Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh cạnh tranh kinh tế ngày càng gay gắt và tác động của đại dịch COVID-19, việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trở thành yếu tố sống còn đối với sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Công ty Cổ phần Môi trường Nghi Sơn, hoạt động trong lĩnh vực thu gom, xử lý và tái chế chất thải, đang đối mặt với thách thức giữ chân và phát triển đội ngũ lao động chất lượng cao trong môi trường công nghiệp độc hại. Với quy mô hơn 1.100 cán bộ công nhân viên và đa dạng ngành nghề, công ty cần có chiến lược nâng cao chất lượng nguồn nhân lực để đáp ứng yêu cầu phát triển và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc phân tích thực trạng chất lượng nguồn nhân lực và các hoạt động nâng cao chất lượng tại Công ty Cổ phần Môi trường Nghi Sơn trong giai đoạn 2019-2021, từ đó đề xuất các giải pháp khả thi nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đến năm 2025. Nghiên cứu sử dụng số liệu sơ cấp thu thập từ 150 cán bộ công nhân viên và số liệu thứ cấp từ báo cáo công ty, nhằm đánh giá các chỉ tiêu về thể lực, trí lực và tâm lực của người lao động. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cải thiện năng suất lao động, nâng cao chất lượng dịch vụ và tăng cường năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong lĩnh vực môi trường.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về nguồn nhân lực và chất lượng nguồn nhân lực trong doanh nghiệp. Theo đó, nguồn nhân lực được hiểu là tổng thể số lượng và chất lượng con người với các tiêu chí về thể lực, trí lực và tâm lực, tạo nên năng lực lao động phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Chất lượng nguồn nhân lực được đánh giá qua sức khỏe, trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, phẩm chất đạo đức và thái độ làm việc.

Lý thuyết quản lý chất lượng nguồn nhân lực nhấn mạnh ba chức năng chính: thu hút nguồn nhân lực, đào tạo nâng cao năng lực và duy trì nguồn nhân lực thông qua chính sách đãi ngộ và môi trường làm việc. Mô hình này giúp phân tích các yếu tố ảnh hưởng bên trong và bên ngoài doanh nghiệp, bao gồm chiến lược phát triển, quan điểm lãnh đạo, thị trường lao động và sự phát triển của khoa học công nghệ.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu kết hợp phương pháp định tính và định lượng. Phương pháp định tính được sử dụng để tổng hợp, phân tích các tài liệu, báo cáo và nghiên cứu trước đây về chất lượng nguồn nhân lực. Phương pháp định lượng dựa trên khảo sát 150 cán bộ công nhân viên tại công ty bằng phiếu điều tra, thu thập dữ liệu về các khía cạnh thể lực, trí lực và tâm lực.

Cỡ mẫu 150 người được chọn ngẫu nhiên có điều kiện, đảm bảo đại diện cho các nhóm giới tính, độ tuổi và trình độ chuyên môn. Dữ liệu được xử lý bằng phần mềm Excel và SPSS, sử dụng thống kê mô tả để phân tích tỷ lệ phần trăm, giá trị trung bình và so sánh các chỉ tiêu. Thời gian thu thập dữ liệu sơ cấp là tháng 11/2020, trong khi số liệu thứ cấp được lấy từ báo cáo công ty giai đoạn 2019-2021.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Cơ cấu nguồn nhân lực: Trong 150 cán bộ công nhân viên khảo sát, 70,7% là nam, 29,3% là nữ; 64% dưới 30 tuổi, 29,3% từ 30-45 tuổi, 6,7% trên 45 tuổi. Về trình độ chuyên môn, 27,3% lao động phổ thông, 24% sơ cấp/trung cấp, 26,7% cao đẳng và 22% đại học/sau đại học. Tỷ lệ lao động có trình độ đại học trở lên chiếm khoảng 17,4% trong tổng số 1.103 nhân sự công ty.

