I. Tổng Quan Nghiên Cứu Yếu Tố Thành Công PMKT Luận Văn
Phần mềm kế toán (PMKT) đóng vai trò then chốt trong việc ghi lại các giao dịch, lập báo cáo tài chính và phân tích hoạt động kinh doanh. Sự ra đời của PMKT đã thay đổi căn bản công việc kế toán, thay thế phương pháp thủ công bằng bút và giấy. PMKT giúp ghi chép các giao dịch tài chính một cách nhanh chóng, chính xác và tiết kiệm chi phí. Hệ thống PMKT tạo ra một hệ thống thông tin kế toán (HTTTKT) có chất lượng, kịp thời truyền đạt thông tin đến những người ra quyết định. Việc lựa chọn PMKT phù hợp là một quyết định quan trọng đối với các tổ chức trong bối cảnh kinh tế thay đổi nhanh chóng. PMKT cần phục vụ tốt nhất nhu cầu hiện tại và dễ dàng điều chỉnh để đáp ứng nhu cầu trong tương lai. Các doanh nghiệp được khuyến nghị dành thời gian nghiên cứu kỹ lưỡng mọi khía cạnh của PMKT để đảm bảo hiệu quả hoạt động kinh doanh. Collins (1999) nhấn mạnh rằng việc mua một gói PMKT có thể là một sự kiện trọng đại và nên được coi là một trong những quyết định chiến lược quan trọng nhất của doanh nghiệp.
1.1. Tầm Quan Trọng của HTTTKT Trong Quản Trị Doanh Nghiệp
HTTTKT có vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin kế toán chất lượng, hỗ trợ ra quyết định quản lý, kiểm soát nội bộ và nâng cao chất lượng báo cáo tài chính. Bagranoff and Simkin (1992) nhấn mạnh rằng lựa chọn gói PMKT thích hợp nhất đã trở thành một trong những quyết định quan trọng đối với hầu hết các tổ chức trong bối cảnh nền kinh tế đang thay đổi nhanh chóng. PMKT được cho là hữu hiệu phải phục vụ tốt nhất nhu cầu hiện tại của doanh nghiệp đồng thời có thể dễ dàng điều chỉnh để đáp ứng nhu cầu trong tương lai.
1.2. Sự Đa Dạng và Cạnh Tranh của Phần Mềm Kế Toán
Thị trường PMKT hiện nay rất đa dạng với hàng trăm gói phần mềm khác nhau, mỗi gói có các tính năng, ưu điểm và nhược điểm riêng. Các nhà cung cấp cạnh tranh gay gắt bằng cách thêm nhiều tính năng vào PMKT, điều này có thể khiến PMKT trở nên khó sử dụng hơn. Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định các yếu tố thực sự quan trọng để sử dụng PMKT thành công trong bối cảnh này. Collins (1999) cho rằng khi nhiều tính năng được thêm vào, PMKT trở nên khó sử dụng hơn.
II. Thách Thức Nghiên Cứu Yếu Tố Tác Động PMKT Thành Công
Mặc dù có nhiều nghiên cứu về ứng dụng công nghệ thông tin và PMKT, nhưng ít nghiên cứu đánh giá tổng thể các PMKT khác ngoài các hệ thống ERP. Nhiều nghiên cứu tập trung vào việc xây dựng mô hình đo lường sự thành công dựa trên mô hình của DeLone & McLean, tập trung vào ERP hơn là các PMKT khác. Ở Việt Nam, các nghiên cứu thường tập trung vào tiêu chí lựa chọn PMKT hoặc các yếu tố tác động đến quyết định lựa chọn PMKT cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, hoặc đánh giá PMKT. Việc nghiên cứu các yếu tố tác động đến sử dụng PMKT thành công chưa nhận được sự quan tâm đầy đủ. Điều này tạo ra một khoảng trống nghiên cứu cần được lấp đầy.
2.1. Khe Hổng Nghiên Cứu Về Sử Dụng PMKT Thành Công
Theo tìm hiểu của tác giả, các nghiên cứu phần lớn tập trung vào các tiêu chí lựa chọn PMKT (Lien & Lam, 2016) cũng như nghiên cứu về các nhân tố tác động đến quyết định về lựa chọn PMKT tại các DN vừa và nhỏ (Nhị, Liên, & Lam, 2020) hay nghiên cứu các tiêu chí đánh giá PMKT (Xuân, 2011). Việc nghiên cứu các nhân tố tác động đến sử dụng PMKT thành công được ít sự quan tâm trong các tài liệu nghiên cứu, hoặc chỉ được nhắc đến một phần nhỏ lồng trong nghiên cứu khác hay chỉ mới xem xét trên ERP (Hùng, 2020; Tâm, 2020).
