XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM NON HUYỆN VĨNH TƯỜNG, TỈNH VĨNH PHÚC THEO HƯỚNG HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA CỘNG ĐỒNG

• Tác giả: Nguyễn Thị Ngọc Bích
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thanh Huyền
• Trường học: Trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
• Đề tài: Xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường mầm non huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM NON THEO HƯỚNG HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA CỘNG ĐỒNG
• 1.1. Tổng quan các nghiên cứu vấn đề
• 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài
• 1.3. Môi trường giáo dục
• 1.4. Môi trường giáo dục ở trường mầm non
• 1.5. Huy động sự tham gia của cộng đồng
• 1.6. Xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi
• 1.7. Xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 1.8. Môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong trường mầm non
• 1.8.1. Đặc điểm tâm lý của trẻ 5 - 6 tuổi. Tầm quan trọng của môi trường giáo dục đối với sự phát triển của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi
• 1.8.2. Các loại môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong trường mầm non
• 1.9. Xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ 5 - 6 tuổi tại các trường mầm non theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 1.10. Một số vấn đề về huy động sự tham gia của cộng đồng trong xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường mầm non
• 1.11. Vai trò của hiệu trưởng trường mầm non đối với xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường mầm non theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 1.12. Mục tiêu xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường mầm non theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 1.13. Nội dung xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường mầm non theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 1.14. Các yếu tố ảnh hưởng đến xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ 5 - 6 tại các trường mầm non theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 1.15. Kết luận Chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM NON HUYỆN VĨNH TƯỜNG, TỈNH VĨNH PHÚC THEO HƯỚNG HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA CỘNG ĐỒNG
• 2.1. Khái quát về tình hình kinh tế, xã hội; giáo dục mầm non của huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc
• 2.1.1. Tình hình kinh tế - xã hội
• 2.1.2. Tình hình giáo dục mầm non
• 2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng
• 2.2.1. Mục tiêu khảo sát
• 2.2.2. Đối tượng khảo sát
• 2.2.3. Nội dung khảo sát
• 2.2.4. Phương pháp khảo sát và xử lý kết quả
• 2.3. Thực trạng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường mầm non huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc
• 2.3.1. Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng của môi trường giáo dục đối với sự phát triển của trẻ 5 - 6 tuổi tại các trường mầm non huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc
• 2.3.2. Thực trạng thực hiện môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường mầm non huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc
• 2.3.3. Thực trạng xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường Mầm non huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 2.3.4. Thực trạng thực hiện mục tiêu xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường Mầm non huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 2.3.5. Thực trạng thực hiện nội dung xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường Mầm non huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 2.3.6. Thực trạng thực hiện qui trình xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường Mầm non huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 2.3.7. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường mầm non huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 2.3.8. Đánh giá chung về thực trạng xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường mầm non huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 2.3.8.1. Những kết quả đạt được
• 2.3.8.2. Những hạn chế và nguyên nhân hạn chế
• 2.4. Kết luận Chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI TẠI CÁC TRƯỜNG MẦM NON HUYỆN VĨNH TƯỜNG, TỈNH VĨNH PHÚC THEO HƯỚNG HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA CỘNG ĐỒNG
• 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp
• 3.1.1. Đảm bảo mục tiêu giáo dục mầm non
• 3.1.2. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển
• 3.1.3. Đảm bảo tính hệ thống
• 3.1.4. Đảm bảo tính khoa học, khả thi
• 3.2. Các biện pháp xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường Mầm non huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 3.2.1. Tổ chức các hoạt động nâng cao nhận thức cho giáo viên, phụ huynh và các lực lượng bên ngoài nhà trường về xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường mầm non theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng
• 3.2.2. Tổ chức huy động sự tham gia tích cực của gia đình và các cá nhân, tổ chức địa phương vào xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ
• 3.2.3. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực xây dựng môi trường giáo dục cho cán bộ quản lý và đội ngũ giáo viên mầm non
• 3.2.4. Xây dựng trường mầm non thành đơn vị chăm sóc, giáo dục trẻ có môi trường an toàn, thân thiện đáp ứng nhu cầu của gia đình và xã hội trong giáo dục trẻ
• 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp
• 3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp
• 3.4.1. Mục đích khảo nghiệm
• 3.4.2. Đối tượng và phương pháp khảo nghiệm
• 3.4.3. Kết quả khảo nghiệm
• 3.5. Kết luận Chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Môi Trường Giáo Dục Mầm Non ở Vĩnh Tường

