Tác Động Của Nước Biển Dâng Đến Sử Dụng Đất Tại Tỉnh Trà Vinh

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

1. MỞ ĐẦU

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

1.4. Nội dung nghiên cứu

1.5. Câu hỏi nghiên cứu

1.6. Cơ sở dữ liệu thực hiện đề tài

1.7. Luận điểm bảo vệ

1.8. Tính mới của đề tài

1.9. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án

1.10. Cấu trúc của luận án

2. TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

2.1. Giải thích từ ngữ

2.2. Sử dụng đất

2.3. Biến động sử dụng đất

2.4. Biến đổi khí hậu và nước biển dâng

2.5. Tác động của nước biển dâng đến đất đai

2.6. Tổng quan nghiên cứu về đánh giá tác động của nước biển dâng đến thay đổi sử dụng đất

2.6.1. Trên thế giới

2.6.2. Tại Việt Nam

2.6.3. Các công trình nghiên cứu tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long liên quan đến sử dụng đất dưới tác động biến đổi khí hậu và nước biển dâng

2.6.4. Một số nghiên cứu ở khu vực ven biển khác

2.6.5. Các nghiên cứu tại tỉnh Trà Vinh

2.7. Lựa chọn các kịch bản

2.7.1. Khái quát chung về các kịch bản RCPs

2.7.2. Sự chọn lựa các kịch bản RCP 4.5 cho nghiên cứu về nước biển dâng tại tỉnh Trà Vinh

2.8. Khái quát về đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội tỉnh Trà Vinh

2.8.1. Các yếu tố tự nhiên chính liên quan đến nước biển dâng trong bối cảnh biến đổi khí hậu

2.8.1.1. Vị trí địa lý

2.8.1.2. Thổ nhưỡng

2.8.1.3. Mực nước sông và xâm nhập mặn

2.8.1.4. Một số yếu tố tự nhiên khác

2.8.1.5. Khí tượng - thời tiết

2.8.1.6. Mạng lưới thủy văn

2.8.1.7. Tài nguyên rừng

2.8.1.8. Nhận định chung về yếu tố tự nhiên của tỉnh Trà Vinh

2.8.2. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Trà Vinh

2.8.2.1. Thực trạng phát triển kinh tế – xã hội

2.8.2.2. Thực trạng phát triển cơ sở hạ tầng

2.8.2.3. Một số công trình thủy lợi ứng phó với biến đổi khí hậu

3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Phương pháp luận

3.2. Quan điểm nghiên cứu

3.2.1. Quan điểm tổng hợp – hệ thống

3.2.2. Quan điểm lãnh thổ

3.2.3. Quan điểm lịch sử

3.2.4. Quan điểm phát triển bền vững

3.3. Các phương pháp nghiên cứu

3.4. Các bước nghiên cứu của luận án

4. TÁC ĐỘNG CỦA NƯỚC BIỂN DÂNG VÀ ĐỊNH HƯỚNG SỬ DỤNG ĐẤT BỀN VỮNG

4.1. Biểu hiện nước biển dâng tỉnh Trà Vinh

4.1.1. Biến động mức nước bình quân ở tỉnh Trà Vinh

4.1.2. Xâm nhập mặn

4.1.3. Bồi lắng và sạt lở

4.1.4. Rừng ngập mặn

4.1.5. Một số nhận thức của người dân từ kết quả điều tra

4.2. Hiện trạng và biến động sử dụng đất

4.2.1. Hiện trạng sử dụng đất qua các năm

4.2.1.1. Hiện trạng sử dụng đất năm 2000

4.2.1.2. Hiện trạng sử dụng đất năm 2010

4.2.1.3. Hiện trạng sử dụng đất năm 2019

4.2.2. Biến động sử dụng đất qua các năm

4.3. Kết quả tính toán vùng ngập theo kịch bản

4.3.1. Xác định diện tích ngập theo kịch bản nước năm 2025

4.3.2. Xác định diện tích ngập theo kịch bản nước năm 2050

4.4. Ảnh hưởng nước biển dâng đến sử dụng đất nông nghiệp

4.5. Định hướng sử dụng đất thích ứng nước biển dâng tại tỉnh Trà Vinh

4.5.1. Xác định những vùng ngập bị ảnh hưởng của nước biển dâng

4.5.2. Định hướng sử dụng đất thích ứng nước biển dâng

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

NHỮNG CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Tác Động Nước Biển Dâng Đến Trà Vinh Nghiên Cứu

Nghiên cứu này tập trung vào tác động của nước biển dâng (NBD) đến việc sử dụng đất tại tỉnh Trà Vinh, một trong những địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu (BĐKH) ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Biến đổi khí hậu và nước biển dâng đe dọa trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp, đời sống người dân và an ninh lương thực. Đánh giá sự thay đổi sử dụng đất và đề xuất các giải pháp thích ứng là vô cùng cần thiết để đảm bảo phát triển bền vững cho tỉnh. Nghiên cứu này sử dụng các kịch bản biến đổi khí hậu để dự báo tác động và đề xuất các giải pháp sử dụng đất hợp lý.

