I. Tổng quan về luận án tiến sĩ
Luận án tiến sĩ này tập trung vào nghiên cứu kinh tế môi trường kinh doanh cho các doanh nghiệp Đông Nam Bộ trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Mục tiêu chính là xác định các yếu tố cấu thành môi trường kinh doanh, đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh cho doanh nghiệp vùng Đông Nam Bộ. Luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu đa dạng, bao gồm thống kê, mô tả, và điều tra khảo sát, nhằm đảm bảo tính khách quan và khoa học.
1.1. Mục đích nghiên cứu
Mục đích của luận án tiến sĩ là xác định các yếu tố cấu thành môi trường kinh doanh vùng Đông Nam Bộ, nhận diện những thuận lợi và khó khăn của doanh nghiệp trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Từ đó, đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện môi trường kinh doanh cho doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập quốc tế.
1.2. Phạm vi nghiên cứu
Luận án tập trung nghiên cứu thực trạng môi trường kinh doanh vùng Đông Nam Bộ giai đoạn 2015-2019 và đề xuất giải pháp đến năm 2030. Đối tượng nghiên cứu chính là các doanh nghiệp tư nhân trong nước, chiếm tỷ lệ lớn trong tổng số doanh nghiệp toàn vùng.
II. Cơ sở lý luận về môi trường kinh doanh
Luận án sử dụng các khung lý thuyết như mô hình PCI của VCCI, mô hình GEM, và mô hình PEST để phân tích các nhân tố cấu thành môi trường kinh doanh. Các yếu tố này bao gồm an ninh - chính trị, đặc điểm kinh tế, thể chế pháp luật, bộ máy hành chính, nguồn nhân lực, và cơ sở hạ tầng. Luận án cũng nhấn mạnh vai trò của hội nhập quốc tế trong việc thúc đẩy cải cách môi trường kinh doanh tại Việt Nam.
2.1. Các yếu tố cấu thành môi trường kinh doanh
Các yếu tố cấu thành môi trường kinh doanh bao gồm an ninh - chính trị, đặc điểm kinh tế, thể chế pháp luật, bộ máy hành chính, nguồn nhân lực, và cơ sở hạ tầng. Những yếu tố này có tác động trực tiếp đến hoạt động của doanh nghiệp Đông Nam Bộ.
2.2. Vai trò của hội nhập quốc tế
Hội nhập quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy cải cách môi trường kinh doanh. Việt Nam đã thực hiện nhiều cải cách nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và thu hút đầu tư nước ngoài, đặc biệt là trong bối cảnh tham gia các hiệp định thương mại tự do như EVFTA.
III. Thực trạng môi trường kinh doanh vùng Đông Nam Bộ
Luận án đánh giá thực trạng môi trường kinh doanh vùng Đông Nam Bộ giai đoạn 2015-2019. Kết quả cho thấy, vùng Đông Nam Bộ là khu vực kinh tế năng động với mức tăng trưởng cao, tập trung nhiều trung tâm kinh tế, công nghiệp, và dịch vụ. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức như chi phí không chính thức, thủ tục hành chính phức tạp, và thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao.
3.1. Tình hình hoạt động của doanh nghiệp
Giai đoạn 2015-2019, số lượng doanh nghiệp tư nhân vùng Đông Nam Bộ tăng đáng kể, đóng góp lớn vào GDP toàn vùng. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận vốn và thị trường quốc tế.
3.2. Những thách thức trong môi trường kinh doanh
Các thách thức chính bao gồm chi phí không chính thức, thủ tục hành chính phức tạp, và thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao. Những yếu tố này ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Đông Nam Bộ.
IV. Định hướng và giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh
Luận án đề xuất các giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030. Các giải pháp bao gồm cải cách hành chính, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đầu tư vào cơ sở hạ tầng, và tăng cường liên kết vùng. Những giải pháp này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Đông Nam Bộ phát triển bền vững trong bối cảnh hội nhập quốc tế.
4.1. Giải pháp về cải cách hành chính
Cải cách hành chính là một trong những giải pháp quan trọng nhằm giảm thiểu chi phí không chính thức và thủ tục phức tạp, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Đông Nam Bộ hoạt động hiệu quả.
4.2. Giải pháp về nguồn nhân lực
Đầu tư vào đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là yếu tố then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Đông Nam Bộ trong bối cảnh hội nhập quốc tế.