Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt, các doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực xây dựng, phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc định hướng phát triển bền vững. Theo báo cáo ngành, thị trường dịch vụ xây dựng tại Việt Nam trong giai đoạn 2010-2014 đã chứng kiến sự biến động phức tạp với mức độ cạnh tranh ngày càng tăng. Công ty TNHH Xây dựng Hoàng Hiệp, hoạt động chủ yếu tại tỉnh Hưng Yên và các tỉnh lân cận, đang đứng trước cơ hội phát triển lớn nhưng cũng phải đối mặt với nhiều rủi ro do sự thay đổi nhanh chóng của môi trường kinh doanh và hội nhập quốc tế.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là hoàn thiện chiến lược kinh doanh (CLKD) của Công ty TNHH Xây dựng Hoàng Hiệp giai đoạn 2015-2020, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và thích ứng với môi trường kinh doanh biến động. Nghiên cứu tập trung phân tích thực trạng chiến lược kinh doanh của công ty trong giai đoạn 2010-2014, đánh giá các điểm mạnh, hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện phù hợp với xu thế phát triển của ngành xây dựng.

Phạm vi nghiên cứu bao gồm các dịch vụ tư vấn thiết kế và thi công xây dựng công trình dân dụng tại Hưng Yên và các tỉnh lân cận. Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho công ty trong việc xây dựng và triển khai chiến lược kinh doanh hiệu quả, góp phần nâng cao vị thế cạnh tranh và phát triển bền vững trong ngành xây dựng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các lý thuyết và mô hình quản trị chiến lược kinh doanh hiện đại, bao gồm:

  • Lý thuyết giá trị cung ứng cho khách hàng: Nhấn mạnh việc tạo ra giá trị gia tăng cho khách hàng thông qua tổng giá trị nhận được so với tổng chi phí bỏ ra, bao gồm giá trị sản phẩm, dịch vụ, nhân lực và hình ảnh thương hiệu. Đây là cơ sở để doanh nghiệp xây dựng lợi thế cạnh tranh bền vững.

  • Mô hình ba giai đoạn quản trị chiến lược: Hoạch định, thực thi và kiểm soát chiến lược, giúp doanh nghiệp xây dựng và điều chỉnh chiến lược kinh doanh phù hợp với môi trường biến động.

  • Mô hình phân tích môi trường EFAS, IFAS và ma trận TOWS: Phân tích các yếu tố bên ngoài (cơ hội, thách thức) và bên trong (điểm mạnh, điểm yếu) để xác định định hướng chiến lược phù hợp.

  • Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Porter: Đánh giá mức độ cạnh tranh trong ngành xây dựng, bao gồm đối thủ cạnh tranh hiện tại, khách hàng, nhà cung cấp, đối thủ tiềm năng và sản phẩm thay thế.

  • Quan điểm dựa trên nguồn lực (Resource-Based View): Tập trung vào việc phát triển năng lực cốt lõi và các nguồn lực có giá trị, hiếm, khó bắt chước để tạo lợi thế cạnh tranh bền vững.

Các khái niệm chính được sử dụng gồm: chiến lược kinh doanh, sứ mạng doanh nghiệp, phân đoạn chiến lược (SBU), chu kỳ sống sản phẩm, lợi thế cạnh tranh, và các loại hình chiến lược như thâm nhập thị trường, phát triển sản phẩm, khác biệt hóa.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng với các nguồn dữ liệu sơ cấp và thứ cấp:

  • Dữ liệu sơ cấp: Thu thập qua bảng hỏi khảo sát 30 nhà quản trị và 38 khách hàng của Công ty TNHH Xây dựng Hoàng Hiệp, cùng các cuộc phỏng vấn trực tiếp với đội ngũ quản lý công ty. Bảng hỏi tập trung vào đánh giá thực trạng chiến lược kinh doanh, chất lượng dịch vụ và định hướng phát triển giai đoạn 2015-2020.

  • Dữ liệu thứ cấp: Bao gồm báo cáo tài chính công ty giai đoạn 2010-2014, tài liệu phòng kinh doanh, marketing, các văn bản pháp luật liên quan đến ngành xây dựng, cùng các nghiên cứu khoa học, sách và báo cáo ngành.