1.1. Tầm Quan Trọng Của Nghiên Cứu Về Biến Đổi Khí Hậu

Nghiên cứu về biến đổi khí hậu và nước biển dâng có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh hiện nay, khi các hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng gia tăng. Việc hiểu rõ tác động của nước biển dâng đến sử dụng đất giúp chính quyền và người dân có thể chủ động ứng phó, giảm thiểu thiệt hại và đảm bảo sinh kế. Nghiên cứu này cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng các chính sách và kế hoạch thích ứng với biến đổi khí hậu.

1.2. Mục Tiêu Cụ Thể Của Luận Án Về Sử Dụng Đất

Luận án này đặt ra các mục tiêu cụ thể như đánh giá biến động sử dụng đất tại Trà Vinh giai đoạn 2000-2019 dưới tác động của nước biển dâng, dự báo những thay đổi trong sử dụng đất và đề xuất các định hướng sử dụng đất thích ứng với nước biển dâng đến năm 2025 và 2050 theo các kịch bản khác nhau. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin quan trọng cho việc quy hoạch và quản lý tài nguyên đất một cách hiệu quả.

II. Thách Thức Nước Biển Dâng Ảnh Hưởng Nông Nghiệp Trà Vinh

Tỉnh Trà Vinh đang đối mặt với nhiều thách thức do nước biển dâng, bao gồm ngập lụt, xâm nhập mặn và xói lở bờ biển. Những tác động này ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là trồng lúa và nuôi trồng thủy sản. Ảnh hưởng của nước biển dâng đến nông nghiệp Trà Vinh thể hiện rõ qua sự suy giảm năng suất cây trồng, thiệt hại về mùa màng và mất đất canh tác. Nghiên cứu này sẽ đánh giá mức độ ảnh hưởng của nước biển dâng đến các loại hình sử dụng đất khác nhau và xác định các khu vực dễ bị tổn thương nhất.

2.1. Xâm Nhập Mặn Mối Đe Dọa Đến Đất Đai Trà Vinh

Xâm nhập mặn là một trong những tác động nghiêm trọng nhất của nước biển dâng đối với Trà Vinh. Sự gia tăng độ mặn trong đất và nguồn nước ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng của cây trồng, đặc biệt là lúa. Xâm nhập mặn và tác động đến đất đai Trà Vinh làm giảm diện tích đất canh tác hiệu quả và gây thiệt hại lớn cho người nông dân. Nghiên cứu này sẽ đánh giá mức độ xâm nhập mặn và tác động của nó đến các vùng khác nhau của tỉnh.

2.2. Nguy Cơ Ngập Lụt Do Nước Biển Dâng Tại Trà Vinh

Nguy cơ ngập lụt do nước biển dâng ở Trà Vinh ngày càng gia tăng do biến đổi khí hậu. Các khu vực ven biển và vùng trũng thấp thường xuyên bị ngập lụt, gây thiệt hại cho nhà cửa, cơ sở hạ tầng và đất nông nghiệp. Rủi ro ngập lụt do nước biển dâng ở Trà Vinh không chỉ ảnh hưởng đến sản xuất mà còn đe dọa đến tính mạng và sức khỏe của người dân. Nghiên cứu này sẽ xác định các khu vực có nguy cơ ngập lụt cao và đánh giá tác động của ngập lụt đến sử dụng đất.

III. Giải Pháp Ứng Phó Nước Biển Dâng Trong Sử Dụng Đất Trà Vinh

Để ứng phó với nước biển dâng, cần có các giải pháp sử dụng đất phù hợp, bao gồm quy hoạch sử dụng đất hợp lý, chuyển đổi cơ cấu cây trồng và vật nuôi, xây dựng các công trình phòng chống thiên tai và nâng cao nhận thức của cộng đồng. Giải pháp ứng phó với nước biển dâng trong sử dụng đất Trà Vinh cần được thực hiện một cách đồng bộ và có sự tham gia của tất cả các bên liên quan. Nghiên cứu này sẽ đề xuất các giải pháp cụ thể để giúp Trà Vinh thích ứng với biến đổi khí hậu và đảm bảo phát triển bền vững.

3.1. Quy Hoạch Sử Dụng Đất Thích Ứng Biến Đổi Khí Hậu

Quy hoạch sử dụng đất thích ứng biến đổi khí hậu là một giải pháp quan trọng để giảm thiểu tác động của nước biển dâng. Việc xác định các khu vực có nguy cơ ngập lụt cao và hạn chế xây dựng hoặc trồng các loại cây trồng nhạy cảm với mặn giúp giảm thiểu thiệt hại. Nước biển dâng và quy hoạch sử dụng đất Trà Vinh cần được xem xét một cách toàn diện để đảm bảo sử dụng đất hiệu quả và bền vững.

