I. Tổng Quan Về Kế Toán Quản Trị Chi Phí Tại Vicenza
Kế toán, đặc biệt là kế toán quản trị chi phí, đóng vai trò then chốt trong sự phát triển của mọi nền kinh tế. Nó giúp các doanh nghiệp chủ động nắm bắt thông tin, đặc biệt là thông tin kinh tế tài chính, để tồn tại và phát triển trong môi trường cạnh tranh. Kế toán quản trị trở thành công cụ không thể thiếu trong quản lý kinh tế nhà nước và doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần có chiến lược kinh doanh và quản trị phù hợp, trong đó kế toán đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và điều hành. Trong nền kinh tế thị trường, nhà quản trị cần thông tin về chi phí để quản lý hiệu quả. Tính toán và kiểm soát chi phí giúp đánh giá hiệu quả hoạt động và sử dụng chi phí, từ đó điều chỉnh chi phí hợp lý và xây dựng chính sách thưởng phạt. Kế toán là công cụ hữu hiệu để quản lý sản xuất kinh doanh và chi phí. Tổ chức công tác kế toán khoa học cung cấp thông tin quan trọng cho việc điều hành sản xuất kinh doanh hiệu quả. Doanh nghiệp cần cải thiện công tác kế toán nói chung và kế toán chi phí nói riêng. Tổ chức kế toán quản trị chi phí là cần thiết để giúp nhà quản lý nắm bắt tình hình và đẩy mạnh kinh doanh hiệu quả. Đặc biệt, trong doanh nghiệp sản xuất, việc này vô cùng quan trọng vì giúp tiết kiệm chi phí, giảm giá vốn hàng bán, tăng lợi nhuận. Công ty cổ phần Đầu tư phát triển Vicenza hoạt động trong lĩnh vực sản xuất gạch ốp lát, phân khúc sản phẩm cao cấp của thị trường gạch ốp lát Việt Nam. Nhận thức rõ được tầm quan trọng của vấn đề này Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển Vicenza đang từng bước hoàn thiện kế toán quản trị chi phí. Tuy nhiên, công tác này vẫn chưa thực sự hoàn thiện và còn những hạn chế nhất định.
1.1. Khái Niệm Kế Toán Quản Trị Chi Phí Định Nghĩa Bản Chất
Kế toán quản trị chi phí có lịch sử phát triển lâu dài qua các hình thái kinh tế xã hội. Trong mỗi hình thái kinh tế xã hội, con người tiến hành hoạt động lao động sản xuất, và luôn có sự quan tâm đến thời gian lao động đã bỏ ra cũng như kết quả lao động đạt được, thông qua đó họ tích lũy kinh nghiệm và tư duy để thực hiện cải tiến hoạt động lao động sản xuất nhằm đem lại nhiều kết quả hơn, đảm bảo nhu cầu ngày càng tăng của xã hội. Kế toán là công cụ quản lý kinh tế không thể thiếu trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh. Ban đầu hoạt động kế toán chủ yếu tập trung vào ghi chép, tổng hợp, lập báo cáo tài chính của một tổ chức, các báo cáo này nhằm để truyền đạt thông tin tài chính của tổ chức đó. Kế toán có chức năng cung cấp thông tin cần thiết về tình hình vận động trong quá trình sản xuất kinh doanh của tài sản doanh nghiệp cho các đối tượng sử dụng thông tin với các mục đích khác nhau. Sự khác nhau về mục đích sử dụng thông tin đó là tiêu thức để chia hệ thống thông tin kế toán thành hai bộ phận: kế toán tài chính và kế toán quản trị.
