Tổng quan nghiên cứu
Ngành may mặc Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, kéo theo sự tăng trưởng của các ngành công nghiệp phụ trợ như in tem nhãn, bao bì và đóng gói. Trong bối cảnh này, hoạt động thuê ngoài (outsourcing) trở thành giải pháp quan trọng giúp doanh nghiệp tận dụng nguồn lực bên ngoài, giảm thiểu rủi ro đầu tư và giải quyết các nút thắt sản xuất trong mùa cao điểm. Công ty TNHH Avery Dennison RIS Việt Nam (gọi tắt là Avery Dennison Việt Nam) đã xây dựng bộ phận quản lý nhà cung cấp từ năm 2016 nhằm kiểm soát chặt chẽ hoạt động outsourcing theo tiêu chuẩn quốc tế. Tuy nhiên, đặc thù ngành in tem nhãn phụ thuộc nhiều vào mùa vụ, dẫn đến nhiều thách thức trong việc duy trì chất lượng và tiến độ giao hàng trong mùa cao điểm, ảnh hưởng trực tiếp đến doanh số và chiến lược phát triển của công ty.
Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc xác định các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động thuê ngoài trong mùa cao điểm, phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động outsourcing của Avery Dennison Việt Nam. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các nhà cung cấp trong và ngoài nước, với dữ liệu phân tích từ năm 2015 đến 2019 và dự báo đến năm 2025. Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn lớn trong việc hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất nhãn mác hàng hóa tối ưu hóa hoạt động thuê ngoài, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững trong ngành công nghiệp in ấn và may mặc.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu về outsourcing, chi phí giao dịch và chiến lược doanh nghiệp. Thuê ngoài được định nghĩa là việc chuyển giao một số hoạt động và nguồn lực của doanh nghiệp cho nhà cung cấp bên ngoài, nhằm tối ưu hóa chi phí và tập trung vào năng lực cốt lõi (F. Robert Jacob, Richard B. Chase). Quá trình phát triển outsourcing được chia thành ba giai đoạn: sơ khai, phát triển và hợp tác chiến lược, phản ánh sự chuyển biến từ thuê ngoài đơn thuần sang hợp tác chiến lược lâu dài.
Ba khái niệm chính được sử dụng gồm:
- Chi phí giao dịch (Transaction Cost): Bao gồm chi phí thương lượng, quản lý hợp đồng, chuyển giao công nghệ và các chi phí chìm khác, ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài (Coase, 1937; Williamson, 2009).
- Năng lực cốt lõi và chiến lược doanh nghiệp: Doanh nghiệp chỉ nên thuê ngoài các hoạt động không thuộc năng lực cốt lõi, đồng thời quyết định thuê ngoài phải phù hợp với định hướng chiến lược dài hạn (Hamel và Prahalad, 1990; Kremic và Tukel, 2006).
- Mùa cao điểm: Đặc trưng bởi sự tăng đột biến về sản lượng đặt hàng, gây áp lực lớn lên năng lực sản xuất và chuỗi cung ứng, đặc biệt trong ngành in tem nhãn phục vụ ngành may mặc (Economic Analysis Office, 2015).
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định lượng và định tính. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo nội bộ của Avery Dennison Việt Nam, bao gồm báo cáo ngày, tháng, năm về hoạt động outsourcing và kết quả kinh doanh giai đoạn 2015-2019. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua phỏng vấn chuyên gia và khảo sát thực tế các nhà cung cấp dịch vụ outsourcing trong và ngoài nước.
Cỡ mẫu nghiên cứu gồm 25 nhà cung cấp, trong đó 10 nhà cung cấp trong nước và 15 nhà cung cấp nước ngoài, tập trung phân tích sâu 3 nhà cung cấp có ảnh hưởng lớn đến mùa cao điểm. Phương pháp phân tích sử dụng thống kê mô tả, lập bảng biểu và biểu đồ để minh họa các chỉ số chi phí, sản lượng và chất lượng. Timeline nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2015-2019 với dự báo và đề xuất giải pháp đến năm 2025.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Ảnh hưởng của chi phí outsourcing đến hiệu quả mùa cao điểm: Chi phí outsourcing được cấu thành từ chi phí sản xuất, chi phí quản lý chung (overhead), chi phí lao động và nguyên vật liệu. MOE (Manufacturing Operating Expenses) của outsourcing chỉ khoảng 5%, thấp hơn nhiều so với MOE sản xuất trong nhà (khoảng 8-14% tùy dòng sản phẩm). Điều này giúp công ty tiết kiệm chi phí vận hành trong mùa cao điểm.
