vụ năm 2017, tăng 7%. Chi phí bồi thường tăng từ 7,034 triệu đồng lên 10,490 triệu đồng, tăng 49%. Điều này phản ánh sự gia tăng nhu cầu và mức độ sử dụng sản phẩm bảo hiểm con người.

Thảo luận kết quả

Kết quả kinh doanh tích cực của Pjico Thái Nguyên được giải thích bởi sự đa dạng hóa sản phẩm bảo hiểm, đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp và mạng lưới đại lý rộng khắp, đặc biệt là tại các khu vực nông thôn. Việc giảm số vụ và chi phí bồi thường bảo hiểm tài sản cho thấy công tác quản lý rủi ro và kiểm soát bồi thường được thực hiện hiệu quả, góp phần nâng cao lợi nhuận. Tuy nhiên, sự gia tăng chi phí bồi thường bảo hiểm con người đòi hỏi công ty cần có chiến lược quản lý rủi ro phù hợp để cân bằng giữa tăng trưởng doanh thu và kiểm soát chi phí.

So sánh với các công ty bảo hiểm trong nước như VietinBank và PVI, Pjico Thái Nguyên có lợi thế về mạng lưới đại lý và sự gắn kết với Tổng Công ty Pjico, nhưng còn hạn chế trong việc ứng dụng công nghệ thông tin và đa dạng hóa kênh phân phối. Các biểu đồ doanh thu, lợi nhuận và số vụ bồi thường qua các năm có thể minh họa rõ xu hướng tăng trưởng và biến động chi phí, giúp nhà quản trị đánh giá hiệu quả hoạt động và đưa ra quyết định chiến lược.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin: Đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý hợp đồng, bồi thường và chăm sóc khách hàng nhằm nâng cao hiệu quả vận hành và trải nghiệm khách hàng. Mục tiêu đạt 80% giao dịch điện tử trong vòng 2 năm, do Ban Công nghệ thông tin chủ trì thực hiện.

  2. Đa dạng hóa sản phẩm và kênh phân phối: Phát triển các sản phẩm bảo hiểm mới phù hợp với nhu cầu thị trường, đồng thời mở rộng kênh phân phối qua ngân hàng, đại lý và thương mại điện tử. Mục tiêu tăng thị phần sản phẩm mới lên 15% trong 3 năm, do Phòng Marketing và Kinh doanh phối hợp triển khai.

  3. Nâng cao năng lực nguồn nhân lực: Tổ chức đào tạo chuyên sâu về kỹ năng bán hàng, quản lý rủi ro và công nghệ cho cán bộ nhân viên, đặc biệt là đội ngũ đại lý. Mục tiêu nâng tỷ lệ nhân viên đạt chuẩn năng lực lên 90% trong 2 năm, do Phòng Nhân sự đảm nhiệm.

  4. Tăng cường xây dựng thương hiệu và uy tín: Đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, quảng cáo và chăm sóc khách hàng nhằm nâng cao nhận diện thương hiệu và sự tin tưởng của khách hàng. Mục tiêu cải thiện chỉ số hài lòng khách hàng lên 85% trong 2 năm, do Ban Truyền thông và Marketing thực hiện.

  5. Cải thiện quản lý chi phí bồi thường: Áp dụng các biện pháp kiểm soát rủi ro và đánh giá chính sách bồi thường nhằm giảm thiểu chi phí không cần thiết, đặc biệt trong bảo hiểm con người. Mục tiêu giảm tỷ lệ chi phí bồi thường xuống dưới 45% trong 3 năm, do Phòng Quản lý rủi ro và Bồi thường phối hợp thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý Công ty Bảo hiểm Pjico Thái Nguyên: Nhận diện rõ thực trạng năng lực cạnh tranh, từ đó xây dựng chiến lược phát triển phù hợp và hiệu quả.