  2. Thể lực người lao động: Đa số người lao động có sức khỏe từ trung bình trở lên, đáp ứng yêu cầu bố trí công việc trong môi trường công nghiệp độc hại. Công ty áp dụng tiêu chuẩn phân loại sức khỏe theo Thông tư liên tịch 36/TTLT-BYT-BQP, đảm bảo tỷ lệ lao động có chiều cao, cân nặng phù hợp đạt trên 80%.

  3. Trí lực và kỹ năng: Người lao động có trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp đa dạng, tuy nhiên vẫn còn hạn chế về ngoại ngữ và tin học, ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu công nghệ mới. Công ty tổ chức các khóa đào tạo chuyên môn và kỹ năng nhằm nâng cao năng lực cho cán bộ công nhân viên.

  4. Tâm lực và thái độ làm việc: Phần lớn người lao động có thái độ tích cực, ý thức kỷ luật cao, tuy nhiên vẫn tồn tại một tỷ lệ nhỏ vi phạm nội quy do nhận thức hạn chế. Môi trường làm việc an toàn, chính sách đãi ngộ công bằng góp phần tạo động lực cho người lao động.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy công ty đã xây dựng được đội ngũ lao động trẻ, năng động với trình độ chuyên môn đa dạng, phù hợp với yêu cầu phát triển. Tỷ lệ lao động có sức khỏe tốt và trình độ đại học/sau đại học chiếm tỷ lệ đáng kể, tạo nền tảng vững chắc cho nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Tuy nhiên, hạn chế về kỹ năng ngoại ngữ và tin học phản ánh nhu cầu đào tạo chuyên sâu hơn để đáp ứng yêu cầu công nghệ hiện đại.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành môi trường, việc duy trì sức khỏe và an toàn lao động là yếu tố then chốt, đồng thời chính sách đãi ngộ và môi trường làm việc ảnh hưởng trực tiếp đến sự gắn bó của người lao động. Biểu đồ phân bố trình độ chuyên môn và sức khỏe có thể minh họa rõ sự đa dạng và chất lượng nguồn nhân lực hiện tại, giúp công ty xác định các nhóm cần tập trung phát triển.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo chuyên môn và kỹ năng mềm: Triển khai các khóa đào tạo ngoại ngữ, tin học và kỹ năng quản lý cho cán bộ công nhân viên, nhằm nâng cao trí lực và khả năng thích ứng với công nghệ mới. Thời gian thực hiện từ 2023 đến 2025, do phòng Đào tạo phối hợp với các đơn vị chuyên môn tổ chức.

  2. Hoàn thiện chính sách tiền lương và đãi ngộ: Xây dựng hệ thống lương thưởng minh bạch, công bằng, gắn kết với hiệu quả công việc và năng lực cá nhân để giữ chân nhân tài và tạo động lực làm việc. Thực hiện trong năm 2023, do Ban Nhân sự và Ban Giám đốc chủ trì.

  3. Cải thiện điều kiện lao động và môi trường làm việc: Đầu tư trang thiết bị bảo hộ, nâng cao an toàn lao động, giảm thiểu tác động môi trường độc hại nhằm bảo vệ thể lực người lao động. Kế hoạch triển khai từ 2023 đến 2024, do Ban An toàn lao động và Ban Kỹ thuật đảm nhiệm.

  4. Hoàn thiện công tác tuyển dụng và bố trí sử dụng lao động: Áp dụng quy trình tuyển dụng chuyên nghiệp, phân tích công việc kỹ lưỡng để tuyển chọn đúng người, đúng việc, đồng thời xây dựng kế hoạch quy hoạch nguồn nhân lực phù hợp với chiến lược phát triển công ty. Thực hiện liên tục, do phòng Nhân sự phối hợp Ban Giám đốc.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp: Giúp hiểu rõ vai trò chiến lược của nguồn nhân lực trong phát triển bền vững, từ đó xây dựng chính sách quản trị nhân sự hiệu quả.

