I. Tổng Quan Về Động Lực Làm Việc Điều Dưỡng Tại Sao Quan Trọng
Nhân lực y tế là yếu tố then chốt đảm bảo chất lượng dịch vụ y tế. Quản lý nhân lực hiệu quả giúp nâng cao chất lượng, công bằng và hiệu quả sử dụng nguồn lực. Dự báo đến năm 2035, thế giới thiếu hụt khoảng 12,9 triệu nhân viên y tế. Việt Nam đối mặt với phân bố nhân lực bất hợp lý, nguyên nhân do thu nhập thấp, điều kiện làm việc khó khăn và ít cơ hội phát triển. Động lực làm việc là yếu tố quan trọng giúp tăng cường nỗ lực của nhân viên hướng tới mục tiêu tổ chức. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng khám chữa bệnh, hiệu quả và công bằng. Tăng cường động lực làm việc của điều dưỡng đặc biệt quan trọng khi các bệnh viện được giao quyền tự chủ về tài chính và nhân lực.
1.1. Định Nghĩa và Vai Trò của Nhân Lực Y Tế Điều Dưỡng
Nhân lực y tế bao gồm tất cả những người tham gia vào hoạt động nâng cao sức khỏe. Điều dưỡng là một nghề vừa mang tính nghệ thuật, vừa mang tính khoa học, đòi hỏi kiến thức, kỹ năng và thái độ phù hợp. Điều dưỡng hỗ trợ các hoạt động nâng cao hoặc phục hồi sức khỏe của người bệnh, giúp họ đạt được sự độc lập càng sớm càng tốt. Theo Hội Điều dưỡng Mỹ, điều dưỡng là chẩn đoán và điều trị những phản ứng của con người đối diện với bệnh hiện tại hoặc bệnh có tiềm năng xảy ra. Vì vậy, động lực làm việc điều dưỡng vô cùng quan trọng.
1.2. Động Lực Nghề Nghiệp Điều Dưỡng Ảnh hưởng Đến Chất Lượng Dịch Vụ
Động lực làm việc là quá trình thể hiện cường độ, định lượng và mức độ nỗ lực cá nhân để đạt mục tiêu tổ chức. Động lực nghề nghiệp điều dưỡng là sự khao khát, tự nguyện của người lao động để tăng cường nỗ lực hướng tới việc đạt các mục tiêu của tổ chức. Nó là kết quả của nhiều nguồn lực hoạt động đồng thời trong con người, trong môi trường sống và làm việc. Hành vi có động lực trong tổ chức là kết quả tổng hợp của sự kết hợp tác động của nhiều yếu tố, như văn hóa tổ chức, kiểu lãnh đạo và chính sách nhân sự. Do đó, nâng cao sự hài lòng công việc điều dưỡng rất quan trọng.
II. Thách Thức Về Động Lực Điều Dưỡng Tại BV Nhiệt Đới TP
Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM là bệnh viện chuyên khoa hạng I, trực thuộc Sở Y tế TP.HCM, với quy mô 550 giường bệnh. Đến năm 2017, bệnh viện có 710 biên chế và chức năng khám chữa bệnh chuyên khoa truyền nhiễm. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nào về động lực làm việc của điều dưỡng tại bệnh viện. Câu hỏi đặt ra là động lực làm việc của điều dưỡng tại các khoa lâm sàng hiện nay như thế nào? Yếu tố nào ảnh hưởng đến động lực làm việc điều dưỡng tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới?
2.1. Thiếu Nghiên Cứu Về Động Lực Điều Dưỡng Bệnh Viện Nhiệt Đới
Mặc dù Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM có vai trò quan trọng trong việc khám chữa bệnh truyền nhiễm, nhưng chưa có nghiên cứu nào đánh giá chính thức về động lực làm việc của điều dưỡng. Điều này gây khó khăn trong việc xác định các vấn đề và đưa ra giải pháp phù hợp để nâng cao tinh thần làm việc của đội ngũ điều dưỡng, từ đó cải thiện chất lượng dịch vụ. Cần có nghiên cứu để đánh giá thực trạng động lực làm việc điều dưỡng.