Xây dựng môi trường giáo dục mầm non 5-6 tuổi Vĩnh Tường là nhiệm vụ quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của trẻ. Môi trường này tạo điều kiện cho trẻ khám phá, học hỏi và phát triển toàn diện. Một môi trường giáo dục tốt phải đảm bảo an toàn về thể chất và tinh thần, đồng thời khuyến khích sự sáng tạo và tự tin của trẻ. Luật Giáo dục 2019 nhấn mạnh vai trò của gia đình và cộng đồng trong việc xây dựng môi trường giáo dục an toàn và lành mạnh. Các trường mầm non cần chủ động phối hợp với phụ huynh và các tổ chức xã hội để tạo ra môi trường học tập tốt nhất cho trẻ. Đây là nền tảng vững chắc để trẻ phát triển toàn diện về trí tuệ, thể chất và tinh thần.

1.1. Tầm quan trọng của môi trường giáo dục mầm non

Môi trường giáo dục mầm non không chỉ là nơi trẻ được chăm sóc mà còn là nơi trẻ được phát triển toàn diện. Môi trường này tạo cơ hội cho trẻ khám phá thế giới xung quanh, phát triển kỹ năng xã hội và cảm xúc. Theo nghiên cứu của Phạm Hồng Quang, môi trường giáo dục và văn hóa có tác động lớn đến sự phát triển của con người. Vì vậy, việc xây dựng môi trường giáo dục chất lượng là vô cùng quan trọng.

1.2. Vai trò của cộng đồng trong xây dựng trường mầm non

Cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển trường mầm non. Sự tham gia của phụ huynh, các tổ chức xã hội và doanh nghiệp có thể mang lại nguồn lực tài chính, vật chất và nhân lực quý báu. Theo kinh nghiệm của nhiều nước, sự tham gia của cộng đồng giúp tạo ra môi trường giáo dục thân thiện, gần gũi và phù hợp với đặc điểm văn hóa địa phương.

II. Thách Thức Xây Dựng Môi Trường Giáo Dục ở Vĩnh Tường

Mặc dù đã có nhiều nỗ lực, việc xây dựng môi trường giáo dục mầm non 5-6 tuổi ở Vĩnh Tường vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức. Nguồn lực tài chính hạn chế, cơ sở vật chất chưa đáp ứng đủ yêu cầu, và nhận thức của cộng đồng về vai trò của giáo dục mầm non còn chưa đầy đủ là những rào cản lớn. Nhiều người vẫn nhìn nhận việc đóng góp cho trường học chỉ là đóng góp tiền bạc, chưa thấy được vai trò trong việc xây dựng môi trường giáo dục. Để vượt qua những thách thức này, cần có sự chung tay của cả cộng đồng, sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và sự đổi mới trong phương pháp giáo dục.

2.1. Thiếu nguồn lực tài chính và cơ sở vật chất

Một trong những khó khăn lớn nhất là thiếu nguồn lực tài chính để đầu tư vào cơ sở vật chất và trang thiết bị. Nhiều trường mầm non ở Vĩnh Tường vẫn còn thiếu phòng học, đồ chơi và giáo cụ hiện đại. Việc huy động cộng đồng xây dựng trường mầm non gặp nhiều khó khăn do nhận thức hạn chế và khả năng tài chính eo hẹp.