  2. Phòng nhân sự và đào tạo: Cung cấp cơ sở khoa học để thiết kế chương trình đào tạo, tuyển dụng và đãi ngộ phù hợp với đặc thù ngành môi trường.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản trị kinh doanh, quản lý nguồn nhân lực: Là tài liệu tham khảo thực tiễn về nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong doanh nghiệp công nghiệp.

  4. Các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực môi trường và công nghiệp: Học hỏi kinh nghiệm quản lý và phát triển nguồn nhân lực trong môi trường làm việc đặc thù, từ đó áp dụng vào thực tiễn doanh nghiệp mình.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao nâng cao chất lượng nguồn nhân lực lại quan trọng đối với doanh nghiệp môi trường?
    Nguồn nhân lực chất lượng cao giúp doanh nghiệp áp dụng công nghệ mới, nâng cao hiệu quả sản xuất và đáp ứng yêu cầu khắt khe về an toàn, môi trường. Ví dụ, công ty đã cải thiện hiệu suất xử lý chất thải nhờ đội ngũ kỹ thuật viên được đào tạo bài bản.

  2. Phương pháp nào được sử dụng để đánh giá chất lượng nguồn nhân lực trong nghiên cứu?
    Nghiên cứu sử dụng khảo sát định lượng với 150 cán bộ công nhân viên, kết hợp phân tích số liệu thứ cấp từ báo cáo công ty, áp dụng thống kê mô tả và phần mềm SPSS để xử lý dữ liệu.

  3. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực tại Công ty Cổ phần Môi trường Nghi Sơn?
    Bao gồm yếu tố bên ngoài như sự phát triển công nghệ, thị trường lao động và cạnh tranh; yếu tố bên trong như chiến lược phát triển, chính sách quản trị nhân sự và nhận thức của người lao động.

  4. Công ty đã thực hiện những giải pháp gì để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực?
    Công ty tổ chức đào tạo chuyên môn, cải thiện điều kiện làm việc, hoàn thiện chính sách tiền lương và đãi ngộ, đồng thời áp dụng quy trình tuyển dụng chuyên nghiệp để thu hút và giữ chân nhân tài.

  5. Làm thế nào để doanh nghiệp duy trì động lực làm việc của người lao động?
    Bằng cách xây dựng môi trường làm việc an toàn, chính sách đãi ngộ công bằng, tạo cơ hội phát triển nghề nghiệp và khuyến khích sự tham gia tích cực của người lao động trong các hoạt động của công ty.

Kết luận

  • Nguồn nhân lực tại Công ty Cổ phần Môi trường Nghi Sơn có cơ cấu đa dạng về độ tuổi và trình độ, với tỷ lệ lao động trẻ và trình độ đại học/sau đại học chiếm tỷ lệ đáng kể.
  • Thể lực, trí lực và tâm lực của người lao động được đánh giá ở mức đáp ứng yêu cầu công việc trong môi trường công nghiệp độc hại.
  • Công ty đã có các hoạt động đào tạo, tuyển dụng và chính sách đãi ngộ nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tuy nhiên vẫn cần cải thiện kỹ năng ngoại ngữ và tin học.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể tập trung vào đào tạo, hoàn thiện chính sách tiền lương, cải thiện điều kiện làm việc và quy trình tuyển dụng để nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn nhân lực.
  • Nghiên cứu có thể được tiếp tục mở rộng với việc đánh giá tác động của các giải pháp đề xuất trong giai đoạn 2023-2025, nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của công ty.

Hành động tiếp theo: Ban lãnh đạo và phòng nhân sự cần triển khai ngay các giải pháp đào tạo và cải thiện chính sách đãi ngộ, đồng thời theo dõi, đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời. Để biết thêm chi tiết và ứng dụng thực tiễn, quý độc giả và doanh nghiệp có thể liên hệ trực tiếp với tác giả hoặc đơn vị nghiên cứu.