Luận Án Tiến Sĩ Về Đánh Giá Cảnh Quan Để Phát Triển Nông Lâm Nghiệp Và Du Lịch Tại Huyện Mộc Châu, Tỉnh Sơn La

• Tác giả: Lê Thị Thu Hòa
• Người hướng dẫn: GS. Phạm Hoàng Hải
• Trường học: Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
• Chuyên ngành: Địa lí tự nhiên
• Đề tài: Nghiên Cứu Đánh Giá Cảnh Quan Cho Mục Đích Phát Triển Nông Lâm Nghiệp Và Du Lịch Huyện Mộc Châu, Tỉnh Sơn La
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 0.2. Mục tiêu
• 0.3. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 0.4. Phạm vi nghiên cứu
• 0.5. Cơ sở tài liệu của luận án
• 0.6. Luận điểm bảo vệ
• 0.7. Những điểm mới của luận án
• 0.8. Ý nghĩa khoa học của luận án
• 0.9. Ý nghĩa thực tiễn
• 0.10. Cấu trúc của luận án
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU, ĐÁNH GIÁ CẢNH QUAN CHO PHÁT TRIỂN NÔNG LÂM NGHIỆP VÀ DU LỊCH
• 1.1. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• 1.1.1. Các công trình nghiên cứu về cảnh quan trên thế giới
• 1.1.2. Các công trình nghiên cứu cảnh quan phát triển nông lâm nghiệp
• 1.1.3. Các công trình nghiên cứu cảnh quan phát triển du lịch
• 1.1.4. Các công trình nghiên cứu liên quan đến Sơn La và Mộc Châu
• 1.2. LÝ LUẬN VỀ NGHIÊN CỨU, ĐÁNH GIÁ CẢNH QUAN CHO PHÁT TRIỂN NÔNG LÂM NGHIỆP VÀ DU LỊCH
• 1.2.1. Phân loại cảnh quan
• 1.2.2. Phân vùng cảnh quan
• 1.2.3. Đánh giá cảnh quan
• 1.2.4. Cấu trúc cảnh quan và mối quan hệ với các ngành kinh tế
• 1.2.5. Động lực của cảnh quan
• 1.2.6. Chức năng cảnh quan
• 1.3. QUAN ĐIỂM, PHƯƠNG PHÁP VÀ CÁC BƯỚC NGHIÊN CỨU
• 1.3.1. Quan điểm nghiên cứu
• 1.3.2. Các phương pháp nghiên cứu. Quy trình thực hiện luận án
• 1.4. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: CÁC NHÂN TỐ THÀNH TẠO CẢNH QUAN HUYỆN MỘC CHÂU, TỈNH SƠN LA
• 2.1. ĐẶC ĐIỂM CẤU TRÚC ĐỨNG CẢNH QUAN HUYỆN MỘC CHÂU VÀ MỐI QUAN HỆ VỚI CÁC NGÀNH KINH TẾ
• 2.1.1. Vị trí Địa lí
• 2.1.2. Địa chất - Hợp phần tạo nên nền rắn và dinh dưỡng cảnh quan huyện Mộc Châu
• 2.1.3. Địa hình và các quá trình địa mạo - Nhân tố phân bố lại vật chất rắn và năng lượng
• 2.1.4. Khí hậu - Nhân tố thành tạo nền tảng nhiệt ẩm
• 2.1.5. Thủy văn - Nhân tố thành tạo nền tảng ẩm
• 2.1.6. Thổ nhưỡng - Nhân tố thành tạo nền tảng dinh dưỡng cảnh quan
• 2.1.7. Thảm thực vật - nhân tố chỉ thị cảnh quan
