Luận văn thạc sĩ về bảo hiểm xã hội cho lao động khu vực phi chính thức ở Việt Nam: Thực trạng và giải pháp

• Người hướng dẫn: PGS. Trần Thị Thúy Lâm
• Trường học: Trường Đại Học Luật Hà Nội
• Chuyên ngành: Luật Kinh Tế
• Đề tài: Giải Pháp Bảo Vệ Lao Động Phi Chính Thức Tại Việt Nam Trong Lĩnh Vực Bảo Hiểm Xã Hội
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• PHẦN MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI ĐỐI VỚI LAO ĐỘNG KHU VỰC PHI CHÍNH THỨC VÀ SỰ ĐIỀU CHỈNH CỦA PHÁP LUẬT
• 1.1. Một số vấn đề lý luận về bảo hiểm xã hội lao động khu vực phi chính thức
• 1.2. Khái niệm và đặc điểm bảo hiểm xã hội
• 1.2.1. Khái niệm bảo hiểm xã hội
• 1.3. Sự điều chỉnh pháp luật về bảo hiểm xã hội đối với lao động khu vực phi chính thức
• 1.4. Kết luận chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN PHÁP LUẬT BẢO HIỂM XÃ HỘI CHO LAO ĐỘNG KHU VỰC PHI CHÍNH THỨC Ở VIỆT NAM
• 2.1. Thực trạng pháp luật bảo hiểm xã hội đối với lao động khu vực phi chính thức ở Việt Nam
• 2.2. Các chế độ bảo hiểm xã hội cho lao động khu vực phi chính thức ở Việt Nam
• 2.3. Nguồn tài chính thực hiện bảo hiểm xã hội ở Việt Nam
• 2.4. Đánh giá chung về thực tiễn thực hiện pháp luật bảo hiểm xã hội cho lao động khu vực phi chính thức
• 2.5. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC HIỆN PHÁP LUẬT BẢO HIỂM XÃ HỘI ĐỐI VỚI LAO ĐỘNG KHU VỰC PHI CHÍNH THỨC Ở VIỆT NAM
• 3.1. Hoàn thiện pháp luật về bảo hiểm xã hội cho lao động khu vực phi chính thức ở Việt Nam
• 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả bảo hiểm xã hội cho lao động khu vực phi chính thức ở Việt Nam
• 3.3. Kết luận chương 3
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về lao động phi chính thức và bảo hiểm xã hội

Lao động phi chính thức là một phần quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, góp phần vào sự phát triển kinh tế xã hội. Tuy nhiên, nhóm lao động này thường không được bảo vệ đầy đủ bởi hệ thống bảo hiểm xã hội (BHXH). Theo thống kê, tỷ lệ lao động phi chính thức chiếm một tỷ lệ lớn trong tổng số lao động, và họ thường không có quyền lợi bảo hiểm đầy đủ. Bảo vệ lao động trong khu vực này là một thách thức lớn, đòi hỏi sự can thiệp của chính sách và pháp luật. Đặc biệt, việc bảo hiểm cho lao động phi chính thức cần được xem xét một cách nghiêm túc để đảm bảo quyền lợi cho nhóm lao động này. Việc thiếu chế độ bảo hiểm xã hội đã dẫn đến những khó khăn trong cuộc sống của họ, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh và những rủi ro khác.

II. Thực trạng bảo hiểm xã hội cho lao động phi chính thức

Thực trạng hiện nay cho thấy, mặc dù có nhiều chính sách nhằm mở rộng diện bao phủ của bảo hiểm xã hội cho lao động phi chính thức, nhưng tỷ lệ tham gia vẫn còn thấp. Theo báo cáo, chỉ có khoảng 0.41% lao động phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện. Điều này cho thấy những rào cản lớn trong việc tiếp cận bảo hiểm cho lao động trong khu vực này. Các nguyên nhân chính bao gồm nhận thức chưa đầy đủ về lợi ích của BHXH, khó khăn trong việc đóng góp, và thiếu sự hỗ trợ từ chính phủ. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch Covid-19, nhu cầu bảo vệ quyền lợi lao động càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Các chính sách hiện tại cần được điều chỉnh để phù hợp với thực tế và nhu cầu của lao động phi chính thức.

III. Giải pháp bảo vệ lao động phi chính thức trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội

Để bảo vệ lao động phi chính thức, cần có các giải pháp cụ thể nhằm cải thiện chính sách bảo hiểm xã hội. Trước hết, cần nâng cao nhận thức của lao động về lợi ích của việc tham gia BHXH thông qua các chương trình tuyên truyền. Thứ hai, chính phủ cần tạo ra các cơ chế hỗ trợ tài chính cho lao động phi chính thức khi tham gia BHXH, chẳng hạn như giảm mức đóng góp ban đầu hoặc cung cấp các khoản trợ cấp. Thứ ba, cần cải cách quy trình tham gia BHXH để đơn giản hóa thủ tục, giúp lao động dễ dàng hơn trong việc tiếp cận. Cuối cùng, việc xây dựng các chính sách bảo vệ quyền lợi lao động trong khu vực phi chính thức là rất quan trọng, nhằm đảm bảo rằng họ có thể hưởng các chế độ bảo hiểm một cách công bằng.

IV. Kết luận

Việc bảo vệ lao động phi chính thức thông qua bảo hiểm xã hội là một nhiệm vụ cấp bách và cần thiết. Nhóm lao động này đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, nhưng họ lại đang phải đối mặt với nhiều khó khăn và rủi ro. Chính phủ cần có những chính sách và giải pháp hiệu quả để đảm bảo rằng lao động phi chính thức cũng có thể tham gia vào hệ thống BHXH, từ đó bảo vệ quyền lợi của họ. Chỉ khi nào lao động phi chính thức được bảo vệ đầy đủ, thì mới có thể đảm bảo sự phát triển bền vững cho xã hội.