Tổng quan nghiên cứu

Nguồn nhân lực đóng vai trò then chốt trong sự tồn tại và phát triển của tổ chức, đặc biệt là đội ngũ không chuyên trách cấp xã tại các địa phương. Tại huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang, đội ngũ này chiếm khoảng 29,2% tổng số cán bộ cấp xã, với 295 người tham gia công tác tại các xã, thị trấn. Tuy nhiên, sự gắn kết của đội ngũ này với tổ chức còn nhiều hạn chế do các bất cập về chính sách, chế độ đãi ngộ và điều kiện làm việc. Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng đến sự gắn kết của đội ngũ không chuyên trách cấp xã tại huyện Phụng Hiệp, từ đó đề xuất các giải pháp quản trị nhằm nâng cao mức độ gắn kết, góp phần giữ chân nhân lực và nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền cơ sở. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 12 năm 2017, trên địa bàn huyện Phụng Hiệp với 286 mẫu khảo sát hợp lệ. Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho các cấp chính quyền và nhà hoạch định chính sách trong việc xây dựng và hoàn thiện các chính sách hỗ trợ đội ngũ không chuyên trách cấp xã, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ người dân và phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về sự gắn kết tổ chức và động lực làm việc, trong đó nổi bật là:

  • Lý thuyết gắn kết tổ chức của Mowday et al. (1979): Định nghĩa sự gắn kết là sức mạnh tương đối của sự đồng nhất và tham gia tích cực của nhân viên với tổ chức, bao gồm các thành phần ý thức nỗ lực, lòng trung thành và tự hào với tổ chức.

  • Lý thuyết tháp nhu cầu của Maslow (1943): Phân loại nhu cầu con người thành 5 bậc từ sinh học đến tự thể hiện, giải thích động lực thúc đẩy hành vi và sự gắn kết trong công việc.

  • Lý thuyết công bằng của J. Stacy Adams (1965): Nhấn mạnh sự so sánh tỷ suất đầu vào - đầu ra giữa cá nhân và người khác, ảnh hưởng đến cảm nhận công bằng và mức độ gắn kết.

  • Mô hình nghiên cứu đề xuất: Bao gồm 6 nhân tố chính ảnh hưởng đến sự gắn kết của đội ngũ không chuyên trách cấp xã: tính chất công việc, cơ hội đào tạo và thăng tiến, tiền lương và phúc lợi, mối quan hệ với lãnh đạo, mối quan hệ với đồng nghiệp, và điều kiện làm việc.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp định tính và định lượng. Số liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát 286 cán bộ không chuyên trách cấp xã tại huyện Phụng Hiệp bằng bảng hỏi Likert 5 mức độ. Phương pháp chọn mẫu là ngẫu nhiên, đảm bảo tính đại diện và phù hợp với yêu cầu phân tích hồi quy đa biến.

Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phần mềm SPSS với các bước:

  • Thống kê mô tả và phân tích tần số để mô tả đặc điểm mẫu.

  • Kiểm định độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha, loại bỏ biến không phù hợp.

  • Phân tích nhân tố khám phá (EFA) để rút gọn biến và xác định cấu trúc nhân tố.

  • Phân tích hồi quy đa biến để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến sự gắn kết.

  • Kiểm định so sánh trung bình (T-test, ANOVA) để phân tích sự khác biệt giữa các nhóm theo đặc điểm nhân khẩu học.

Quy trình nghiên cứu gồm hai giai đoạn: nghiên cứu sơ bộ định tính với phỏng vấn chuyên gia và người lao động để hoàn thiện bảng hỏi, và nghiên cứu chính thức định lượng với khảo sát trên diện rộng.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Đặc điểm mẫu nghiên cứu: Trong 286 người khảo sát, nữ chiếm 32,2%, độ tuổi phổ biến dưới 55 tuổi chiếm 97,9%, trình độ đại học chiếm 30,1%, thâm niên công tác từ 5 đến trên 15 năm chiếm hơn 70%, thu nhập từ 1 đến 3 triệu đồng chiếm trên 54%.

