Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh quản lý công ngày càng chú trọng hiệu quả và trách nhiệm giải trình, luận văn này tập trung nghiên cứu việc ứng dụng Thẻ Điểm Khu Vực Công (Public Sector Scorecard - PSS) trong đánh giá thành quả hoạt động tại Chi cục Kiểm lâm Thành phố Hồ Chí Minh. Chi cục Kiểm lâm là một cơ quan hành chính nhà nước, thực hiện chức năng quản lý nhà nước chuyên ngành và tổ chức thực thi pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn Thành phố. Hiện nay, việc đánh giá thành quả hoạt động tại Chi cục còn nhiều hạn chế, chủ yếu dựa trên các tiêu chí đầu vào và chưa có sự liên kết chặt chẽ giữa các hoạt động và kết quả đạt được.
Mục tiêu chính của luận văn là đề xuất mô hình PSS phù hợp với đặc thù của Chi cục Kiểm lâm, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng nguồn lực. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các khía cạnh và tiêu chí được sử dụng để đánh giá thành quả hoạt động của Chi cục trong giai đoạn 2016-2022. Kết quả nghiên cứu dự kiến sẽ cung cấp một công cụ hữu hiệu giúp Chi cục đánh giá toàn diện hoạt động, xác định các tồn tại và nguyên nhân, đồng thời đưa ra các giải pháp cải thiện phù hợp. Với việc diện tích rừng được giao quản lý bảo vệ đầu năm 2023 là 35.740,46 ha, luận văn hướng đến mục tiêu giúp Chi cục duy trì và phát triển diện tích này, đồng thời không để xảy ra cháy rừng, thiệt hại rừng làm giảm diện tích.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên khung lý thuyết của Thẻ Điểm Khu Vực Công (Public Sector Scorecard - PSS) do Max Moullin phát triển, kết hợp với lý thuyết về hành vi có kế hoạch (Theory of Planned Behaviour - TPB) của Ajzen. PSS là một mô hình quản lý hiệu suất và cải tiến dịch vụ tích hợp, được thiết kế phù hợp với đặc điểm của khu vực công. TPB giúp lý giải các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi và quá trình thay đổi nhận thức của các bên liên quan.
Các khái niệm chính được sử dụng trong luận văn bao gồm:
- Thẻ Điểm Khu Vực Công (PSS): Một khung quản lý hiệu suất và cải tiến dịch vụ tích hợp cho khu vực công.
- Thành quả hoạt động: Kết quả đạt được so với mục tiêu đề ra, bao gồm hiệu quả, hiệu lực và chất lượng.
- Mục tiêu chiến lược: Các mục tiêu dài hạn mà tổ chức hướng đến để đạt được tầm nhìn và sứ mệnh.
- Thước đo: Các chỉ số định lượng hoặc định tính được sử dụng để đánh giá mức độ đạt được mục tiêu.
- Quản lý công mới: Một phương thức quản lý hiện đại tập trung vào hiệu quả, trách nhiệm giải trình và sự hài lòng của các bên liên quan.
Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính, kết hợp phân tích tài liệu và phỏng vấn sâu. Nguồn dữ liệu bao gồm:
- Các báo cáo, kế hoạch, tài liệu liên quan đến hoạt động của Chi cục Kiểm lâm Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn 2016-2022.
- Kết quả phỏng vấn sâu ba lãnh đạo chủ chốt của Chi cục.
- Kết quả khảo sát ý kiến của lãnh đạo chỉ cục, lãnh đạo cấp phòng và công chức về mục tiêu và các thước đo được sử đụng để đo lường thành quả hoạt động.
Cỡ mẫu khảo sát là 25 người, được chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện, đại diện cho các cấp bậc và bộ phận khác nhau trong Chi cục. Phương pháp phân tích dữ liệu bao gồm:
- Tổng hợp và phân tích các nội dung đang được sử dụng cho việc báo cáo kết quả hoạt động.
- Đối chiếu các nội dung đánh giá trong tài liệu, báo cáo, kế hoạch và các khía cạnh của PSS.
- Phân tích kết quả phỏng vấn sâu để làm rõ thực trạng đánh giá thành quả hoạt động tại Chi cục.
Timeline nghiên cứu được thực hiện từ tháng 7 năm 2021 đến tháng 9 năm 2023, bao gồm các giai đoạn: thu thập dữ liệu, phân tích dữ liệu, xây dựng mô hình PSS, và viết báo cáo.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Thực trạng đánh giá thành quả hoạt động: Việc đánh giá hiện tại chủ yếu dựa trên các hoạt động đã thực hiện, chưa có sự liên kết chặt chẽ giữa các hoạt động và kết quả đạt được. Theo kết quả phỏng vấn lãnh đạo chi cục, tỉ lệ giải ngân kinh phí năm 2022 ước đạt 95,3%, đây là một trong những chỉ số quan trọng đánh giá hiệu quả hoạt động của chi cục.