2.2. Các Yếu Tố Tiềm Ẩn Gây Ảnh Hưởng Đến Động Lực Làm Việc
Có nhiều yếu tố tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến động lực làm việc của điều dưỡng tại bệnh viện, bao gồm áp lực công việc của điều dưỡng, môi trường làm việc của điều dưỡng, chế độ đãi ngộ điều dưỡng, cơ hội phát triển nghề nghiệp và sự hỗ trợ từ lãnh đạo. Việc xác định rõ các yếu tố này là cần thiết để xây dựng các biện pháp can thiệp hiệu quả. Nghiên cứu cần tập trung vào yếu tố ảnh hưởng động lực điều dưỡng.
2.3. Tầm Quan Trọng của Đánh Giá Sức Khỏe Tinh Thần Điều Dưỡng
Công việc điều dưỡng, đặc biệt trong bối cảnh bệnh viện chuyên điều trị các bệnh truyền nhiễm, thường xuyên đối diện với nguy cơ lây nhiễm, áp lực cao và ca bệnh phức tạp. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần điều dưỡng, dẫn đến burnout ở điều dưỡng. Đánh giá và hỗ trợ sức khỏe tinh thần điều dưỡng là một phần quan trọng trong việc duy trì và nâng cao động lực làm việc.
III. Phương Pháp Nghiên Cứu Động Lực Làm Việc Của Điều Dưỡng
Nghiên cứu được tiến hành từ tháng 10 năm 2016 đến tháng 04 năm 2017 theo phương pháp mô tả cắt ngang, kết hợp nghiên cứu định lượng và định tính. Có tất cả 227 điều dưỡng tham gia phát vấn bộ câu hỏi tự điền, 3 lãnh đạo tham gia phỏng vấn sâu và 8 điều dưỡng tham gia thảo luận nhóm. Nội dung nghiên cứu liên quan đến các yếu tố nhân khẩu học, xã hội học và các tiểu mục/yếu tố tạo động lực làm việc. Số liệu định lượng được nhập bằng phần mềm Epi Data 3.1 và phân tích với phần mềm SPSS 18. Thông tin định tính được gỡ băng phân tích theo từng chủ đề và mục tiêu nghiên cứu.
3.1. Thiết Kế Nghiên Cứu Kết Hợp Định Lượng và Định Tính
Việc sử dụng cả phương pháp định lượng và định tính giúp cung cấp cái nhìn toàn diện về động lực làm việc của điều dưỡng. Nghiên cứu định lượng giúp thu thập dữ liệu thống kê về mức độ động lực và các yếu tố liên quan, trong khi nghiên cứu định tính giúp khám phá sâu hơn các yếu tố ảnh hưởng và trải nghiệm của điều dưỡng trong công việc. Điều này giúp hiểu rõ hơn về đánh giá động lực làm việc.
3.2. Thu Thập Dữ Liệu Từ Điều Dưỡng và Lãnh Đạo
Dữ liệu được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm điều dưỡng, lãnh đạo bệnh viện và lãnh đạo các phòng ban liên quan. Điều này giúp đảm bảo tính khách quan và toàn diện của nghiên cứu. Việc tham gia của lãnh đạo giúp hiểu rõ hơn về các chính sách và thực tiễn quản lý có thể ảnh hưởng đến động lực làm việc điều dưỡng. Cần phân tích quản lý nhân sự điều dưỡng.
3.3. Phân Tích Dữ Liệu Sử Dụng Phần Mềm Thống Kê
Dữ liệu định lượng được phân tích bằng phần mềm SPSS 18 để xác định các mối liên quan giữa các yếu tố nhân khẩu học, xã hội học và động lực làm việc. Dữ liệu định tính được phân tích theo từng chủ đề để khám phá các yếu tố ảnh hưởng sâu sắc đến động lực nghề nghiệp điều dưỡng. Điều này giúp xác định thang đo động lực làm việc phù hợp.