2.2. Nhận thức chưa đầy đủ về giáo dục mầm non

Nhiều người vẫn chưa nhận thức đầy đủ về vai trò quan trọng của giáo dục mầm non trong sự phát triển của trẻ. Họ cho rằng giáo dục mầm non chỉ là nơi giữ trẻ, chưa thấy được giá trị của việc tạo ra môi trường giáo dục chất lượng. Điều này dẫn đến sự thờ ơ và thiếu quan tâm đến việc đầu tư vào giáo dục mầm non.

2.3. Đội ngũ giáo viên còn hạn chế về chuyên môn

Chất lượng đội ngũ giáo viên cũng là một thách thức lớn. Nhiều giáo viên còn thiếu kinh nghiệm và kỹ năng sư phạm cần thiết để tạo ra môi trường học tập tích cực và hiệu quả. Cần có các chương trình đào tạo và bồi dưỡng thường xuyên để nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên.

III. Cách Huy Động Cộng Đồng Xây Dựng Mầm Non Vĩnh Tường

Để giải quyết những thách thức trên, việc huy động cộng đồng xây dựng trường mầm non là vô cùng quan trọng. Cần có một kế hoạch chi tiết và bài bản để vận động sự tham gia của phụ huynh, các doanh nghiệp, các tổ chức xã hội và chính quyền địa phương. Việc huy động cộng đồng không chỉ là kêu gọi đóng góp tài chính mà còn là tạo ra sự đồng thuận và trách nhiệm chung trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ. Các hình thức huy động cộng đồng có thể bao gồm tổ chức các sự kiện gây quỹ, vận động tài trợ, mời phụ huynh tham gia vào các hoạt động của trường và xây dựng mối quan hệ đối tác với các doanh nghiệp.

3.1. Xây dựng kế hoạch huy động cộng đồng chi tiết

Cần có một kế hoạch huy động cộng đồng chi tiết, bao gồm mục tiêu, đối tượng, nội dung và phương pháp thực hiện. Kế hoạch này cần được xây dựng dựa trên sự khảo sát và đánh giá nhu cầu thực tế của trường. Cần xác định rõ những nguồn lực cần huy động và các hình thức vận động phù hợp.

3.2. Tăng cường truyền thông về vai trò của giáo dục mầm non

Cần tăng cường truyền thông về vai trò quan trọng của giáo dục mầm non đối với sự phát triển của trẻ. Truyền thông cần tập trung vào việc nâng cao nhận thức của cộng đồng về lợi ích của việc đầu tư vào giáo dục mầm non và khuyến khích sự tham gia của cộng đồng vào các hoạt động của trường.

3.3. Tạo mối quan hệ đối tác với doanh nghiệp và tổ chức xã hội

Cần xây dựng mối quan hệ đối tác với các doanh nghiệp và tổ chức xã hội để huy động nguồn lực tài chính, vật chất và nhân lực. Các hình thức hợp tác có thể bao gồm tài trợ, hỗ trợ kỹ thuật, cung cấp trang thiết bị và tham gia vào các hoạt động tình nguyện.

IV. Phương Pháp Xây Dựng Môi Trường Học Tập Cho Trẻ 5 6 Tuổi

Việc xây dựng môi trường học tập cho trẻ 5-6 tuổi cần chú trọng đến việc tạo ra một không gian an toàn, thân thiện và kích thích sự sáng tạo. Môi trường này cần đáp ứng nhu cầu phát triển toàn diện của trẻ về thể chất, trí tuệ, tình cảm và xã hội. Cần có sự kết hợp giữa môi trường vật chất và môi trường tinh thần. Môi trường vật chất cần được trang bị đầy đủ các thiết bị, đồ chơi và giáo cụ phù hợp với lứa tuổi. Môi trường tinh thần cần tạo ra một bầu không khí cởi mở, tôn trọng và khuyến khích sự hợp tác.

4.1. Thiết kế không gian lớp học phù hợp với trẻ

Không gian lớp học cần được thiết kế phù hợp với đặc điểm tâm lý và thể chất của trẻ 5-6 tuổi. Cần tạo ra các góc học tập đa dạng, khuyến khích trẻ khám phá và trải nghiệm. Màu sắc, ánh sáng và âm thanh cần được điều chỉnh để tạo ra một môi trường thoải mái và kích thích sự tập trung.