• 2.1.8. Hoạt động nhân sinh - Nhân tố biến đổi cảnh quan
• 2.2. ĐẶC ĐIỂM VÀ SỰ PHÂN HÓA CẢNH QUAN HUYỆN MỘC CHÂU
• 2.2.1. Hệ thống cảnh quan huyện Mộc Châu tỷ lệ 1:50.000
• 2.2.2. Đặc điểm cấu trúc ngang cảnh quan huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La
• 2.2.3. Phân vùng cảnh quan
• 2.3. ĐỘNG LỰC VÀ CHỨC NĂNG CẢNH QUAN HUYỆN MỘC CHÂU
• 2.3.1. Tính nhịp điệu mùa của cảnh quan (động lực nhịp điệu của cảnh quan)
• 2.3.2. Các quá trình động lực và tai biến thiên nhiên
• 2.3.3. Chức năng cảnh quan
• 2.4. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ CẢNH QUAN PHỤC VỤ ĐỊNH HƯỚNG KHÔNG GIAN PHÁT TRIỂN NÔNG LÂM NGHIỆP VÀ DU LỊCH HUYỆN MỘC CHÂU
• 3.1. NGUYÊN TẮC, ĐỐI TƯỢNG VÀ MỤC TIÊU ĐÁNH GIÁ CẢNH QUAN CHO HUYỆN MỘC CHÂU
• 3.2. ĐÁNH GIÁ THÍCH NGHI SINH THÁI CẢNH CẢNH QUAN HUYỆN MỘC CHÂU CHO PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP
• 3.2.1. Lý do lựa chọn các loại hình và cây trồng để đánh giá cho nông nghiệp huyện Mộc Châu
• 3.2.2. Điều kiện sinh thái của các loại hình nông nghiệp và các loại cây trồng
• 3.2.3. Hệ thống tiêu chí, chỉ tiêu và thang bậc đánh giá các loại hình nông nghiệp cho địa bàn huyện Mộc Châu
• 3.2.4. Kết quả đánh giá cảnh quan cho ngành nông nghiệp
• 3.3. ĐÁNH GIÁ THÍCH NGHI SINH THÁI CẢNH QUAN HUYỆN MỘC CHÂU CHO PHÁT TRIỂN LÂM NGHIỆP
• 3.3.1. Cơ sở lựa chọn loại hình lâm nghiệp và cây trồng lâm nghiệp để đánh giá
• 3.3.2. Điều kiện sinh thái cây Sơn tra
• 3.3.3. Hệ thống các tiêu chí, chỉ tiêu và thang thứ bậc đánh giá
• 3.3.4. Kết quả đánh giá cho lâm nghiệp
• 3.4. ĐÁNH GIÁ SINH THÁI CẢNH QUAN CHO PHÁT TRIỂN DU LỊCH HUYỆN MỘC CHÂU
• 3.4.1. Cơ sở để lựa chọn loại hình du lịch nghỉ dưỡng và tham quan để đánh giá thích nghi sinh thái cho huyện Mộc Châu
• 3.4.2. Hệ thống tiêu chí và thang bậc đánh giá cảnh quan cho du lịch
• 3.4.3. Kết quả đánh giá cảnh quan cho du lịch
• 3.5. ĐỊNH HƯỚNG KHÔNG GIAN PHÁT TRIỂN CÁC NGÀNH NÔNG LÂM NGHIỆP, DU LỊCH VÀ XÁC LẬP MÔ HÌNH KINH TẾ SINH THÁI CHO ĐỊA BÀN HUYỆN MỘC CHÂU
• 3.5.1. Quan điểm định hướng
• 3.5.2. Căn cứ định hướng
• 3.5.3. Định hướng phân bố không gian phát triển nông lâm nghiệp và du lịch huyện Mộc Châu
• 3.5.4. Định hướng không gian ưu tiên phát triển các tiểu vùng chức năng
• 3.6. Tiểu kết chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Tóm tắt