  • Phân tích dữ liệu: Sử dụng phần mềm SPSS để tổng hợp và phân tích số liệu khảo sát, kết hợp phương pháp luận biện chứng và tư duy logic để đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp. Các công cụ phân tích chiến lược như EFAS, IFAS, TOWS, QSPM được áp dụng để đánh giá và lựa chọn chiến lược phù hợp.

  • Timeline nghiên cứu: Thu thập dữ liệu từ 2010-2014, phân tích và đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2015-2020.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng chiến lược kinh doanh còn nhiều hạn chế: Qua khảo sát, 70% nhà quản trị đánh giá chiến lược hiện tại chưa thực sự phù hợp với môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt. Các điểm yếu chủ yếu là thiếu sự đổi mới trong phương án kinh doanh và chưa tối ưu hóa nguồn lực.

  2. Phân tích môi trường kinh doanh cho thấy nhiều cơ hội và thách thức: Mô hình EFAS xác định 12 cơ hội và 10 thách thức chính, trong đó cơ hội mở rộng thị trường tại các tỉnh lân cận chiếm tỷ trọng 25%, thách thức về cạnh tranh giá và chất lượng dịch vụ chiếm 30%.

  3. Năng lực nội tại công ty còn hạn chế: Mô hình IFAS cho thấy điểm mạnh về đội ngũ nhân sự chiếm 60%, nhưng điểm yếu về công nghệ và hệ thống quản lý chiếm tới 40%. Điều này ảnh hưởng đến khả năng thực thi chiến lược hiệu quả.

  4. Chiến lược hiện tại chủ yếu tập trung vào thâm nhập thị trường và phát triển sản phẩm: Tuy nhiên, theo QSPM, chiến lược phát triển thị trường mới và nâng cao chất lượng dịch vụ được đánh giá hấp dẫn hơn với điểm số 3.8/4, so với 3.2/4 của chiến lược thâm nhập thị trường hiện tại.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy Công ty TNHH Xây dựng Hoàng Hiệp đang trong giai đoạn cần tái cấu trúc chiến lược kinh doanh để thích ứng với môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Việc tập trung vào phát triển thị trường mới và nâng cao chất lượng dịch vụ phù hợp với xu hướng phát triển ngành xây dựng tại Việt Nam, nơi nhu cầu xây dựng dân dụng tăng trưởng trung bình khoảng 8-10% mỗi năm.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành xây dựng cho thấy, các doanh nghiệp thành công thường áp dụng chiến lược đa dạng hóa sản phẩm và mở rộng thị trường đồng thời với việc đầu tư mạnh vào công nghệ và quản trị nguồn nhân lực. Việc áp dụng mô hình quản trị chiến lược ba giai đoạn giúp công ty có thể kiểm soát và điều chỉnh kịp thời các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ EFAS và IFAS thể hiện điểm số các yếu tố môi trường bên ngoài và nội tại, cùng bảng QSPM so sánh mức độ hấp dẫn của các chiến lược thay thế, giúp minh họa rõ ràng cho quá trình lựa chọn chiến lược tối ưu.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện phân đoạn chiến lược và sứ mạng kinh doanh: Đề xuất công ty rà soát và cập nhật bản tuyên bố sứ mạng, tập trung vào khách hàng mục tiêu, lợi thế cạnh tranh và định hướng phát triển bền vững. Thời gian thực hiện trong năm 2015, do Ban Giám đốc chủ trì.

  2. Phát triển chiến lược mở rộng thị trường mới: Tập trung khai thác các tỉnh lân cận Hưng Yên, mở rộng dịch vụ tư vấn thiết kế và thi công xây dựng dân dụng. Mục tiêu tăng thị phần thêm 15% trong giai đoạn 2015-2017. Phòng Kinh doanh và Marketing chịu trách nhiệm triển khai.

  3. Nâng cao chất lượng dịch vụ và đổi mới công nghệ: Đầu tư vào công nghệ thi công hiện đại, đào tạo nâng cao trình độ nhân sự nhằm cải thiện năng suất và chất lượng dịch vụ. Kế hoạch thực hiện từ 2015-2018, phối hợp giữa phòng Kỹ thuật và Nhân sự.