  2. Kiểm định thang đo: Sau khi loại 3 biến độc lập không phù hợp, 31 biến độc lập đạt tiêu chuẩn Cronbach’s Alpha ≥ 0,7, đảm bảo độ tin cậy cao cho các thang đo.

  3. Phân tích nhân tố EFA: Hệ số KMO đạt 0,875, tổng phương sai trích đạt 71,908%, rút trích được 6 nhân tố chính ảnh hưởng đến sự gắn kết, tương ứng với mô hình đề xuất.

  4. Phân tích hồi quy: Các nhân tố tiền lương và phúc lợi, quan hệ với lãnh đạo, tính chất công việc, điều kiện làm việc, cơ hội đào tạo và thăng tiến đều có mối tương quan tích cực và có ý nghĩa thống kê với mức độ gắn kết của đội ngũ không chuyên trách cấp xã.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy các yếu tố vật chất như tiền lương và phúc lợi đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự gắn kết, phù hợp với các nghiên cứu trước đây về động lực làm việc. Mối quan hệ với lãnh đạo cũng được xác định là nhân tố then chốt, khi sự hỗ trợ và công bằng từ cấp trên tạo điều kiện thuận lợi cho sự gắn bó của nhân viên. Tính chất công việc hấp dẫn và phù hợp với năng lực giúp tăng cường sự hài lòng và cam kết. Điều kiện làm việc thuận lợi, bao gồm môi trường sạch sẽ, trang thiết bị đầy đủ và áp lực công việc hợp lý, góp phần giảm thiểu sự bất mãn và tăng cường hiệu quả công tác. Cơ hội đào tạo và thăng tiến tạo động lực phát triển cá nhân, thúc đẩy sự trung thành lâu dài với tổ chức. Các kết quả này có thể được minh họa qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng tương đối của từng nhân tố, hoặc bảng tổng hợp hệ số hồi quy và mức ý nghĩa thống kê.

So sánh với các nghiên cứu trong lĩnh vực quản trị nguồn nhân lực, kết quả phù hợp với mô hình AJDI điều chỉnh và các nghiên cứu về động lực làm việc trong khu vực công. Tuy nhiên, nghiên cứu này bổ sung giá trị thực tiễn khi tập trung vào đội ngũ không chuyên trách cấp xã, một nhóm nhân lực đặc thù chưa được khai thác sâu trong các nghiên cứu trước.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Cải thiện chính sách tiền lương và phúc lợi: Tăng mức phụ cấp và các khoản phúc lợi phù hợp với đóng góp thực tế của đội ngũ không chuyên trách cấp xã, nhằm nâng cao thu nhập và giảm thiểu tâm lý bất mãn. Thời gian thực hiện: 1-2 năm; Chủ thể: UBND huyện và Sở Nội vụ.

  2. Tăng cường đào tạo và phát triển nghề nghiệp: Xây dựng kế hoạch đào tạo định kỳ, tạo cơ hội thăng tiến rõ ràng, minh bạch để khuyến khích sự phát triển cá nhân và nâng cao năng lực chuyên môn. Thời gian thực hiện: liên tục; Chủ thể: Phòng Nội vụ huyện phối hợp với các trung tâm đào tạo.

  3. Nâng cao chất lượng lãnh đạo và quản lý: Tổ chức các khóa bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo, giao tiếp và quản lý cho cán bộ cấp trên nhằm tạo môi trường làm việc công bằng, hỗ trợ và động viên nhân viên. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng; Chủ thể: Ban Tổ chức Huyện ủy.

  4. Cải thiện điều kiện làm việc: Đầu tư trang thiết bị, cải thiện môi trường làm việc sạch sẽ, an toàn và giảm áp lực công việc không cần thiết để tạo sự thoải mái và hiệu quả cho đội ngũ không chuyên trách. Thời gian thực hiện: 1 năm; Chủ thể: UBND xã, thị trấn phối hợp với các phòng ban liên quan.

