Tổng quan nghiên cứu

Hoạt động đấu thầu qua mạng ngày càng trở nên quan trọng trong quản lý mua sắm công, đặc biệt tại các đơn vị sự nghiệp công lập có thu như Bệnh viện Bạch Mai. Từ năm 2019 đến 2021, Bệnh viện Bạch Mai đã triển khai đấu thầu qua mạng nhằm nâng cao tính minh bạch, công bằng và hiệu quả trong sử dụng ngân sách nhà nước. Với hơn 4.500 cán bộ viên chức và tỷ lệ sử dụng giường bệnh lên đến 160%-200%, nhu cầu mua sắm trang thiết bị y tế và dịch vụ tại bệnh viện rất lớn, đòi hỏi một hệ thống đấu thầu hiện đại, hiệu quả. Mục tiêu nghiên cứu tập trung phân tích thực trạng hoạt động đấu thầu qua mạng tại Bệnh viện Bạch Mai trong giai đoạn này, làm rõ những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý đấu thầu qua mạng. Phạm vi nghiên cứu bao gồm toàn bộ hoạt động đấu thầu qua mạng tại bệnh viện trong ba năm 2019-2021, với trọng tâm là các gói thầu mua sắm hàng hóa, dịch vụ y tế. Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc tiết kiệm ngân sách nhà nước, nâng cao hiệu quả công tác đấu thầu, đồng thời góp phần hoàn thiện quy trình quản lý mua sắm công tại các đơn vị y tế công lập.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị kinh doanh liên quan đến quản lý mua sắm công và đấu thầu qua mạng. Hai khung lý thuyết chính được áp dụng gồm:

  • Lý thuyết quản lý nhà nước về đấu thầu công lập: Nhấn mạnh các nguyên tắc cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả trong hoạt động đấu thầu, đồng thời làm rõ vai trò của quản lý nhà nước trong việc ban hành chính sách, kiểm tra giám sát và xử lý vi phạm.

  • Mô hình đấu thầu qua mạng: Mô tả quy trình đấu thầu trực tuyến qua hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, bao gồm các bước đăng ký, mời thầu, nộp hồ sơ, mở thầu, chấm thầu và công bố kết quả. Mô hình này giúp tăng cường tính minh bạch, giảm chi phí và thời gian cho các bên tham gia.

Các khái niệm chính được làm rõ gồm: đấu thầu, đấu thầu qua mạng, nguyên tắc hoạt động đấu thầu, hình thức lựa chọn nhà thầu, phương thức đấu thầu, quản lý nhà nước về đấu thầu, và các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động đấu thầu qua mạng như nhân lực, cơ sở vật chất, nguồn vốn và trình độ công nghệ thông tin.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng kết hợp định tính để phân tích thực trạng đấu thầu qua mạng tại Bệnh viện Bạch Mai giai đoạn 2019-2021. Cỡ mẫu bao gồm toàn bộ các gói thầu qua mạng trong giai đoạn này tại bệnh viện, với số liệu thu thập từ hồ sơ đấu thầu, báo cáo tài chính và các tài liệu quản lý liên quan.

Phương pháp chọn mẫu là phương pháp toàn bộ (census) do phạm vi nghiên cứu giới hạn trong một đơn vị cụ thể. Các phương pháp phân tích bao gồm:

  • Phân tích, tổng hợp: Đánh giá các số liệu, tài liệu để rút ra nhận xét về ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân.

  • So sánh: Đối chiếu số liệu qua các năm để nhận diện xu hướng và biến động.

  • Thống kê mô tả: Sử dụng bảng biểu, biểu đồ để trình bày số liệu về tỷ lệ tiết kiệm ngân sách, số lượng gói thầu, tỷ lệ thành công.

  • Phân tích nội dung: Khảo sát ý kiến cán bộ quản lý, nhân viên tham gia đấu thầu để làm rõ các khó khăn, thuận lợi.

Công cụ hỗ trợ phân tích gồm phần mềm Excel và các sơ đồ, biểu đồ minh họa. Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 1/2019 đến tháng 12/2021, tập trung thu thập và xử lý dữ liệu trong giai đoạn này.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tỷ lệ áp dụng đấu thầu qua mạng tăng đều qua các năm: Từ năm 2019 đến 2021, tỷ lệ gói thầu thực hiện qua mạng tại Bệnh viện Bạch Mai tăng từ khoảng 70% lên gần 100%, thể hiện sự chuyển đổi mạnh mẽ sang hình thức đấu thầu hiện đại.

  2. Tiết kiệm ngân sách nhà nước rõ rệt: Qua đấu thầu qua mạng, bệnh viện đã tiết kiệm được khoảng 15-20% chi phí mua sắm so với phương thức truyền thống, tương đương hàng chục tỷ đồng mỗi năm.

  3. Tỷ lệ thành công của các gói thầu qua mạng đạt trên 90%: Điều này cho thấy tính hiệu quả và khả năng vận hành ổn định của hệ thống đấu thầu qua mạng tại bệnh viện.

  4. Nhân lực và công nghệ là những nhân tố quyết định: Đội ngũ cán bộ có trình độ công nghệ thông tin tốt và sự hỗ trợ của hệ thống CNTT hiện đại giúp quá trình đấu thầu qua mạng diễn ra thuận lợi, giảm thiểu sai sót và gian lận.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của sự thành công trong áp dụng đấu thầu qua mạng tại Bệnh viện Bạch Mai là do sự quyết tâm của lãnh đạo, đầu tư bài bản về hạ tầng công nghệ thông tin và đào tạo nhân lực chuyên môn. So với các nghiên cứu trong ngành y tế công lập khác, kết quả này cho thấy mức độ áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý mua sắm đã đạt mức cao, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách.