4.2. Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

Phương pháp xây dựng môi trường giáo dục mầm non lấy trẻ làm trung tâm cần được áp dụng. Giáo viên cần tạo điều kiện cho trẻ tự do lựa chọn hoạt động, khám phá và học hỏi theo cách riêng của mình. Giáo viên đóng vai trò là người hướng dẫn, hỗ trợ và tạo động lực cho trẻ.

4.3. Tạo môi trường giao tiếp tích cực giữa cô và trẻ

Môi trường giao tiếp tích cực giữa cô và trẻ là yếu tố quan trọng để xây dựng một môi trường học tập hiệu quả. Giáo viên cần lắng nghe, tôn trọng và khuyến khích trẻ bày tỏ ý kiến. Cần tạo ra một bầu không khí cởi mở, thân thiện và tin tưởng.

V. Kinh Nghiệm Xây Dựng Môi Trường Giáo Dục Mầm Non Hiệu Quả

Nhiều trường mầm non ở Vĩnh Tường đã có những kinh nghiệm xây dựng môi trường giáo dục mầm non hiệu quả. Các trường này đã chủ động huy động sự tham gia của cộng đồng, đổi mới phương pháp giáo dục và tạo ra một môi trường học tập thân thiện, an toàn và kích thích sự sáng tạo. Những kinh nghiệm này có thể được chia sẻ và nhân rộng để nâng cao chất lượng giáo dục mầm non trên địa bàn huyện. Cần chú trọng đến việc đánh giá hiệu quả của các biện pháp xây dựng môi trường giáo dục và điều chỉnh phù hợp với điều kiện thực tế.

5.1. Chia sẻ kinh nghiệm từ các trường mầm non tiên tiến

Cần tổ chức các buổi hội thảo, tập huấn để chia sẻ kinh nghiệm từ các trường mầm non tiên tiến trong việc xây dựng môi trường giáo dục hiệu quả. Các trường này có thể chia sẻ về cách huy động cộng đồng, đổi mới phương pháp giáo dục và tạo ra một môi trường học tập thân thiện, an toàn và kích thích sự sáng tạo.

5.2. Đánh giá và cải thiện môi trường giáo dục thường xuyên

Cần có một hệ thống đánh giá và cải thiện môi trường giáo dục thường xuyên. Đánh giá cần dựa trên các tiêu chí khách quan và khoa học. Kết quả đánh giá cần được sử dụng để điều chỉnh các biện pháp xây dựng môi trường giáo dục và nâng cao chất lượng giáo dục.

5.3. Ưu tiên sự an toàn và sức khỏe của trẻ

Sự an toàn và sức khỏe của trẻ cần được ưu tiên hàng đầu trong việc xây dựng môi trường giáo dục. Cần đảm bảo rằng các thiết bị, đồ chơi và giáo cụ đều an toàn và phù hợp với lứa tuổi. Cần có các biện pháp phòng ngừa tai nạn và bảo vệ sức khỏe cho trẻ.

VI. Tương Lai Xây Dựng Môi Trường Mầm Non ở Vĩnh Tường

Việc xây dựng môi trường giáo dục mầm non ở Vĩnh Tường cần tiếp tục được quan tâm và đầu tư. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, các trường mầm non, phụ huynh và cộng đồng để tạo ra một hệ thống giáo dục mầm non chất lượng cao. Tương lai của giáo dục mầm non ở Vĩnh Tường phụ thuộc vào sự nhận thức đầy đủ về vai trò của giáo dục mầm non, sự đầu tư nguồn lực hợp lý và sự đổi mới phương pháp giáo dục.

6.1. Tiếp tục đầu tư vào cơ sở vật chất và trang thiết bị

Cần tiếp tục đầu tư vào cơ sở vật chất và trang thiết bị cho các trường mầm non. Cần xây dựng thêm phòng học, mua sắm đồ chơi và giáo cụ hiện đại. Cần đảm bảo rằng tất cả các trường mầm non đều có đủ điều kiện để cung cấp một môi trường giáo dục chất lượng.