Mục tiêu và thước đo: Chi cục đã xác định được các mục tiêu và thước đo cơ bản cho các khía cạnh của PSS, bao gồm chiến lược, tài chính, người sử dụng dịch vụ, cung cấp dịch vụ, lãnh đạo, con người và đổi mới. Tuy nhiên, các thước đo này chưa được sử dụng một cách hệ thống và toàn diện. Chẳng hạn, đối với mục tiêu bảo vệ động vật hoang dã, Chi cục đặt mục tiêu tỷ lệ động vật hoang dã được cứu hộ thành công là >62%.
Mô hình PSS đề xuất: Luận văn đề xuất mô hình PSS phù hợp với đặc thù của Chi cục Kiểm lâm, bao gồm các mục tiêu, thước đo và chỉ tiêu cụ thể cho từng khía cạnh. Mô hình nhấn mạnh sự liên kết giữa các hoạt động và kết quả, đồng thời khuyến khích sự tham gia của các bên liên quan.
Khảo sát về các mục tiêu và thước đo của thẻ điểm: Kết quả khảo sát cho thấy 100% ý kiến đồng ý mục tiêu thẻ điểm khu vực công tại chi cục là: "Quản lý nhà nước chuyên ngành lĩnh vực lâm nghiệp và tổ chức thực thi pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh".
Thảo luận kết quả
Kết quả nghiên cứu cho thấy việc ứng dụng PSS có tiềm năng lớn trong việc nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng nguồn lực tại Chi cục Kiểm lâm Thành phố Hồ Chí Minh. Mô hình PSS đề xuất giúp Chi cục đánh giá toàn diện hoạt động, xác định các tồn tại và nguyên nhân, đồng thời đưa ra các giải pháp cải thiện phù hợp.
So sánh với các nghiên cứu trước đây, luận văn này tập trung vào một lĩnh vực cụ thể (kiểm lâm) và đề xuất một mô hình PSS được điều chỉnh phù hợp với đặc thù của ngành. Kết quả nghiên cứu cũng phù hợp với các nghiên cứu khác về PSS trong khu vực công, cho thấy PSS là một công cụ hữu hiệu để nâng cao hiệu quả và trách nhiệm giải trình.
Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ so sánh hiệu quả hoạt động của Chi cục trước và sau khi áp dụng PSS, cũng như các bảng thống kê các mục tiêu và thước đo cụ thể cho từng khía cạnh của PSS.
Đề xuất và khuyến nghị
Để triển khai thành công mô hình PSS tại Chi cục Kiểm lâm Thành phố Hồ Chí Minh, luận văn đưa ra các đề xuất và khuyến nghị sau:
Xây dựng bộ phận chuyên trách: Thành lập một bộ phận chuyên trách về PSS, có trách nhiệm triển khai, theo dõi và đánh giá hiệu quả của mô hình. Giao Phòng Hành chính - Tổng hợp làm bộ phận chuyên trách Thẻ điểm khu vực công.
Đào tạo và nâng cao năng lực: Tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn cho cán bộ, công chức về PSS và các công cụ quản lý hiệu suất. Chi cục có thể mời chuyên gia đã triển khai thành công Thẻ điểm khu vực công về tư vấn.
Xây dựng hệ thống thông tin: Phát triển một hệ thống thông tin để thu thập, xử lý và phân tích dữ liệu liên quan đến các thước đo của PSS. Cải cách, nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin nhằm đáp ứng tốt cho việc hỗ trợ về mặt cơ sở hạ tầng phục vụ việc thống kê, tổng hợp dữ liệu đầy đủ cho các thước đo.
Tham gia của các bên liên quan: Khuyến khích sự tham gia của các bên liên quan, bao gồm cán bộ, công chức, người dân và các tổ chức xã hội, trong quá trình xây dựng và triển khai PSS. Theo kết quả khảo sát, tỉ lệ hài lòng của cá nhân, tổ chức thực hiện thủ tục hành chính hiện đạt 100%, Chi cục cần duy trì chỉ số này và cần có sự phối hợp để xử lý thủ tục hành chính nhanh chóng, kịp thời.
Điều chỉnh và cải tiến liên tục: Mô hình PSS cần được điều chỉnh và cải tiến liên tục để phù hợp với sự thay đổi của môi trường và yêu cầu của tổ chức. Lãnh đạo Chi cục cần xem xét, điều chỉnh, hoàn thiện Thẻ điểm Khu vực công hàng năm.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Luận văn này mang lại giá trị tham khảo cho các đối tượng sau:
Các nhà quản lý và hoạch định chính sách: Luận văn cung cấp một công cụ hữu hiệu để đánh giá và nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức khu vực công, đặc biệt trong lĩnh vực lâm nghiệp. Các nhà quản lý có thể sử dụng mô hình PSS đề xuất để cải thiện việc quản lý và sử dụng nguồn lực, đồng thời nâng cao trách nhiệm giải trình.
