I. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Luận án tiến sĩ luật học này tập trung vào pháp luật chống bán phá giá hiện hành của Hoa Kỳ, một chủ đề có tính thời sự và thực tiễn cao. Các nghiên cứu trước đây về chống bán phá giá và luật học đã được tổng hợp, đánh giá để làm rõ những vấn đề còn tồn tại. Các công trình nghiên cứu về pháp luật chống bán phá giá của WTO và các nước khác cũng được tham khảo để xây dựng cơ sở lý luận. Hoa Kỳ là một trong những quốc gia sử dụng biện pháp này nhiều nhất, đặc biệt đối với các nền kinh tế phi thị trường như Việt Nam.
1.1. Nghiên cứu lý luận về chống bán phá giá
Các nghiên cứu về chống bán phá giá đã chỉ ra rằng hành vi này là một hình thức phân biệt giá trong thương mại quốc tế. Bruce Yandle và Elizabeth M. Young (1987) cho rằng bán phá giá có lợi cho người tiêu dùng nhưng có thể gây hại cho ngành sản xuất nội địa. Raj Bhala (2002) phản đối việc sử dụng biện pháp chống bán phá giá vì tính phản cạnh tranh của nó. Các nghiên cứu gần đây của Shelby Anderson và cộng sự (2018) cũng chỉ ra xu hướng gia tăng sử dụng biện pháp này trong chính sách thương mại của Hoa Kỳ.
1.2. Nghiên cứu lý luận về pháp luật chống bán phá giá
Các công trình nghiên cứu về pháp luật chống bán phá giá đã làm rõ khái niệm, đặc điểm và vai trò của nó trong thương mại quốc tế. Nguyễn Tú (2013) và Vũ Thị Như Hằng (2014) đã phân tích mặt tích cực và tiêu cực của hành vi bán phá giá, đồng thời đánh giá hiệu quả của các biện pháp chống bán phá giá. Các nghiên cứu này cung cấp cơ sở lý luận quan trọng để hiểu rõ hơn về pháp luật hiện hành của Hoa Kỳ.
II. Những vấn đề lý luận về pháp luật chống bán phá giá
Chương này tập trung làm rõ các vấn đề lý luận về chống bán phá giá và pháp luật chống bán phá giá. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của pháp luật chống bán phá giá được phân tích chi tiết. Quá trình hình thành và phát triển của pháp luật chống bán phá giá trong thương mại quốc tế cũng được trình bày, đặc biệt là sự phát triển của luật pháp Hoa Kỳ trong lĩnh vực này.
2.1. Lý luận về bán phá giá và chống bán phá giá
Hành vi bán phá giá được định nghĩa là việc bán hàng hóa ở thị trường nước ngoài với giá thấp hơn giá thị trường nội địa. Chống bán phá giá là biện pháp được sử dụng để bảo vệ ngành sản xuất nội địa khỏi sự cạnh tranh không công bằng. Các nguyên tắc và quy định của pháp luật chống bán phá giá được xây dựng dựa trên các hiệp định quốc tế, đặc biệt là Hiệp định về chống bán phá giá của WTO.
2.2. Quá trình hình thành và phát triển pháp luật chống bán phá giá
Pháp luật chống bán phá giá của Hoa Kỳ đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển, từ những quy định đầu tiên trong Đạo luật Thuế quan năm 1930 đến các sửa đổi gần đây. Sự phát triển này phản ánh sự thay đổi trong chính sách thương mại và bảo hộ nội địa của Hoa Kỳ. Các quy định hiện hành của Hoa Kỳ về chống bán phá giá được coi là một trong những hệ thống pháp luật phức tạp và nghiêm ngặt nhất thế giới.
III. Thực trạng pháp luật chống bán phá giá của Hoa Kỳ
Chương này phân tích thực trạng pháp luật chống bán phá giá của Hoa Kỳ, bao gồm các quy định về điều tra, xác định hành vi bán phá giá và áp dụng các biện pháp chống bán phá giá. Các phương thức giải quyết tranh chấp liên quan đến chống bán phá giá cũng được đề cập. Pháp luật hiện hành của Hoa Kỳ được đánh giá là có nhiều điểm khác biệt so với quy định của WTO, đặc biệt là đối với các nền kinh tế phi thị trường.
3.1. Thực trạng pháp luật về điều tra và xác định hành vi bán phá giá
Hoa Kỳ có quy trình điều tra và xác định hành vi bán phá giá rất chặt chẽ. Các tiêu chí để xác định hành vi này bao gồm việc so sánh giá xuất khẩu với giá thị trường nội địa hoặc giá thành sản xuất. Đối với các nền kinh tế phi thị trường, Hoa Kỳ áp dụng các phương pháp tính toán đặc biệt, gây nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu.
3.2. Thực trạng pháp luật về áp dụng biện pháp chống bán phá giá
Sau khi xác định hành vi bán phá giá, Hoa Kỳ áp dụng các biện pháp như thuế chống bán phá giá hoặc hạn ngạch nhập khẩu. Các biện pháp này được áp dụng nhằm bảo vệ ngành sản xuất nội địa, nhưng cũng gây ra nhiều tranh cãi về tính công bằng và hiệu quả. Các vụ kiện chống bán phá giá của Hoa Kỳ thường kéo dài và tốn kém, đặc biệt đối với các doanh nghiệp từ các nước đang phát triển.
IV. Những giải pháp phòng ngừa và ứng phó cho Việt Nam
Chương này đề xuất các giải pháp để Việt Nam có thể phòng ngừa và ứng phó hiệu quả với các vụ kiện chống bán phá giá của Hoa Kỳ. Các giải pháp bao gồm việc nâng cao nhận thức của doanh nghiệp, cải thiện hệ thống pháp luật trong nước và tăng cường hợp tác quốc tế. Nghiên cứu pháp luật này cung cấp những gợi ý quan trọng cho các nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp Việt Nam.
4.1. Giải pháp phòng ngừa các vụ điều tra chống bán phá giá
Để phòng ngừa các vụ điều tra chống bán phá giá, các doanh nghiệp Việt Nam cần tuân thủ các quy định về giá cả và minh bạch hóa thông tin tài chính. Việc xây dựng chiến lược xuất khẩu bền vững và đa dạng hóa thị trường cũng là những biện pháp hiệu quả. Luật thương mại quốc tế cần được nghiên cứu kỹ lưỡng để tránh các rủi ro pháp lý.
4.2. Giải pháp ứng phó với các biện pháp chống bán phá giá
Khi bị áp dụng các biện pháp chống bán phá giá, các doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động tham gia vào quá trình điều tra và sử dụng các công cụ pháp lý để bảo vệ quyền lợi của mình. Việc hợp tác với các hiệp hội ngành hàng và cơ quan chức năng cũng là yếu tố quan trọng để đạt được kết quả tích cực trong các vụ kiện này.