6.2. Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên mầm non

Cần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên mầm non thông qua các chương trình đào tạo và bồi dưỡng thường xuyên. Giáo viên cần được trang bị kiến thức và kỹ năng sư phạm cần thiết để tạo ra môi trường học tập tích cực và hiệu quả.

6.3. Thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng vào giáo dục mầm non

Cần thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng vào giáo dục mầm non thông qua các hình thức vận động, tuyên truyền và hợp tác. Cần tạo ra một mối quan hệ chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội để cùng nhau xây dựng một môi trường giáo dục tốt nhất cho trẻ.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển giáo dục mầm non tại Việt Nam, việc xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi đóng vai trò then chốt trong việc phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ và nhân cách của trẻ. Huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc, với dân số hơn 205.000 người và hệ thống 31 trường mầm non, đang đối mặt với thách thức trong việc tạo dựng môi trường giáo dục an toàn, thân thiện và hiệu quả cho trẻ. Theo báo cáo của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện, tỷ lệ huy động trẻ mẫu giáo 5 tuổi đạt 98,5%, tuy nhiên vẫn còn những hạn chế về cơ sở vật chất và sự tham gia của cộng đồng trong xây dựng môi trường giáo dục. Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát thực trạng xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại các trường mầm non huyện Vĩnh Tường theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục mầm non. Nghiên cứu được thực hiện trong hai năm học 2021-2022 và 2022-2023, tập trung tại 10 trường mầm non đại diện cho địa bàn huyện. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc cải thiện các chỉ số về chất lượng môi trường giáo dục, tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường và cộng đồng, đồng thời nâng cao nhận thức và năng lực quản lý giáo dục mầm non tại địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết về môi trường giáo dục và huy động sự tham gia của cộng đồng trong giáo dục mầm non. Thứ nhất, lý thuyết về môi trường giáo dục nhấn mạnh vai trò của môi trường vật chất và tinh thần trong việc hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ. Môi trường vật chất bao gồm cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ chơi và không gian học tập; môi trường tinh thần bao gồm các mối quan hệ giao tiếp giữa giáo viên, trẻ và cộng đồng. Thứ hai, lý thuyết về huy động sự tham gia của cộng đồng tập trung vào việc khai thác nguồn lực xã hội, bao gồm gia đình, các tổ chức xã hội và chính quyền địa phương, nhằm hỗ trợ và phát triển môi trường giáo dục. Các khái niệm chính bao gồm: môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh; sự tham gia của cộng đồng; vai trò của hiệu trưởng trong quản lý xây dựng môi trường; và các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình huy động cộng đồng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa nghiên cứu lý thuyết và thực tiễn. Nguồn dữ liệu chính bao gồm khảo sát 160 người tham gia, gồm 30 cán bộ quản lý, 60 giáo viên, 50 phụ huynh và 20 đại diện các tổ chức cộng đồng tại 10 trường mầm non huyện Vĩnh Tường. Phương pháp thu thập dữ liệu gồm điều tra bằng phiếu hỏi, phỏng vấn sâu và lấy ý kiến chuyên gia. Cỡ mẫu được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm đối tượng. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng thống kê mô tả, tính điểm trung bình và phần trăm, sử dụng phần mềm Microsoft Excel để xử lý số liệu. Timeline nghiên cứu kéo dài trong hai năm học liên tiếp 2021-2023, bao gồm giai đoạn thu thập dữ liệu, phân tích và đề xuất biện pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Nhận thức về tầm quan trọng của môi trường giáo dục: 100% cán bộ quản lý và 91,67% giáo viên đánh giá xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi là quan trọng. Tuy nhiên, chỉ khoảng 40% phụ huynh và 30% các lực lượng cộng đồng khác nhận thức đúng mức về vai trò này, còn lại đánh giá ở mức bình thường hoặc không quan trọng.

