Luận Án Tiến Sĩ: Thi Hành Án Hành Chính Ở Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN

MỤC LỤC

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC PHỤ LỤC, BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ

PHẦN MỞ ĐẦU

0.1. Tính cấp thiết của đề tài

0.2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài

0.2.1. Mục đích nghiên cứu của đề tài

0.2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài

0.3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu

0.3.1. Đối tượng nghiên cứu của đề tài

0.3.2. Phạm vi nghiên cứu của đề tài

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT CỦA ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU

1.1. Tổng quan về tình hình nghiên cứu

1.1.1. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam

1.1.2. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài

1.1.3. Đánh giá chung tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài và những vấn đề được luận án tiếp tục nghiên cứu

1.2. Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

1.2.1. Phương pháp nghiên cứu

1.3. Kết luận Chương 1

2. CHƯƠNG 2: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THI HÀNH ÁN HÀNH CHÍNH Ở VIỆT NAM

2.1. Khái niệm, bản chất của thi hành án

2.1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò và những yếu tố cơ bản ảnh hưởng tới hiệu quả thi hành án hành chính ở Việt Nam

2.1.1.1. Khái niệm thi hành án hành chính

2.1.1.2. Đặc điểm của thi hành án hành chính

2.1.1.3. Vai trò của thi hành án hành chính

2.1.1.4. Những yếu tố cơ bản ảnh hưởng tới hiệu quả thi hành án hành chính ở Việt Nam

2.2. Các nguyên tắc thi hành án hành chính

2.2.1. Nguyên tắc tuân theo pháp luật trong thi hành án hành chính

2.2.2. Nguyên tắc bảo đảm sự tham gia của Tòa án trong thi hành án hành chính

2.2.3. Nguyên tắc bảo đảm quyền con người, quyền công dân trong thi hành án hành chính

2.2.4. Nguyên tắc bảo đảm sự tham gia tích cực, chủ động của người bị kiện trong vụ án hành chính vào hoạt động thi hành án hành chính

2.3. Thi hành án hành chính theo quy định của pháp luật một số nước trên thế giới và những giá trị, kinh nghiệm có thể tham khảo cho Việt Nam

2.3.1. Thi hành án hành chính theo quy định của pháp luật một số nước trên thế giới

2.3.2. Những giá trị, kinh nghiệm tham khảo cho Việt Nam

2.4. Kết luận Chương 2

3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ THI HÀNH ÁN HÀNH CHÍNH VÀ THỰC TIỄN THI HÀNH ÁN HÀNH CHÍNH Ở VIỆT NAM

3.1. Thực trạng pháp luật về thi hành án hành chính ở Việt Nam. Những bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính được thi hành

3.1.1. Giải thích bản án, quyết định của Tòa án

3.1.2. Thủ tục thi hành bản án, quyết định của Tòa án

3.1.3. Yêu cầu, quyết định buộc thi hành bản án, quyết định của Tòa án

3.1.4. Kiểm sát thi hành án hành chính

3.1.5. Xử lý vi phạm trong thi hành án hành chính

3.1.6. Quản lý nhà nước về thi hành án hành chính

3.2. Thực tiễn thi hành án hành chính ở Việt Nam

3.2.1. Một số kết quả đạt được trong thực tiễn thi hành án hành chính ở Việt Nam

3.2.2. Những tồn tại, hạn chế trong thực tiễn thi hành án hành chính ở Việt Nam

3.2.3. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trong thực tiễn thi hành án hành chính ở Việt Nam

3.3. Kết luận Chương 3

4. CHƯƠNG 4: QUAN ĐIỂM VÀ CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH ÁN HÀNH CHÍNH Ở VIỆT NAM

4.1. Quan điểm nâng cao hiệu quả thi hành án hành chính ở Việt Nam

4.1.1. Việc nâng cao hiệu quả thi hành án hành chính phải được tiến hành trên cơ sở thể chế hoá các chủ trương, đường lối, quan điểm về cải cách tư pháp, cải cách hành chính đã được xác định trong các nghị quyết, văn kiện của Đảng

4.1.2. Nâng cao hiệu quả thi hành án hành chính phải bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất và khả thi của hệ thống pháp luật

4.1.3. Nâng cao hiệu quả thi hành án hành chính phải gắn liền với việc bảo đảm quyền con người, quyền công dân mà cụ thể là quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đến việc thi hành án

4.1.4. Việc đề ra các giải pháp nâng cao hiệu quả thi hành án hành chính phải dựa trên tổng kết, đánh giá thực tiễn thi hành pháp luật về thi hành án hành chính và vận dụng kinh nghiệm pháp luật nước ngoài

4.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả thi hành án hành chính ở Việt Nam

4.2.1. Giải pháp hoàn thiện pháp luật về thi hành án hành chính

4.2.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về thi hành án hành chính

4.3. Kết luận Chương 4

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

PL1. Tình hình thụ lý giải quyết vụ án hành chính trong những năm gần đây

PL2. Kết quả thi hành án hành chính trong những năm gần đây

PL3. Biểu đồ thống kê kết quả thi hành án hành chính trong những năm gần đây

PL4. Sơ đồ tóm tắt thủ tục thi hành án hành chính

PL5. Danh mục các văn bản quy phạm pháp luật và một số văn bản hành chính về thi hành án hành chính từ năm 1996 đến 2019