Phân loại outsourcing và tác động đến mùa cao điểm: Avery Dennison phân loại outsourcing thành gia công công đoạn và thuê ngoài sản xuất thành phẩm, với các nhà cung cấp trong nước và nước ngoài. Nhà cung cấp trong nước chiếm tỷ trọng lớn trong mùa cao điểm do thời gian giao hàng nhanh và dễ kiểm soát chất lượng, trong khi outsourcing nước ngoài chủ yếu phục vụ các đơn hàng đặc biệt, chiếm tỷ trọng thấp.
Tỷ lệ số dư đảm phí (Contribution Margin - CM) và lợi nhuận gộp (Gross Profit - GP): CM outsource được duyệt tối thiểu 30%, tuy nhiên trong một số trường hợp CM outsource thấp hơn CM inhouse nhưng GP outsource vẫn cao hơn do chi phí MOE thấp hơn. Điều này cho thấy outsourcing vẫn là lựa chọn hiệu quả về mặt tài chính trong mùa cao điểm.
Khó khăn trong quản lý nhà cung cấp: Mùa cao điểm gây áp lực lớn lên năng lực nhà thầu, dẫn đến rủi ro về chất lượng sản phẩm và tiến độ giao hàng. Việc thiếu đồng bộ trong quy trình phê duyệt giá và dự báo sản lượng cũng làm tăng chi phí và rủi ro cho công ty.
Thảo luận kết quả
Các số liệu cho thấy outsourcing là công cụ quan trọng giúp Avery Dennison Việt Nam vượt qua nút thắt sản xuất trong mùa cao điểm, đồng thời giảm chi phí vận hành và tăng tính linh hoạt. Tuy nhiên, chi phí giao dịch và chi phí chìm như chi phí thiết lập hợp đồng, chuyển giao công nghệ và chi phí giao tiếp vẫn là thách thức lớn cần được kiểm soát chặt chẽ.
So sánh với các nghiên cứu trong ngành, kết quả phù hợp với lý thuyết chi phí giao dịch của Williamson và các nghiên cứu về năng lực cốt lõi của Hamel và Prahalad, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lựa chọn đúng hoạt động để thuê ngoài và quản lý nhà cung cấp hiệu quả. Việc áp dụng quy trình phê duyệt giá đồng nhất và dự báo chính xác sản lượng sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả hoạt động outsourcing.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh MOE giữa sản xuất trong nhà và outsourcing theo từng dòng sản phẩm, bảng thống kê tỷ lệ CM và GP, cũng như biểu đồ thể hiện sự biến động sản lượng outsourcing trong mùa cao điểm.
Đề xuất và khuyến nghị
Cải thiện quy trình phê duyệt giá đồng nhất: Thiết lập quy trình phê duyệt giá outsourcing thống nhất, minh bạch và nhanh chóng nhằm giảm thiểu thời gian thương lượng, đảm bảo tỷ lệ số dư đảm phí tối thiểu 30%. Chủ thể thực hiện: Bộ phận Procurement, timeline: 6 tháng.
Xây dựng hệ thống dự báo sản lượng chính xác: Áp dụng công nghệ phân tích dữ liệu để dự báo nhu cầu outsourcing theo mùa, giảm thiểu rủi ro tồn kho và thiếu hụt nguồn hàng. Chủ thể thực hiện: Phòng Kinh doanh phối hợp với Procurement, timeline: 12 tháng.
Kiểm soát và nâng cao năng lực nhà thầu: Tổ chức đánh giá định kỳ năng lực nhà cung cấp, đào tạo và huấn luyện kỹ thuật nhằm đảm bảo chất lượng và tiến độ giao hàng trong mùa cao điểm. Chủ thể thực hiện: Bộ phận Quản lý nhà cung cấp, timeline: liên tục hàng năm.
