I. Tổng Quan Quản Lý Dự Án Xây Dựng tại Điện Lực Tây Hồ
Quản lý dự án đầu tư là một quá trình phức tạp, đòi hỏi tính hệ thống, xuyên suốt và logic. Mỗi dự án khác nhau về quy mô, địa điểm, chi phí, nhân lực nên việc quản lý, điều hành cũng cần sự linh hoạt. Quản lý dự án đầu tư xây dựng bao gồm lập, thẩm định, phê duyệt dự án, triển khai thực hiện và điều phối; kiểm tra, giám sát, nghiệm thu; thanh quyết toán vốn đầu tư. Mục tiêu chung là đảm bảo dự án hoàn thành đúng kế hoạch với ngân sách duyệt và đảm bảo chất lượng. Theo Giáo trình Quản lý dự án, công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng bao gồm các việc như: việc lập, thẩm định, phê duyệt dự án, triển khai thực hiện và điều phối dự án; Kiểm tra, giám sát và nghiệm thu; Thanh quyết toán vốn đầu tư. Các dự án đều có mục tiêu chung là đảm bảo dự án được hoàn thành đúng kế hoạch với ngân sách đã được duyệt và đảm bảo về chất lượng.
1.1. Khái niệm Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng Điện lực
Quản lý dự án đầu tư xây dựng là quá trình lập kế hoạch, điều phối thời gian, nguồn lực và giám sát sự phát triển dự án trong ngân sách phê duyệt. Mục tiêu là đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, chất lượng sản phẩm được đáp ứng, áp dụng phương pháp và điều kiện tốt nhất. Trong phạm vi đề án, tác giả chú trọng đến các khái niệm và nội dung liên quan đến giai đoạn quản lý dự án đầu tư xây dựng. Nội dung tập trung vào quá trình đầu tư xây dựng, từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư đến khi hoàn thành, bàn giao và đưa công trình vào sử dụng. Tác giả không đề cập đến giai đoạn vận hành sau khi dự án hoàn tất.
1.2. Mục tiêu Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng Điện lực Tây Hồ
Mục tiêu chính của quản lý dự án đầu tư là hoàn thành dự án theo đúng phạm vi, thời gian và ngân sách đã định trước. Điều này liên quan đến việc lập kế hoạch tỉ mỉ, phân bổ nguồn lực để đảm bảo mục tiêu dự án đạt được mà không vượt quá giới hạn, đồng thời xây dựng nền tảng quản lý dự án vững chắc. Ngoài ra, mục tiêu của quản lý dự án đầu tư còn có như tối ưu hoá phân bổ nguồn lực, cải thiện cộng tác và giao tiếp nhóm, quản lý rủi ro và thay đổi, đảm bảo sự hài lòng của khách hàng, thúc đẩy cải tiến liên tục.
II. Các Mô Hình Quản Lý Dự Án Xây Dựng Điện Hiện Nay
Tùy đặc điểm, tính chất dự án doanh nghiệp, sẽ có các loại mô hình quản lý dự án tương ứng theo đó. Có 4 mô hình phổ biến: 1) Mô hình chủ đầu tư trực tiếp quản lý thực hiện dự án: Chủ đầu tư thực hiện dự án (tự sản xuất, tự xây dựng, tự tổ chức giám sát và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật) hoặc lập ra BQLDAKN để quản lý việc thực hiện công việc dự án theo sự uỷ quyền. 2) Mô hình quản lý dự án theo hình thức chìa khóa trao tay: chủ đầu tư tổ chức đấu thầu để chọn nhà thầu. Đơn vị này sẽ tổng quản lý toàn bộ những công việc triển khai thuộc dự án. Trong đó bao gồm thiết kế, mua sắm vật tư cho đến khi công trình đưa vào khai thác sử dụng. Nhà thầu tổng sau đó có thể giao lại một phần khối lượng công việc đến các thầu phụ. 3) Mô hình chủ nhiệm điều hành dự án: chủ đầu tư giao cho ban quản lý điều hành dự án chuyên ngành làm chủ nhiệm điều hành hoặc thuê tổ chức có năng lực chuyên môn để điều hành dự án. 4)Mô hình quản lý dự án có ban chuyên trách:Các thành viên sẽ tách khỏi phòng chuyên môn. Lúc này họ sẽ tham gia, tập trung hoàn toàn điều hành dự án theo đúng yêu cầu. Vì vậy khi có những biến động công việc có thể linh hoạt xử lý các tình huống.
