Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, giáo dục đại học và cao đẳng tại Việt Nam đang chuyển đổi mạnh mẽ theo hướng xã hội hóa và tự chủ. Sự cạnh tranh giữa các trường đại học, cao đẳng ngày càng gay gắt khi nhiều cơ sở giáo dục mới được thành lập, tạo áp lực lớn trong công tác tuyển sinh. Trường Cao đẳng Cần Thơ, với hơn 40 năm phát triển, đang đối mặt với thách thức thu hút sinh viên trong môi trường cạnh tranh này. Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định chọn học tại trường của sinh viên, qua đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả tuyển sinh.

Dữ liệu nghiên cứu được thu thập từ 187 sinh viên đang theo học tại trường, sử dụng các phương pháp phân tích như kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) và hồi quy tuyến tính. Nghiên cứu tập trung vào các khoa Kinh tế - Quản trị, Kỹ thuật Công nghệ - Môi trường và Ngoại ngữ, trong giai đoạn năm 2017-2019. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp nhà trường hiểu rõ các yếu tố quyết định lựa chọn của sinh viên, từ đó tối ưu hóa chiến lược tuyển sinh và nâng cao chất lượng đào tạo, góp phần phát triển bền vững trường Cao đẳng Cần Thơ.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về hành vi người tiêu dùng và quá trình ra quyết định mua hàng, được vận dụng để phân tích hành vi lựa chọn trường học của sinh viên. Theo Philip (2009), hành vi người tiêu dùng chịu ảnh hưởng bởi bốn nhóm yếu tố chính: văn hóa, xã hội, cá nhân và tâm lý. Quá trình ra quyết định gồm năm giai đoạn: nhận biết nhu cầu, tìm kiếm thông tin, đánh giá lựa chọn, quyết định mua và hành vi sau mua.

Mô hình nghiên cứu đề xuất gồm bảy nhân tố ảnh hưởng đến quyết định chọn trường của sinh viên: chất lượng giáo dục và cơ sở đào tạo, yếu tố xã hội, yếu tố cá nhân, các hoạt động ngoại khóa, nỗ lực giao tiếp với học sinh THPT, hỗ trợ tài chính và thủ tục, hoạt động hỗ trợ sinh viên. Mô hình này kế thừa và điều chỉnh từ các nghiên cứu trong và ngoài nước, đặc biệt là mô hình của Sidin và cộng sự (2003) và các nghiên cứu trong nước về quyết định chọn trường đại học, cao đẳng.

Các khái niệm chính bao gồm:

  • Chất lượng giáo dục và cơ sở đào tạo: Đội ngũ giảng viên, chương trình đào tạo, cơ sở vật chất, môi trường học tập.
  • Yếu tố xã hội: Danh tiếng trường, sự đánh giá của xã hội, cơ hội việc làm sau tốt nghiệp.
  • Yếu tố cá nhân: Ảnh hưởng của gia đình, bạn bè, năng lực và sở thích cá nhân.
  • Các hoạt động ngoại khóa: Câu lạc bộ học thuật, văn nghệ, thể thao, hội thảo hướng nghiệp.
  • Nỗ lực giao tiếp với học sinh THPT: Hoạt động tư vấn tuyển sinh, truyền thông, tham quan trường.
  • Hỗ trợ tài chính và thủ tục: Chính sách học bổng, miễn giảm học phí, thủ tục hành chính.
  • Hoạt động hỗ trợ sinh viên: Dịch vụ căn tin, y tế, giữ xe, hỗ trợ học tập.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Nghiên cứu định tính được thực hiện qua thảo luận nhóm và phỏng vấn chuyên gia gồm Ban Giám hiệu, Trưởng phòng, Trưởng khoa của trường nhằm hoàn thiện thang đo các nhân tố. Nghiên cứu định lượng thu thập dữ liệu qua bảng câu hỏi khảo sát 200 sinh viên thuộc ba khoa chính của trường, chọn mẫu theo phương pháp ngẫu nhiên đơn giản.

Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS với các kỹ thuật:

  • Kiểm định độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha (các thang đo đều đạt giá trị trên 0,7, đảm bảo độ tin cậy cao).
  • Phân tích nhân tố khám phá (EFA) để rút gọn và xác định cấu trúc các nhân tố.
  • Phân tích hồi quy tuyến tính đa biến để đánh giá mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố đến quyết định chọn trường.

Timeline nghiên cứu kéo dài trong năm 2020, bao gồm giai đoạn xây dựng thang đo, thu thập dữ liệu, xử lý và phân tích số liệu, kết luận và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Chất lượng giáo dục và cơ sở đào tạo là nhân tố có ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định chọn trường của sinh viên, với hệ số hồi quy β = 0,35 (p < 0,01). Sinh viên đánh giá cao đội ngũ giảng viên trình độ cao, phương pháp giảng dạy hiệu quả và cơ sở vật chất hiện đại.

  2. Hoạt động hỗ trợ sinh viên cũng có tác động tích cực đáng kể (β = 0,28, p < 0,05). Các dịch vụ như căn tin, y tế học đường, dịch vụ giữ xe và hỗ trợ học tập được sinh viên đánh giá cao, góp phần tạo môi trường học tập thuận lợi.

  3. Nỗ lực giao tiếp với học sinh THPT qua các hoạt động tư vấn tuyển sinh, truyền thông và tham quan trường có ảnh hưởng rõ rệt (β = 0,22, p < 0,05), giúp sinh viên tiềm năng hiểu rõ hơn về trường và tăng khả năng lựa chọn.

  4. Các hoạt động ngoại khóa như câu lạc bộ học thuật, thể thao, văn nghệ cũng đóng vai trò quan trọng (β = 0,18, p < 0,05), tạo điều kiện phát triển kỹ năng mềm và gắn kết sinh viên với nhà trường.

  5. Yếu tố xã hội và cá nhân có mức độ ảnh hưởng thấp hơn nhưng vẫn có ý nghĩa thống kê, phản ánh vai trò của gia đình, bạn bè và môi trường xã hội trong quyết định chọn trường.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trước đây trong và ngoài nước, khẳng định vai trò then chốt của chất lượng giáo dục và cơ sở vật chất trong quyết định chọn trường. Hoạt động hỗ trợ sinh viên và giao tiếp tuyển sinh được xem là điểm mạnh giúp trường tạo dựng hình ảnh tích cực và thu hút sinh viên.

Biểu đồ phân tích hồi quy có thể minh họa mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố, trong đó chất lượng giáo dục chiếm tỷ trọng lớn nhất, tiếp theo là hoạt động hỗ trợ và giao tiếp tuyển sinh. Bảng phân tích Cronbach’s Alpha cho thấy các thang đo đều có độ tin cậy cao (trên 0,8), đảm bảo tính chính xác của kết quả.

So với các nghiên cứu tại Malaysia và các trường đại học trong nước, kết quả này phản ánh đặc thù của trường Cao đẳng Cần Thơ trong việc tập trung nâng cao chất lượng đào tạo và dịch vụ hỗ trợ sinh viên, đồng thời chú trọng giao tiếp với học sinh THPT để tăng cường tuyển sinh.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường chính sách hỗ trợ sinh viên: Nhà trường cần mở rộng các dịch vụ hỗ trợ như học bổng, miễn giảm học phí, tư vấn học tập và hỗ trợ tâm lý nhằm nâng cao sự hài lòng và giữ chân sinh viên. Thời gian thực hiện: 1-2 năm; Chủ thể: Ban Giám hiệu, phòng Công tác sinh viên.

  2. Xây dựng và quảng bá danh tiếng trường: Đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, tổ chức hội thảo, sự kiện nhằm nâng cao nhận thức xã hội về chất lượng đào tạo và môi trường học tập. Thời gian: liên tục; Chủ thể: Phòng Truyền thông và tuyển sinh.

  3. Phát triển các hoạt động ngoại khóa đa dạng: Tổ chức thêm các câu lạc bộ học thuật, thể thao, văn nghệ, kỹ năng mềm để tạo môi trường phát triển toàn diện cho sinh viên. Thời gian: 1 năm; Chủ thể: Các khoa, Đoàn Thanh niên.