Tối ưu hóa chi phí giao dịch và chi phí chìm: Rà soát và tối ưu các chi phí liên quan đến hợp đồng, chuyển giao công nghệ và giao tiếp với nhà cung cấp, ưu tiên sử dụng nhà cung cấp trong nước để giảm chi phí vận chuyển và thuế. Chủ thể thực hiện: Bộ phận Tài chính và Procurement, timeline: 9 tháng.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Các doanh nghiệp sản xuất ngành may mặc và in ấn: Giúp hiểu rõ vai trò và cách thức quản lý outsourcing hiệu quả trong mùa cao điểm, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh.
Bộ phận quản lý chuỗi cung ứng và procurement: Cung cấp kiến thức về quy trình, chi phí và các nhân tố ảnh hưởng đến outsourcing, hỗ trợ xây dựng chiến lược quản lý nhà cung cấp.
Nhà cung cấp dịch vụ outsourcing: Hiểu được yêu cầu và tiêu chuẩn của khách hàng lớn như Avery Dennison, từ đó nâng cao năng lực và chất lượng dịch vụ.
Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành kinh doanh thương mại, quản trị chuỗi cung ứng: Tài liệu tham khảo thực tiễn về ứng dụng lý thuyết outsourcing trong doanh nghiệp sản xuất theo mùa vụ.
Câu hỏi thường gặp
Tại sao outsourcing lại quan trọng trong mùa cao điểm của Avery Dennison?
Outsourcing giúp công ty đáp ứng nhanh nhu cầu tăng đột biến về sản lượng khi nguồn lực nội bộ có giới hạn, đồng thời giảm chi phí vận hành và rủi ro đầu tư.Chi phí giao dịch ảnh hưởng thế nào đến quyết định thuê ngoài?
Chi phí giao dịch bao gồm chi phí thương lượng, quản lý hợp đồng và chuyển giao công nghệ, nếu quá cao sẽ làm giảm lợi ích của outsourcing, do đó cần được kiểm soát chặt chẽ.Làm thế nào để đảm bảo chất lượng sản phẩm khi thuê ngoài?
Công ty áp dụng quy trình kiểm tra nghiêm ngặt, yêu cầu nhà cung cấp tuân thủ tiêu chuẩn hóa chất RSL và tổ chức đánh giá, huấn luyện định kỳ cho nhà thầu.Tại sao nên ưu tiên nhà cung cấp trong nước trong mùa cao điểm?
Nhà cung cấp trong nước giúp giảm thời gian giao hàng, chi phí vận chuyển và rủi ro về thủ tục hải quan, từ đó tăng tính linh hoạt và kiểm soát chất lượng tốt hơn.Giải pháp nào giúp cải thiện dự báo sản lượng outsourcing?
Sử dụng công nghệ phân tích dữ liệu và phối hợp chặt chẽ giữa phòng kinh doanh và procurement để dự báo chính xác nhu cầu, giảm thiểu tồn kho và thiếu hụt nguồn hàng.
Kết luận
- Hoạt động thuê ngoài đóng vai trò thiết yếu trong việc giải quyết nút thắt sản xuất và tăng trưởng doanh số của Avery Dennison Việt Nam trong mùa cao điểm.
- Chi phí outsourcing thấp hơn chi phí sản xuất trong nhà nhờ MOE thấp, giúp công ty tối ưu hóa lợi nhuận gộp.
- Các rủi ro về chất lượng và tiến độ có thể được kiểm soát thông qua quy trình phê duyệt giá, đánh giá năng lực nhà cung cấp và tuân thủ tiêu chuẩn hóa chất nghiêm ngặt.
- Giải pháp cải tiến quy trình phê duyệt giá, dự báo sản lượng và nâng cao năng lực nhà thầu là cần thiết để nâng cao hiệu quả hoạt động outsourcing.
- Nghiên cứu cung cấp cơ sở thực tiễn và tham khảo cho các doanh nghiệp sản xuất theo mùa vụ, góp phần phát triển ngành in ấn và nền kinh tế Việt Nam.
Tác giả khuyến nghị các đơn vị liên quan triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 1-2 năm tới nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thuê ngoài, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và ứng dụng công nghệ mới trong quản lý chuỗi cung ứng.