PL6. Danh sách quyết định buộc thi hành án hành chính của Tòa án nhân dân được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thi hành án dân sự thuộc Bộ Tư pháp (tính đến tháng 12/2019)

PL7. Một số điều khoản cơ bản về dự thảo Luật Thi hành án hành chính

PL8. Kết quả điều tra xã hội học Đề tài “Thi hành án hành chính ở Việt Nam – Lý luận và thực tiễn”

PL9. Một số vụ việc thi hành án hành chính điển hình phức tạp, kéo dài liên quan đến cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước vi phạm nghĩa vụ thi hành án

I. Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý thuyết

Luận án tiến sĩ 'Thi hành án hành chính ở Việt Nam - Lý luận và thực tiễn' bắt đầu với việc tổng quan tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước. Tác giả nhấn mạnh sự thiếu hụt các nghiên cứu hệ thống về thi hành án hành chính, đặc biệt là ở Việt Nam. Các nghiên cứu trước đây chủ yếu tập trung vào khía cạnh pháp lý mà chưa đi sâu vào thực tiễn. Luận án này kế thừa và phát triển các nghiên cứu trước, đồng thời bổ sung những góc nhìn mới về lý luận và thực tiễn. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng bao gồm phân tích tài liệu, so sánh pháp luật quốc tế và khảo sát thực tiễn.

1.1. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam

Các nghiên cứu về thi hành án hành chính ở Việt Nam còn hạn chế, chủ yếu tập trung vào khía cạnh pháp lý. Các công trình trước đây chưa đánh giá toàn diện về thực tiễn thi hành án, đặc biệt là những khó khăn trong việc thực thi pháp luật. Luận án này nhằm lấp đầy khoảng trống đó bằng cách kết hợp lý luận và thực tiễn.

1.2. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài

Các nghiên cứu quốc tế về thi hành án hành chính tập trung vào hệ thống pháp luật của các nước phát triển như Pháp, Đức và Nhật Bản. Những nghiên cứu này cung cấp cái nhìn toàn diện về cơ chế thi hành án, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm cho Việt Nam.

II. Lý luận về thi hành án hành chính

Luận án đưa ra khái niệm và bản chất của thi hành án hành chính, nhấn mạnh tính tự nguyện và sự phức tạp của quá trình này. Tác giả phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả thi hành án, bao gồm chính sách pháp luật, quy trình thi hành án và trách nhiệm của các cơ quan nhà nước. Các nguyên tắc thi hành án hành chính như tuân thủ pháp luật, bảo vệ quyền lợi công dân và sự tham gia của Tòa án cũng được làm rõ.

2.1. Khái niệm và đặc điểm

Thi hành án hành chính được định nghĩa là quá trình thực hiện các bản án, quyết định của Tòa án trong lĩnh vực hành chính. Đặc điểm nổi bật là tính tự nguyện và sự tham gia của các cơ quan nhà nước.

2.2. Nguyên tắc thi hành án

Các nguyên tắc cơ bản bao gồm tuân thủ pháp luật, bảo vệ quyền con người và sự tham gia tích cực của các bên liên quan. Những nguyên tắc này đảm bảo tính công bằng và hiệu quả của quá trình thi hành án.

III. Thực trạng pháp luật và thực tiễn thi hành án hành chính

Luận án phân tích thực trạng pháp luật về thi hành án hành chính ở Việt Nam, chỉ ra những hạn chế trong quy định và thực tiễn thực hiện. Các vấn đề như tồn đọng án, thiếu cơ chế bảo đảm và ý thức chấp hành của các cơ quan nhà nước được đề cập chi tiết. Tác giả cũng đánh giá hiệu quả của các quy định hiện hành và đề xuất cải tiến.

3.1. Thực trạng pháp luật

Pháp luật về thi hành án hành chính còn thiếu đồng bộ và chưa đầy đủ. Các quy định rải rác trong nhiều văn bản khác nhau gây khó khăn cho việc thực thi.

3.2. Thực tiễn thi hành án

Thực tiễn thi hành án hành chính gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là việc thiếu cơ chế bảo đảm và ý thức chấp hành của các cơ quan nhà nước. Tình trạng tồn đọng án và chậm trễ trong thi hành án là những vấn đề nổi cộm.

IV. Giải pháp nâng cao hiệu quả thi hành án hành chính

Luận án đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thi hành án hành chính, bao gồm hoàn thiện pháp luật và cải tiến quy trình thực hiện. Các giải pháp này dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn, đảm bảo tính khả thi và phù hợp với bối cảnh Việt Nam. Tác giả nhấn mạnh vai trò của việc bảo vệ quyền lợi công dân và tăng cường trách nhiệm của các cơ quan nhà nước.

4.1. Hoàn thiện pháp luật

Cần xây dựng một hệ thống pháp luật đồng bộ và thống nhất về thi hành án hành chính. Các quy định cần rõ ràng, minh bạch và phù hợp với thực tiễn.

4.2. Cải tiến quy trình thực hiện

Cải tiến quy trình thi hành án hành chính bằng cách tăng cường sự tham gia của Tòa án và các cơ quan liên quan. Đồng thời, nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ thi hành án.

Luận Án Tiến Sĩ Về Thi Hành Án Hành Chính Tại Việt Nam: Lý Luận Và Thực Tiễn