I. Tổng Quan Giáo Dục Thẩm Mỹ Âm Nhạc THCS Bình Dương
Luận án tiến sĩ này đi sâu vào lĩnh vực giáo dục thẩm mỹ âm nhạc cho học sinh THCS tại tỉnh Bình Dương. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, việc đào tạo con người toàn diện là ưu tiên hàng đầu. Theo Nghị quyết Trung ương 2, Khóa VIII, giáo dục phải đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, văn hóa, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp. Giáo dục thẩm mỹ là một khâu quan trọng, giúp học sinh hiểu cái hay, cái đẹp của cuộc sống. Thiếu óc thẩm mỹ, con người không thể coi là toàn diện. Âm nhạc là yếu tố quan trọng của văn hóa, ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống xã hội. Giáo dục âm nhạc mang lại nhiều giá trị tốt đẹp, tạo cơ hội phát triển năng lực âm nhạc và thẩm mỹ, giúp hoàn thiện nhân cách và nuôi dưỡng tâm hồn. Điều này đặc biệt quan trọng với lứa tuổi THCS, khi tâm sinh lý các em có nhiều thay đổi. Chương trình SGK đã được cải tiến, nhưng vấn đề đặt ra là liệu các bài hát có đáp ứng được yêu cầu giáo dục thẩm mỹ hiện nay, và liệu năng lực giảng dạy của giáo viên có đạt chuẩn hay chưa.
1.1. Vai trò của Giáo Dục Thẩm Mỹ Âm Nhạc trong THCS
Luận án nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục thẩm mỹ âm nhạc trong việc phát triển toàn diện học sinh THCS. Theo luật giáo dục 2019, mục tiêu của giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện. GDTM đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh cảm thụ cái đẹp, từ đó hình thành nhân cách tốt đẹp và có cách ứng xử phù hợp với xã hội. Âm nhạc, đặc biệt là phân môn học hát, có khả năng tác động mạnh mẽ đến cảm xúc và nhận thức của học sinh, giúp các em phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc và thẩm mỹ. GDTM âm nhạc là nền tảng để học sinh có thể tiếp thu những giá trị văn hóa tốt đẹp và phát triển toàn diện.
1.2. Bối cảnh Toàn Cầu Hóa và Thách Thức Giáo Dục Âm Nhạc
Bối cảnh toàn cầu hóa đặt ra nhiều thách thức cho giáo dục âm nhạc THCS tại Bình Dương. Sự giao thoa văn hóa diễn ra phức tạp, với nhiều trào lưu âm nhạc từ nước ngoài tràn vào, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quan điểm thẩm mỹ của học sinh. Do đó, việc dạy học âm nhạc nói chung và dạy học hát nói riêng cần có những thay đổi để phát huy tiềm năng và ưu thế của nó đối với giáo dục thẩm mỹ cho học sinh, góp phần vào định hướng và phát triển nhân cách cho các em phù hợp với điều kiện mới. Việc định hướng giáo dục thẩm mỹ cho HS ở các trường THCS hiện nay (trên phạm vi toàn quốc, mà tỉnh Bình Dương không phải trường hợp ngoại lệ) thông qua môn âm nhạc nói chung cũng như phân môn Học hát nói riêng, là một vấn đề không kém phần quan trọng và mang tính cấp thiết.
II. Thực Trạng Dạy và Học Âm Nhạc THCS Tỉnh Bình Dương
Trong những năm gần đây, Bình Dương đã đạt được nhiều thành tựu trong phát triển kinh tế - xã hội, giáo dục được coi là ngành mũi nhọn. Tuy nhiên, chất lượng giáo dục thẩm mỹ âm nhạc cho học sinh THCS chưa được như mong muốn. Với tư cách là GV nhiều năm tham gia dạy môn âm nhạc ở cấp THCS, chúng tôi thấy nếu thực hiện tốt việc GDTM âm nhạc cho HS thì sẽ đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông của Bộ GD&ĐT cũng như chuẩn bị tốt cho tỉnh Bình Dương những lớp người có chất lượng về trí tuệ và văn hóa. Việc định hướng, GDTM cho HS ở các trường THCS hiện nay (trên phạm vi toàn quốc, mà tỉnh Bình Dương không phải trường hợp ngoại lệ) thông qua môn âm nhạc nói chung cũng như phân môn Học hát nói riêng, là một vấn đề không kém phần quan trọng và mang tính cấp thiết.
