I. Tổng Quan Về Quyết Định Mua Ô Tô Điện Thân Thiện 55 Ký Tự
Trong bối cảnh các vấn đề môi trường ngày càng trở nên cấp bách, người tiêu dùng toàn cầu ngày càng ưa chuộng các sản phẩm thân thiện với môi trường. Theo báo cáo Global Sustainability Study 2021, có tới 78% người tiêu dùng ngày nay quan tâm đến tiêu dùng xanh và 34% người được hỏi cho rằng họ sẵn sàng chi trả nhiều tiền hơn cho các sản phẩm xanh (Simon Kucher & Partners, 2021). Xu hướng tiêu dùng xanh đang mang đến nhiều cơ hội kinh doanh mới. Điều này thúc đẩy các doanh nghiệp trong mọi lĩnh vực tạo ra các sản phẩm giảm thiểu tác động tới hệ sinh thái. Lĩnh vực giao thông cũng chứng kiến những thay đổi lớn lao với sự xuất hiện của các doanh nghiệp sản xuất ô tô điện có quy mô lớn. Các doanh nghiệp nỗ lực thay đổi phương thức giao thông của hàng tỷ người trên thế giới. Việt Nam là thị trường tiềm năng cho các doanh nghiệp sản xuất phương tiện giao thông. Nhu cầu đi lại của người dân rất lớn. Thị trường xe điện chỉ mới phát triển từ năm 2021. Điều này cho thấy người tiêu dùng Việt Nam đã có nhận thức và ý định mua đối với ô tô điện, nhưng quyết định mua trên thực tế vẫn còn hạn chế.
1.1. Tiềm Năng Thị Trường Xe Ô Tô Điện Tại Việt Nam
Việt Nam với dân số gần 100 triệu dân, là thị trường tiềm năng cho xe ô tô điện. Theo thống kê, xe máy là phương tiện phổ biến nhất, sau đó là ô tô truyền thống. Tuy nhiên, đa phần các phương tiện này sử dụng nhiên liệu hóa thạch, gây ô nhiễm môi trường. Báo cáo của World Bank (2019) cho thấy lượng phát thải CO2 từ giao thông ở Việt Nam là khoảng 35 triệu tấn. Bên cạnh đó, các phương tiện này là nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí ở các thành phố lớn.
1.2. Chính Sách Thúc Đẩy Sử Dụng Phương Tiện Thân Thiện Môi Trường
Nhằm đối phó với các tác động tiêu cực đến từ hoạt động giao thông, Việt Nam đã xây dựng kế hoạch hành động dài hạn. Trong đó, thúc đẩy sử dụng các phương tiện thân thiện với môi trường là một trong những ưu tiên hàng đầu. Cụ thể, “Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh” được phê duyệt năm 2021 (Quyết Định số 1658/QĐ-TTg) đã đặt ra mục tiêu giảm cường độ phát thải nhà kính 15% vào năm 2030. Đồng thời nhấn mạnh một trong những nhiệm vụ cụ thể là thúc đẩy sự phát triển của hệ thống giao thông vận tải thân thiện với môi trường.
II. Vấn Đề Hạn Chế Quyết Định Mua Xe Điện Góc Nhìn Mới 58 Ký Tự
Số lượng ô tô điện thực tế tại Việt Nam còn rất khiêm tốn so với ô tô truyền thống. Thực trạng này cho thấy người tiêu dùng Việt Nam đã có nhận thức và ý định mua đối với ô tô điện, nhưng quyết định mua trên thực tế vẫn còn hạn chế. Vì vậy, việc nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng tới quyết định mua ô tô điện tại Việt Nam là cần thiết. Điều này giúp các doanh nghiệp sản xuất ô tô điện nội địa nắm bắt được tâm lý khách hàng. Từ đó hỗ trợ thúc đẩy chuyển hóa ý định thành quyết định mua trên thực tế. Điều này không chỉ giúp các nhà sản xuất nội địa tăng trưởng doanh số. Mà còn thúc đẩy sự phát triển của toàn ngành công nghiệp ô tô và linh kiện phụ trợ trên phạm vi quốc gia. Giúp Việt Nam trở thành điểm đầu tư hấp dẫn và hội nhập sâu hơn với chuỗi cung ứng toàn cầu.
2.1. Khoảng Trống Nghiên Cứu Về Quyết Định Mua Ô Tô Điện
Số lượng các nghiên cứu học thuật giải thích hành vi người tiêu dùng đối với sản phẩm thân thiện với môi trường đã có nhiều. Tuy nhiên chủ yếu tập trung vào các ngành hàng tiêu dùng như thực phẩm và mỹ phẩm (Wijekoon & Sabri, 2021). Đối với sản phẩm ô tô điện, đa phần các tài liệu trước đây thường tập trung tìm hiểu các yếu tố tác động tới ý định mua của người tiêu dùng. Nghiên cứu của Ivanova & Moreira (2023) đã xác định được 63 công trình liên quan tới ý định mua ô tô điện. Trong khi đó, số lượng nghiên cứu tìm hiểu quyết định mua thực tế đối với sản phẩm này vẫn rất hạn chế.