2. Thực trạng môi trường vật chất: Các trường mầm non tại huyện Vĩnh Tường có cơ sở vật chất cơ bản đáp ứng yêu cầu, nhưng vẫn còn thiếu hụt về trang thiết bị hiện đại và không gian học tập đa dạng. Tỷ lệ giáo viên trên lớp mẫu giáo là 1,34, thấp hơn so với chuẩn quy định, ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc và giáo dục.

3. Sự tham gia của cộng đồng: Mức độ huy động sự tham gia của cộng đồng trong xây dựng môi trường giáo dục còn hạn chế. Các hoạt động phối hợp giữa nhà trường và gia đình, các tổ chức xã hội chưa được tổ chức thường xuyên và hiệu quả, dẫn đến nguồn lực hỗ trợ chưa được khai thác tối đa.

4. Vai trò của hiệu trưởng: Hiệu trưởng các trường mầm non đóng vai trò trung tâm trong việc lãnh đạo, tổ chức và huy động cộng đồng tham gia xây dựng môi trường giáo dục. Tuy nhiên, năng lực quản lý và nhận thức của một số hiệu trưởng còn chưa đồng đều, ảnh hưởng đến hiệu quả thực hiện kế hoạch.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy sự chênh lệch trong nhận thức giữa các nhóm đối tượng về tầm quan trọng của môi trường giáo dục, đặc biệt là phụ huynh và cộng đồng chưa thực sự quan tâm đúng mức. Nguyên nhân có thể do thiếu thông tin, chưa có các chương trình tuyên truyền hiệu quả và sự phối hợp chưa chặt chẽ giữa nhà trường và cộng đồng. So với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, mức độ tham gia của cộng đồng tại huyện Vĩnh Tường còn thấp hơn so với các mô hình thành công ở Nhật Bản hay Thái Lan, nơi có sự phối hợp đồng bộ giữa nhà trường, gia đình và các tổ chức xã hội. Việc thiếu hụt về cơ sở vật chất và tỷ lệ giáo viên chưa đạt chuẩn cũng là những yếu tố hạn chế chất lượng môi trường giáo dục. Biểu đồ thể hiện tỷ lệ nhận thức của các nhóm đối tượng và bảng so sánh tỷ lệ giáo viên trên lớp so với chuẩn quy định sẽ minh họa rõ nét hơn các phát hiện này. Kết quả nghiên cứu nhấn mạnh vai trò then chốt của hiệu trưởng trong việc điều phối và nâng cao năng lực quản lý, đồng thời cần có sự hỗ trợ từ các cấp quản lý giáo dục để tạo điều kiện thuận lợi cho việc huy động cộng đồng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức: Tổ chức các chương trình tập huấn, hội thảo và chiến dịch truyền thông nhằm nâng cao nhận thức của phụ huynh và cộng đồng về vai trò của môi trường giáo dục đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. Mục tiêu đạt 80% phụ huynh và cộng đồng nhận thức đúng mức trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng GD&ĐT phối hợp với các trường mầm non.

2. Phát triển cơ sở vật chất và trang thiết bị: Huy động nguồn lực từ cộng đồng, doanh nghiệp và chính quyền địa phương để đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, bổ sung thiết bị hiện đại, tạo không gian học tập đa dạng, an toàn cho trẻ. Mục tiêu hoàn thành trong 24 tháng. Chủ thể thực hiện: Hiệu trưởng, Ban đại diện cha mẹ học sinh và UBND xã.

3. Nâng cao năng lực quản lý và chuyên môn cho hiệu trưởng, giáo viên: Tổ chức các khóa bồi dưỡng về quản lý xây dựng môi trường giáo dục và phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Mục tiêu 100% cán bộ quản lý và giáo viên được đào tạo trong 18 tháng. Chủ thể thực hiện: Sở GD&ĐT và các trung tâm đào tạo giáo dục.

4. Xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và cộng đồng: Thiết lập các kênh giao tiếp hiệu quả, tổ chức các hoạt động chung như hội nghị phụ huynh, ngày hội cộng đồng, các hoạt động ngoại khóa nhằm tăng cường sự tham gia của các tổ chức xã hội và gia đình. Mục tiêu tăng 50% số hoạt động phối hợp trong năm học tiếp theo. Chủ thể thực hiện: Hiệu trưởng và các tổ chức xã hội địa phương.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý giáo dục mầm non: Luận văn cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về xây dựng môi trường giáo dục theo hướng huy động cộng đồng, giúp nâng cao năng lực quản lý và hoạch định chính sách.