1.2. Vai Trò Kế Toán Quản Trị Chi Phí Trong Quản Lý Doanh Nghiệp
Kế toán quản trị chi phí là phân tích các thông tin cần thiết cung cấp cho nhà quản trị trong hoạt động quản trị của một doanh nghiệp. Thông tin bao gồm: thông tin tài chính và thông tin phi tài chính. Nhà quản trị chi phí không đơn giản là người ghi chép các thông tin về chi phí mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng các quyết định quản trị để có thể quản trị chi phí trong đơn vị một cách có hiệu quả nhất. Nội dung kế toán quản trị nếu xét theo chức năng quản trị bao gồm các nội dung như sau: + Lập kế hoạch chi phí + Lập dự toán chi phí sản xuất kinh doanh. + Tổ chức thực hiện chi phí. + Tổ chức ghi chép phản ánh các khoản chi phí. + Phân tích, đánh giá tình hình thực hiện chi phí bộ phận theo từng trung tâm chi phí + Phân tích thông tin chi phí để lựa chọn thông tin thích hợp cho các quyết định kinh doanh
II. Thách Thức Trong Kế Toán Quản Trị Chi Phí Tại Vicenza
Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam, việc áp dụng kế toán quản trị chi phí còn gặp nhiều thách thức. Mặc dù Luật Kế toán đã đề cập đến kế toán quản trị, nhưng chưa có hướng dẫn cụ thể, khiến việc hiểu và vận dụng còn mơ hồ. Thông tư 53/2006/TT-BTC chỉ mang tính chất gợi mở, chưa có văn bản hướng dẫn chi tiết. Doanh nghiệp đã chú ý đến kế toán quản trị chi phí, nhưng hiệu quả áp dụng còn hạn chế. Theo luật Kế toán số 88/2015/QH13 và thông tư 53/2006/TT-BTC ngày 12/6/2006 của Bộ tài chính hướng dẫn áp dụng kế toán quản trị trong doanh nghiệp: “KTQT là việc thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài 5 chính theo yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính trong nội bộ đơn vị kế toán. Do có đối tượng sử dụng thông tin khác nhau, mục đích sử dụng thông tin khác nhau nên giữa KTQT và KTTC có nhiều khác biệt cơ bản về: Đối tượng sử dụng thông tin, nguyên tắc trình bày và cung cấp thông tin, tính pháp lý, đặc điểm thông tin, hình thức báo cáo sử dụng, kỳ báo cáo.
2.1. Hạn Chế Về Khung Pháp Lý Cho Kế Toán Quản Trị Chi Phí
Thời kì trước năm 1986, kinh tế Việt Nam đang trong chế độ kế hoạch hoá tập trung. Năm 1986, Đại hội Đảng lần thứ VI diễn ra, đất nước thực hiện mở cửa theo định hướng xã hội chủ nghĩa, nền kinh tế chuyển sang nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần. Đầu những năm 1990, việc đổi mới nền kinh tế, kéo theo sự xuất hiện của kế toán quản trị và kế toán quản trị chi phí tại Việt Nam. Bắt đầu từ đây, kế toán quản trị được tích cực thảo luận và phát triển theo hướng thực tế có thể vận dụng cho các doanh nghiệp Việt Nam. Ngày 17/6/2003, tại kỳ họp thứ 3, khóa XI Quốc hội nước Cộng hòa xã hội 5 chủ nghĩa Việt Nam đã thông qua Luật Kế toán, có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2004, có quy định về kế toán quản trị ở các đơn vị tại điều 3, khoản 4 – Luật kế toán). Tuy nhiên, chưa có một quyết định cụ thể hay hướng dẫn thi hành mang tính tổng quát, việc này chỉ dừng lại ở góc độ nhìn nhận và xem xét. Do đó, việc hiểu và vận dụng kế toán quản trị ở các doanh nghiệp Việt Nam còn rất mơ hồ.
2.2. Ứng Dụng Kế Toán Quản Trị Chi Phí Trong Doanh Nghiệp Việt Nam
Đối với doanh nghiệp, kế toán quản trị chi phí cũng đã thu hút được sự chú ý đáng kể, một số doanh nghiệp đã bước đầu vận dụng và thiết lập một mô hình kế toán quản trị chi phí riêng biệt, tuy nhiên trên thực tế , hiệu quả áp dụng kế toán quản trị chi phí tại các doanh nghiệp ở Việt Nam còn rất hạn chế. Theo luật Kế toán số 88/2015/QH13 và thông tư 53/2006/TT-BTC ngày 12/6/2006 của Bộ tài chính hướng dẫn áp dụng kế toán quản trị trong doanh nghiệp: “KTQT là việc thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài 5 chính theo yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính trong nội bộ đơn vị kế toán. Do có đối tượng sử dụng thông tin khác nhau, mục đích sử dụng thông tin khác nhau nên giữa KTQT và KTTC có nhiều khác biệt cơ bản về: Đối tượng sử dụng thông tin, nguyên tắc trình bày và cung cấp thông tin, tính pháp lý, đặc điểm thông tin, hình thức báo cáo sử dụng, kỳ báo cáo.