  4. Xây dựng hệ thống theo dõi, đánh giá và điều chỉnh chiến lược: Thiết lập hệ thống báo cáo định kỳ, sử dụng các chỉ số tài chính và phi tài chính để đánh giá hiệu quả chiến lược, đảm bảo khả năng điều chỉnh kịp thời. Thực hiện ngay từ năm 2015, do phòng Quản trị chiến lược và Ban Giám đốc quản lý.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp xây dựng: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh, áp dụng mô hình phân tích và lựa chọn chiến lược phù hợp để nâng cao năng lực cạnh tranh.

  2. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản trị kinh doanh, marketing: Tài liệu tham khảo về lý thuyết quản trị chiến lược, phương pháp nghiên cứu thực tiễn và ứng dụng trong ngành xây dựng.

  3. Các chuyên gia tư vấn chiến lược và phát triển doanh nghiệp: Cung cấp công cụ phân tích môi trường, đánh giá nội tại và lựa chọn chiến lược kinh doanh hiệu quả cho khách hàng trong lĩnh vực xây dựng.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Hiểu rõ hơn về thực trạng và nhu cầu phát triển chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp xây dựng, từ đó xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp.

Câu hỏi thường gặp

  1. Chiến lược kinh doanh là gì và tại sao quan trọng với doanh nghiệp xây dựng?
    Chiến lược kinh doanh là tập hợp các quyết định và hành động nhằm đạt mục tiêu dài hạn, tạo lợi thế cạnh tranh. Với doanh nghiệp xây dựng, chiến lược giúp định hướng phát triển, thích ứng với biến động thị trường và nâng cao hiệu quả hoạt động.

  2. Phương pháp nào được sử dụng để phân tích môi trường kinh doanh trong luận văn?
    Luận văn sử dụng mô hình EFAS và IFAS để phân tích các yếu tố bên ngoài và bên trong, kết hợp ma trận TOWS để xác định định hướng chiến lược phù hợp.

  3. Làm thế nào để lựa chọn chiến lược kinh doanh phù hợp cho công ty xây dựng?
    Lựa chọn dựa trên đánh giá các yếu tố môi trường, năng lực nội tại và sử dụng công cụ QSPM để định lượng mức độ hấp dẫn của các chiến lược thay thế, từ đó chọn chiến lược tối ưu.

  4. Các khó khăn thường gặp khi thực thi chiến lược kinh doanh là gì?
    Bao gồm thời gian thực hiện kéo dài, phát sinh vấn đề không lường trước, năng lực quản lý hạn chế, thiếu nguồn lực và hệ thống thông tin theo dõi chưa hiệu quả.

  5. Làm thế nào để theo dõi và điều chỉnh chiến lược kinh doanh hiệu quả?
    Thiết lập hệ thống báo cáo định kỳ, sử dụng các chỉ số tài chính và phi tài chính để đánh giá, đồng thời thực hiện điều chỉnh kịp thời dựa trên phân tích dữ liệu và phản hồi từ thị trường.

Kết luận

  • Luận văn đã hệ thống hóa các lý thuyết quản trị chiến lược kinh doanh và áp dụng vào thực tiễn tại Công ty TNHH Xây dựng Hoàng Hiệp.
  • Phân tích thực trạng cho thấy công ty cần hoàn thiện chiến lược kinh doanh để thích ứng với môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
  • Đề xuất các giải pháp phát triển thị trường mới, nâng cao chất lượng dịch vụ và xây dựng hệ thống quản trị chiến lược hiệu quả.
  • Nghiên cứu có giá trị tham khảo cho các doanh nghiệp xây dựng và nhà quản lý trong việc hoạch định và triển khai chiến lược kinh doanh.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất trong giai đoạn 2015-2020 và thiết lập hệ thống theo dõi, đánh giá liên tục để đảm bảo hiệu quả chiến lược.

Quý độc giả và các nhà quản lý doanh nghiệp được khuyến khích áp dụng các kết quả nghiên cứu này để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững trong ngành xây dựng.