2.2. Thiếu Hụt Lý Thuyết Nền Tảng Về Hành Vi Tiêu Dùng Xanh
Các công trình trước đây thường xây dựng mô hình định lượng dựa trên Lý thuyết Hành vi Hoạch định (Theory of Planned Behavior – TPB). Tuy nhiên, mô hình TPB vẫn còn một số hạn chế nhất định. Chẳng hạn như khả năng giải thích hành vi chỉ ở mức trung bình trong tương quan so sánh với các mô hình lý thuyết khác (Samaradiwakara & Gunawardena, 2014). Một số nhà nghiên cứu đánh giá mô hình TPB chưa chú trọng tới động cơ về môi trường, một yếu tố quan trọng trong việc dự đoán ý định mua của người tiêu dùng đối với sản phẩm xanh.
III. Giải Pháp Mô Hình Nghiên Cứu Các Yếu Tố Tác Động 59 Ký Tự
Nghiên cứu này tập trung làm rõ các biến số ảnh hưởng tới quá trình chuyển hóa từ ý định đến quyết định mua thực tế. Kết quả nghiên cứu được kỳ vọng sẽ đóng góp tích cực vào hiểu biết chung về hành vi người tiêu dùng. Đặc biệt là quyết định mua đối với sản phẩm thân thiện với môi trường như ô tô điện tại thị trường mới nổi như Việt Nam. Để giải quyết vấn đề nghiên cứu, luận án tập trung trả lời các câu hỏi quan trọng. Câu hỏi đầu tiên là những cơ sở lý thuyết nào được sử dụng để giải thích quyết định mua của khách hàng đối với sản phẩm thân thiện với môi trường. Câu hỏi thứ hai là những yếu tố nào có tác động tới quyết định mua ô tô điện của khách hàng tại thị trường Việt Nam.
3.1. Xác Định Cơ Chế Tác Động Của Các Yếu Tố Ảnh Hưởng
Luận án cũng đặt câu hỏi về mức độ ảnh hưởng và cơ chế tác động của những yếu tố nói trên đến quyết định mua ô tô điện của khách hàng tại thị trường Việt Nam như thế nào. Thực trạng thị trường ô tô điện trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đang phát triển ra sao. Cuối cùng, những hàm ý quản trị và chính sách nào được đề xuất để thúc đẩy quyết định mua ô tô điện tại Việt Nam.
3.2. Đối Tượng và Phạm Vi Nghiên Cứu Cụ Thể
Đối tượng nghiên cứu của luận án là các yếu tố ảnh hưởng tới quyết định mua của khách hàng đối với một sản phẩm thân thiện với môi trường. Cụ thể là xe ô tô điện tại thị trường Việt Nam. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào không gian: Với nghiên cứu định tính, phỏng vấn sơ bộ được thực hiện trong phạm vi Thành phố Hà Nội do hạn chế về thời gian và nguồn lực. Với nghiên cứu định lượng, bảng hỏi khảo sát trực tuyến sẽ được sử dụng.
IV. Ứng Dụng Thúc Đẩy Mua Ô Tô Điện Bền Vững 52 Ký Tự
Mục tiêu nghiên cứu là xác định các yếu tố có ảnh hưởng tới quyết định mua của khách hàng đối với một sản phẩm thân thiện với môi trường cụ thể là ô tô điện. Dựa trên kết quả nghiên cứu, luận án sẽ rút ra các hàm ý quản trị dành cho doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh ô tô điện trong nước. Đồng thời cung cấp hàm ý chính sách cho Chính phủ nhằm thúc đẩy quyết định mua ô tô điện của khách hàng tại thị trường Việt Nam. Để thực hiện được mục tiêu nghiên cứu, luận án đặt ra các nhiệm vụ cụ thể. Đầu tiên là hệ thống hóa cơ sở lý luận liên quan tới quyết định mua đối với sản phẩm thân thiện.
4.1. Xây Dựng Mô Hình Nghiên Cứu Và Kiểm Định Giả Thuyết
Nhiệm vụ tiếp theo là xây dựng mô hình nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng tới quyết định mua ô tô điện của khách hàng tại thị trường Việt Nam. Sau đó, cần kiểm định và đánh giá tác động của các yếu tố tới quyết định mua ô tô điện của khách hàng tại thị trường Việt Nam. Cuối cùng là phân tích thực trạng thị trường ô tô điện thế giới và Việt Nam.
4.2. Đề Xuất Hàm Ý Quản Trị Và Chính Sách Hợp Lý
Đề xuất các hàm ý quản trị cho doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh ô tô điện trong nước. Cung cấp các hàm ý chính sách cho các cơ quan chức năng nhằm thúc đẩy quyết định mua ô tô điện của khách hàng tại Việt Nam. Việc thúc đẩy thị trường xe điện phù hợp với xu thế của thế giới và chủ trương của chính phủ. Đây cũng là xu thế mới mang đến cơ hội lớn cho các doanh nghiệp sản xuất phương tiện giao thông.