2.2. Mục Tiêu Nghiên Cứu Xác Định và Đo Lường Các Yếu Tố
Xuất phát từ tính phổ biến và sử dụng rộng rãi PMKT, mục tiêu nghiên cứu được tác giả xác định như sau: Nghiên cứu về các nhân tố tác động đến sử dụng PMKT thành công. Xác định nhân tố tác động đến sử dụng PMKT thành công. Đo lường mức độ tác động của các nhân tố đến sử dụng PMKT thành công.
2.3. Phương Pháp Nghiên Cứu và Phạm Vi Nghiên Cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng, cụ thể là phương pháp khảo sát. Khảo sát được thực hiện thông qua thư và internet, chủ yếu nhắm đến các đối tượng phụ trách kế toán tại các doanh nghiệp ở Việt Nam. Dữ liệu thu thập được lưu trữ và quản lý bằng Excel. Sử dụng thống kê và kinh tế lượng trên phần mềm SPSS 23 để kiểm định mô hình. Đối tượng nghiên cứu là việc sử dụng PMKT thành công. Phạm vi nghiên cứu được giới hạn trong các doanh nghiệp đang sử dụng PMKT tại Việt Nam.
III. Cách Đánh Giá Mô Hình Thành Công HTTT Nghiên Cứu PMKT
Nghiên cứu sử dụng Mô hình thành công của hệ thống thông tin (HTTT) để đánh giá sự thành công của việc sử dụng PMKT. Mô hình này xem xét các yếu tố như chất lượng thông tin, chất lượng hệ thống, chất lượng dịch vụ, sự hài lòng của người dùng và lợi ích ròng để đánh giá mức độ thành công của một hệ thống thông tin. Lý thuyết dự phòng (Contingency Theory) và Lý thuyết khuếch tán đổi mới (Diffusion of Innovation Theory) cũng được sử dụng để giải thích các yếu tố ảnh hưởng đến việc sử dụng PMKT thành công.
3.1. Mô Hình Thành Công của HTTT DeLone and McLean
Mô hình thành công của HTTT (Information System Success Model) là một khung tham chiếu quan trọng để đánh giá sự thành công của việc triển khai và sử dụng các hệ thống thông tin, bao gồm cả PMKT. Mô hình này tập trung vào các khía cạnh như chất lượng hệ thống, chất lượng thông tin, mức độ sử dụng, sự hài lòng của người dùng và tác động tổ chức. Nó cung cấp một cấu trúc để hiểu cách các yếu tố khác nhau tương tác với nhau để tạo ra kết quả thành công.
3.2. Lý Thuyết Dự Phòng và Khuếch Tán Đổi Mới trong PMKT
Ngoài mô hình thành công của HTTT, nghiên cứu cũng xem xét Lý thuyết dự phòng (Contingency Theory), cho thấy rằng hiệu quả của việc sử dụng PMKT phụ thuộc vào các yếu tố bối cảnh cụ thể của tổ chức. Lý thuyết khuếch tán đổi mới (Diffusion of Innovation Theory) giúp hiểu cách các tổ chức chấp nhận và triển khai các công nghệ mới như PMKT. Cả hai lý thuyết này cung cấp những hiểu biết sâu sắc về sự phức tạp của việc sử dụng PMKT thành công.
IV. Top 5 Yếu Tố Chính Tác Động Đến Sử Dụng PMKT Thành Công
Nghiên cứu xác định năm yếu tố chính tác động đến sử dụng PMKT thành công: sự hoàn thiện quy trình kinh doanh, sự hợp tác giữa các phòng ban và truyền thông, sự hỗ trợ của lãnh đạo cấp cao, năng lực của đội ngũ nội bộ và đào tạo người dùng. Các yếu tố này được đánh giá thông qua khảo sát và phân tích thống kê. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng các yếu tố này có tác động đáng kể đến việc sử dụng PMKT thành công trong các doanh nghiệp Việt Nam.
4.1. Tầm Quan Trọng của Quy Trình Kinh Doanh Hoàn Thiện
Sự hoàn thiện quy trình kinh doanh có tác động lớn đến hiệu quả sử dụng PMKT. Khi quy trình được thiết kế tốt, PMKT có thể tự động hóa các tác vụ, giảm thiểu sai sót và tăng cường hiệu quả hoạt động. Nghiên cứu nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp nên tập trung vào việc tối ưu hóa quy trình kinh doanh để tận dụng tối đa lợi ích của PMKT.
4.2. Hợp Tác và Truyền Thông Giữa Các Phòng Ban
Sự hợp tác giữa các phòng ban và truyền thông hiệu quả là yếu tố quan trọng để đảm bảo rằng PMKT được sử dụng một cách đồng bộ và nhất quán trong toàn tổ chức. Khi các phòng ban chia sẻ thông tin và phối hợp chặt chẽ, PMKT có thể cung cấp thông tin chính xác và kịp thời cho tất cả các bên liên quan. Điều này giúp cải thiện việc ra quyết định và tăng cường hiệu quả hoạt động.