  5. Thúc đẩy mối quan hệ đồng nghiệp: Tổ chức các hoạt động giao lưu, xây dựng văn hóa làm việc nhóm thân thiện, hỗ trợ lẫn nhau nhằm tăng cường sự gắn kết nội bộ. Thời gian thực hiện: định kỳ hàng năm; Chủ thể: Ban chấp hành công đoàn và các tổ chức đoàn thể xã.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ quản lý cấp xã và huyện: Nhận diện các nhân tố ảnh hưởng đến sự gắn kết của đội ngũ không chuyên trách để xây dựng chính sách và kế hoạch phát triển nguồn nhân lực phù hợp.

  2. Nhà hoạch định chính sách: Sử dụng kết quả nghiên cứu làm cơ sở khoa học để điều chỉnh, bổ sung các chính sách về chế độ, phụ cấp và đào tạo cho đội ngũ không chuyên trách cấp xã.

  3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị Kinh doanh, Quản lý Nhà nước: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp và kết quả để phát triển các đề tài nghiên cứu liên quan đến quản trị nguồn nhân lực trong khu vực công.

  4. Các tổ chức đào tạo và bồi dưỡng cán bộ: Áp dụng các khuyến nghị về đào tạo, phát triển nghề nghiệp nhằm nâng cao năng lực và sự gắn kết của đội ngũ cán bộ không chuyên trách.

Câu hỏi thường gặp

  1. Sự gắn kết của đội ngũ không chuyên trách cấp xã là gì?
    Sự gắn kết là mức độ đồng nhất, nỗ lực và trung thành của cán bộ không chuyên trách với tổ chức, thể hiện qua thái độ tích cực và hành động đóng góp cho sự phát triển của địa phương.

  2. Những nhân tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến sự gắn kết?
    Tiền lương và phúc lợi, mối quan hệ với lãnh đạo, tính chất công việc, điều kiện làm việc và cơ hội đào tạo, thăng tiến là các nhân tố có ảnh hưởng tích cực và đáng kể.

  3. Tại sao tiền lương và phúc lợi lại quan trọng?
    Tiền lương và phúc lợi đảm bảo mức sống và tạo động lực vật chất, giúp cán bộ không chuyên trách cảm thấy được trân trọng và yên tâm công tác, từ đó tăng sự gắn kết.

  4. Làm thế nào để cải thiện mối quan hệ với lãnh đạo?
    Thông qua đào tạo kỹ năng lãnh đạo, tăng cường giao tiếp, lắng nghe và đối xử công bằng, lãnh đạo có thể tạo môi trường làm việc tích cực, thúc đẩy sự gắn bó của nhân viên.

  5. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng có đáng tin cậy không?
    Nghiên cứu sử dụng mẫu lớn (286 phiếu hợp lệ), phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên, kiểm định độ tin cậy thang đo và phân tích hồi quy đa biến, đảm bảo tính khoa học và độ tin cậy cao.

Kết luận

  • Đội ngũ không chuyên trách cấp xã tại huyện Phụng Hiệp chiếm tỷ lệ lớn trong bộ máy chính quyền cơ sở, có vai trò quan trọng trong phát triển địa phương.
  • Sáu nhân tố chính ảnh hưởng đến sự gắn kết gồm: tiền lương và phúc lợi, mối quan hệ với lãnh đạo, tính chất công việc, điều kiện làm việc, cơ hội đào tạo và thăng tiến, mối quan hệ với đồng nghiệp.
  • Các chính sách hiện hành còn nhiều bất cập, ảnh hưởng tiêu cực đến mức độ gắn kết của đội ngũ không chuyên trách.
  • Đề xuất các giải pháp quản trị cụ thể nhằm nâng cao sự gắn kết, góp phần giữ chân nhân lực và nâng cao hiệu quả công tác.
  • Nghiên cứu mở ra hướng đi cho các nghiên cứu tiếp theo về quản trị nguồn nhân lực trong khu vực công, đặc biệt là đối tượng không chuyên trách cấp xã.

Hành động tiếp theo: Các cấp chính quyền và nhà quản lý cần triển khai ngay các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng để hoàn thiện chính sách và nâng cao chất lượng đội ngũ không chuyên trách cấp xã.