I. Khái quát về địa vị pháp lý của thành viên hợp danh trong công ty hợp danh
Luận văn thạc sĩ luật học này tập trung nghiên cứu địa vị pháp lý của thành viên hợp danh trong công ty hợp danh (CTHD) theo pháp luật Việt Nam. CTHD là loại hình doanh nghiệp có ít nhất hai thành viên là chủ sở hữu chung, cùng kinh doanh dưới một tên chung và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân về các nghĩa vụ của công ty. Địa vị pháp lý của thành viên hợp danh được hiểu là tổng thể các quyền và nghĩa vụ của họ, xác lập và giới hạn khả năng tham gia các quan hệ pháp luật. Thành viên hợp danh là nhà đầu tư chủ chốt, thể hiện rõ nét bản chất đối nhân của CTHD. Luận văn nhấn mạnh vai trò then chốt của thành viên hợp danh trong việc điều hành, quản lý và chịu trách nhiệm đối với CTHD. Trách nhiệm này kéo dài ngay cả sau khi chấm dứt tư cách thành viên trong vòng 2 năm nếu có nguồn thu nhập chính thức. Luật pháp một số nước còn coi thành viên hợp danh có tư cách thương nhân, cho phép họ hoạt động thương mại độc lập, nhân danh bản thân hoặc CTHD.
1.1. Khái niệm công ty hợp danh và thành viên hợp danh: CTHD ra đời từ nhu cầu liên kết của các thương nhân, mang đậm nét công ty đối nhân. Thành viên hợp danh phải là cá nhân và không thuộc các trường hợp bị cấm theo luật định. 1.2. Địa vị pháp lý: Là tổng thể quyền và nghĩa vụ của thành viên, tạo khả năng tham gia quan hệ pháp luật độc lập. 1.3. Vị trí, vai trò: Thành viên hợp danh là nhà đầu tư chủ chốt, chịu trách nhiệm vô hạn, có quyền điều hành, quản lý CTHD. 1.4. Quyền và nghĩa vụ: Bao gồm quyền tham gia biểu quyết, đại diện CTHD, điều hành kinh doanh và nghĩa vụ chịu trách nhiệm vô hạn về nợ của CTHD.
II. Thực trạng pháp luật và thực tiễn thi hành pháp luật về địa vị pháp lý của thành viên hợp danh
Chương này phân tích thực trạng pháp luật về địa vị pháp lý của thành viên hợp danh, chỉ ra những điểm chưa rõ ràng, bất cập và khó khăn trong thực tiễn áp dụng. Luận văn chỉ ra những bất cập trong quy định về quyền của thành viên hợp danh đại diện cho CTHD, nghĩa vụ liên đới chịu trách nhiệm vô hạn, hạn chế quyền của thành viên hợp danh, quy định về tiếp nhận thành viên mới và chấm dứt tư cách thành viên. Việc phân tích thực tiễn thi hành pháp luật cho thấy những thành tựu đạt được nhưng cũng nêu lên một số bất cập, vướng mắc. Luận văn phân tích nguyên nhân của những bất cập này, làm cơ sở cho việc đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật. Ví dụ, luận văn chỉ ra sự chưa rõ ràng trong quy định về quyền đại diện của thành viên hợp danh, dẫn đến khó khăn trong thực tiễn giao dịch. Việc thiếu quy định cụ thể về thủ tục chấm dứt tư cách thành viên hợp danh cũng gây khó khăn cho việc xử lý các tranh chấp phát sinh.
III. Hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật
Chương này tập trung vào việc đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật về địa vị pháp lý của thành viên hợp danh trong CTHD ở Việt Nam. Dựa trên những phân tích về thực trạng pháp luật và thực tiễn, luận văn đề xuất các nguyên tắc cần tuân thủ khi hoàn thiện pháp luật, bao gồm nguyên tắc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của thành viên, nguyên tắc đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình, nguyên tắc phù hợp với thông lệ quốc tế. Luận văn cũng đưa ra các phương hướng và giải pháp cụ thể, ví dụ như: bổ sung quy định rõ ràng về quyền đại diện của thành viên hợp danh, hoàn thiện quy định về trách nhiệm của thành viên hợp danh sau khi chấm dứt tư cách thành viên, thiết lập cơ chế giám sát chặt chẽ hoạt động của CTHD, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật. Mục tiêu là tạo ra một khung pháp lý rõ ràng, minh bạch, bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan và thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của loại hình doanh nghiệp CTHD.
IV. Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam
Luận văn khảo sát pháp luật về địa vị pháp lý của thành viên hợp danh ở một số nước như Thụy Điển, Mỹ, Thái Lan. Qua đó, luận văn so sánh, rút ra kinh nghiệm và bài học cho Việt Nam. Ví dụ, một số nước cho phép tổ chức làm thành viên hợp danh, mở rộng khả năng huy động vốn cho CTHD. Kinh nghiệm của các nước này về quy định rõ ràng quyền và nghĩa vụ của thành viên hợp danh, cơ chế giải quyết tranh chấp, thủ tục chấm dứt tư cách thành viên… là những bài học quý báu cho Việt Nam. Từ việc phân tích kinh nghiệm quốc tế, luận văn đề xuất các kiến nghị cụ thể cho việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam, nhằm khắc phục những hạn chế hiện tại và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của CTHD. Việc tham khảo pháp luật nước ngoài giúp đảm bảo pháp luật Việt Nam phù hợp với thông lệ quốc tế, thu hút đầu tư và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.