Các nhà nghiên cứu: Luận văn đóng góp vào cơ sở lý thuyết và thực tiễn về PSS trong khu vực công, đồng thời mở ra các hướng nghiên cứu mới về các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả của PSS và các phương pháp điều chỉnh PSS cho phù hợp với các lĩnh vực khác nhau.
Cán bộ, công chức trong ngành kiểm lâm: Luận văn cung cấp một công cụ để đánh giá và cải thiện hiệu suất làm việc cá nhân và tập thể, đồng thời nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc liên kết các hoạt động với kết quả đạt được.
Sinh viên và học viên cao học: Luận văn là một tài liệu tham khảo hữu ích cho việc nghiên cứu và học tập về quản lý công, quản lý hiệu suất và PSS.
Câu hỏi thường gặp
- Thẻ Điểm Khu Vực Công (PSS) là gì và tại sao nó quan trọng đối với khu vực công?
PSS là một khung quản lý hiệu suất và cải tiến dịch vụ tích hợp, được thiết kế phù hợp với đặc điểm của khu vực công, giúp tổ chức đo lường và quản lý hiệu quả hoạt động một cách toàn diện, đảm bảo trách nhiệm giải trình và sử dụng nguồn lực hiệu quả. Thẻ điểm khu vực công giúp giải quyết hai vấn đề là cải thiện dịch vụ cho người sử dụng và các bên liên quan chính mà không làm tăng chi phí tổng thể và phát triển các biện pháp cải thiện, đảm bảo chất lượng dịch vụ.
- Các khía cạnh chính của PSS là gì?
PSS bao gồm các khía cạnh chính: Chiến lược, Tài chính, Người sử dụng dịch vụ và các bên liên quan chính, Cung cấp dịch vụ, Lãnh đạo, Con người, quan hệ hợp tác và nguồn lực, và Đổi mới và học tập.
- Làm thế nào để xây dựng một mô hình PSS hiệu quả cho một tổ chức cụ thể?
Để xây dựng mô hình PSS hiệu quả, cần xác định rõ mục tiêu chiến lược của tổ chức, lựa chọn các thước đo phù hợp với mục tiêu, thu thập và phân tích dữ liệu, và liên tục điều chỉnh và cải tiến mô hình.
- Những thách thức nào thường gặp khi triển khai PSS trong khu vực công?
Một số thách thức thường gặp bao gồm: thiếu cam kết từ lãnh đạo, thiếu nguồn lực, thiếu kỹ năng và kiến thức, và khó khăn trong việc thu thập và phân tích dữ liệu.
- Làm thế nào để đảm bảo sự thành công của việc triển khai PSS trong khu vực công?
Để đảm bảo thành công, cần có sự cam kết mạnh mẽ từ lãnh đạo, xây dựng năng lực cho cán bộ, công chức, đảm bảo nguồn lực đầy đủ, và liên tục theo dõi và đánh giá hiệu quả của mô hình.
Kết luận
- Luận văn đã đề xuất mô hình Thẻ Điểm Khu Vực Công (PSS) phù hợp với đặc thù của Chi cục Kiểm lâm Thành phố Hồ Chí Minh, nhấn mạnh sự liên kết giữa các hoạt động và kết quả, đồng thời khuyến khích sự tham gia của các bên liên quan.
- Mô hình PSS được xây dựng dựa trên cơ sở lý thuyết vững chắc và kết quả nghiên cứu thực tiễn, đồng thời được điều chỉnh phù hợp với đặc điểm của ngành kiểm lâm.
- Nghiên cứu đã xác định các mục tiêu, thước đo và chỉ tiêu cụ thể cho từng khía cạnh của PSS, bao gồm chiến lược, tài chính, người sử dụng dịch vụ, cung cấp dịch vụ, lãnh đạo, con người và đổi mới.
- Các đề xuất và khuyến nghị được đưa ra trong luận văn có tính khả thi và có thể được áp dụng để triển khai thành công mô hình PSS tại Chi cục Kiểm lâm Thành phố Hồ Chí Minh.
- Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu và đánh giá hiệu quả của mô hình PSS trong thực tế, đồng thời điều chỉnh và cải tiến mô hình để phù hợp với sự thay đổi của môi trường và yêu cầu của tổ chức. Để đạt được mục tiêu năm 2023, Chi cục cần sớm áp dụng PSS vào thực tiễn công tác.