2. Giáo viên mầm non: Tài liệu giúp giáo viên hiểu rõ vai trò của môi trường giáo dục và cách thức phối hợp với gia đình, cộng đồng để tạo điều kiện phát triển toàn diện cho trẻ.

3. Phụ huynh và các tổ chức cộng đồng: Luận văn làm rõ tầm quan trọng của sự tham gia cộng đồng trong giáo dục mầm non, từ đó khuyến khích sự đóng góp tích cực về vật chất và tinh thần.

4. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý giáo dục: Cung cấp dữ liệu thực tiễn, phương pháp nghiên cứu và các biện pháp quản lý có tính ứng dụng cao, phục vụ cho các nghiên cứu tiếp theo và học tập chuyên sâu.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao cần huy động sự tham gia của cộng đồng trong xây dựng môi trường giáo dục?
   Sự tham gia của cộng đồng giúp tăng nguồn lực vật chất và tinh thần, tạo môi trường học tập an toàn, thân thiện, đồng thời nâng cao nhận thức và trách nhiệm xã hội đối với giáo dục mầm non.

2. Môi trường giáo dục bao gồm những yếu tố nào?
   Môi trường giáo dục gồm môi trường vật chất (cơ sở vật chất, trang thiết bị, không gian) và môi trường tinh thần (mối quan hệ giao tiếp, bầu không khí học tập).

3. Vai trò của hiệu trưởng trong xây dựng môi trường giáo dục là gì?
   Hiệu trưởng lãnh đạo, tổ chức, huy động cộng đồng, hỗ trợ giáo viên và kiểm tra đánh giá quá trình xây dựng môi trường giáo dục, đảm bảo thực hiện kế hoạch hiệu quả.

4. Làm thế nào để nâng cao nhận thức của phụ huynh về môi trường giáo dục?
   Thông qua các hoạt động tuyên truyền, hội thảo, gặp gỡ phụ huynh, cung cấp thông tin minh bạch về lợi ích của môi trường giáo dục và vai trò của gia đình trong giáo dục trẻ.

5. Các biện pháp nào giúp cải thiện cơ sở vật chất tại các trường mầm non?
   Huy động nguồn lực từ cộng đồng, doanh nghiệp, chính quyền địa phương; tổ chức các hoạt động gây quỹ; phối hợp với các tổ chức xã hội để đầu tư nâng cấp trang thiết bị và không gian học tập.

Kết luận

• Xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi theo hướng huy động sự tham gia của cộng đồng là yếu tố then chốt nâng cao chất lượng giáo dục mầm non tại huyện Vĩnh Tường.
• Nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên về tầm quan trọng của môi trường giáo dục đạt mức cao, nhưng phụ huynh và cộng đồng cần được nâng cao nhận thức hơn nữa.
• Cơ sở vật chất và tỷ lệ giáo viên hiện tại chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu, ảnh hưởng đến hiệu quả giáo dục.
• Hiệu trưởng đóng vai trò trung tâm trong việc lãnh đạo, tổ chức và huy động cộng đồng tham gia xây dựng môi trường giáo dục.
• Các biện pháp đề xuất tập trung vào nâng cao nhận thức, phát triển cơ sở vật chất, bồi dưỡng năng lực quản lý và xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và cộng đồng, với lộ trình thực hiện trong 1-2 năm tới.

Để tiếp tục phát triển, các trường mầm non tại huyện Vĩnh Tường cần triển khai đồng bộ các giải pháp trên, đồng thời tăng cường giám sát, đánh giá hiệu quả thực hiện. Mời các nhà quản lý giáo dục, giáo viên và cộng đồng cùng chung tay xây dựng môi trường giáo dục an toàn, thân thiện, góp phần phát triển toàn diện cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi.