Tác động của tỷ giá hối đoái đến cán cân thương mại của Việt Nam

• Tác giả: Lê Ngọc Ánh
• Người hướng dẫn: TS. Đặng Văn Cường
• Trường học: Trường Đại Học Ngân Hàng Thành Phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Tài chính ngân hàng
• Đề tài: Tác Động Của Tỷ Giá Hối Đoái Đến Cán Cân Thương Mại Của Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• TÓM TẮT
• 1. CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.4.2. Phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Những đóng góp của đề tài
• 1.7. Kết cấu của đề tài
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU
• 2.1. Tỷ giá hối đoái
• 2.2. Tỷ giá danh nghĩa
• 2.2.1. Tỷ giá danh nghĩa song phương
• 2.2.2. Tỷ giá danh nghĩa đa phương
• 2.3. Tỷ giá thực
• 2.3.1. Tỷ giá thực song phương
• 2.3.2. Tỷ giá thực đa phương
• 2.4. Truyền dẫn tỷ giá hối đoái
• 2.5. Cán cân thương mại
• 2.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến cán cân thương mại
• 2.7. Các lý thuyết về mối quan hệ giữa tỷ giá và cán cân thương mại
• 2.7.1. Lý thuyết hiệu ứng co giãn xuất nhập khẩu và điều kiện Marshall – Lerner
• 2.7.2. Lý thuyết lực hấp dẫn trong thương mại quốc tế
• 2.7.3. Lý thuyết tác động của tỷ giá đến xuất nhập khẩu
• 2.7.4. Lý thuyết về độ co giãn, hiệu ứng tuyến J
• 2.8. Nghiên cứu thực nghiệm mối quan hệ giữa tỷ giá và cán cân thương mại trên thế giới
• 2.9. Công trình nghiên cứu quốc tế
• 2.10. Công trình nghiên cứu trong nước
• 2.11. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Mô hình nghiên cứu và các giả thiết
• 3.1.1. Mô hình nghiên cứu
• 3.1.2. Đo lường các biến số và giả thiết nghiên cứu
• 3.2. Dữ liệu nghiên cứu và phương pháp xử lý số liệu
• 3.2.1. Dữ liệu nghiên cứu
• 3.2.2. Phân tích và xử lý số liệu
• 3.3. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Tình hình xuất nhập khẩu và cán cân thương mại Việt Nam giai đoạn 1999 - 2018
• 4.1.1. Tình hình xuất nhập khẩu của Việt Nam giai đoạn 1999 - 2018
• 4.1.2. Diễn biến cán cân thương mại của Việt Nam giai đoạn 1999-2018
• 4.2. Tỷ giá hối đoái và chính sách tỷ giá tác động đến cán cân thương mại của Việt Nam giai đoạn 1999 - 2018
• 4.2.1. Kết quả phân tích mối quan hệ tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại của Việt Nam giai đoạn 1999-2018
• 4.2.2. Kiểm định nghiệm đơn vị (ADF)
• 4.2.3. Kiểm định đồng liên kết Cointegrated Test của Johansen (1991)
• 4.2.4. Kiểm định độ trễ phù hợp đối với mô hình VECM
• 4.2.5. Kiểm định quan hệ nhân quả (Granger causibility)
• 4.2.6. Kiểm định phân rã phương sai
• 4.2.7. Phân tích mô hình VECM mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại Việt Nam
• 4.3. KẾT LUẬN CHƯƠNG 4
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH
• 5.1. Định hướng chính sách tỷ giá Việt Nam thời gian tới
• 5.2. Giải pháp hoàn thiện chính sách tỷ giá hối đoái nhằm cải thiện cán cân thương mại của Việt Nam
• 5.2.1. Giải pháp đối với chính sách tỷ giá
• 5.2.2. Giải pháp đối với thu nhập quốc dân thực tế nội địa và nước ngoài
• 5.3. KẾT LUẬN CHƯƠNG 5
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC KẾT QUẢ XỬ LÝ SỐ LIỆU

I. Tổng quan về tác động của tỷ giá hối đoái đến cán cân thương mại Việt Nam

Tỷ giá hối đoái là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến cán cân thương mại của Việt Nam. Nghiên cứu này sẽ phân tích mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại trong giai đoạn 1999-2018. Tác động của tỷ giá hối đoái không chỉ ảnh hưởng đến xuất khẩu mà còn đến nhập khẩu, từ đó tác động đến cán cân thương mại tổng thể.

1.1. Tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại là gì

Tỷ giá hối đoái là giá trị của một đồng tiền so với một đồng tiền khác. Cán cân thương mại là sự chênh lệch giữa giá trị xuất khẩu và nhập khẩu. Sự thay đổi của tỷ giá hối đoái có thể làm thay đổi giá trị hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu, từ đó ảnh hưởng đến cán cân thương mại.

1.2. Tầm quan trọng của nghiên cứu này

Nghiên cứu này giúp hiểu rõ hơn về cách mà tỷ giá hối đoái tác động đến cán cân thương mại của Việt Nam, từ đó đưa ra các chính sách phù hợp nhằm cải thiện tình hình thương mại.

II. Vấn đề và thách thức trong mối quan hệ giữa tỷ giá và cán cân thương mại

Mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại không phải lúc nào cũng rõ ràng. Có nhiều yếu tố tác động đến mối quan hệ này, bao gồm chính sách kinh tế, tình hình thị trường toàn cầu và năng lực sản xuất trong nước.

2.1. Những yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái

Các yếu tố như lạm phát, chính sách tiền tệ và tình hình kinh tế toàn cầu có thể làm thay đổi tỷ giá hối đoái. Những thay đổi này có thể ảnh hưởng đến giá trị hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu.

2.2. Thách thức trong việc điều chỉnh tỷ giá

Việc điều chỉnh tỷ giá hối đoái để cải thiện cán cân thương mại gặp nhiều thách thức. Năng lực sản xuất trong nước còn hạn chế, và nhiều mặt hàng phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu.

III. Phương pháp nghiên cứu tác động của tỷ giá đến cán cân thương mại

Nghiên cứu sử dụng mô hình VECM để phân tích mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại. Phương pháp này cho phép đánh giá tác động ngắn hạn và dài hạn của tỷ giá đến cán cân thương mại.

3.1. Mô hình VECM và ứng dụng của nó

Mô hình VECM (Vector Error Correction Model) là một công cụ mạnh mẽ trong phân tích chuỗi thời gian. Nó giúp xác định mối quan hệ dài hạn giữa các biến số kinh tế.

3.2. Dữ liệu và phương pháp thu thập

Dữ liệu được thu thập từ các nguồn đáng tin cậy như Tổng Cục Thống kê và Ngân hàng Thế giới. Phân tích sẽ được thực hiện trên dữ liệu từ năm 1999 đến 2018.

IV. Kết quả nghiên cứu về tác động của tỷ giá đến cán cân thương mại

Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ giá thực đa phương có tác động tích cực đến cán cân thương mại trong ngắn hạn. Tuy nhiên, trong dài hạn, tác động có xu hướng đảo chiều.

4.1. Tác động ngắn hạn của tỷ giá đến cán cân thương mại

Trong ngắn hạn, việc giảm giá đồng tiền có thể làm tăng giá trị xuất khẩu, từ đó cải thiện cán cân thương mại. Tuy nhiên, tác động này không kéo dài.

4.2. Tác động dài hạn và các yếu tố khác

Trong dài hạn, các yếu tố như GDP thực tế và chính sách thương mại cũng ảnh hưởng đến cán cân thương mại. Cần có các giải pháp đồng bộ để cải thiện tình hình.

V. Kết luận và hàm ý chính sách cho tương lai

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỷ giá hối đoái có tác động đáng kể đến cán cân thương mại của Việt Nam. Các chính sách điều chỉnh tỷ giá cần được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững.

5.1. Đề xuất chính sách điều chỉnh tỷ giá

Cần có các chính sách điều chỉnh tỷ giá linh hoạt để phù hợp với tình hình kinh tế thực tế. Điều này sẽ giúp cải thiện cán cân thương mại và tăng cường sức cạnh tranh.

5.2. Tương lai của cán cân thương mại Việt Nam

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, việc cải thiện cán cân thương mại sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế bền vững của Việt Nam.