Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ quy trình mua sắm tài sản công tại Bệnh viện Đa Khoa Khu Vực Phía Nam Bình Thuận

Bệnh viện Đa Khoa Khu Vực Phía Nam Bình Thuận có tiền thân từ Trung tâm Y tế huyện Đức Linh, thành lập năm 1989. Trải qua nhiều giai đoạn phát triển, bệnh viện được nâng cấp và mở rộng quy mô, trở thành Bệnh viện ĐKKV vào năm 2007. Bệnh viện hiện có 380 giường bệnh và đội ngũ 350 cán bộ viên chức. Bệnh viện đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dịch vụ y tế cho người dân hai huyện Đức Linh và Tánh Linh. Ban giám đốc bệnh viện chú trọng đầu tư vào cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại như máy chạy thận nhân tạo, hệ thống máy chụp cộng hưởng từ, CT-Scanner.

Kiểm soát nội bộ (KSNB) đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo tính hiệu quả, minh bạch và tuân thủ trong quản lý tài sản công. Một hệ thống KSNB mạnh mẽ giúp ngăn ngừa gian lận, sai sót, và sử dụng lãng phí tài sản công. Đặc biệt, trong bối cảnh các đơn vị sự nghiệp y tế công lập đang tiến tới tự chủ tài chính, KSNB càng trở nên quan trọng để bảo vệ nguồn lực và nâng cao trách nhiệm giải trình.

Việc hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ quy trình mua sắm tài sản công tại Bệnh viện ĐKKV Phía Nam Bình Thuận là cấp thiết. Các sai phạm gần đây, như sai sót trong phê duyệt thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu, cho thấy sự yếu kém trong hệ thống hiện tại. Nâng cao chất lượng kiểm soát nội bộ sẽ giúp bệnh viện giảm thiểu rủi ro, ngăn chặn sai phạm, và sử dụng hiệu quả nguồn lực để phục vụ người bệnh.

Quy trình mua sắm tài sản công tại Bệnh viện ĐKKV Phía Nam Bình Thuận hiện nay được chia thành hai loại: mua sắm dưới 100 triệu đồng và trên 100 triệu đồng. Cả hai quy trình đều bao gồm các bước như lập kế hoạch, lựa chọn nhà thầu, ký kết hợp đồng, nghiệm thu và thanh toán. Tuy nhiên, quy trình còn thiếu sự kiểm soát chặt chẽ ở một số khâu, đặc biệt là khâu đánh giá hồ sơ dự thầu và thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu.

Quy trình mua sắm tài sản công tiềm ẩn nhiều rủi ro, bao gồm: thông tin không đầy đủ, đấu thầu không minh bạch, đánh giá hồ sơ dự thầu không khách quan, và kiểm soát thanh toán lỏng lẻo. Những rủi ro này có thể dẫn đến thất thoát tài sản công, lãng phí ngân sách, và ảnh hưởng đến uy tín của bệnh viện. Vì vậy, cần có một quy trình kiểm soát nội bộ hiệu quả.

Việc thiếu kiểm soát nội bộ hiệu quả trong mua sắm công có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, bao gồm: lãng phí nguồn lực, tăng chi phí, giảm chất lượng dịch vụ, và ảnh hưởng đến uy tín của bệnh viện. Ngoài ra, nó còn tạo cơ hội cho tham nhũng, gian lận, và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Do đó, việc tăng cường kiểm soát nội bộ là vô cùng quan trọng.

Môi trường kiểm soát là nền tảng của hệ thống kiểm soát nội bộ. Để tăng cường môi trường kiểm soát, cần: Nâng cao nhận thức và trách nhiệm của lãnh đạo và nhân viên về tầm quan trọng của KSNB; xây dựng và thực thi các quy tắc đạo đức nghề nghiệp; thiết lập cơ cấu tổ chức rõ ràng; và đảm bảo năng lực và sự liêm chính của nhân viên.

Việc đánh giá và quản lý rủi ro là quá trình xác định, phân tích và ứng phó với các rủi ro có thể ảnh hưởng đến mục tiêu của bệnh viện. Cần: Xác định các rủi ro tiềm ẩn trong quy trình mua sắm tài sản công; đánh giá mức độ nghiêm trọng và khả năng xảy ra của từng rủi ro; và xây dựng các biện pháp phòng ngừa và giảm thiểu rủi ro.

Hoạt động kiểm soát là các chính sách và thủ tục được thiết lập để đảm bảo rằng các mục tiêu của bệnh viện được thực hiện. Cần: Xây dựng các quy trình mua sắm công rõ ràng và chi tiết; phân công trách nhiệm và quyền hạn rõ ràng; thực hiện kiểm tra, giám sát thường xuyên; và sử dụng công nghệ thông tin để hỗ trợ kiểm soát.

Việc triển khai các giải pháp cần được thực hiện theo một kế hoạch cụ thể, bao gồm: xác định các bước thực hiện; phân công trách nhiệm; thiết lập thời gian biểu; và dự trù kinh phí. Cần có sự tham gia và ủng hộ của lãnh đạo bệnh viện, cũng như sự hợp tác của tất cả các phòng ban và nhân viên.

Sau khi triển khai các giải pháp, cần tiến hành đo lường và đánh giá hiệu quả của chúng. Cần: Xác định các chỉ số đo lường hiệu quả; thu thập và phân tích dữ liệu; và so sánh kết quả với mục tiêu ban đầu. Nếu cần thiết, cần điều chỉnh các giải pháp để đạt được hiệu quả cao nhất.

Hệ thống kiểm soát nội bộ cần được duy trì và cải tiến liên tục để đáp ứng với những thay đổi của môi trường kinh doanh và quy định pháp luật. Cần: Rà soát và cập nhật các chính sách và thủ tục kiểm soát thường xuyên; đào tạo và bồi dưỡng nhân viên; và khuyến khích sự tham gia và đóng góp của tất cả các thành viên.

Bài viết đã đề xuất một số giải pháp để hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ quy trình mua sắm tài sản công, bao gồm: tăng cường môi trường kiểm soát, đánh giá và quản lý rủi ro, thiết lập hoạt động kiểm soát hiệu quả, và cải thiện thông tin và truyền thông.

Trong tương lai, cần có thêm nhiều nghiên cứu về kiểm soát nội bộ trong các đơn vị sự nghiệp y tế công lập. Các nghiên cứu này có thể tập trung vào việc: phát triển các mô hình KSNB phù hợp với đặc điểm của từng loại hình đơn vị; đánh giá hiệu quả của các công cụ và kỹ thuật KSNB; và xây dựng các chỉ số đo lường hiệu quả KSNB.

Bệnh viện ĐKKV Phía Nam Bình Thuận cần cam kết thực hiện các biện pháp để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quy trình mua sắm tài sản công. Điều này bao gồm việc: công khai thông tin về kế hoạch mua sắm, quy trình đấu thầu, và kết quả lựa chọn nhà thầu; thiết lập cơ chế giám sát và phản biện độc lập; và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật.

Trong việc áp dụng mô hình COSO vào môi trường kiểm soát, bệnh viện cần tập trung vào việc thiết lập các giá trị đạo đức, trách nhiệm giải trình và sự tham gia của ban quản lý. Điều này bao gồm việc xây dựng một quy tắc ứng xử rõ ràng, thiết lập cơ chế báo cáo và đánh giá hiệu quả, và khuyến khích sự tham gia của tất cả các thành viên trong tổ chức. Môi trường kiểm soát mạnh mẽ tạo nền tảng cho một hệ thống kiểm soát nội bộ hiệu quả.

Việc ứng dụng COSO trong đánh giá và quản lý rủi ro giúp bệnh viện xác định và đánh giá các rủi ro tiềm ẩn trong quy trình mua sắm tài sản công. Điều này bao gồm việc phân tích các yếu tố có thể gây ra rủi ro, đánh giá mức độ nghiêm trọng của rủi ro và xây dựng các biện pháp phòng ngừa và giảm thiểu rủi ro. Quá trình này giúp bệnh viện quản lý rủi ro một cách chủ động và hiệu quả.

Áp dụng COSO vào hoạt động kiểm soát trong mua sắm công giúp bệnh viện thiết lập các chính sách và thủ tục kiểm soát hiệu quả. Điều này bao gồm việc phân công trách nhiệm rõ ràng, thiết lập cơ chế phê duyệt và kiểm tra, và đảm bảo tuân thủ các quy định và quy trình. Các hoạt động kiểm soát này giúp đảm bảo rằng các mục tiêu của bệnh viện được thực hiện và các rủi ro được quản lý một cách hiệu quả.