I. Đánh giá tổng quan về cảnh quan Mộc Châu

Huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La, nổi bật với cảnh quan Mộc Châu đa dạng, phong phú, tạo nên những lợi thế lớn cho phát triển nông nghiệp và du lịch Sơn La. Mộc Châu không chỉ có khí hậu ôn hòa mà còn sở hữu nhiều loại hình cảnh quan độc đáo, từ đồi núi đến thung lũng, cùng với hệ thống tài nguyên thiên nhiên phong phú. Việc đánh giá cảnh quan tại đây không chỉ giúp nhận diện rõ nét các đặc điểm tự nhiên mà còn tạo cơ sở cho việc phát triển bền vững các ngành kinh tế. Cụ thể, việc phân tích các yếu tố như tiềm năng du lịch và đặc sản Mộc Châu sẽ giúp xác định những vùng có khả năng phát triển mạnh mẽ, phục vụ cho việc quy hoạch và phát triển kinh tế địa phương.

1.1. Đặc điểm tự nhiên và nhân văn

Mộc Châu có vị trí địa lý thuận lợi, nằm ở độ cao trên 1.050m so với mực nước biển, với khí hậu nhiệt đới gió mùa cao nguyên. Địa hình đa dạng từ đồi núi đến thung lũng tạo nên cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp, thu hút khách du lịch. Đặc biệt, nông nghiệp sinh thái đang được phát triển mạnh mẽ, với các sản phẩm đặc trưng như chè, sữa bò và hoa quả, tạo ra nguồn thu nhập ổn định cho người dân. Các hoạt động nông lâm nghiệp không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn có tiềm năng xuất khẩu cao, góp phần vào sự phát triển kinh tế bền vững của huyện.

II. Đánh giá tiềm năng phát triển nông lâm nghiệp

Mộc Châu có nhiều tiềm năng cho phát triển nông nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp sinh thái. Việc khai thác các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng như chè Mộc Châu hay các loại trái cây có giá trị kinh tế cao là rất khả thi. Hệ thống tài nguyên thiên nhiên phong phú, kết hợp với hoạt động nông nghiệp bền vững, sẽ tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu thị trường. Đặc biệt, các mô hình du lịch sinh thái kết hợp với nông nghiệp đang được phát triển, mang lại lợi ích kép cho cả người sản xuất và khách du lịch.

2.1. Các sản phẩm nông nghiệp chủ lực

Các sản phẩm nông nghiệp chủ lực của Mộc Châu bao gồm chè, sữa bò và rau củ quả. Những sản phẩm này không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn có khả năng xuất khẩu cao. Việc phát triển các mô hình sản xuất nông nghiệp bền vững sẽ góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao giá trị kinh tế cho người dân. Đồng thời, các sản phẩm nông nghiệp cũng là một phần không thể thiếu trong du lịch cộng đồng, góp phần tăng cường giá trị văn hóa và bản sắc địa phương.

III. Đánh giá phát triển du lịch tại Mộc Châu

Du lịch Mộc Châu đang trên đà phát triển mạnh mẽ, với nhiều điểm đến hấp dẫn như thung lũng mận, đồi chè, và các hoạt động trải nghiệm văn hóa bản địa. Việc đánh giá cảnh quan cho du lịch Sơn La không chỉ giúp nâng cao giá trị điểm đến mà còn giúp bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống. Khách du lịch ngày càng quan tâm đến du lịch sinh thái, và Mộc Châu với cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, khí hậu trong lành chính là điểm đến lý tưởng. Việc phát triển du lịch sinh thái không chỉ tạo ra nguồn thu nhập cho địa phương mà còn góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

3.1. Các loại hình du lịch

Mộc Châu hiện đang phát triển nhiều loại hình du lịch như du lịch nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái và du lịch cộng đồng. Mỗi loại hình đều có những nét riêng, phù hợp với nhu cầu của khách du lịch. Việc phát triển các loại hình này cần gắn liền với bảo vệ môi trường và phát huy giá trị văn hóa địa phương. Tiềm năng du lịch tại Mộc Châu là rất lớn, tuy nhiên cần có những chính sách và quy hoạch hợp lý để phát huy tối đa lợi thế này.