2.1. Ưu nhược điểm của mô hình Chủ đầu tư trực tiếp quản lý
Với mô hình chủ đầu tư trực tiếp quản lý dự án sẽ có hai lựa chọn. Đầu tiên là hình thức sử dụng bộ máy điều hành có sẵn của mình. Theo đó, họ phải tự chịu trách nhiệm theo dõi, triển khai mọi hoạt động thuộc dự án. Để làm được việc này, ban quản lý cần có kiến thức đơn giản về kỹ thuật, kỹ năng chuyên môn. Ngoài ra, họ còn phải có khả năng chịu trách nhiệm đảm trách nhiều dự án cùng lúc.
2.2. Khi nào nên chọn mô hình Chìa khóa trao tay cho dự án xây dựng
Tại mô hình chìa khóa trao tay, chủ đầu tư tổ chức đấu thầu để chọn nhà thầu. Đơn vị này sẽ tổng quản lý toàn bộ những công việc triển khai thuộc dự án. Trong đó bao gồm thiết kế, mua sắm vật tư cho đến khi công trình đưa vào khai thác sử dụng. Nhà thầu tổng sau đó có thể giao lại một phần khối lượng công việc đến các thầu phụ. Hình thức chìa khóa trao tay áp dụng cho các dự án có nguồn vốn từ ngân sách nhà nước. Đối với những trường hợp khác muốn sử dụng mô hình này phải xin cấp phép từ Chính phủ.
III. Quy Trình Quản Lý Chi Phí Dự Án Xây Dựng Điện Hiệu Quả
Quản lý dự án là quá trình vận dụng các kỹ thuật, các kiến thức áp dụng vào các nội dung quản lý để đảm bảo quá trình thực hiện dự án được triển khai đúng kế hoạch, tiến độ đề ra cũng như hoàn thành chất lượng với nguồn lực trong khả năng cho phép. Ban QLDA kiêm nhiệm được thực hiện và thi công bởi nguồn vốn nhà nước vì thế công tác QLDA kiêm nhiệm chủ yếu được tập trung ở 5 nội dung quản lý: Chất lượng, tiến độ, chi phí, an toàn và môi trường xây dựng. Những nội dung này bao trùm từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư đến khi kết thúc đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng dự án. Cụ thể như sau: - Quản lý chất lượng - Quản lý chi phí - Quản lý thời gian - Quản lý an toàn - Quản lý môi trường xây dựng
3.1. Quản lý Chất lượng Dự án Đầu tư Xây dựng Điện cần gì
Đảm bảo chất lượng bao gồm toàn bộ vòng đời của dự án và không tập trung vào bất kỳ giai đoạn cụ thể nào. Điều này đảm bảo rằng các quy trình khác (chủ yếu là hoạch định và kiểm soát chất lượng) được thực hiện đầy đủ và dự án tuân thủ bất kỳ tiêu chuẩn doanh nghiệp nào có liên quan đến dự án. Hoạt động đảm bảo chất lượng bao gồm việc lập kế hoạch, đánh giá thường xuyên và đánh giá độc lập nhằm xác minh các hoạt động đang thực hiện một cách nhất quán theo các nguyên tắc đã xác định.
3.2. Làm Thế Nào Để Quản Lý Chi Phí Đầu Tư Xây Dựng Hiệu Quả
Theo dõi và kiểm soát toàn bộ chi phí liên quan đến đầu tư xây dựng từ giai đoạn chuẩn bị dự án cho đến khi dự án hoàn thành, với mục tiêu đã đề ra, đem lại hiệu quả cho dự án và phù hợp với quy trình đầu tư xây dựng theo quy định hiện hành. Gồm các công việc như thực hiện dự kiến khái toán ban đầu, lập TMĐT và dự toán xây dựng, dự toán các chi phí, giám sát việc thực hiện chi phí cho các phần công việc và toàn bộ dự án để đảm bảo phù hợp với dự toán, không làm đội vốn tổng đầu tư ban đầu của dự án;…
3.3. Các Công cụ Quản lý Dự án Xây dựng Điện Phổ biến nhất
Đối với việc quản lý dự án đầu tư, ban QLDA kiêm nhiệm luôn chú trọng đến những kỹ năng QLDA thông qua các công cụ QLDA để việc QLDA được hiệu quả, đáp ứng những mục tiêu đã đề ra. Một số công cụ QLDA thường dùng như: Sơ đồ GANTT, các công cụ khác.