3.2. Chuyển Đổi Cơ Cấu Cây Trồng Thích Ứng Mặn

Chuyển đổi cơ cấu cây trồng thích ứng mặn là một giải pháp hiệu quả để đối phó với xâm nhập mặn. Việc trồng các loại cây chịu mặn tốt như lúa chịu mặn, dừa nước hoặc các loại rau màu chịu mặn giúp duy trì sản xuất nông nghiệp và đảm bảo thu nhập cho người dân. Ảnh hưởng của nước biển dâng đến nông nghiệp Trà Vinh có thể được giảm thiểu bằng cách áp dụng các kỹ thuật canh tác phù hợp và lựa chọn các loại cây trồng thích ứng với điều kiện địa phương.

IV. Ứng Dụng Đánh Giá Tác Động Nước Biển Dâng Đến Kinh Tế Trà Vinh

Nghiên cứu này sẽ đánh giá tác động của nước biển dâng đến kinh tế - xã hội Trà Vinh, tập trung vào các lĩnh vực như nông nghiệp, thủy sản, du lịch và cơ sở hạ tầng. Việc định lượng các thiệt hại kinh tế do nước biển dâng gây ra giúp chính quyền có thể đưa ra các quyết định đầu tư hợp lý và phân bổ nguồn lực hiệu quả. Đánh giá tác động của nước biển dâng đến kinh tế - xã hội Trà Vinh cũng giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc ứng phó với biến đổi khí hậu.

4.1. Tác Động Đến Sinh Kế Người Dân Ven Biển

Nước biển dâng ảnh hưởng đến sinh kế người dân Trà Vinh, đặc biệt là những người sống ven biển và phụ thuộc vào nông nghiệp và thủy sản. Sự suy giảm năng suất cây trồng, mất đất canh tác và giảm sản lượng thủy sản ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập và đời sống của người dân. Nước biển dâng ảnh hưởng đến sinh kế người dân Trà Vinh đòi hỏi các giải pháp hỗ trợ và đào tạo nghề để giúp người dân thích ứng với những thay đổi trong môi trường sống.

4.2. Ảnh Hưởng Đến Cơ Sở Hạ Tầng Ven Biển Trà Vinh

Tác động của nước biển dâng đến cơ sở hạ tầng Trà Vinh thể hiện rõ qua sự hư hỏng của đường sá, cầu cống, hệ thống thoát nước và các công trình công cộng khác. Tác động của nước biển dâng đến cơ sở hạ tầng Trà Vinh đòi hỏi các giải pháp xây dựng và bảo trì cơ sở hạ tầng bền vững, có khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu.

V. Kết Luận Sử Dụng Đất Bền Vững Trong Bối Cảnh Biến Đổi Khí Hậu

Nghiên cứu này kết luận rằng sử dụng đất bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu là chìa khóa để đảm bảo tương lai cho Trà Vinh. Việc áp dụng các giải pháp thích ứng với nước biển dâng, quy hoạch sử dụng đất hợp lý và nâng cao nhận thức của cộng đồng là những yếu tố quan trọng để đạt được mục tiêu này. Sử dụng đất bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu ở Trà Vinh đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa chính quyền, người dân và các tổ chức khoa học.

5.1. Thích Ứng Với Biến Đổi Khí Hậu Trong Quản Lý Đất Đai

Thích ứng với biến đổi khí hậu trong quản lý đất đai là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự linh hoạt và sáng tạo. Việc theo dõi và đánh giá thường xuyên các tác động của nước biển dâng và điều chỉnh các chính sách và kế hoạch sử dụng đất là rất quan trọng. Thích ứng với biến đổi khí hậu trong quản lý đất đai Trà Vinh cần dựa trên các bằng chứng khoa học và kinh nghiệm thực tiễn.

5.2. Chính Sách Ứng Phó Nước Biển Dâng Trong Sử Dụng Đất

Chính sách ứng phó với nước biển dâng trong sử dụng đất cần được xây dựng một cách toàn diện và có sự tham gia của tất cả các bên liên quan. Các chính sách này cần khuyến khích sử dụng đất bền vững, bảo vệ các hệ sinh thái ven biển và hỗ trợ người dân thích ứng với biến đổi khí hậu. Chính sách ứng phó với nước biển dâng trong sử dụng đất cần được thực thi một cách hiệu quả và minh bạch.

Tác Động Của Nước Biển Dâng Theo Các Kịch Bản Biến Đổi Khí Hậu Đến Việc Sử Dụng Đất Tại Tỉnh Trà Vinh