I. Tổng Quan Về Quản Lý Nhà Nước Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản
Trong nền kinh tế thị trường, đầu tư được hiểu là việc bỏ vốn ra hôm nay để mong nhận được kết quả lớn hơn trong tương lai. Kết quả mang lại đó có thể là hiệu quả kinh tế xã hội (KTXH). “Hoạt động đầu tư là quá trình sử dụng đầu tư nhằm duy trì những tiềm lực sẵn có, hoặc tạo thêm tiềm lực mới để mở rộng qui mô hoạt động của các ngành sản xuất, dịch vụ, kinh tế, xã hội nhằm tăng trưởng và phát triển nền kinh tế, nâng cao đời sống vật chất, văn hóa và tinh thần cho mọi thành viên trong xã hội”. Mục tiêu của đầu tư có thể thực hiện được thông qua các dự án (DA) đầu tư. Theo quan điểm phổ biến hiện nay thì DA đầu tư là một tập hợp những đề xuất có liên quan đến việc bỏ vốn để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những cơ sở vật chất nhất định nhằm đạt được sự tăng trưởng về số lượng hoặc duy trì cải tiến, nâng cao chất lượng của sản phẩm hoặc dịch vụ trong khoảng thời gian xác định. Theo Luật Đầu tư số 67/2014/QH13 ngày 26/11/2014 của Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tại Điều 3, khái niệm đầu tư được hiểu: “Đầu tư là việc nhà đầu tư bỏ vốn bằng các loại tài sản hữu hình hoặc vô hình để hình thành tài sản tiến hành các hoạt động đầu tư”.
1.1. Khái Niệm Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Cần Nắm Rõ
"Đầu tư XDCB là việc bỏ vốn để xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo những công trình xây dựng nhằm mục đích phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch vụ trong một thời hạn nhất định." Đầu tư XDCB được hiểu là toàn bộ chi phí đã bỏ ra để đạt được mục đích đầu tư, bao gồm: Chi phí cho việc khảo sát quy hoạch xây dựng, chi phí chuẩn bị đầu tư, chi phí thiết kế và xây dựng, chi phí mua sắm, lắp đặt máy móc thiết bị và các chi phí khác được ghi trong tổng dự toán.
1.2. Quyết Toán Vốn Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Là Gì
Các công trình xây dựng sử dụng vốn ngân sách nhà nước sau khi hoàn thành đều phải thực hiện quyết toán vốn đầu tư xây dựng công trình. Khái niệm vốn đầu tư được quyết toán xây dựng công trình được quy định cụ thể tại Nghi định 10/2021/NĐ-CP quy định về quản lý chi phí đầu tư xây dựng như sau: Vốn đầu tư được quyết toán là toàn bộ chi phí hợp pháp thực hiện trong quá trình đầu tư xây dựng để đưa công trình, của dự án vào khai thác, sử dụng. Chi phí hợp pháp là toàn bộ các khoản chi phí thực hiện trong phạm vi dự án, thiết kế, dự toán được phê duyệt; hợp đồng xây dựng đã ký kết theo quy định của pháp luật kể cả phần điều chỉnh, bổ sung được phê duyệt.
II. Vai Trò Quan Trọng Của Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Hiện Nay
Đầu tư xây dựng cơ bản đóng vai trò cực kì quan trọng, đặc biệt là trong bối cảnh Việt Nam – một quốc gia có tốc độ phát triển kinh tế và tăng trưởng nhanh trên thế giới. Luận án tập trung phân tích để thấy được vai trò của đầu tư XDCB đến tổng cung, tổng cầu của nền kinh tế, đến tăng trưởng và phát triển, đến chuyển dịch cơ cấu ngành trong nền kinh tế, và tạo việc làm cho người lao động… Đầu tư xây dựng cơ bản là công cụ kinh tế quan trọng để Nhà nước trực tiếp tác động đến các quá trình phát triển kinh tế - xã hội, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giữ vững vai trò chủ đạo của kinh tế Nhà nước… nhằm đảm bảo cho nền kinh tế - xã hội phát triển ổn định theo hướng xã hội chủ nghĩa.
2.1. Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Thúc Đẩy Chuyển Dịch Cơ Cấu Kinh Tế
Đầu tư xây dựng tạo ra hệ thống cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp- dịch vụ nhằm đạt được tốc độ tăng trưởng nhanh của toàn bộ nền kinh tế. Hệ thống sản phẩm của quá trình đầu tư xây dựng là tư liệu sản xuất cốt yêu đối với sự phát triển công nghiệp với hệ thống giao thông, nhà xưởng, cảng biển, trung tâm thương mại,…
2.2. Ứng Dụng Khoa Học Kỹ Thuật Trong Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản
Đầu tư xây dựng là cơ hội ứng dụng và phát huy hiệu quả của thành tựu khoa học kỹ thuật, bởi lẽ trong quá trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng các giai đoạn trong dự án đều giữ vai trò quan trọng, nhằm đáp ứng yêu cầu của từng công việc cụ thể tất yếu phải nhờ đến sự hỗ trợ của máy móc, thiết bị – thành quả khoa học công nghệ hiện đại. Sự hỗ trợ này sẽ làm giảm thiểu sự can thiệp của con người đối với các công việc nặng nhọc và độc hại, tăng năng suất lao động, đồng thời giảm chi phí và đảm bảo tốt hơn chất lượng công trình.