IV. Đánh Giá Thực Trạng Quản Lý Dự Án tại Điện Lực Tây Hồ
Qua tìm hiểu, nhận thấy công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng ở Công ty Điện lực Tây Hồ trong những năm qua bên cạnh những kết quả đạt được cũng còn nhiều tồn tại, hạn chế. Công ty đã hoàn thành các dự án đầu tư xây dựng được giao như dự án Xây dựng mới 01 tuyến cáp ngầm 24kV từ trạm E1.21 Nhật Tân cấp nguồn cho Lotte Mall Hà Nội, Xây dựng mới tuyến cáp 22kV kết nối 450 E1.8 ÷ UB Vật Giá, Xây dựng mới các trạm biến áp trên địa bàn quận Tây Hồ - năm 2023 giai đoạn 1,2,3 và 4. Tuy nhiên vẫn có nhiều khó khăn khi thực hiện dự án. Khó khăn lớn nhất được xuất phát từ việc áp dụng những ứng dụng kỹ thuật quản lý tiến độ để lập kế hoạch, thực hiện giám sát và kiểm soát dự án và chịu ảnh hưởng của các bên tham gia dự án. Bên cạnh đó việc lập và trình duyệt Thiết kế kỹ thuật một số hạng mục của dự án còn chậm so với yêu cầu; Công tác đấu thầu và lựa chọn nhà thầu xây lắp không đáp ứng tiến độ và kém đồng bộ; Chi phí xây dựng tăng lên so với mức phê duyệt dự án do đó gây lãng phí ngân sách nhà nước.
4.1. Khó khăn trong Quản lý Tiến độ Dự án tại Điện Lực Tây Hồ
Khó khăn lớn nhất được xuất phát từ việc áp dụng những ứng dụng kỹ thuật quản lý tiến độ để lập kế hoạch, thực hiện giám sát và kiểm soát dự án và chịu ảnh hưởng của các bên tham gia dự án.
4.2. Vấn đề trong Công tác Đấu thầu Dự án tại Điện Lực Tây Hồ
Bên cạnh đó việc lập và trình duyệt Thiết kế kỹ thuật một số hạng mục của dự án còn chậm so với yêu cầu; Công tác đấu thầu và lựa chọn nhà thầu xây lắp không đáp ứng tiến độ và kém đồng bộ; Chi phí xây dựng tăng lên so với mức phê duyệt dự án do đó gây lãng phí ngân sách nhà nước.
V. Giải Pháp Hoàn Thiện Quản Lý Dự Án tại Điện Lực Tây Hồ
Từ tình hình nêu trên, bằng những kiến thức đã được học, tôi chọn đề án “Hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Công ty Điện lực Tây Hồ” làm đề án nghiên cứu cho bài Đề án của mình. Mục đích nghiên cứu của đề án Nghiên cứu và làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về công tác quản lý dự án ĐTXD ngành điện để làm định hướng tiếp cận trong phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp. Đánh giá thực trạng công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Công ty Điện lực Tây Hồ. Từ đó rút ra được các kết quả, những vấn đề đặt ra cần giải quyết và những nguyên nhân của chúng. Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý dự án ĐTXD tại Công ty Điện lực Tây Hồ
5.1. Nghiên cứu Cơ sở Lý luận về Quản lý Dự án Xây dựng Điện
Nghiên cứu và làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về công tác quản lý dự án ĐTXD ngành điện để làm định hướng tiếp cận trong phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp.
5.2. Đề xuất Giải pháp Nâng cao Hiệu quả Quản lý Dự án
Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý dự án ĐTXD tại Công ty Điện lực Tây Hồ