Kinh Tế Vĩ Mô Quốc Tế: Xu Hướng và Tác Động

• Tác giả: TS. Phạm Thị Tuyết Trinh
• Trường học: Trường Đại Học Ngân Hàng Tp. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Kinh Tế Vĩ Mô Quốc Tế
• Đề tài: Khám Phá Kinh Tế Vĩ Mô Quốc Tế
• Loại tài liệu: Tài Liệu Tham Khảo
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Tp. Hồ Chí Minh

• LỜI MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CÁC VẤN ĐỀ CỦA KINH TẾ VĨ MÔ QUỐC TẾ
• 1.1. Các đồng tiền quốc gia và biến động tỷ giá
• 1.2. Tỷ giá vận động như thế nào?
• 1.3. Tại sao cần phải tìm hiểu sự vận động của tỷ giá?
• 1.4. Khủng hoảng tiền tệ
• 1.5. Tự do hoá lưu chuyển vốn
• 1.6. Mất cân bằng cán cân vãng lai
• 1.7. Của cải nước ngoài. Lựa chọn chính sách của chính phủ
• 1.8. Hội nhập và kiểm soát vốn: Các qui định của tài chính quốc tế
• 1.9. Lựa chọn chế độ tỷ giá
• 1.10. Tóm tắt chương
• 1.11. Câu hỏi và bài tập
• 2. TÀI KHOẢN QUỐC GIA TRONG NỀN KINH TẾ MỞ
• 2.1. Tài khoản quốc gia trong nền kinh tế đóng
• 2.2. Tài khoản quốc gia trong nền kinh tế mở
• 2.3. Tổng sản phẩm quốc nội của nền kinh tế mở
• 2.4. Tổng thu nhập quốc gia của nền kinh tế mở
• 2.5. Tổng thu nhập quốc gia khả dụng
• 2.6. Tài khoản thu nhập và cán cân vãng lai
• 2.7. Nguồn lực bên ngoài của nền kinh tế mở
• 2.8. Tài sản nước ngoài
• 2.9. Tài sản nước ngoài là gì?
• 2.10. Thay đổi tài sản nước ngoài
• 2.11. Tóm tắt chương
• 2.12. Câu hỏi và bài tập
• 3. XÁC ĐỊNH CÁN CÂN TÀI KHOẢN VÃNG LAI
• 3.1. Cơ chế tự điều chỉnh
• 3.2. Cơ chế tự điều chỉnh của giá
• 3.3. Cơ chế tự điều chỉnh của thu nhập
• 3.4. Tiếp cận hệ số co giãn
• 3.5. Hệ số co giãn
• 3.6. Điều kiện Marshall-Lerner
• 3.7. Hiệu ứng đường cong J
• 3.8. Tiếp cận hấp thu
• 3.9. Tóm tắt chương
• 3.10. Câu hỏi và bài tập
• 3.11. Phân tích tình huống
• 4. TỰ DO LƯU CHUYỂN VỐN
• 4.1. Ràng buộc ngân sách và giới hạn vay vốn
• 4.2. Ràng buộc ngân sách dài hạn là gì?
• 4.3. Xác định ràng buộc ngân sách dài hạn
• 4.4. Hàm ý LRBC cho GNE và GDP
• 4.5. Ứng dụng LRBC trường hợp các nước đang phát triển
• 4.6. Lợi ích của hội nhập tài chính: Điều hòa tiêu dùng
• 4.6.1. Mô hình cơ bản
• 4.6.2. Khi không có cú sốc
• 4.7. Ứng dụng giải thích biến động tiêu dùng của các nền kinh tế và hội nhập tài chính