III. Đặc Điểm Và Phân Loại Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Hiện Nay
Nguồn vốn đầu tư: Nguồn vốn đầu tư XDCB từ NSNN là nguồn vốn chủ yếu được dành cho đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, không có khả năng thu hồi vốn trực tiếp. Đó là các công trình, DA cơ sở hạ tầng như đường giao thông, đường điện, trường học, bệnh viện, hệ thống thuỷ lợi, đê, cảng biển, .; các DA trồng rừng đầu nguồn, rừng phòng hộ; các công trình, DA thuộc chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình phát triển KTXH; các công trình, DA văn hoá xã hội, công cộng; các công trình DA an ninh, quốc phòng, .
3.1. Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Có Tính Đơn Chiếc
Sản phẩm đầu tư XDCB có tính đơn chiếc; mỗi hạng mục công trình, công trình có một thiết kế và dự toán riêng tùy thuộc vào mục đích đầu tư và điều kiện địa hình, địa chất, thủy văn, khí hậu, thời tiết… của nơi đầu tư xây dựng công trình. Mục đích của đầu tư và các điều kiện trên quyết định đến qui hoạch, kiến trúc, quy mô và kết cấu khối lượng, quy chuẩn xây dựng, giải pháp công nghệ thi công… và dự toán chi phí đầu tư xây dựng công trình, hạng mục công trình. Vì vậy, quản lý chi NSNN trong đầu tư XDCB phải gắn với từng hạng mục công trình, công trình xây dựng nhằm quản lý chặt chẽ về chất lượng xây dựng và vốn đầu tư.
3.2. Chủ Thể Đầu Tư Và Mục Tiêu Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản
Đầu tư XDCB từ NSNN có điểm khác cơ bản với đầu tư bằng vốn không phải của nhà nước là cơ chế quản lý. Do chủ sở hữu đầu tư phát triển của nhà nước là nhà nước, chủ đầu tư chỉ là người sử dụng vốn nên cần có cơ chế quản lý chặt chẽ đi liền với việc kiểm tra giám sát để hạn chế tiêu cực, thất thoát, lãng phí. Còn đầu tư không phải của nhà nước, chủ đầu tư là chủ sở hữu vốn đích thực nên cơ chế quản lý đơn giản, gọn nhẹ hơn. Đầu tư XDCB bằng vốn nhà nước chủ yếu được tiến hành theo kế hoạch nhà nước, nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược phát triển KTXH trong từng thời kỳ.
IV. Phân Cấp Quản Lý Nhà Nước Về Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản
NSNN với tư cách là một quỹ tiền tệ tập trung lớn nhất của nhà nước tham gia huy động và phân phối đầu tư XDCB thông qua hoạt động thu, chi NSNN. Tuỳ theo căn cứ phân chia, đầu tư XDCB thường được phân loại như sau: - Thứ nhất, căn cứ vào cấp...
4.1. Quản Lý Nhà Nước Về Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Của Tỉnh
Khái niệm và nguyên tắc quản lý. Các phương pháp và công cụ quản lý Nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản. Nội dung quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước.
4.2. Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Quản Lý Nhà Nước Về Đầu Tư
Hệ thống chính sách, pháp luật. Tình hình kinh tế xã hội tại địa phương. Năng lực chuyên môn của các nhà quản lý. Các yếu tố khác.
V. Kinh Nghiệm Quản Lý Vốn Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Hiệu Quả
Một số bài học kinh nghiệm trong quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước. Kinh nghiệm của một số địa phương trong quản lý vốn. Bài học kinh nghiệm cho thành phố Việt Trì trong QLNN về đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN.
5.1. Kinh Nghiệm Quản Lý Vốn Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Từ Các Tỉnh
Phân tích kinh nghiệm quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ các tỉnh thành khác nhau, tập trung vào các biện pháp kiểm soát chi phí, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và đảm bảo chất lượng công trình.
5.2. Bài Học Kinh Nghiệm Cho Thành Phố Việt Trì
Đưa ra các bài học kinh nghiệm cụ thể mà thành phố Việt Trì có thể áp dụng để cải thiện công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản, bao gồm việc tăng cường giám sát, minh bạch hóa thông tin và nâng cao năng lực cán bộ.
VI. Thực Trạng Quản Lý Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Tại Việt Trì
Giới thiệu tổng quan về Thành phố Việt Trì. Điều kiện tự nhiên. Điều kiện kinh tế, xã hội. Thuận lợi và hạn chế trong phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn thành phố Việt Trì:. Bộ máy quản lý các dự án đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn thành phố Việt Trì:.
6.1. Thực Trạng Quản Lý Nhà Nước Về Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản
Xây dựng kế hoạch phân bổ đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố Việt Trì. Tổ chức đấu thầu, thi công xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố Việt Trì.
6.2. Đánh Giá Chung Về Thực Trạng Quản Lý Nhà Nước
Đánh giá chung về thực trạng quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Những kết quả đã đạt được. Những hạn chế, tồn tại và nguyên nhân.