  2. Các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ trong nước: Tham khảo kinh nghiệm phân tích năng lực cạnh tranh và các giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Quản lý Kinh tế, Bảo hiểm: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực bảo hiểm, làm tài liệu tham khảo học thuật và nghiên cứu chuyên sâu.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức liên quan đến ngành bảo hiểm: Hiểu rõ các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp bảo hiểm, từ đó xây dựng chính sách hỗ trợ và phát triển ngành hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp

  1. Năng lực cạnh tranh của Pjico Thái Nguyên được đánh giá dựa trên những tiêu chí nào?
    Năng lực cạnh tranh được đánh giá qua các chỉ tiêu định lượng như thị phần, doanh thu, lợi nhuận, năng suất lao động và các chỉ tiêu định tính như trình độ công nghệ, quản lý, uy tín thương hiệu. Ví dụ, tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu của công ty tăng từ 4% lên 5% trong giai đoạn 2015-2017 cho thấy hiệu quả kinh doanh được cải thiện.

  2. Những nhân tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến năng lực cạnh tranh của công ty?
    Các nhân tố bên trong như chiến lược kinh doanh, năng lực tài chính, nguồn nhân lực và công nghệ đóng vai trò quyết định. Bên cạnh đó, các yếu tố bên ngoài như hội nhập kinh tế, chính sách pháp luật và môi trường ngành cũng tác động mạnh đến khả năng cạnh tranh.

  3. Tại sao số vụ bồi thường bảo hiểm con người lại tăng trong khi bảo hiểm tài sản giảm?
    Sự gia tăng số vụ bồi thường bảo hiểm con người phản ánh nhu cầu ngày càng cao của khách hàng đối với sản phẩm này. Trong khi đó, bảo hiểm tài sản có sự cạnh tranh khốc liệt và khách hàng thường quan niệm bảo hiểm xe máy là nghĩa vụ nên ít quan tâm đến sự khác biệt giữa các công ty.

  4. Công ty đã áp dụng những giải pháp nào để nâng cao năng lực cạnh tranh?
    Công ty đã chú trọng phát triển mạng lưới đại lý, đa dạng hóa sản phẩm, kiểm soát chi phí bồi thường và nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng. Tuy nhiên, cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và mở rộng kênh phân phối để tăng sức cạnh tranh.

  5. Làm thế nào để công ty duy trì vị thế trên thị trường trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt?
    Cần xây dựng chiến lược phát triển bền vững, tập trung vào đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực nhân sự, đa dạng hóa sản phẩm và kênh phân phối, đồng thời tăng cường xây dựng thương hiệu và quản lý rủi ro hiệu quả.

Kết luận

  • Năng lực cạnh tranh của Công ty Bảo hiểm Pjico Thái Nguyên được thể hiện qua sự tăng trưởng ổn định về doanh thu, lợi nhuận và năng suất lao động trong giai đoạn 2015-2017.
  • Công ty có lợi thế về mạng lưới đại lý và sự gắn kết với Tổng Công ty Pjico, tuy nhiên còn hạn chế trong ứng dụng công nghệ và đa dạng hóa kênh phân phối.
  • Các nhân tố nội tại như chiến lược kinh doanh, năng lực tài chính, nguồn nhân lực và công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh.
  • Đề xuất các giải pháp trọng tâm bao gồm ứng dụng công nghệ thông tin, đa dạng hóa sản phẩm và kênh phân phối, nâng cao năng lực nhân sự, xây dựng thương hiệu và kiểm soát chi phí bồi thường.
  • Tiếp tục nghiên cứu và triển khai các giải pháp trong giai đoạn 2018-2020 nhằm duy trì và phát triển vị thế cạnh tranh của công ty trên thị trường bảo hiểm phi nhân thọ địa phương và quốc gia.

Call-to-action: Các nhà quản trị và chuyên gia trong ngành bảo hiểm nên áp dụng các kết quả và giải pháp nghiên cứu này để nâng cao năng lực cạnh tranh, đồng thời tiếp tục theo dõi và cập nhật các xu hướng mới nhằm phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh đầy biến động.