• 4.8. Ứng dụng xây dựng chiến lược tiết kiệm dự phòng
• 4.9. Lợi ích của hội nhập tài chính: Đầu tư hiệu quả
• 4.9.1. Mô hình cơ bản
• 4.9.2. Khi nào nền kinh tế sẽ nắm bắt cơ hội đầu tư
• 4.10. Ứng dụng giải thích sự không liên kết giữa tiết kiệm và đầu tư trong nền kinh tế mở
• 4.11. Lợi ích của hội nhập tài chính: Đa dạng hoá đầu tư
• 4.11.1. Danh mục đầu tư nội địa
• 4.11.2. Danh mục đầu tư quốc tế
• 4.12. Hội nhập tài chính đối với các nước đang phát triển
• 4.12.1. Dòng lưu chuyển tài chính vào các nước đang phát triển
• 4.13. Hội nhập tài chính và tăng trưởng kinh tế tại các nước đang phát triển
• 4.14. Rủi ro của hội nhập tài chính tại các nước đang phát triển
• 4.15. Tóm tắt chương
• 4.16. Câu hỏi và bài tập
• 4.17. Phân tích tình huống
• 5. CHÍNH SÁCH KINH TẾ VĨ MÔ TRONG NỀN KINH TẾ MỞ
• 5.1. Hình thành đường IS trong nền kinh tế mở
• 5.2. Tổng cầu trong nền kinh tế mở
• 5.3. Các cú sốc ngoại sinh ảnh hưởng tổng cầu
• 5.4. Cân bằng trên thị trường hàng hóa
• 5.5. Cân bằng trên thị trường ngoại hối
• 5.6. Cân bằng trên thị trường hàng hoá và thị trường ngoại hối
• 5.7. Hình thành đường LM
• 5.8. Cân bằng trên thị trường tiền tệ
• 5.9. Hình thành đường LM
• 5.10. Yếu tố làm dịch chuyển đường LM
• 5.11. Hình thành đường BP
• 5.12. Cân bằng mô hình IS-LM-BP
• 5.13. Hiệu lực chính sách tài khóa và tiền tệ
• 5.13.1. Chính sách tiền tệ
• 5.13.2. Chính sách tài khoá
• 5.14. Sử dụng mô hình IS-LM-BP giải thích khủng hoảng tài chính châu Á 1997
• 5.15. Sử dụng mô hình IS-LM-BP phân tích phản ứng nền kinh tế Ba Lan và Latvia trong khủng tài chính 2008
• 5.16. Tóm tắt chương
• 5.17. Câu hỏi và bài tập
• 5.18. Phân tích tình huống
• 6. LỰA CHỌN CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ
• 6.1. Lựa chọn chế độ tỷ giá trong lịch sử
• 6.2. Tiếp cận "bộ ba bất khả thi"
• 6.3. Tiếp cận lợi ích và tổn thất
• 6.3.1. Đường lợi ích GG
• 6.3.2. Đường tổn thất LL
• 6.4. Quyết định cố định tỷ giá
• 6.5. Ứng dụng giải thích sự từ bỏ của Anh với chế độ tỷ giá châu Âu
• 6.6. Tóm tắt chương
• 6.7. Câu hỏi và bài tập
• 6.8. Phân tích tình huống
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu các vấn đề của kinh tế vĩ mô quốc tế