Tuy nhiên, một số hạn chế vẫn tồn tại như khó khăn trong việc thích nghi với quy trình mới của một số cán bộ, sự phức tạp trong xử lý các tình huống phát sinh và hạn chế về nguồn lực tài chính để nâng cấp hệ thống liên tục. Các biểu đồ so sánh tỷ lệ tiết kiệm ngân sách và tỷ lệ thành công qua các năm minh họa rõ xu hướng tích cực nhưng cũng phản ánh những điểm cần cải thiện.

Kết quả nghiên cứu phù hợp với kinh nghiệm quốc tế về đấu thầu qua mạng tại các nước như Philippines và Hàn Quốc, nơi mà sự phối hợp chặt chẽ giữa chính sách, công nghệ và nhân lực là yếu tố then chốt để thành công.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo và bồi dưỡng nhân lực: Tổ chức các khóa đào tạo định kỳ về kỹ năng sử dụng hệ thống đấu thầu qua mạng và kiến thức pháp luật đấu thầu cho cán bộ, nhân viên. Mục tiêu nâng cao tỷ lệ nhân viên thành thạo hệ thống lên trên 95% trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc Bệnh viện phối hợp với phòng CNTT.

  2. Hoàn thiện quy trình đấu thầu qua mạng: Rà soát, cập nhật và chuẩn hóa các bước trong quy trình đấu thầu để giảm thiểu thủ tục hành chính, tăng tính linh hoạt và minh bạch. Thời gian thực hiện: 6 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng Pháp chế và Phòng Tài chính – Kế toán.

  3. Đầu tư nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin: Bổ sung trang thiết bị, nâng cấp phần mềm và bảo mật hệ thống để đảm bảo hoạt động ổn định, an toàn thông tin. Mục tiêu giảm thiểu sự cố kỹ thuật xuống dưới 1% số lần đấu thầu. Thời gian: 18 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng CNTT phối hợp với Ban Giám đốc.

  4. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát: Thiết lập bộ phận chuyên trách kiểm tra, giám sát hoạt động đấu thầu qua mạng nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm, đảm bảo tuân thủ pháp luật. Thời gian triển khai: 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng Thanh tra và Pháp chế.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo các bệnh viện công lập: Giúp hiểu rõ về lợi ích và cách thức triển khai đấu thầu qua mạng, từ đó xây dựng kế hoạch áp dụng phù hợp tại đơn vị mình.

  2. Cán bộ quản lý mua sắm và đấu thầu: Cung cấp kiến thức chuyên sâu về quy trình, nguyên tắc và kỹ thuật đấu thầu qua mạng, hỗ trợ nâng cao năng lực thực hiện công việc.

  3. Chuyên gia và nhà nghiên cứu trong lĩnh vực quản trị kinh doanh và y tế công: Là tài liệu tham khảo để phát triển các nghiên cứu tiếp theo về quản lý mua sắm công và ứng dụng công nghệ thông tin trong y tế.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu: Hỗ trợ đánh giá thực trạng và xây dựng chính sách, quy định phù hợp nhằm thúc đẩy hoạt động đấu thầu qua mạng trong các đơn vị sự nghiệp công lập.

Câu hỏi thường gặp

  1. Đấu thầu qua mạng là gì và có ưu điểm gì so với đấu thầu truyền thống?
    Đấu thầu qua mạng là hình thức tổ chức đấu thầu trực tuyến qua hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, giúp tăng tính minh bạch, giảm chi phí và thời gian, đồng thời mở rộng cơ hội cạnh tranh cho các nhà thầu.

  2. Tại sao Bệnh viện Bạch Mai cần áp dụng đấu thầu qua mạng?
    Với quy mô lớn và nhu cầu mua sắm đa dạng, đấu thầu qua mạng giúp bệnh viện tiết kiệm ngân sách, nâng cao hiệu quả quản lý và đảm bảo công bằng trong lựa chọn nhà thầu.

  3. Những khó khăn chính khi triển khai đấu thầu qua mạng tại bệnh viện là gì?
    Khó khăn gồm sự thay đổi thói quen làm việc của cán bộ, hạn chế về nguồn lực công nghệ thông tin và cần thời gian để hoàn thiện quy trình phù hợp.

  4. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả đấu thầu qua mạng?
    Cần tăng cường đào tạo nhân lực, hoàn thiện quy trình, đầu tư hạ tầng CNTT và tăng cường kiểm tra giám sát để đảm bảo tuân thủ và hiệu quả.

  5. Đấu thầu qua mạng có giúp tiết kiệm ngân sách không?
    Theo số liệu nghiên cứu, đấu thầu qua mạng tại Bệnh viện Bạch Mai đã giúp tiết kiệm khoảng 15-20% chi phí mua sắm so với phương thức truyền thống.

Kết luận

  • Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và phân tích thực trạng đấu thầu qua mạng tại Bệnh viện Bạch Mai giai đoạn 2019-2021, làm rõ ưu điểm và hạn chế.
  • Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ áp dụng đấu thầu qua mạng tăng lên gần 100%, tiết kiệm ngân sách đáng kể và nâng cao tính minh bạch.
  • Các nhân tố quyết định thành công gồm sự ủng hộ của lãnh đạo, năng lực nhân lực và hạ tầng công nghệ thông tin.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động đấu thầu qua mạng trong thời gian tới.
  • Khuyến nghị các đơn vị y tế công lập khác tham khảo để áp dụng, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý mua sắm công.

Tiếp theo, cần triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời theo dõi, đánh giá liên tục để điều chỉnh phù hợp. Đề nghị các cơ quan quản lý và lãnh đạo bệnh viện phối hợp thực hiện nhằm đạt được mục tiêu phát triển bền vững.