2.1. Vị trí và Tiềm Năng Kinh Tế Xã Hội của Bình Dương
Bình Dương là tỉnh nằm trong vùng trọng điểm kinh tế phía Nam, thuộc tốp đầu thu hút đầu tư kinh tế. Bên cạnh sự phát triển kinh tế, giáo dục luôn được quan tâm, với tiêu chí nâng cao chất lượng, đào tạo nguồn nhân lực vừa có trình độ tri thức, vừa có năng lực thẩm mỹ. Luận án sẽ xem xét tiềm năng và những đặc điểm kinh tế - xã hội của Bình Dương để tìm hiểu tác động của chúng đến giáo dục âm nhạc.
2.2. Đánh Giá Thực Trạng Dạy và Học Hát tại THCS Bình Dương
Luận án đánh giá thực trạng dạy và học hát tại các trường THCS ở Bình Dương, bao gồm cả nội dung chương trình, phương pháp giảng dạy, và năng lực của giáo viên. Luận án sẽ xác định những điểm mạnh và điểm yếu của thực trạng này, đồng thời đánh giá những yếu tố tác động đến quá trình giáo dục thẩm mỹ âm nhạc. Theo tác giả, nhiều năm qua, dẫu đội ngũ giáo viên có nhiệt tình, nhưng do nhiều nguyên nhân, nên chất lượng giáo dục nói chung và giáo dục thẩm mỹ âm nhạc cho HS nói riêng chưa được như mong muốn.
2.3. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Giáo Dục Thẩm Mỹ Âm Nhạc
Luận án phân tích những yếu tố ảnh hưởng đến quá trình giáo dục thẩm mỹ âm nhạc, từ chất lượng bài hát trong chương trình đến năng lực của giáo viên, phương pháp giảng dạy, và sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình, và xã hội. Luận án cũng xem xét những tác động của âm nhạc nước ngoài và các trào lưu văn hóa đến quan điểm thẩm mỹ của học sinh, từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp.
III. Giải Pháp Giáo Dục Thẩm Mỹ Âm Nhạc Dạy Hát Hiệu Quả
Luận án đề xuất các giải pháp để nâng cao chất lượng giáo dục thẩm mỹ âm nhạc cho học sinh THCS thông qua dạy học hát. Các giải pháp tập trung vào việc đổi mới phương pháp giảng dạy, xây dựng chương trình phù hợp, và tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình, và xã hội. Việc dạy học âm nhạc nói chung và dạy học hát nói riêng ở trường THCS cần có những thay đổi để phát huy được tiềm năng và ưu thế của nó đối với GDTM cho HS, góp phần vào định hướng và phát triển nhân cách cho các em phù hợp với điều kiện mới.
3.1. Đổi Mới Phương Pháp Dạy Học Hát Sáng Tạo Hơn
Luận án nhấn mạnh sự cần thiết của việc đổi mới phương pháp dạy học hát, khuyến khích giáo viên sử dụng các phương pháp giảng dạy tích cực, sáng tạo, và phù hợp với đặc điểm tâm lý của học sinh THCS. Các phương pháp này cần tạo cơ hội cho học sinh được trải nghiệm và phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc, đồng thời khuyến khích các em tham gia tích cực vào các hoạt động âm nhạc.
3.2. Xây Dựng Chương Trình Giáo Dục Âm Nhạc Phù Hợp
Luận án đề xuất xây dựng chương trình giáo dục âm nhạc phù hợp với đặc điểm văn hóa và xã hội của Bình Dương, đồng thời đáp ứng được yêu cầu giáo dục thẩm mỹ hiện nay. Chương trình cần lựa chọn các bài hát có giá trị thẩm mỹ cao, phù hợp với lứa tuổi học sinh, và có khả năng khơi gợi cảm xúc tích cực và tình yêu quê hương đất nước.
3.3. Tăng Cường Sự Phối Hợp Nhà Trường Gia Đình Xã Hội
Luận án nhấn mạnh vai trò của gia đình và xã hội trong việc giáo dục thẩm mỹ âm nhạc cho học sinh. Nhà trường cần phối hợp chặt chẽ với gia đình và xã hội để tạo môi trường âm nhạc phong phú và lành mạnh, đồng thời khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động âm nhạc cộng đồng.
IV. Ứng Dụng Thực Tiễn và Kết Quả Nghiên Cứu Giáo Dục Âm Nhạc
Luận án trình bày các ứng dụng thực tiễn của các giải pháp đã đề xuất, bao gồm việc thiết kế các bài giảng, tổ chức các hoạt động âm nhạc ngoại khóa, và đánh giá hiệu quả của các biện pháp giáo dục thẩm mỹ âm nhạc. Bên cạnh đó chúng tôi nhận thấy rằng, việc định hướng, GDTM cho HS ở các trường THCS hiện nay (trên phạm vi toàn quốc, mà tỉnh Bình Dương không phải trường hợp ngoại lệ) thông qua môn âm nhạc nói chung cũng như phân môn Học hát nói riêng, là một vấn đề không kém phần quan trọng và mang tính cấp thiết.
4.1. Thực Nghiệm Sư Phạm và Đánh Giá Tính Khả Thi
Luận án tiến hành thực nghiệm sư phạm tại một số trường THCS ở Bình Dương để đánh giá tính khả thi và hiệu quả của các giải pháp đã đề xuất. Quá trình thực nghiệm bao gồm việc thiết kế bài giảng, tổ chức các hoạt động, và thu thập dữ liệu để đánh giá sự tiến bộ của học sinh về năng lực thẩm mỹ và năng lực cảm thụ âm nhạc.
4.2. Thiết Kế Công Cụ Hỗ Trợ Dạy và Học Âm Nhạc Hiệu Quả
Luận án thiết kế các công cụ hỗ trợ dạy và học âm nhạc, bao gồm các tài liệu tham khảo, bài tập thực hành, và các công cụ đánh giá năng lực cảm thụ âm nhạc của học sinh. Các công cụ này được thiết kế để giúp giáo viên và học sinh tiếp cận với âm nhạc một cách dễ dàng và hiệu quả hơn.
4.3. Kết Quả Nghiên Cứu và Đóng Góp cho Giáo Dục Âm Nhạc
Luận án trình bày kết quả nghiên cứu và đánh giá những đóng góp của luận án cho giáo dục âm nhạc tại Bình Dương. Kết quả nghiên cứu cho thấy các giải pháp đã đề xuất có hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng giáo dục thẩm mỹ âm nhạc cho học sinh THCS, giúp các em phát triển toàn diện về nhân cách và năng lực.
V. Kết Luận và Hướng Nghiên Cứu Giáo Dục Âm Nhạc Tương Lai
Luận án tổng kết những kết quả nghiên cứu chính và đánh giá những đóng góp của luận án cho lĩnh vực giáo dục thẩm mỹ âm nhạc. Luận án cũng đề xuất những hướng nghiên cứu tiếp theo để tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc tại Bình Dương và trên cả nước. Việc định hướng, GDTM cho HS ở các trường THCS hiện nay (trên phạm vi toàn quốc, mà tỉnh Bình Dương không phải trường hợp ngoại lệ) thông qua môn âm nhạc nói chung cũng như phân môn Học hát nói riêng, là một vấn đề không kém phần quan trọng và mang tính cấp thiết.
5.1. Tóm Tắt Các Kết Quả Nghiên Cứu Quan Trọng Nhất
Luận án tóm tắt những kết quả nghiên cứu quan trọng nhất, bao gồm việc xác định thực trạng, đề xuất giải pháp, và đánh giá hiệu quả của các biện pháp giáo dục thẩm mỹ âm nhạc. Các kết quả nghiên cứu này cung cấp cơ sở khoa học cho việc tiếp tục cải tiến và nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc.
5.2. Những Đóng Góp của Luận Án cho Giáo Dục Thẩm Mỹ
Luận án đánh giá những đóng góp của luận án cho lĩnh vực giáo dục thẩm mỹ, bao gồm việc cung cấp một cái nhìn tổng quan về giáo dục thẩm mỹ âm nhạc tại Bình Dương, đề xuất các giải pháp thực tiễn, và thiết kế các công cụ hỗ trợ dạy và học âm nhạc. Luận án có thể là tài liệu tham khảo cho GV âm nhạc ở các trƣờng THCS thuộc địa bàn khác trong cả nƣớc, góp phần nâng cao chất lƣợng dạy học môn âm nhạc phổ thông và cho các nghiên cứu khoa học cùng hƣớng.
5.3. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo và Phát Triển Giáo Dục
Luận án đề xuất những hướng nghiên cứu tiếp theo để tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc, bao gồm việc nghiên cứu sâu hơn về các phương pháp giảng dạy tích cực, xây dựng chương trình phù hợp, và tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình, và xã hội. GDTM âm nhạc là nhằm góp phần tạo ra những lớp công dân mới vừa chuyên vừa hồng cho tỉnh Bình Dương, do đó luận án sẽ dựa trên quan điểm GDTM của chủ nghĩa Mác - Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh và đƣờng lối của Đảng Cộng sản Việt Nam về giáo dục con ngƣời mới xã hội chủ nghĩa; quan điểm và tiêu chí giáo dục HS phổ thông sau năm 2015 của Bộ GD&ĐT.