Chương đầu tiên của tài liệu tập trung vào việc giới thiệu các vấn đề cốt lõi trong lĩnh vực kinh tế vĩ mô quốc tế. Các vấn đề này phát sinh từ ba đặc điểm chính: sự tồn tại của nhiều đồng tiền quốc gia, sự hội nhập tài chính giữa các quốc gia và các quyết định chính sách kinh tế. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, việc hiểu rõ về tỷ giá và sự biến động của nó là rất quan trọng. Các nhà nghiên cứu kinh tế đã chỉ ra rằng, tỷ giá không chỉ ảnh hưởng đến thương mại quốc tế, mà còn tác động đến các quyết định đầu tư và tiêu dùng của các quốc gia. Việc phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá là cần thiết để đưa ra các chính sách kinh tế hợp lý.

1.1. Các đồng tiền quốc gia và biến động tỷ giá

Tỷ giá được hiểu là giá trị của một đồng tiền so với đồng tiền khác. Sự biến động của tỷ giá có thể gây ra những tác động lớn đến kinh tế quốc gia, đặc biệt là trong các giao dịch thương mại quốc tế. Việc nghiên cứu tỷ giá giúp giải thích vì sao một số quốc gia gặp khó khăn trong việc duy trì sự ổn định kinh tế. Câu hỏi đặt ra là: Tại sao tỷ giá lại biến động mạnh mẽ trong khi một số khác lại ổn định? Các lý thuyết về tỷ giá cố định và tỷ giá thả nổi cũng được thảo luận để hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của các đồng tiền trong kinh tế toàn cầu.

1.2. Khủng hoảng tiền tệ

Khủng hoảng tiền tệ xảy ra khi một đồng tiền giảm giá mạnh, gây ra các tổn thất kinh tế lớn. Chương này phân tích các nguyên nhân dẫn đến khủng hoảng tiền tệ, chẳng hạn như sự thiếu hụt dự trữ ngoại hối hoặc các quyết định chính sách sai lầm. Ví dụ, cuộc khủng hoảng tiền tệ ở Argentina vào đầu những năm 2000 đã dẫn đến sự sụp đổ của nền kinh tế, làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp và nghèo đói. Việc nghiên cứu khủng hoảng tiền tệ không chỉ giúp các nhà hoạch định chính sách phòng ngừa mà còn cung cấp những bài học quý giá cho các quốc gia khác trong việc quản lý tài chính quốc tế.

II. Tài khoản quốc gia trong nền kinh tế mở

Chương hai tập trung vào việc phân tích tài khoản quốc gia trong bối cảnh kinh tế mở. Tài khoản quốc gia phản ánh các giao dịch kinh tế giữa một quốc gia và phần còn lại của thế giới. Việc hiểu rõ về tài khoản vãng lai và các yếu tố ảnh hưởng đến nó là rất quan trọng trong việc đánh giá tình hình kinh tế của một quốc gia. Tài khoản quốc gia bao gồm các khoản thu nhập, chi tiêu và cán cân vãng lai, cho thấy mối quan hệ giữa thu nhập quốc gia và tiêu dùng. Các chỉ số này giúp các nhà kinh tế đánh giá tình trạng tài chính của quốc gia và khả năng điều chỉnh chính sách kinh tế.

2.1. Tài khoản vãng lai

Tài khoản vãng lai là một phần quan trọng trong tài khoản quốc gia, phản ánh sự chênh lệch giữa thu nhập và chi tiêu. Việc phân tích tài khoản vãng lai giúp xác định mức độ phụ thuộc của một quốc gia vào các nguồn lực bên ngoài. Tình trạng thâm hụt hoặc thặng dư của tài khoản vãng lai có thể chỉ ra những vấn đề trong kinh tế như mất cân bằng trong tiêu dùng và đầu tư. Thông qua các mô hình phân tích, các nhà nghiên cứu có thể dự đoán được các xu hướng trong kinh tế quốc tế và đưa ra các khuyến nghị chính sách phù hợp.

2.2. Tổng sản phẩm quốc nội và tổng thu nhập quốc gia

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và tổng thu nhập quốc gia (GNI) là hai chỉ số quan trọng để đánh giá sức khỏe của nền kinh tế. Chương này phân tích mối quan hệ giữa GDP và GNI trong nền kinh tế mở. Sự khác biệt giữa hai chỉ số này có thể cho thấy mức độ hội nhập của một quốc gia vào kinh tế toàn cầu. Việc theo dõi sự thay đổi của GDP và GNI theo thời gian sẽ giúp các nhà kinh tế đánh giá được hiệu quả của các chính sách tài chính và tiền tệ, từ đó đưa ra các quyết định chính xác hơn.