  4. Nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo: Đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, đào tạo giảng viên, cập nhật chương trình học phù hợp với nhu cầu thị trường lao động. Thời gian: 2-3 năm; Chủ thể: Ban Giám hiệu, phòng Đào tạo.

  5. Tích cực giao tiếp với học sinh THPT: Tăng cường hoạt động tư vấn tuyển sinh, tổ chức tham quan trường, phối hợp với các trường THPT để giới thiệu ngành nghề và môi trường học tập. Thời gian: hàng năm; Chủ thể: Phòng Tuyển sinh, các khoa.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và cán bộ quản lý trường Cao đẳng Cần Thơ: Để xây dựng chiến lược tuyển sinh hiệu quả, nâng cao chất lượng đào tạo và dịch vụ sinh viên.

  2. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị kinh doanh, Giáo dục: Nghiên cứu về hành vi lựa chọn trường học và các yếu tố ảnh hưởng trong lĩnh vực giáo dục đại học, cao đẳng.

  3. Các trường đại học, cao đẳng khác trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long: Tham khảo mô hình nghiên cứu và giải pháp quản trị nhằm cải thiện công tác tuyển sinh và phát triển bền vững.

  4. Cơ quan quản lý giáo dục và chính sách: Để hiểu rõ các yếu tố tác động đến quyết định học tập của sinh viên, từ đó xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp.

Câu hỏi thường gặp

  1. Những nhân tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định chọn trường của sinh viên?
    Chất lượng giáo dục và cơ sở đào tạo là nhân tố có ảnh hưởng mạnh nhất, tiếp theo là hoạt động hỗ trợ sinh viên và nỗ lực giao tiếp với học sinh THPT.

  2. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
    Luận văn sử dụng phương pháp kết hợp định tính (phỏng vấn chuyên gia) và định lượng (khảo sát sinh viên), phân tích dữ liệu bằng Cronbach’s Alpha, EFA và hồi quy tuyến tính.

  3. Cỡ mẫu nghiên cứu có đảm bảo tính đại diện không?
    Cỡ mẫu 187 sinh viên được chọn ngẫu nhiên từ ba khoa chính, đáp ứng yêu cầu tối thiểu cho phân tích nhân tố và hồi quy, đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy.

  4. Các giải pháp đề xuất có thể áp dụng trong thời gian bao lâu?
    Các giải pháp được đề xuất với timeline từ 1 đến 3 năm, tùy thuộc vào tính chất và phạm vi của từng giải pháp.

  5. Luận văn có thể áp dụng cho các trường khác không?
    Mô hình và kết quả nghiên cứu có thể tham khảo và điều chỉnh để áp dụng cho các trường đại học, cao đẳng khác trong khu vực và cả nước.

Kết luận

  • Xác định được 5 nhân tố chính ảnh hưởng đến quyết định chọn học tại trường Cao đẳng Cần Thơ: chất lượng giáo dục, hoạt động hỗ trợ sinh viên, nỗ lực giao tiếp với học sinh THPT, các hoạt động ngoại khóa, yếu tố xã hội và cá nhân.
  • Chất lượng giáo dục và cơ sở đào tạo là nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất, chiếm ưu thế trong quyết định của sinh viên.
  • Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng với cỡ mẫu 187 sinh viên, đảm bảo độ tin cậy và tính khả thi của kết quả.
  • Đề xuất 5 giải pháp quản trị nhằm nâng cao khả năng tuyển sinh và phát triển bền vững trường Cao đẳng Cần Thơ trong 1-3 năm tới.
  • Khuyến nghị nhà trường và các bên liên quan tiếp tục triển khai nghiên cứu mở rộng sang các ngành và đối tượng khác để hoàn thiện mô hình và giải pháp.

Call-to-action: Ban lãnh đạo trường Cao đẳng Cần Thơ và các phòng ban liên quan nên nhanh chóng áp dụng các giải pháp đề xuất, đồng thời tăng cường thu thập phản hồi từ sinh viên để điều chỉnh kịp thời, nâng cao hiệu quả tuyển sinh và chất lượng đào tạo trong tương lai gần.