IV. Kết Quả Nghiên Cứu Đánh Giá Động Lực Điều Dưỡng Bệnh Viện
Kết quả nghiên cứu cho thấy: 1. Điểm trung bình động lực làm việc của điều dưỡng tại các khoa Lâm sàng Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh đạt 3,72/5 điểm (65,87%) cho thấy động lực làm việc của điều dưỡng tương đối thấp. Trong 7 yếu tố, yếu tố tuân thủ giờ giấc và sự tham gia có điểm trung bình cao nhất đạt 4,29 (88,11%) và thấp nhất là yếu tố sức khỏe đạt 3,22 điểm (37,01%). Tiểu mục có điểm động lực làm việc cao nhất là tự hào khi được làm việc tại bệnh viện đạt 4,19 (80,18%) và thấp nhất là thường nghỉ việc đạt 1,53 (92,07%). Nghiên cứu cho thấy chỉ có yếu tố khoa có mối liên quan có ý nghĩa thống kê đến động lực làm việc của điều dưỡng, cụ thể p = 0,022 < 0,05, các yếu tố khác không có mối liên quan có ý nghĩa thống kê.
4.1. Mức Độ Động Lực Làm Việc Điều Dưỡng Tương Đối Thấp
Điểm trung bình 3,72/5 cho thấy động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM chưa cao. Điều này đòi hỏi cần có các biện pháp can thiệp để nâng cao tinh thần làm việc của đội ngũ điều dưỡng. Cần chú trọng hơn nữa đến các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng công việc của điều dưỡng.
4.2. Yếu Tố Tuân Thủ Giờ Giấc Có Điểm Cao Nhất Sức Khỏe Thấp Nhất
Việc tuân thủ giờ giấc và sự tham gia có điểm cao cho thấy điều dưỡng có ý thức kỷ luật và trách nhiệm cao. Tuy nhiên, điểm thấp về yếu tố sức khỏe cho thấy điều dưỡng có thể đang gặp phải các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần, ảnh hưởng đến hiệu quả công việc điều dưỡng. Cần cải thiện môi trường làm việc của điều dưỡng.
4.3. Khoa Lâm Sàng Có Liên Quan Đến Động Lực Điều Dưỡng
Mối liên quan giữa khoa lâm sàng và động lực làm việc cho thấy có sự khác biệt về động lực giữa các khoa. Điều này có thể do đặc thù công việc, môi trường làm việc hoặc chính sách quản lý khác nhau giữa các khoa. Cần có các biện pháp can thiệp phù hợp với từng khoa. Xem xét văn hóa tổ chức bệnh viện.
V. Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Động Lực Của Điều Dưỡng Tại Bệnh Viện
Một số yếu tố ảnh hưởng tích cực đến động lực làm việc của điều dưỡng là nhà lãnh đạo, đồng nghiệp và điều kiện làm việc có tác động tiêu cực đến động lực làm việc của điều dưỡng. Dựa vào kết quả nghiên cứu này, chúng tôi đưa ra một số khuyến nghị cụ thể như sau: 1/ Đối với lãnh đạo: Cải thiện chi trả thu nhập tăng thêm bằng cách căn cứ vào bảng mô tả công việc và khối lượng công việc đã thực hiện; Định kỳ bố trí thời gian tiếp xúc, lắng nghe ý kiến của điều dưỡng nhiều hơn nữa, triển khai và phản hồi những thông tin có liên quan nhanh chóng, kịp thời; Tạo điều kiện hơn cho điều dưỡng tham gia học tập, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ bằng cách: thông báo kế hoạch đào tạo đã được phê duyệt đến các khoa, phòng ngay từ đầu năm để căn cứ thực hiện; Có kế hoạch đầu tư, nâng cấp một số cơ sở vật chất không còn phù hợp để điều dưỡng có điều kiện làm việc tốt hơn. 2/ Đối với điều dưỡng: Khi làm việc cần có sự tự hào với nơi mình làm việc; Tăng cường sự hợp tác, chia sẻ, phối hợp với đồng nghiệp; Làm việc cần có sự tận tâm với nghề nghiệp; Hết lòng hết sức với công việc; Phải tuân thủ giờ giấc làm việc theo quy định của bệnh viện.
5.1. Tác Động Của Lãnh Đạo Và Đồng Nghiệp Đến Động Lực Điều Dưỡng
Sự hỗ trợ từ lãnh đạo và mối quan hệ tốt với đồng nghiệp là những yếu tố quan trọng giúp nâng cao động lực làm việc của điều dưỡng. Lãnh đạo cần tạo điều kiện cho điều dưỡng phát triển nghề nghiệp, ghi nhận và khen thưởng những đóng góp của họ. Đồng nghiệp cần hợp tác, chia sẻ và hỗ trợ lẫn nhau trong công việc. Tìm hiểu nghiên cứu về động lực điều dưỡng.
5.2. Điều Kiện Làm Việc Ảnh Hưởng Tiêu Cực Đến Động Lực
Điều kiện làm việc khó khăn, thiếu trang thiết bị, cơ sở vật chất xuống cấp có thể ảnh hưởng tiêu cực đến động lực làm việc của điều dưỡng. Bệnh viện cần đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, cải thiện môi trường làm việc để điều dưỡng có điều kiện làm việc tốt hơn. Cần cải thiện chế độ đãi ngộ điều dưỡng.
5.3. Khuyến Nghị Để Nâng Cao Động Lực Làm Việc
Các khuyến nghị bao gồm cải thiện chi trả thu nhập, tăng cường giao tiếp giữa lãnh đạo và điều dưỡng, tạo điều kiện học tập và phát triển, đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, khuyến khích tinh thần tự hào và hợp tác trong công việc. Điều này giúp xây dựng văn hóa tổ chức bệnh viện tích cực.
VI. Giải Pháp Nâng Cao Động Lực Điều Dưỡng Hướng Đến Tương Lai
Để cải thiện động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM, cần có các giải pháp toàn diện, bao gồm cải thiện chính sách đãi ngộ, nâng cao chất lượng môi trường làm việc, tăng cường đào tạo và phát triển nghề nghiệp, xây dựng văn hóa tổ chức tích cực và tăng cường sự tham gia của điều dưỡng vào quá trình ra quyết định. Các giải pháp này cần được triển khai một cách đồng bộ và liên tục để đạt được hiệu quả cao nhất.
6.1. Chính Sách Đãi Ngộ Hợp Lý và Công Bằng
Xây dựng chính sách trả lương, thưởng và phụ cấp hợp lý, công bằng và minh bạch. Cần đảm bảo rằng điều dưỡng được trả lương xứng đáng với công sức và trách nhiệm của họ. Bên cạnh đó, cần có các chế độ khen thưởng, động viên kịp thời để ghi nhận những đóng góp của điều dưỡng. Cần có sự minh bạch về hệ thống chi trả điều dưỡng.
6.2. Cải Thiện Môi Trường Làm Việc An Toàn và Thân Thiện
Đảm bảo môi trường làm việc an toàn, vệ sinh và tiện nghi. Cần cung cấp đầy đủ trang thiết bị, vật tư y tế và phương tiện bảo hộ cá nhân cho điều dưỡng. Bên cạnh đó, cần tạo môi trường làm việc thân thiện, hòa đồng và tôn trọng lẫn nhau. Đảm bảo về môi trường làm việc của điều dưỡng.
6.3. Đầu Tư Vào Đào Tạo và Phát Triển Nghề Nghiệp
Tạo điều kiện cho điều dưỡng tham gia các khóa đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Cần có các chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu và mong muốn của điều dưỡng. Bên cạnh đó, cần tạo cơ hội cho điều dưỡng phát triển sự nghiệp, thăng tiến trong công việc. Xem xét nhu cầu đào tạo của điều dưỡng.