III. Phương Pháp Xác Định Chi Phí Sản Phẩm Tại Vicenza
Kế toán quản trị chi phí là một phân hệ kế toán thuộc hệ thống kế toán quản trị, cung cấp thông tin toàn diện về chi phí, giúp các nhà quản trị kiểm soát toàn bộ nguồn lực, xuyên suốt trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp. Kế toán quản trị chi phí là kênh thông tin rất quan trọng giúp cho nhà quản trị xây dựng, tổ chức thực hiện, kiểm tra, kiểm soát, đánh giá hoạt động và đưa ra các quyết định tối ưu. Kế toán quản trị chi phí là phân tích các thông tin cần thiết cung cấp cho nhà quản trị trong hoạt động quản trị của một doanh nghiệp. Thông tin bao gồm: thông tin tài chính và thông tin phi tài chính. Nhà quản trị chi phí không đơn giản là người ghi chép các thông tin về chi phí mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng các quyết định quản trị để có thể quản trị chi phí trong đơn vị một cách có hiệu quả nhất.
3.1. Phân Tích Chi Phí Để Ra Quyết Định Kinh Doanh Hiệu Quả
Nội dung kế toán quản trị nếu xét theo chức năng quản trị bao gồm các nội dung như sau: + Lập kế hoạch chi phí + Lập dự toán chi phí sản xuất kinh doanh. + Tổ chức thực hiện chi phí. + Tổ chức ghi chép phản ánh các khoản chi phí. + Phân tích, đánh giá tình hình thực hiện chi phí bộ phận theo từng trung tâm chi phí + Phân tích thông tin chi phí để lựa chọn thông tin thích hợp cho các quyết định kinh doanh
3.2. Hệ Thống Báo Cáo Kế Toán Quản Trị Chi Phí Cấu Trúc Nội Dung
Lập kế hoạch Đánh giá Ra quyết định Thực hiện Ghi chép Tập hợp CPSX Phân bổ CPSX Tính giá thành sp Sơ đồ 1.1: Nội dung của KTQT chi phí, giá thành ( Nguồn: tác giả tổng hợp)
IV. Vai Trò Kế Toán Quản Trị Chi Phí Tại Công Ty Vicenza
Nhà quản trị doanh nghiệp có nhiệm vụ điều hành, quản lý doanh nghiệp, ra các quyết định đảm bảo cho doanh nghiệp tồn tại và phát triển liên tục bền vững. Vì vậy nhà quản trị phải có được thông tin của kế toán quản trị chi phí một cách đầy đủ, chính xác để ra quyết định kịp thời và đúng đắn. Cụ thể, vai trò của kế toán quản trị chi phí trong việc cung cấp thông tin cho quản lý doanh nghiệp gắn liền với chức năng của nhà quản lý được thể hiện trên các mặt sau: - Vai trò trong cung cấp thông tin cho quá trình xây dựng kế hoạch: đầu tiên, các nhà quản trị doanh nghiệp phải xây dựng kế hoạch sản xuất, kế hoạch đầu tư, . theo đó, kế toán quản trị chi phí có nhiệm vụ xây dựng dự toán chi phí. Vậy, kế toán quản trị chi phí tạo ra thông tin ban đầu nhằm xác định nguồn lực cần huy động phục vụ cho hoạt động của doanh nghiệp trong kỳ tới, làm cơ sở cho việc lập hệ thống dự toán, là căn cứ giúp doanh nghiệp chủ động và sử dụng nguồn lực hiệu quả, hạn chế tối đa những rủi ro có thể xảy ra.
4.1. Xây Dựng Kế Hoạch Chi Phí Dự Toán Chi Phí Sản Xuất
- Vai trò trong cung cấp thông tin cho quá trình tổ chức thực hiện kế hoạch: kế toán quản trị chi phí có vai trò cung cấp đầy đủ các nội dung về chi phí hoạt động cho nhà quản trị. Căn cứ vào những thông tin đó, kết hợp với việc liên kết có hiệu quả giữa các yếu tố con người, tổ chức và các yếu tố nguồn lực khác để tạo ra thông tin hữu dụng cho nhà quản trị, có như vậy mới có...
4.2. Tổ Chức Thực Hiện Kế Hoạch Kiểm Soát Chi Phí Hoạt Động
Căn cứ vào những thông tin đó, kết hợp với việc liên kết có hiệu quả giữa các yếu tố con người, tổ chức và các yếu tố nguồn lực khác để tạo ra thông tin hữu dụng cho nhà quản trị, có như vậy mới có...