4.3. Vai Trò của Lãnh Đạo Cấp Cao và Đội Ngũ Nội Bộ
Sự hỗ trợ của lãnh đạo cấp cao đóng vai trò then chốt trong việc tạo điều kiện cho việc sử dụng PMKT thành công. Khi lãnh đạo thể hiện sự cam kết và ủng hộ, nhân viên sẽ có động lực để học hỏi và sử dụng PMKT một cách hiệu quả. Năng lực của đội ngũ nội bộ cũng là một yếu tố quan trọng. Đội ngũ có trình độ chuyên môn cao và kỹ năng sử dụng PMKT tốt sẽ giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa lợi ích của phần mềm.
4.4. Đào Tạo Người Dùng Chìa Khóa Thành Công
Đào tạo người dùng là yếu tố không thể thiếu để đảm bảo rằng nhân viên có đủ kiến thức và kỹ năng để sử dụng PMKT một cách hiệu quả. Các chương trình đào tạo cần được thiết kế phù hợp với nhu cầu của từng nhóm người dùng và cập nhật thường xuyên để đáp ứng những thay đổi của phần mềm và quy trình kinh doanh.
V. Nghiên Cứu Thực Tiễn Kết Quả Khảo Sát Sử Dụng PMKT
Nghiên cứu thực hiện khảo sát các doanh nghiệp đang sử dụng PMKT tại Việt Nam để thu thập dữ liệu về các yếu tố tác động đến sự thành công. Dữ liệu được phân tích bằng các phương pháp thống kê và kinh tế lượng để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu cho thấy sự phù hợp của mô hình nghiên cứu với thực tế và cung cấp các bằng chứng thực nghiệm về tác động của các yếu tố.
5.1. Mô Tả Mẫu Nghiên Cứu và Quy Trình Thu Thập Dữ Liệu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp khảo sát để thu thập dữ liệu từ các doanh nghiệp đang sử dụng PMKT tại Việt Nam. Mẫu nghiên cứu được lựa chọn một cách ngẫu nhiên để đảm bảo tính đại diện. Quy trình thu thập dữ liệu bao gồm việc thiết kế bảng câu hỏi, gửi khảo sát và thu thập phản hồi.
5.2. Phân Tích Thống Kê và Kinh Tế Lượng
Dữ liệu thu thập được phân tích bằng các phương pháp thống kê và kinh tế lượng để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Các phương pháp phân tích bao gồm phân tích mô tả, phân tích Cronbach Alpha, phân tích nhân tố khám phá EFA và phân tích hồi quy tuyến tính.
VI. Hàm Ý Quản Trị Nâng Cao Hiệu Quả Phần Mềm Kế Toán Cho DN
Kết quả nghiên cứu có nhiều hàm ý quan trọng cho các doanh nghiệp muốn nâng cao hiệu quả sử dụng PMKT. Các doanh nghiệp cần tập trung vào việc hoàn thiện quy trình kinh doanh, tăng cường sự hợp tác và truyền thông, đảm bảo sự hỗ trợ của lãnh đạo cấp cao, nâng cao năng lực của đội ngũ nội bộ và cung cấp đào tạo đầy đủ cho người dùng. Bằng cách thực hiện các giải pháp này, các doanh nghiệp có thể tận dụng tối đa lợi ích của PMKT và cải thiện hiệu quả hoạt động.
6.1. Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Sử Dụng PMKT
Các doanh nghiệp có thể nâng cao hiệu quả sử dụng PMKT bằng cách tập trung vào việc hoàn thiện quy trình kinh doanh, tăng cường sự hợp tác và truyền thông, đảm bảo sự hỗ trợ của lãnh đạo cấp cao, nâng cao năng lực của đội ngũ nội bộ và cung cấp đào tạo đầy đủ cho người dùng.
6.2. Hạn Chế và Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo
Nghiên cứu có một số hạn chế cần được khắc phục trong các nghiên cứu tiếp theo. Ví dụ, nghiên cứu chỉ tập trung vào các doanh nghiệp đang sử dụng PMKT tại Việt Nam. Các nghiên cứu tiếp theo có thể mở rộng phạm vi nghiên cứu sang các quốc gia khác. Ngoài ra, nghiên cứu chỉ xem xét một số yếu tố tác động đến sử dụng PMKT thành công. Các nghiên cứu tiếp theo có thể xem xét các yếu tố khác, chẳng hạn như văn hóa doanh nghiệp, quy mô doanh nghiệp và ngành nghề kinh doanh.
