I. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án
Chương này tập trung phân tích các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước liên quan đến giám sát xã hội và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQVN). Các nghiên cứu trong nước chủ yếu tập trung vào lý luận và thực tiễn hoạt động giám sát, phản biện của MTTQVN, trong khi các nghiên cứu nước ngoài cung cấp kinh nghiệm từ các tổ chức tương tự. Những vấn đề còn tồn tại và cần tiếp tục nghiên cứu được chỉ rõ, bao gồm việc hoàn thiện pháp luật giám sát và phản biện xã hội.
1.1. Nghiên cứu trong nước
Các công trình nghiên cứu trong nước tập trung vào vai trò của MTTQVN trong việc bảo vệ quyền lợi công dân và thực hiện quyền giám sát. Các nghiên cứu này nhấn mạnh sự cần thiết của việc hoàn thiện pháp luật để tăng cường hiệu quả giám sát và phản biện xã hội.
1.2. Nghiên cứu nước ngoài
Các nghiên cứu nước ngoài cung cấp kinh nghiệm từ các tổ chức xã hội tương tự, giúp rút ra bài học cho việc hoàn thiện pháp luật giám sát và phản biện xã hội tại Việt Nam.
II. Những vấn đề lý luận hoàn thiện pháp luật về giám sát và phản biện xã hội
Chương này làm rõ các khái niệm, đặc điểm và vai trò của giám sát xã hội và phản biện xã hội. Đồng thời, phân tích pháp luật giám sát hiện hành và các tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thiện của pháp luật. Vai trò của MTTQVN trong việc hoàn thiện pháp luật cũng được nhấn mạnh.
2.1. Khái niệm và vai trò
Giám sát xã hội và phản biện xã hội được định nghĩa là các hoạt động nhằm đảm bảo tính đúng đắn của các chính sách, pháp luật. MTTQVN đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các hoạt động này.
2.2. Pháp luật hiện hành
Pháp luật hiện hành về giám sát và phản biện xã hội còn nhiều bất cập, chưa đồng bộ và thiếu tính khả thi. Cần hoàn thiện để đảm bảo hiệu quả thực thi.
III. Thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện pháp luật về giám sát và phản biện xã hội của MTTQVN
Chương này đánh giá thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện giám sát xã hội và phản biện xã hội của MTTQVN. Các hạn chế trong quy định pháp luật và thực tiễn thực hiện được chỉ rõ, bao gồm việc thiếu quy trình chặt chẽ và hiệu quả pháp lý thấp.
3.1. Thực trạng pháp luật
Pháp luật về giám sát và phản biện xã hội còn nhiều bất cập, chưa đồng bộ và thiếu tính khả thi. Các quy định rải rác, chưa cụ thể hóa đầy đủ từ Hiến pháp.
3.2. Thực tiễn thực hiện
Thực tiễn thực hiện pháp luật còn nhiều hạn chế, đặc biệt là việc thiếu quy trình chặt chẽ và hiệu quả pháp lý thấp. Các kiến nghị sau giám sát thường không được giải quyết thấu đáo.
IV. Quan điểm và giải pháp hoàn thiện pháp luật về giám sát và phản biện xã hội của MTTQVN
Chương này đề xuất các quan điểm và giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật giám sát và phản biện xã hội của MTTQVN. Các giải pháp tập trung vào việc xây dựng quy trình chặt chẽ, tăng cường hiệu quả pháp lý và đảm bảo tính đồng bộ của pháp luật.
4.1. Quan điểm hoàn thiện
Quan điểm hoàn thiện pháp luật cần dựa trên nguyên tắc đảm bảo quyền lợi công dân và tăng cường hiệu quả giám sát, phản biện xã hội.
4.2. Giải pháp cụ thể
Các giải pháp bao gồm xây dựng quy trình giám sát chặt chẽ, cụ thể hóa các quy định pháp luật và tăng cường hiệu quả thực thi.
